Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad

1690 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1917, 17 Fevrier. Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/gx44q7rt4j/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

17 Februari 1917 Nr 7 40® Jaargang HET VLAAMSCH HEELAL Vrij en Onafhankelijk Katholiek volksgezind weekblad voor Vlaamsche en Algemeene Belangen LXSCHHlJVLMiUPHIJ» Voor een jaar fr. 5.— Voor 6 maandan » 2.75 Voor 3 maandan » 1.50 Voor Nederland » 5.50 Voor 't Groot Hartogdom Luxemburg. . » 5.50 Voor andere landen » 7.00 Dit blad Terschijnt den Zaturdag morgend.— Men teehent in bij den Uitgever en in aile postbureelen, alsooh bij de briefdragers. Roofdopsteller : JOHAN LEEMANS Deo Juvante Vincam ! Aile artihelen en mededeelingen moeten vôôr Donderdag avond ten bureele besteld zijn, alsooh de aankondigingen. Afzonderlijka nummers van dit blad zijn te bekomen ten onzen bureele, Carnotplaats 65. — 1 O centiemen het nummer. AAIVKONDIGIIVGËIV Den regel fr. 0.20 Klein* aankondiging » 0.50 Begrafenisbaricht » 5.00 Groot» aankondigingen bij overeenkomst. Voor aankondigingan buiten de provincie, wende man zich tôt da Agencie HA.VAS, Martelarenplaats 8, Brassai, en Beurs-plaats 8, te Parijs. Voor aile andora aankondigingen tan bureela Carnotplnats (Laar) 6S, Borf;erhout>Antwarpao NIEUWE WERELD Zij die meenden dat uit de geweldige wereldgebeurtenissen dezer laatste tijden een nieuwe wereid zou ontstaan, een nieuwe wereid ten goede, zullen thans twijfelen aan die uitkomst. In zeden en gebruiken is geene verlichting gekomen, 't is nog het oud gedoen van vroeger, met al zijne onhebbelijkheden en kleine elienden. Het algemeen volks-karakter is er niet door hervormd ; 't is nog altijd het stelsel van «half en ha if», iets minder dan het in medio virtus, dat zijnen invloed doet gevoelen en de beschaving in den weg staat. * * * Het is zoo altijd geweest en 't zal voortdurend zoo blijven. De wereid is op aile gebied samengesteld of gevormd uit opbouwers en afbrekers, zoodanig dat er weinig duurzaams kan tôt stand komen, bijzonder in zake van volks-opvoeding en algemeene beschaving. Uit dien tegenstrïjdigen druk is het spreekwoord voortgekomen : «afbreken en opbouwen, is altijd werken. » * * # Dezelfde teleurstelling wacht degenen, die meenen dat uit de huidige toestan-den eene nieuwe maatschappelijke her-vorming en regeling zal volgen. Ailes wijst reeds aan, dat daaraan niets zal te veranderen zijn, want eerst en vooral zouden er betere begrippen van verant-woordelijkheiden waardigheid tusschen het volk moeten ontstaan, opdat het zou kunnen opgeleid worden op betere wegen. * ** Zij die voor die nieuwe inrichting en regeling meenen te zorgen, houden enkel rekening van de belangen en verzuchtingen in hunne onmiddellijke of persoonlijke nabijheid, maar blikken niet verder in de verschillende toestan-den en karakters die de wereid in 't algemeen beheerschen. De wereldtoe-standen zijn zoodanig ingewikkeld, en verschillen zoo merkelijk van de eene landstreek tôt de andere, dat eene algemeene gelijkluidende regeling nooit zal te vinden zijn. ♦ * * Goede wil en toewijding van enkelen, zullen de algemeene volksgebreken niet kunnen overwinnen. En 't is nogtans met medewerking van 't volk alleen, dat er iets algemeens en iets grootsch zou te bereiken zijn. Maar hier ook geldt het spreekwoord : « opbouwen en afbreken, is altijd werken. » Immers, het menschdom wordt en herwordt, het komt en 't verdwijnt, zoodat het telkens opnieuw moet opgeleid worden. * * * Dit zou niettemin tôt een goed of betrekkelijkgoed einde kunnen gebracht worden, indien er op aile gebied geene afbrekers of moedwillige tegenwerkers waren. Door eenheid in doen en laten, zou er toch iets goeds te bekomen zijn, dat tevens duurzaam en onaf breekbaar zou wezen. * * * Voor 't oogenblik valt er niets anders te doen dan te bestatigen, dat de nieuwe wereid wellicht iets minder zal zijn dan de oude wereid. In geene enkele bedrij-vigheid van den menschelijken geest, zoo min hier te lande als elders, is er eene algemeene omkeering waar te nemen. Dezelfde gebreken van vroeger zijn overal zichtbaar ; zij blijven in de zeden en gebruiken geankerd en toon6n eerder eene verslechting dan eene ver-betering