IF il0NNBM»NTSPIfUZIiS l Lréfofflaand ''7S fc^r 3 maand «■ ioor 6 maan : L«njaar ■ L.HI». Beheer en Annkondigiagen ; n ST-JAKOBMARKT, 73 anïwerpen IDonderd&g 16 Mei içii - 4*e Jnarg#Br 132 Prit» S Centlcm *©cr Beîsrië Het Vlaamsche Nieuws Verschijnt 7 maal per week DE OPSTELRAAD: Hooîdopsteîler Ra! VERIiULST, Dr. Aug, BORMS, Hoogleeraar Alb. VAN DEN BRANDE ÂANKONDiamaERj Tweede h lad, den rejreJ I.U Derde id, id. ...... J.— Vierde id id • 6t Doodtberiebi " (— E; te œed-jw«rter U periooaù'ij* verantwoord&hjk Toor tijn »ehrijT*u em bindt niet heel de redakti». iiN UUiîSQHE 2iJDr< duitsch avondbericht r)ijn, Dinsdag 14 Mei. — Officieel : n oeslaagde plaatselijke voarwaart-beweging' in de Engelsche linies op Noordelijken oever van de Somme den weg Bray»Corbie. Heftige te-anvallen Van den vijand mislukten. iders niets nieuws. duitsch legerbericht .jiijn, Woensdag 15 Mei. — Offi- ' VVestelijk gevechtsterrein îiioorden den Kemmelberg had-i plaatselijke aanvalsondernemin-Leel sukses en leverden 130 gevan-Lop. Onze aanval trof troepen die Ijunt stonden afgelost te worden ioslten den Franschen hooge bloe-verliezen. De artilleriestrijd bleef ftsbied van den Kemmelberg he-Hedenmorgen ontwikkelden zich bij Fransche aanvalspogingen, Le voetvolkgevechten. bschen de Leie en het La Bassée-[cl, aan de Scarpe en bij Bucquoy [je viiandelijke artillerie geduren-e nacht levendig. jsschen Ancre en Somme drongen ioor een korten stoot aan den weg iCorbie in Engelsche linies bin-en behielden het gewonnen in tegen tweemaal herhaalde te-tavallen van den vijand. Om de terie te ondersteunen werd leven-fartilleriebedrij vigheid onderhou-I Bij Villers-Brètonneux, aan szijden van de Leie en de Avre e de geschutstrijd meermaals op. len Westelijken oever der Avre 3e vijand onze linies bij Castel jOnder zware verliezen werd hij keslagen. In enkele sektoren ver-[ngsgevechten.ze vliegers schoten gisteren 5 leiijke kabelballons neer. Aan de îtsfronten zeer Ievendige, nach-vliegerbedrijvigheid. Wij be-len Kaleç, Duinkerken en andere i t front îiggende munitiedepots eorweginstellingen van den vij-jjkelijk met bommen. n de andere gevechtsterreinen nieuws. OOST.ÏOKG. ZIJfiE LIAANSCH gevechtsteRrein inen, Dinsdag 14 Meiî. — Officieel : gevechtswfcrkzaamheid aan het lut staat op het van die de* idagen. I FRANSCHE ZIJDE HLIJK GEVECHTSTERREIN js, Dinsdag 14 Mei. — Officieel : fransche patroeljes, die beooorden p van Hangard, in de richting pcy en bewesten de Maas aan den ajn, hebben gevangeneni meege-| De Franschen verijdelden zonder csn vijandelijken overval op kleine Noord'westen van Orvillers-tmelijk Ievendige geschutstrijd ape in den sektor van de Butte Ici in de Vogezen. Een Dtiut->ig benoorden de Fecht zonk in (1er Franschen ineen. t ovcrige front niets aan te tee- Dinsdag 14 Mai. — Officieel : Wpoozende bombardementen in 'ii Grivesnes. De Fransche b.at-W>£n Duitsche troepenophoopin->nvooien in de streek van Mont-op den weg van Noyon naar uiteengejaagd. "'pagne is een Duitsche overval du Mesnil Sri het Fransche mislukt. elders was het vàndaag rustig ENGELSCHE ZIJDE- l»k gevechtsterrein \ Dinsdag 14 Met. — Officieel : ;end heéft de vijand na cen lerievuur op een front van on-:n m'jl ten Zuidwesten van Mor-aangev alleu. n PUnt wist hij onze stellingen " m?en- Op aile andere punten n tegenaanval, aanstonds door Sc"e. troepeti onderaioeir.en. den aatu.t en herstelde die onze linie Kimen meer dan 50 gevangenen. P«zeh wareii zeer licht. i een. plaatse[ijk gevecht n «vemmel geleverd1, waar de 5 r,chtîng- van Klein Vierstraat een gasaanval deed en door de Franscl troepen werd teruggeslageii. Van de test vati het front niets te rm den. UU ITALIA&NSCHE ZIJOS ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Dinsdag 14 Meil. — Officieel De pogingen van den vijan-a om o] nieuw eett aanval te, doen op de Mom Corno, in de Vall' ArSa en onze Ii'ïïim 9P de Uosso' Cassina (de heuvels benoo den Altissimo), in het Caîcinodal (ASi Ione) en hel Ornio=dal werden door ot vuur verijdeld. Italiaansche en Britsche paitroelje hebben éen overval gedaan op de plaa; Pedescala (Astico-dal) en op <ie loopgn ven bij Avo (bezuiden Asiago) en de vijand verliezen berokkend. De wede zijdsche geschu'tswerkzaamheid was 1( vendug in de streek van Tonale, het L< garino-dal, op de Asolone en benoorde Monteîlo. THLEGRAIflMMM Het Krijgsbedrijf in he Westen Ieperen een puinhoop ! Baze.!, 13 Mei. — Kolonei Borel, die op h< Britsche front ia geweest, schrijft in de a Net •Bùrchea- Zeitung » : Ieperen is in een puinhoo vefar.deird ; men vindt er gee.n hnis meer reeh men vindt «r geem enkel inwomer.Van 't pracl tige stadhuk staan alleen nog enkele muren o^e: eind met gapende openingen op dp plaats d vensters ; eigesJijk is de stad met den grond g< lijk gemaakt. Een grootsche aktie aan gang Bazei, 13 Mad. — Een Zwitsersch hooger off cier deelde, na op iiitTioodiging van het oppei bevei der DuiLsehe troepen deze een bezeek g< bracht te hebben, aan de Zwitsersclie pers zij indrukken als volgt mede : «Al wordt nu veelal beweerd'dat het D'uii sche offensief zou stopgezet zijn, men kan da<u van integendeel eea vocsrtdurende vooruitgan waarnemen.. Alleen de oningewijde kai» zich or d?r dat opziclit bedriegen, misleid door de inge wikkexdheid der verschillende Duitsche troeper bewegingen. De scliijnbare onbeweegiijkheid de zer laatste spruit juist voort uit het système tisch gevolgd plan tegelijkertijd de verschiller de formaties \a.n het Duitsche front in werkin te brengen, wat ik, als onzijdig waarnamer, he kunnen vaststellen. Ik heb den indruk dat, juif op dit oogenblik, men een operatieplan uitvoei dat missehien hat gewe'digste van den geheeie oorlog is. Al roept men bij de Centralen de eei heid van de fronten miet uit en al klampt me zich daaraan niet vast, telkenniale dat nut ka oplsveren, de slagein die den vijand op verschi. lende punten van het front werden toegebrach waren zoodanig in één kiank met eikaar, da per slot van rekening men het prinoiep der frorat eenheid getrouw bleef. Berlijn, 14 Mei. — Naar uit Italie wordt g< meld, seint Luigi Barzini van het Engelsch front : De voorbeïeidingen van de Duitschej kondigen omvangrijke operaties aan. Kolonei'Repington sclirijft dat « het kritisl ate a stadium van het Duitsche offensief (hel zelfde. stadium dus, waarvan al zoo dikwijls i geprokùimeerd, dat het overwonnen was) de vo geude week zal aanbreken, en hij zegt daai-me uieta anders. dan wat eigenlijk iedereen. zegt e denkt. («N.R.C. ») DUIKBOOT = OFFERS Berlijn, 15 Med. — Koem er op losgaand vei nietigdo kapdteiu-iuitenant Steinbauer mat zij beproefde duikboot iin de versperde zone in hc Western der Middellandsche Zee opnieuw, op ei keie dagen, 7 waa.rdevolle stoomers, meesti trots