aan. Dit ailes vloeit het meest voort uit het gebrek aan gezond oordeel. Onder aile opzichten worden de gebreken van 't volk door de eenen afgekeurd en door de anderen opgehemeld. De afkeurders willen het volk verbeteren en tôt een hooger doel opleiden ; de ophemelaars houden enkel rekening van belangen, die soms regelrecht in strijd zijn met eene weigemeende volksbeschaving, met opbeuring en algemeene welvaart. * * Tusschen die twee tegenstrijdige strevingen zal moeielijk een nieuwe « verbeterde » wereid kunnen opdui-ken. Het opbouwen en afbreken zal immer zijnen gang gaan zoowel op zedelijk als op godsdienstig en staat-kundig gebied. De kleingeestigheid zal daarin de voornaamste roi blijven spelen en de karakters van half en half zullen de leiding beheerschen. * * * Ondanks dit weinig verkwikkend vooruitzicht, moeten aile goede lieden toch stand houden in hunne toewijding en opoffering voor het volkswelzijn. Zonder die standvastigheid ware er geen breidel voor de gebreken en misdrijven, die de nieuwe wereid zouden beheerschen. De krachten van aile goedgezin-den moeten samen werken, om de nieuwe wereid zoo goed mogelijk te maken onder opzicht van zedelijkheid, beschaving en algemeene welvaart. J. L. DE TOESTÀSiD HIER EU ELDERS NEDERLAND. — Dat de lasten in de oorlog-voerende landen merkelijk zullen verhoogen, is vroeger reeds aangewezen ; maar dat ook de onzijdigen of niet-oorlogvoerenden het erg zullen te verantwoorden hebben, is ook onbe-twistbaar. Nederland had vroeger, vôôr den oorlog, eene Staatsschuld berekend op 230 gul-den per hoofd ; nu is die schuld op 1 Januari 1917 gestegen op 320 gulden per hoofd, 't zij 90 gulden meer voor elken staatsburger, klein of groot. En Nederland is nogtans een der gezegendste landen, dat rechtstreeks en onrechtstreeks veel heeft gewonnen bij en door de oorlogstoestanden. Daarbij komen dan nog de provincie- en gemeenteschulden, die wel evenreel of meer vermeerdering zullen bereiken. Om uit dien druk te komen en eer aan hunne zaken te doen, zullen de Staatsbesturen de belastingen merkelijk moeten verhoogen, zoodat Jan en Alleman er het slachtoffer zullen van zijn. FRANKRIJK. — De geldelijke toestand van Fraukrijk, die vroeger reeds zwaar om dragen was, — hij bedroeg vôôr den oorlog 1,112 fr. per hoofd en nu reeds 2,205 frank, — bevat dit merkwaardige, dat in de veertig miljard schuld van vôôr den corlog, de helft nog eene nalaten-schap was van de oorlogen van Napoléon ! Zoo lang drukken op de volkeren de aangegane staatsschulden, die immer vermeerderen in plaats van te verminderen. De vermeerdering der oorlogsschulden heeft nog dit nadeelige, dat de intrest veel hooger is dan vroeger, 't zij 5 % in plaats van 3 %. Dit vormeerdert de jaarlijksche lasten met 2/5. —o— ENGELAND. — Een leeraarstoel voor het Nederlandsch is thans bepaald ingericht bij de « hoogeschool van Cambridge, de voornaamste hoogeschool van Engeland. Niet enkel de tijds-omstandigheden en de uitwijking van Belgen en Vlamingen heeft daartoe aanleiding gegeven, maar ook beschouwingen van algemeenen aard. De Vlaamsche schilderkunst en meer andere Vlaamsche wetenschappen en vaardig-hedeD, zijn in aile landen gekend en gewaar-deerd. Waarom zou de taal van ons volk dan ook niet in gelijke mate vereering of aanmer-king verdienen? Wie de Vlaamsche Kunst waardeert en bewondert, moet ook eerbied hebben voor de taal van 't volk, bijzonder voor j zijne letterkunde die wijzen kan op meester- jj stukken, door andere talen niet geëvenaard. j Het goede voorbeeld van Cambridge zal wel- j licht navolging vinden in andere landen, j zoodat het Vlaamsch meer en meer tôt zijn ! recht zal komen als wetenschappelijke en : letterkundige taal. '< RUSLAND. — Opmerkelijk mag het heeten, dat tijdens den huidigen wereldoorlog hier en daar geene bijzcndore besmettelijke ziekten zijn uitgebroken. Uit Rusland komt thans eene tijding, als zou in de omstreken van Moskow eene vreemdsoortige ziekte ontstaan zijn, maar de waarheid kan dienaangaande nog niet bestatigd worden. In aile landen zijn strenge gezondheidsmaatregelen genomen, die wellicht allô volkeren zullen behoeden van een nieuwen geesel. Buiten die bezorgdheid voor de open-bare gezondheid, is de algemeene uitbreiding van 't onderwijs in aile landen ook