aanzienlijke tegenstand, en een aantai kle nere vaartuigen van tazamen ongeveer 33,00 brt., hierbij een tientai kanonmen veroverend. In den vroegen morgen van 29 April dron kapitein-luitenant Steinbauer in de zeer vei sterkte doorvaart bij San Pietro (Sardinië) dooi em. viel de in de haven van Carloforte voor ankc iiggende scliepen aan. In 't vuur van verscha dene landbatterijen boorde hij het Ejigelsch bewapende stoomschip « Kingstonian » (6,66 brt.) door torpedotreffers In den grond, verni( tigde met zijre artillerie twee groote bewapend zeeslepers, schoot een Fransche viermasterschoi nsr in brand eu beantwoordde het vijandeiij artiilerievniïr ; dan bévocht zich de duikbooi trots het spervuur der landbatterijen en de aai va-llen van een bewapende groote motorboot, d uitvaart. Vain Carioforta wegstevenend voerd de duikboot nog een a-rtilleriegeyecht van ee half-uur tegen een sterkbewapend bewakang: achio en beschoot de telegrafische- en de signaa. stations op Kaap Speroque met waargenome treffers. Berlijn, 14 Mei. — Hoezeer ook de Vereenigd Statein ai's gevolg va® de aktie der duikboote rekenin" moeten houden met eike ton acheep: ruimte blijkt ten duidelijkste. uit een bnef, d; is aangetroffen op een Amerikaansche gevangi n» en waarin is medegedeeld dat pakketten voc loidatein bij het Amerikaansche expeditiedegt (in Eui-opa) enkel dan worden aangenomen, n dien een vergunming van den regimentskommai daift is ovTgelegd, waarin de dringende noodz: kelijkheid der overzending van het pakket ka worden gekonstateerd. DE GEBEURTENÏSSEN IN RUSLAND De regeeringskoers in Oekra|ina Berlii'n, 13 Mei. — Hetman Skoropadsl heett tegen den bijzondercn korresponde; Rothert, gelijk de « B. Z. am Mittag » meld met den meesten nadruk en volkomen off cieel in tegenwoordigheki van deri ministei président en den beheerder van liet ministeri van buitenlandsche zaken o. a. het volgend gezegd : 1k noodig hierbij de Duitsche sociaal-d< mokratie uit, drie leden der partij naa Oekr-ajina te zenden. Men zou heel blij zij als de Duitsche sociaal-demokratie den toi „ stand bij on s en de nieuwste lîuropeesch « tiranneu » van vlakbij zou willen gadeslaan De hetman liet zich over Oekrajina ei - Duitschland als volgt uit : Niemand twijfël aan de eerlijkheid en onbevangenheid vai mijn woorden en gezindheid. Een innigei steun te zoeken bij het Duitsche rijk is mi niet alleen een behoefte des harten, maar i bovendien in het wel begrepen belang vai Oekrajina. Dit is voor nu en later een drin gende eisch der werkelijkheidspolitiek tôt bei der nut. Ik zou niet weten, \an welk volk wi voor onzen jongen staat meer zouden kunnei leeren en meer voordeel verwerven dan vai het Duitsche. Het lot van Oekrajina il met het lot van middel Europa nauw verbon den, evenals dat van heel Oostelijk Europa Oekrajina zal en moet sterk worden er moet in staat worden gesteld om het Duit sche rijk in aile opzicht ten ruggesteun ti strekken. De separatistische faevveging 4 Konjitantinopel, 14 Mei. — Cis-Kaukasi< heeft zich onathankelijk verklaard. Zijn af gezanten te Konstantinopel hebben dit beslui ter kennis van de keizerlijke regeermf ge bracht en aan iiare bondgenooten en aan d< onzijdige staten telegrafisch meegedeeld. , Belangw.ekkende iiltlatiug van een maxlmalistisch diploinaat De Berlijnsche korrespondent van he! « Neue Wiener Journal » heett een onderhou< gehad met Joffe, den Russisehen gezant t< Berlijn. Deze antwoordde op een vraag naar der toekomstigen regeeringsvorm van Rusland dat de monarchie geen kans heett op herstel De tegenwoordige regeering heeft na°enoef het geheeie Russische volk achter zich ; alk arbeiders en boeren zijn georganiseerd in dt sowiets en de regeering is slechts het sluit-stuk van dat geweldige gebouw. Ook d< kleine burgerij ziet allengs in, dat zij het zonder ons niet kan stellen en zoekt thans reedt steun bij ons. De mensjeviki, de sociaal-revolutionairer van Kerenskv, de burgerlijke - artijen hebben weinig of geen invloed meer op het volk, dat heeft gezien hoe zij hebben gefaald, toen zij de macht in handen hadden. Joffe is daarom overtuigd dat de maxima-listen vast in het zadel zitten en er niet uit-gewipt zulen worden, tenzij met buitenlandsche hulp. Op de vraag of Trotzky no£ in St-Peters-bur? is en ruzie heeft met Lenin, antwoordde de gezant ontkennend. Trotzky is al lang te Moskou en met Lenin de beste vrienden, ondanks hun meeningsverschil over de be-krachtiging van den vrede van Brest. De ge-ruchten dat Lenin ziek is, zijn onjuist. Hij heeft influenza gehad, maar is al lang her-steld.Verder verzekerde Joffe, dat Noord-Rus-Iand volstrekt geen behoefte heeft aan rtraan uit Oekrajina. Het verbouwt ze'f genoe" en kan bovendien uit Siberië betrekken. Zelfs zou het graan naar de middenrijken kunnen uitvoeren, evenals metalen en weven stof-fen, in ruil voor verfstoffen,*geneesmiddelen en landbouwmachines. Dat er in de groote steden een tekort is aan graan, is juist maar dat komt van de onvoldoende middelen van vervoer. De bewering, dat tijdens den oorlog of de revolutie koncessies in Rusland aan Ameri-kanen zijn verleend, noemde Joffe onjuist. De regeering zal ook geen koncessies aan buitenlanders toestaan. Zij wil zelf de pro-duktie op allerlei gebied bevorderen, om den » rijkdom van allen » te vermeerderen. Wij z-'iin volstrekt geen asceten, verzekerde de gezant, wij willen niet terug naar primitieve toestanden. wij willen integendeel de mefi-schen rijker en gelukkiger maken. Wii hebben niets tegen den » rijkdom van allen », maar zijn tegenstanders van het vroegere kaoitalistische stelse!, dat enkelen verrijkte ten koste van de gemeenschap. Zijn verstandhouding tôt de Duitsche regeering noemde Joffe « volkomen korrekt ». Flnland's onafliankelijkkeid feitelJjk . door Rusland erkend — - De Flnsche eischen Stockholm, 13 Mei. — Uit de « Roeskoie Wjestnik » : De Russische minister van buitenlandsche zaken Tschitserine heeft, op 3C ■\pril, bevel gegeven aan den gezant Joffe. te Berlijn, aan de Duitsche regeering en het Finsch ministerie Svinhufsind de benoeming bekend te maken van kolonei Kovarko toi Russisch zaakgelastigde in Finland en ter-zelfdertijd protest aan te teekenen tefen de inbeslagnenung van de Russische Roode-Kruis-schependoor het Fin sche ministerie. Stockholm, 13 Mei. — Van Finsche zijde wordt officieus medegedeeld dat diplomati-sche betrekkingen tusschen Rusland en Finland nog niet bestaan. Uaarvan kan geen spraak zijn. zoolang de_vesting Ino nog niel is uitgeleverd, zoolang, zich nog Russische kriirtslieden in Finsche wateren bevinden, de Finsche oproermakers in St-Petersburg worden geherbergd, de nieuwe vijandeliikheder kunnen beramen, en zoolang de vijandelijke maatregelen in Oost-Karelië ondersteunc werden. DE ONTMOETINfj DER TWEE KEIZERS De Weensche bladen bevatten een officieuse beschouwing over de ontmoeting van kei-zer Karel en keizer Wilhelm en van hun wederzijdsche staatslieden in het Duitsche groote hoofdkwartier. Het zegt dat_ het oud< Tweevoudig Verbond ter verdediging tegen Rusland was gesloten en zijn defensief ka-rakter behoudt, ook nu Rusland voor langer tijd geen gevaar meer voor de middenrijker kan opleveren. Imme9r thans bedreigen her tal van andere vijanden met vernietigin?. Hel defensieve Tweevoudig Verbond past volko men in de lijst van den volkerenbond, waar-naar de Entente zegt te streven. Die volke-renbond wil vrijwarin? tegen oorlogen en hel 1 Tweede Verbond wil hetzelfde. Het spreekt intusschen vanzelf dat in _hei Duitsche hoofdkwartier, behalve de vernieu witig van het verbond, ook een aantai vraag stukken van militairen en ekonomischer aard. die er verband mee houden, aan de ord< komen. ' \Veenen, 14 Mei. — De Keizer is heden ' morgen vroeg uit het Duitsche hoofdkwar • tier teruggekeerd. Si AD eu LAND DE DUITSCHE RECHTBANKE^ > IN VLAANDEREN. — Door den Ge r neraal-GoevetUour is volgende Beschik-' king getraifep bttreffende den zetel er e de distnkten van de ci Kaiseriiciie lie, . zirksgerich-e « (Keizerhjîce Du>.r-kt-1 recnLuanKen) in V laaiKier-n ; ^ « i-r uuvoumg van ae verordeningen , van 6/7 Apnl c. Fl. VI 4//2, j ii i i, houdende msteiliiig van Duitsctie » recii-banken, b-epaai ik het volgende: ; Artikel l. —' Voor i<-der Uci ouder-. staande geb^eden wordt een « Beznks-i gericht » opgericht : j a) voor net arrondissement Brussel, . met zeiel te Brussel; b) voor liet arrondissement Leuven, • met zetel te Le u ven ; c) voor de piovincie Autwerpen, met J zetel le Anïwerpen ; d) voor de provincie Limburg, met zetel te Hasselt. Ait. 2. — Het Hoofd van het burger-; lijk besiuur (Ver\valtu"gschef) is met : de uitvoering van deze beschikking be- ■ last. Hij bepaalt het t-jdslip waarop de : in artikel 1 bedoelde (( Bezirksgericlite » - en de « Staatsanwaltschaften » (parket- - ten) bij deze itchtbanken hun amb'sbe-zigheden zullen aanvaarden. j Brussel, den 25n- Aptil 1918. ONZE HELDHAFTIGE LEIDERS. — Gtzel Modeste Terwagne, ex-socia-| liât en internatioaialist, nu Belg m merg en been, leider van het « Off-ce de Publicité : Patrie et Liberté », man be-gaaft met een zekere dosis faniazij die gedeeltehjk het « Belgisch Dagblad » ten1 goede komt, weet th'ans te smalen en te schelden op diegenen die den nood w lien lenigen, — maar dan op doelma-tige, positieve wijze en miet enkel met woorden en gebaren, — van het ver-drukte en uitgebuite Vlaamsche volk. Immers, gezel Modeste Terwagne (men zie de « Belgische Soeialist », geen aktivistisch.blad, al wordt het in de Hol-1 and sche iu.ei'ncei'ngskampeii dan ook \crboden) geniet vette wedden, hem in ruil voor zijn pantoffelachtige lenigheid door Monsieur le Baron de Broqueville, vertegenwoordiger van de Vlamingeu uit de Kempen ( !), met bretd gebaar tyegckend. De « Belgische Soeialist » her nnert den nu erg verbleektcn «roode» aan zijn vroegere betrekkingen tôt zijn tegenvvoûcdige De Broqueville-sche be-wondering. En men kan — de « Belgische Soeialist »' is zoo deloyaal die oude koeien uit de gracht te halen, nu in de nieuwe tijd, 't Recht op zijn kop hoeft gezct, en waarheid leugen is — inder-daad lezen in de Ainnalen der Volksver-tegenwoordiging : « M. Terwagne tôt M. De Broqueville : ■ U.w gezag verdient geen eerbied, omdat het berusf op BEDROG en OMKOO-PERIJ ». Zoo dachten en uitteo zich de huidige groote vaderlanders over de heerschap-pen die ze thans, uit al hun kracht tegen de ware dienaars en Kiders vam Vlaan-deren verded'gen ! Wanneer de aktivis-te-, beweren dat de Belgische overheden van thans, niet het volk vertegenwoordi-gen en dat dus aan hun anti-aktivistisch gestook geen breedere beteekenis client gehecht, hebben ze 't dus goed voor. M. Terwagne doet ons daarvan een bewijs aan de hand. We wouden wel weten wat-de Haver-sche heeren zoozeer van de Brusselsche onderscheidt, voor wat de basis aangaat waarop al hum schijnmacht en al huti klater-roem op gebouwd is ! Of verover-den zij zich een plaats in 't hart van ons volk, doon zoo onverschrokken onze jon-gens in 't vuur... te zenden? Kan M. Terwagne ons dat wellicht duidel'jk maken? BELGISCHE « DEMOKRATIE »— De « Peuple Wallon » (nummer van 12 tôt 15 Mei 1918) teekent bij het berieht ; in de « M%ichencr Neùeste Nachrich-ten », als zou de Engelsche police na den oorlog in België blij ven om er de volksontevredenheid te onderdrakken, het volgende aan : Gelukkig zijn élit enkel vooruit zich ten. Die zijn onze « lieve » regeering goed-koop. Maar, zoo het moet, zal ze leeren dat in Wallonië slechts één ding waarde heeft, dat is: het Waalsche recht! ! Hebben wij trouwens geen korps Ar-: densche jagers, voorgeste!d door M. de Broqueville, te stellen tegenover Belgische en zelfs Engelsche gendaraien ? » De regeering van Havere ondergaat zoowat 't zelfde lot als de ezel die zich in een leeuwenhuid stak, en dacht de andere el'eren te bedodden. Ongelukkig, voor hem, kon hij 't tipje van zijn ezels-oor niet weggemoffeld lcrijgen... Zoo grijnzen de koolbakken der... « orde-handhavers » voor ele toekomst reeds boven de Belgische demokratie uit... Men zal, wat er ook gebeure, al klaar-der en klaarder gaan inzien dat. kornen de heeren van Havere ooit in Vlaande-^ ren terug, dat niet in 't belang van vrede en recht zal geschieden 1 Iets voor iederen dag EEN REKWIZ1TOR1UM VA N RICHARD DE CNEUDT : HOE 'i L BKUbSEL EEN VO i.K VvOKU 1 VERMOORD ! Brussel heeft dit wonderbaars : he is een spreKend beeld van het belgn in IôjU gesticht. De bovenstad met het Koninklijl hot en ministeries, met rnarmerer praalgebouwen en parken troont op d; eerste hoogten van het land dat begin te Ueuveien, naar Waiionié op. L)aar i: ailes Fransch. In ae xaagviakte ligt net Vlaamsch< Brusseï mec ae V laamscne voorbtcuer Anacriecnc, iVioieuuceK, benaarDeei en L-aKen. V iaainsch ?... j a, nog Vlaamsch ondaxitis aues, docii het neiaer levenc water aat eertijas zoo sclntterend der Viaamscnen nemel weerspiegcide, n met een vuu brins overdeiit. Het Gerechtshor is ook een zinne beeid, zooais we omangs zeiaen. rte babyioniûcn gevaarte, voor brusse, door zijn verhoudingen wiuistaitig, u de burent van verrranschuig, vernede-ring en verdrukking en met Zijn voei verpletterde de xeus de volkswijken met zijn ailes verbrijzeiende grondves-ten, die ais de worteien van een beuk den omtrek doorwoelen, verdrong nel de V laamscne haardsteden weg in eer onoogiijken kuil. Maar t geelt niet : Vlaanderen za Brussel geheel herwinnen door de nieuwe onderwijswet. De nieuwe wet op de gerechtstaal, bij den Raad van Viaanderen aanhangig, zal dien felier burcht beklauteren en bestormen.er hel franskiljonsch wangedrocht dooden en Vlaanderen, de schoone vorstin der le-gende, als een andere Andromeda ver-lossen.'t Zal de roem blij ven van het Akti-vism, en 't zal de bewondenng van de latere tijden afdwingen, dat de red-ding, dat de ontfransching en ver-vlaamsching van Brussel door den Raad Van Vlaanderen werd aange-durfd en doorgevoerd. Nu komt Richard de Cneudt mei zijn boek, waarover wij reeds gewaag-den, en zet de bijl aan den wortel., Het is een dichter van Vlaanderen die de slagen toebrengt. Was het niet op den gevleugelden Pegasus, het paard van Apollo, dat Perseu3 de schoone vorstin ging ver-lossen > Indien het boek van Richard de Cneudt voor den oorlog ware versche-nen; indien ons Vlaamsche volk las; indien het nog liefde voor zijn taal en nog wilskracht om haar te verdedigen gevoelde, gelijk dit volk nog wel heeft b.v. voor zijn godsdienst of voor wat het meent zijn stoffelijk belang te zijn, dan zou dit boek, al die indiens ver-wezenlijkt, een omwenteling hebben doen losbreken. Maar een deuntje van de Muette de Portici kon het tôt gewelddaden op-zweepen! , Zal het koud blijven bij dit rekwi-zitorium ? 1k, die me doordrongen gevoel van het nadeel en onrecht door de verfran-schirtg ons volk aangedaan ; die me aan dat onrecht en dien smaad op elk uur van den dag erger; ik heb nu on-dervonden, na lezing van Richard de Cneudt's werk, dat wij, Vlaamsche Aktivisten, toen nog niet den vollen omvang beseffen van den afschuwelij-ken toeleg waarmede de Belgische ge-dachte, de âme belge, Vlaanderen ontaardt en van den aardbodem wilde doen verdwijnen. Wij jammeren terecht over Ieperen, dat met zijn Lakenhalle, zijn Wacht-toren, zijn Groote Markt, zijn St-Maar-tenskerk, zijn Godshuis, — zie Vlaamsch LeVen van deze week — met de weiden werd gelijk gemaakt, erger en grondiger verwoest dan vier-en-twintig eeuwen deden met de mar-meren tempels van Eleusis, doch wij blijven koel als ons volk zelf door het Belgisch regiem wordt uitgeroeid. Wat Frankrijk uitrichtte met Fansch-Vlaanderen is niet droeviger noch wreeder dan wat de Belgische regee-ringen en de Brusselsche gemeentebe-fturen met onze Vlaamsche bevolking durfden te bestaan... en wat nu te Ant-werpen in de scholen van de Lange Gasthuis- en van de Lange Leemstraat strpffeloos wordt doorgedreven. Zoo ging het ook te Brussel : eerat werd de gegoede burgerij,de betere ( ?) stand verfrans^ht. Daarna, en hier be-gint het hatelijke, het afschuwelijke, waakroenende, dasma werd het X^aamsche kind in de bewaarscho^er, vastgeo^epeft, zijn Vlaamsch zieltje verweld'od, ziin Vlaamsche tong uil den mond gernkt. Hadden we Via am sche bi^-rhonner om ons volk oo t» ruien, om den strijd-kreet aan te heffen : t Zij zullen haar niet hebben ; ' De sclioone ziel van 't kind dan zou de misdaad verijdeld zijn ge-- worden. t Doch Vlaanderen moet Polen en 1er-» land hun vaderiandsche geesteiijkheid t bemjden. 5 Hoe was Brussel nog voor vijftig ja ■ ren ? Hoe is het nog ? , Richard de Cneudt, die zijn rekwi- • , zitorium stevig heeft uitgebouwd.toont . het ons : De Brusselsche volksvertegenwoor-diger Dansaert schrijft in 187/ : ! a Het Lager Onderwijs wordt te L Brussel in 't Fransch gegeven, dan . Wanneer de groote meerderheid der leerlingen Vlaamsch is. Velen kunnen werkluiglijk Fransch lezen, maar be ' grijpen den zin niet van hetgeen ze le-; zen; zij spreken Vlaamsch zonder het J te kunnen lezen. » Hoogleeraar Laurent : « Te Brussel spreekt het volk Vlaamsch zonder het te lezen en leest Fransch zonder te begrijpen. » Anépach, burgemeesler van Brussel, in 1878: « A vrai dire, les enjants de non ' écoles ne parlent ni le jrançais, ni le flamand. » 1 (Om de waarheid te zeggen, de kin-deren onzer scholen spreken noch 1 Fransch, noch Vlaamsch.) M-nister Delcourt, Waal, minister van Onderwijs, in 1873 : « Er is geen twjifel mogelijk : te Brussel is de Vlaamsche taal in het algemeen de moedertaal der kihderen. Editer worden de lesseri in de stads-scholen door middel van het Fransch gegeven. » Léon Lepare, schepen van onder-.. wijs te Brussel. in de raadszitting van 30 Okober 1899 : « Ik weet dat het grootste gedeelte van de kinderen, die in onz° scholen komen, thuis niets dan Vlaamsch spreken. » Gemeenteraadslid Paulsen (Ander-lecht). 1904: (< Zoolang het onderwijs aan Vlaamsche kinderen in 't Fransch wordt gegeven, zullen er geen betere uitslagen » verkregen worden. 't Is alsof men in Wallonië de Vlaamsche taal in de la-gere scholen wilde opdringen. » , Gemeenteraad'-lid senator Lekeu (Schaarbeek). 1906 : « De voertaal moet de moedertaal zijn. Daarbuiten geen doelmatig onderwijs. De groote hoop spreekt slechts Vlaamsch. (La langue véhiculaire doit être la langue maternelle. 11 n'y a pas de véritable enseignement en dehors de cela. La masse ne parle que le flamand.) Uit het verslag van een Brusselsch schoolopziener (Kamerverslag, zitting van 21 Januari, blz. 703): (( De laagste klassen van onze scholen zien er zonderimg en jammerhjk uiL Een fooden mantel weegt op die jonge geesten. De onderwijzeres, ze rnag nog zoo verstandig en toewij-dingsvol wezen, als ze de taal der kinderen niet kent, slaagt er niet in de lucht van verveling en onverschil-ligheid, die er drukt, een oogenblik op te klaren. Ik heb zulke doodsche en belachehjke lessen bijgewoond, en kon metterdaad ervaren hoe het voktond de moedertaal der kinderen t.e spreken om de geesten wakker te maken en de klas te doen leven. » (L'aspect des classes inférieures de nos écoles est des plus étrange et des plus pénible. Un manteau de plomb pèse sur ces jeunes espritg! L'institutrice la- plus intelligente et la plus" dévouée, mais ignorante de la langue des enfants ne parvient jamais à dissiper l'athmosphère d'ennui et d'indifférence qui les enveloppe. J'ai vu de ces leçons mornes en ridicules, et chaque fois j'ai pn saisir sur le vif qu'il suffit de parler la langue maternelle pour réveuler les esprits et faire revivre la classe.) Ziedaar hoe België het Vlaamsche kind verknoeide en achterlijk maakte. In 1899 waren er 1.299 achterlijke kinderen in de Brusselsche scholen. Wat deed Brussel om het te verhel-pen ? Een daad van dolle woede en waanzinnige vijandschap. Het schafte de Vlaamsche klassen af. Van de 40 bleven er nog 5 over en dan begon de geheeie verfransching der bewaarscholen ! De socialisten, Le Peuple en L'Etincelle zagen.toen, hoe op die wijze de Vlaamsche werkmen het slachfoffer en de slaaf werd van de verfranschte burgerij.L'Et-'ncelle schriift in zijn nummer van 15 Oktober 1913 : a Het grootste ongelu\ Voor een » schoolkind Van de goeJ» stad Brvs- ■ » sel is arm te zijn en Vlaming. Dit » kind is zeker van ten laatste aan te

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.