aan 't orde van den dag. In Rusland bijzonder wordt er geieverd, om de beschaving door het onderwijs te bevorderen. Pax UIT DE 6AZETTEN WERELD Het Fransch Ministerie heeft besloten, dat te rekenen van 15 Februari 1917, aile nieuws-bladen verkleind moeten worden. De groote dagbladen die aan 5 centiemen verkocht worden, zullen Maandag en Donderdag slechts twee bladzijden mogen bevatten in plaats van vier. Dit besluit is ingegeven door het feit, dat de invoer van grondstoffen voor 't vervaardigen van papier, niet meer voldoende is. * * * De duurte van 't papier houdt aan. Sinds 1 Februari is de prijs voor zekere goede soor-ten nogmaals met 50 % vermeerderd, hetgeen eene vermeerdering van 200 °/0 uitmaakt sinds 1914. Hildebrand WAT DE SCH00L ZIJN KAN IV 's Middags is het weer nog niet mooi geworden. Jammer, zeggen de kinderen, maar men moet wel een armzalige opvoeder zijn, als men niet in staat is profijt te trekken zelfs van slecht weder. In de speelzaal of onder het afdak is wel een zandhoop — of zoo die er niet is, laat ik hem aanbrengen — en verder steentjes en boomtakjes. Het kost niet veel inspanning om hen den heelen weg, dien ze gisteren gevolgd hebben, te zien uitbeelden, met merk-teekenen bij de voornaamste punten, een kei-steen bij de huizen der kinderen, waar wij voorbij zijn gegaan, een takje waar de boomen stonden, een papiertje met het woord nest op de plaats waar wij de nesten hebben ontdekt. Middelerwijl babbelen en zingen zij ; bij het oorspronkelijke plan wordt de straat gevoegd, die naar de woning van Jan leidt, ook die waarin het huis van Piet staat, en van tijd tôt tijd wek ik een of ander denkbeeld bij hen op. Vôôr zij nog klaar zijn, heb ik de « krant gelezen » met andere woorden : de tijd van ontspanning is voorbij. Maar hebben zij eigen-lijk niet een aanhoudende ontspanning gehad? Hun werk blijft ongeschonden liggen, een kostbaar hulpmiddel als 't morgen ook nog slecht weder is. Wij keeren naar de klasse terug, het pereblad dat wij allen in onze klap-leien bewaard hebben, komt voor den dag en de « teekenles » begint. Het model ligt naast hen en ik geloof gaarne dat zij er den indruk van behouden zullen en dat zij nooit meer den pereboom met een andere soort van boom verwarren zullen. Misschien schijnt u die kennis gering, maar ik hecht er groote waarde aan, en daarenboven heb ik me slechts belast met de opvoeding der kinderen. En dit werk laat me niet toe te talmen met het openen van de ziele-oogen dergenen « die oogen hebben en niet zien ». Na God gedankt te hebben voor het ons geschonken genoegen, terwijl wij ons nog meer plezier voorstellen van den volgenden dag — vooral als 't mooi weer is — besluit ik dezen tweeden dag en vat aldus onzen arbeid samen : Godsdienst. Dankbaarheid jegens de God-heid. God een goede vader. Verhaaltje. « De goede Vader » van von schmid. Lezen en Schrijven. Het woord nest gesplnst in zijn elemenien en afzonderlijk en samengevoegd neergeschreven. Rekenen. Tellen van één tôt tien, van tien tôt één. De vier grondbewerkingen toegepast op de twee (of drie) eerste getallen. Zang. Hetzelfde wijsje van gisteren. Aardrijkskunde. Model in zand van den gisteren gevolgden weg, inbegrepen de... straten en uitgaande van de school. Teekenen. Het pereblad. Is deze dag, de natuurlijke aanvulling van den vorigen, minder goed gevuld geweest ? Is hij minder nuttig geweest ? * * * Is het noodig dat ik voor u, stuk voor stuk en dag aan dag, den gang der nieuwe opvoeding behaadel, die de school tôt middelpunt van j het leven stelt ? Is het noodig dat ik u toon hoe collega X met zyn middelklasse veelvuldiger op 't pad is dan ik, die rekening houd met den leeftijd mijner kleuters ? en hoe collega Y bijna voortdurend uit is en vaak afspraken maakt met zijne leerlingen om elkaar buiten de stad te ontmoeten ? Neen, nietwaar, het zou geen nut hebben hier thans zoo lang bij stil te staan; ik matig me niet aan een cursus over nieuwere Opvoedings- en Onderwijsleer te schrijven, maar heb alleen 't verlangen — en wel een vurig verlangen — om een levend begrip te geven van de nieuwe richting, die aan ons onderwijs moest gegeven worden, een richting die al heel wat nuttiger is dan al die, waar-mede men langzamerhand onze scholen ont-wricht, en waarvan de verschillende doelein-den, of beter gezegd het eenige en altijd hetzelfde doel, veel zekerder zou bereikt worden door een terugkeer naar de natuur, welken ik hier eenvouJig heb willen schetsen. Het zij me voldoende mynheer X te toonen, die les geeft over den vierkanten meter en het meten van oppervlakken op een groot weiland, waarvan de kinderen zelven de maten genomen hebben. Mijnheer Y doet hetzelfde voor het meten van lichamen, voor een omgehouwen boom of voor den open-lucht-oven eener steen-bakkerij ; beiden bestudeeren met hunne leer-lingen de natuur zelve in de natuur, en strekken hun onderzoekingen steeds verder uit bij het volgen van de volledige ontplooiing hunner klasse ; de school zelfs doet slechts dienst in geval van nood, als het niet past in de open lucht te gaan. docîi blijft desondanks de sfeer der vrijheid en der in vrijheid verkregen kundigheden. Men vrage mij niet of de onderwijzer iederen dag nieuwe onderwerpen zal vinden om de aandacht zijner leerlingen te boeien : men moest dan de-natuur wel voor armelijk, en de algemeene en noodzakelijke kundigheden wel voor beperkt aanzien. Zeker zal er, vooral in 't begin, een naarstige voorbereiding tôt onze dagtaak noodig zijn ; er zijn even verschillende als grondige kundigheden noodig, er zal minder wartaal en woordkramerij in de bijzondere opvoeding van den onderwijzer noodig zijn, maar, zoo men een dagboek aanlegt van de dagelijksche ervaringen, op de wijze zooals ik twee zeer verschillende dagen geschetst heb, zal het slechts aan ons zelven liggen om die voorbereiding na eenigen tijd al minder en minder moeielijk te zien worden En zoo zullen de tijden aangebroken zijn, waarop het klas-boek, tôt dagboek van den onderwijzer geworden, een belang verkregen zal hebben, niet meer kunstmatig, zooals in onzen tijd van eindelooze papierbeschrijverij, maar werkelijk en levend. # * * Zooals men heeft kunnen zien, span ik me niet in om in de kleine herseatjes datgene te doen binnendringen wat ik nuttig voor hen acht ; zij zullen zelven, ieder naar de mate zijner vermogens, uit mijne lessen datgene putten, wat zij zich zullen kunnen eigen maken, zonder dat ik aan mijne kleintjes ook maar in 't minst den eisch stel, dat zij zich allen naar de vlugsten zullen vormen. « De hersenen van het kind, » zegt Dr Dowse, « — ik spreek van de massa en laat met opzet ter zijde de afzon-derlijke persoonlijkheden — zijn gebeel onge-schikt, of ixioesten in elk geval niet geoefend worden, om meer te ontvangen dan hun automatisch wordt bijgebractit door de vermogens van waarneming, en dit een zekeren tijd na de ontwikkeling van het verstand. » En Dr Angelvin, die dit gedeelte in zyn uitmuntende stu lie : De Neurasthenie als maatschappelijk kwaad (La Neurasthénie, mal social) aanhaalt, voegt erbij : « Deze opvoeding moest geëvenredigd zijn aan het verstandelijke bevattingsvermogen van het kind. Echter vindt in 't algemeen het tegendeel plaats. De onderwijs-programmai, zeer over-laden, zooals iedereen erkent, zijn dezelfde voor allen. Men onder wijst dezelfde stof aan al die zoo verschillende geesten. Des te erger voor degenen die niet kunnen volgen. Daarbij doet het kind, althaus datgene wat een beetje eigen-liefde heeft, sterke pogingen om kundigheden in zich op te nemen, waartegen zijn geest zich weerbarstig toont ; het kind put zich uit in die pogingen en zoo ontstaat er langzamerhand een toestand vaa zenuwzwakte, die op echte neurasthenie kan uitloopen ; dit verklaart waarom vele kinderen voor de examens (1) blijven zitten en dus niet den maatschappelijken stand kunnen verwerven, welken hunne ouders voor hen hadden gedroomd. Welk een dwaas-heid om uit te maken van af het oogenblik dat het kind de broek draagt : « Ik zal er een officier, of een ingenieur, of een dokter, of iets anders van maken ! » Weet gij of de geest van dat kind in staat zal zijn de kundigheden in zich op te nemen, die voor deze beroepen vereischt worden ? Het is een ; ernstige dwaling om méér in de hersenen der < kinderen te willen doen dringen dan deze in

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsch heelal: katholiek - zondagsblad appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Borgerhout du 1878 au 1930.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes