ABONNEMENTSFRIJZKN ; Voor één maànd 1 -7B Voor 3 maand 6.— Voor 6 maand 10.— ' Voor één jaar 18— 1 Beheer en Aankondigingen : I /.i, ST.JA.KQBMARK.T., 73 antwbrpbn IHgs v: 19 Febriîarf%§ti s** Jamrir H 49 Pfïji. H f^ntiexm voor België Vlaamsche Nieuws ,jj AANKONDIGINGEN: | Tvveede blad, den regel 2.6t IDerde id. id. . -. I.— Vierde id. id. 0.6C ( £)oodsbericht S.— k Elke medewerker i» persoonlijk !' verantwoordelijk voor zijn schrijven, I en bindt niet heel de Redaktie. Verschijrit 7 maal per week Bïî QF;>i'ELRAAD: £**. VîïSHUL.ï- \ ©«•. Àu£c BORMS iliwgleenar ASfe, VAN ©EN BB'A'srnw utm~*Mi(CiWTrïj»t- ^ttrwraa»w«cçjwrXmitomnw■!ia—ni■«■MMiwawwwBMCSwsa—^-rT..rrnnr|-1B::[:i:iD..|H|| |M ||U_ 't " xmàstxwEKWx v-k DE OORLOG Officieele berichten VAN DUITSCHE ZIJDE DUITSCH AVONDBERICHT IBerlijn, Zondag 17 Februaii. — Offi-ei«l '■ Van de gevechtsterreinen niets nieuws. DUITSCH LEGERBERICHTEN Westdijk gcvechtsterrein Berîijn, Maandag 18 Februari. — Of-cieel : 0j» verschillende plaatsen van he< front hcfde de artilleriestrijd op. Dt (nfanlerïi-bedrijvighe d bleef beperkt bi; verbe n ningsge vechten. Bij klaar vriesweder waren de vlieger: 's imgs en 's nachts ?eer bedrijvig. Mili-taire i>HtelUngen achter het vijandelijkt front viirdeii met een groote hoeveelheie bommen besirooid. Een vliegtu g vie • Londen Q«n. In is laatste tivëe iagen werden h luchtgivecht en aftveervuur 16 vijan■ ; ielijke vliegtuigen en S kabelballon: «eer geschoten. Vin de andere gevechtsterreinen niet: I nieuws. VAN OOST.-HONG. ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN [ Weenen, Zondag- 17 Februari, — Of fitieel : Geen bijzondere gebeurtenissen. [ Weenen, Maandag 18 Februari. — Of [ficieel : . Uit het oorlogsperskivartier u'orât val t den lïden Februari 's avonds gemeld I Het Duitsch legerbericht van vandac.i \ cleelt mede, dat de wapenstilstand aai ; het Ciioot-Russische front morg&n tel j einde Wopt. Het door afscheiding van de Oekren, ontstane (jroot-Russische front gaat vai de Oostzee tôt bij benadering aa>n dt IPripjet. Ilaar staan op dit oogenblik uit \sluitend Didische troepen. VAN TURKSCHE ZIJDE TURKSCHE FRONTEN IKonstantinop'"l, Vrijdag 15 Februari , — Officieel : Gcen bijzondere gebeurtenissea. ; Konstantinopel, Zaterdag 16 Februari I — Officieel : I Aan hq Palestina-lront langs beid ■ zijden vernielin'jsvuur. Aanvalsonderne ■mingen onzerzijds brachten den vijan* ■ verliezen toe. And ers geen bijzondere ge I beurtenissen. VAN FRANSCHE ZIJDE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN H Parijs, Zondag 17 Februari. — Offi iamelijk Irvendige artillerie-aktie tus ■ schen. de Miette en de AiSiie, op het fron ■ in het Chaume-bosch en in den Boven ■ Elzas, ien Zuiden van Metzeral hebbei ■ de Franschen een Duitsche overval afg« ■ TCen_ KaJme nacht overal elders. VAN ENGELSCHE ZIJDE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN ■ Londen, Zondag 17 Februari. — Off: 'Vi'iatwielijke onderneiningen, Zaterdag ■ morgen, in de streek van La Vacqueri H en Chtrisy, leidden tôt scherpe gevecb ■ ten, waarin de vijand talrijke verlieze ■ ked. Hnkele lîritten zijn vermist. Vijar ■ ^elijke artillerie was bedrijviger Zaterda] lin verschillende sektoren, voornamelij ■bezuidwesten Kamerijk, bezuiden en bc ^■noorden Lens en in de buurt van Pas ^■schendaele. Den 15den was het wede ■weerom overtrokken en mistig. TELEGRAMMEN DE GEBEURTENISSEN IN RUSLAND Gevechten in de Krim 1St-T?et«T»bnrg, 17 Februari. — Na e«n veldsia on<ier matroien en da Roode Garde eenerzijd «" Tartaarschf troepen anderzijds wgrd de hoofti »ta<i van de Itrim, Sinteropol, ingenomen. D koowkerk i» beaohadigd. De Tartaren bevinde l|ch op de vlucht. Al d« troepen, werkli«de & m»trozen. ©rksnnen alleen h®t 2azaï va-a d Sowjett. Het be-riclit Tan de bnitenland»che pers, da 'r in den Kaukasns en in de Krim de pe« seischt ia heeiemaal nit de Incht gegrepsa. Een samenzwering Ï BiPetergbtirg, 17 Februari. — Fen «amen ^«inçr van officieren werd cmtdekt die voo '■'! had Lenin op le lichten en al* gijzalaar t *"'J|'.ken. In de huisvesting van de orgenisati «fn legerbommen en gelad»n handgranate: ?evfJ<ien. Invoering van deu Gregoriaanschen kalender 1 j renruan. — aen Desassm d V' 7nl^!^OTnTT,,',,5;,ri»»|în voor bet gebied va pW sc'!ï r«T)r.bl:'»k. beveelt dè invoermg va w" .. Sonasmsrfieiï ka?t>-Tider. De nieuwe tifd ')6Pfint <ten' 1" Febrnari onde srtjî, di qTI "'ebtraari jet-eJd woardt. St-Ignatius Gesticbt en het Handelsonderwijs te Antwerpen De lezers van het Vlaamsche Nieuws kennen de houding van het onderwij-zend personcel van St. Ignatius' Gesticbt tégenover de Vlaamsche beweging. Ik raad hun aau het vlugschrift eens na te slaan, dat de artkeien bevat hier bij het begin van dit schooljaat vcrschenen. feciirijver was goed geaokUinenteerd çn voorzeker niet malsch ; raaar voch een te goede Vïaamsche jongen, te veei îuea-1 li t en geen real-politieker, want ook hij moet hebben geweten wat ons thans ter oore koint. Was het daf schrik voor de erge gevolgen, vveike het publiceeren van deze feiten na zich konden slet pen, die hem deed terugdeinzen voor de gvoote Daad? Geen laife halflieid meer voortaan. De roi, weike ût. lgnaaus becft gespeeid iijciens oe betoogmg van y ±<euri.ari 1.1. .s net zonnenlaar oewijs voor Ue uL>odza-kenjkneid van een onmiddtliijk ingrij-pen. Vv eiiieht herinnert. men zich neg net «YVi] eisehen Le oniniadeilijke, «1-gemeèue yervlàauûchkig van St. ignatius », waar men n0g heden cic sporen van terugvindt op den gevel van het gesticbt. Studeuten van St. ignatius liad-den er 'a andcrendaags achter g^senre-ven : « of de sluiang ! ». Z j waren real-politieker_-, want zou dit gesticht opnou-cleii te zijn een nationaal gevaar, wanneer bet g'^neei zou zijn vervlaainacht, ieze vetlaaid? j'e vlainschvijandige getst zal er niet milder om worden. Gok net °u-derwetsche programma zal blijven be-etsan — sinds het begin van dit school-jasj: vsrbeUrd(?) voor de hoogere klas-. se; door het afschaffen van het eeniga uur i\ederlandsch per week. i Slechts een radikaie omvorm'ng kan • hier baten. Omvorming van het pio-r gramniaen vervanging van de Vlaainsçh-i hateiide l'eeraars dcor Vlaamschgezinde, 1 van vveike tchakeering ook. Het Vlaam-sciie bestuur moet onverwijld dien eisch ' overbrengen aan den iîervv. lieer provin. 1 ciaal. VVordt er geen gevolg aan gege-' ven, dan maar hard tegen hard gezet. ■ ÎXr zijn te Antwerpen nog ondervVij^in-stellingen, waar e^eu degelijk, ja veel degelijker inidùelbaar-liandelsonderwijs wordt verstrekt dan aan St. Ignatius ; voor hooget handelsondcrwjs is d« GeUiSclie hoogeschooi aangewezen. » # # Met welkt ?ijanden zal on» Vlaamsci bestuur bebben af te rekenen, indien zij , deze taak tôt een goed ein^e wil l^iengeni Kn h&t Vlaamsche bestuur moet, het s heeft nu ian» genoeg getalmd. Met geheel het Antwerpsche beurs- er ^ bank-fraiibiàljonisme. lict bestuur eenei - ..-chool, dat aan de leerlihgen lia het vol-tooien hunner ttudién vôôr den oorlo<. een betreK.king in de Anlvverpsche ban-delswerekl kon bezorgen, moet daar na-tuurlijk een machtigen invloed hebbei verkregen. \ • Met het gemeentebestuur van Antwer pen. Koezoo?... Ja, het libérale gemeentebestuur van Antwerpen stçunt met d< voile kraclit van zijn machuspositie, ei wel! clit ook nog door andere middeler o.m. fiuantieel — wij zoudan dat «em 1 nader moeten opzoeken — het Jezuiten-'gesticbt! Vrijmetselàars en Jezuiten water «n vuur, hebben eeti frarskii-j nscli efedvçrbond gesloten tegen he Vlaamsche volk. De haat van ons gemeentebestuur te î gen de «ktivisten moet wel' brandenc _ zijn opdat zij tijdens den dcodslaap vai het Hooger iiandelsgesticht op het Zuit . het ateeds konkurreereiide St. Ignatiu B den liarden strijd hejpen doorworstelen . Ziet men niet het rare verschijnsel da a heer burgeineester Jan De Vos St. Igna _ t.us komt inspekteeren en voor de leer r lingen te dier gelegenhe'd in de studie le zaal den welkomsgroet van Pater Supe rior béantwjordt in het zuiverst< . Fransch ; dat bij siudsdien regelmati^ r het gesticht bezocht ; dat bij de herope liing der kla sen dit jaar zelîs meerderi hoogere afgevaardigden van het siadsbe stuur dé private plechtigheid b jwoon den. ,Nooit mocht St. Ignatius zich ver heugexi in zulke levendige belangstel ling vanwege het stadsbestuur. Hetzelf de De Vos-Rycknians-Franck-iljonschi gemeentebestuur, dat op bedevaart trek naar Zij ne Einni. Mgr. Mercier, patro ® neert dus insgelijks St. Ignatius. Wat schuilt hierachter? ® De invloed van Ryckmans? Ik geloo: 1 het niet. » De Antwerpsche franskiljons hebbei { een klaarder inz cht in den toestand dai t ons jonge Vlaamsch ministerie ; — zi weten dat St. Ignatius hun het materiaa moet leveren om de handelswerelc Fransch te houden. Want, waar zoudei - zij nog rekruteeren een in 't Franscl r opgeleid personeel. met een diploma var ^ voliedige handelsstudies, wanneer Sin i Ignatius werd vervlaamscht? Niet t< Gctit. Ook niet °P de Hoogere Handels-school va» het Zuid, want hier word voorloopig geen hooger onderw js ver ^ strekt en daar deze in-telling officieel ii t zal zij heropeneri met Vlaamsch als voer - taal. ' Het nationalisecren van het Antwerp «-lip "ti hankwezen is dus «eet groot probleem. De oplossing dringt zicl op : oinyonn het haudelsonderwijs, ei onveruiijdehjk volgt hieruit na weinigi jaien de totale vervlaamsch ng van d< eénige Fransch-sprekende en Vlaamsch vijandige kaste te Antwerpen. De vervlaamsching \ a" St. Ignatius i hierbij siechts een kieine episede. Me een slag-ka-n men ailes bereijten : dooi di iieropening van lie: Hooger Handeisge sticht op het Zuid met Vlaamsch al vuei'taal en een vtrjongd programma saiiiengesteld op zuiver-Viaaniscliei gronas-ag. ik meen te dier gelcgenheii met te moeten bcwijzen de noodzakelijk he d van .nooger handeTsonderriclit t1 Antwerpen, benevens dit te Gent.- Ool tlians. Die zaak is duidelijk voor al wi denken wil. i,eerkrachten kan men ins gelijks vinden. Hier geef ik ter overw ging de tijdelijke înedewerking van d> g entache lioogieeraai, en van ce heerei leeraars der Volkshoogeschool ; voe; h erbij misschien nog eenige in 't îan. verblijvendë leeraars aan het gcsticht benevens eenige nieuwe lcerkrachten. Hiertegenover zal St. Ignatius nioetei konkuneeren met dezelfde verbcteringti of het zal een snellen ondergang i.e ge moet gaan, want de keuze der bevolkmj zal spoedig uitvallen ten voordeeie vai het verjongde nationale onderwijs ©n tel nadeele van het vreemde, door het ouder wetsche franskiljonisme voortgebrach en levend geiiouden bij gémis aan beters Benevens een rechtstreek'ch ingrijpe' vau het Vlaamsche bestuur op St. Igna tius — wat, ik beken het, met de vroe gère wettel jke bepalingeii moeiiijk is t vercenigen, maar toch mogelijk is inaiei men ter wille van ons heroplevend-Vlaamsche volk van de nood een deugi wil maken — bc-staat dus dit ander mid del om de v^antoestanden te doen ophou den : het heropenen vau de Hooger Handelsschool met het Vlaamsch al voer taal. Ten slovte aog enkele gegevens, di , wij mededeelen voor wat ze waard zijn Over het cnuerwijs aan ■ St. Ignatiu t schrijven wij later. Heden hebben wi bet nog over het mteliektueeie peil va het huidige onderwijzend personeel. Op een zoog«naamde « séance iQt: me », reeds heel wat geleden, deden zic de heeren leeraars voor zooais zij werk« lijk waren. zonder mom. Wij vermelde slechts enkele bijzonderiieden, waarove kan worden geoordeeid over het kunst . gevoeieii en de beschaving dezer me^ ■ schen. Een leerling uit Stekene deklameerd - voor het leeraarskorpg en de enkele ge noodigden — Pater Superior zat tussche: ' twee oud« juffrouwen bchaaglijk te ls 1 cheni — mooie, Vlaamsche verzen : « Ik ben ne flamingant, 'ne man met groot vexstand, i die dikwijls toch moet zwijgen, 1 Wil hij geen kletsen kr.jgen... », enj Eerw. Pater Campeiii, een Neroniaar sche figuur, deklameerde proza uit ee sluikbladje, La culture germaine., ' avec un y, un double R en waar dan er . grais en agriculture werd bij te pas g< bracht. Het overige getuigda van eve fijne moies. [ Ook de kansel werd meer dan eer 2 misbru kt om poli Jeke doeleinden. Eerv j Pater Van der Lindeu hield er in h< 5 Vlaamsch zijn anti-Duitsche sermoenei welke ds studenten deden procslen va [ lachen. Hoe te oordeelen over een leeraar i . Nederlandsch — Eerw. P. Thyskens -. die tijdens de les(?) een artikel uit ee . Vlaamsch schimpblad vo-orlas tegen c j Vlaamsche hoogeschooi en toen studei r ten hem onmiddellijk daarna vroegen oi . te mogen tegenspreken, antwooidde d; ; hij in die zaak niet tusschenkwam ; d . daags na de stichting.^vergader hg va . een Vlaanischen(?) bond in St. Ignatiu . waarop gesproken werd over torpédo . kanoniien, enz., voor diezelfde klas ve: . telde, dat de aktivisten dit nu maar i . 't « Vlaamsche Nieuws » moesten schri t ven, dat hij vergaderingen inrichtt< . waarop werd gehandeld over verbode onderwerpen en programmas uitgedeel werden, gedrukt zonder toelating van c ^ censuur. Slim. nietwaar? [ Over een Waalsch, wereldlijk leeraa [ d e bi] gelegenheid fungeert als spion o | de Vlaamsche meetings en ook zeer al [ tief is opgetreden op 3 Februari 1.1 [ schrijven wij wel eens later, als 't pas ! De man heeft een leutig verleden. i Ile meen, dat de aangehaalde staaltj( i voorloopig reeds volstaan. Welk onde: t wijs op St. Ignatius door zulk persone* : kan worden verstrekt laat zich voors ■ zeggen. Wij komen hierop terug. ï K ZIE DE LAATSTE OORLOGSTE LEGRAMMEN OP DE TWEEDE BLADZIJDE VAN DIT NUMMER. STAD en LAND HET NIEUW SMEEKSCHRIFT. -Eveu als te Mecheleu wordt er te Antwerpen met smeekschriiten rond geloo peu., vooral ook bij dokters en advokaten 1 oui de Vlaamsche inrichting en de Zelf-1 standigbekl van Viaanderen tegen te s werken. D e smeekschriiten zijn gericb : aan den Gouverneur-Geueraal van Belgii " en aan den Rijkskanselier. Het zijn Waalsche genees' eeren di< s de handteekeningen gaan afdwingen. t Aan degenen die niet willen teekener ; wordt gezegd : « Als ge niet' teekent zullen wij un i kliënteel, die we kennent op de hoogtt , weten te brengen ! » i leder begrijpt wat dit beteekent : « Wi, 1 zullen u lasteren en voor salaud uitma- - ken ! » - Twee vl egen in één slag : ze diener c hun Waalschen of fran=kiljonschen haa 4 en... vinden een reden om de klanten a: - te nemen tôt eigenbaat ! In Stuivenberggasthuis heerscht eei : ccht schrikbewind ; zeifs de Hollandschf i ztislers worden in de vervolgingen be-ï trokken en voor haar is de toestand zoe 1 onhoudbaar dat er reeds weggegaan zijn > allee11 omdat haar door Waalsclie cr franskiljon che gencesheeren 't leven on ! mogelijk werd gemaakt. Wij vestigei , daarop de aandacht van den Konsul dei . Nederlan'den. Hij stelle een onderzdek il r en zal bevinden dat wij niet Lchtvaardif î spraken. x 't Zou eens moeten gebeuren me' Fransche zustera, ge zoudt aen inuziel t ho;>ren ! . TWEE KELDEN. — Twee tolbe-j ambten van het Stapelhuis, een Waal, d^nr gewaande zwakheid tôt aile dienster oribekwaain, en een franskiljon, op der „ 3n Februari in ziekverlof, roemen er op, n'ettegenstaande hnnnen deerniswekken. I den toestand, tijdens de betooging elk J fen stuk der Leeuwenvaan te liebber knnnen afrnkken, hetwelke beiden al: « zalig aande-nken » bewaren. Dat de Waal aan zulk een pand houdt aannemeliîk. Zulks kan hem als inpak-goed ten dienste komen bij zijn eers+-daaçrs vertrek over de bergen. Maar d< andere onbewuste, de raslooehenaar, to" w*t nut kan dat gele doek hem strek-e ken ? Misschien wil hij ermede voor d< poien zijner franski'ionsche rr.eesters eer 3 sluier werpen over zijn ailes behalve roos-i klenrig; verledea. i LIEDERAVONDEN VOOR RE1 VOLK (A. N. V.). Leider : Nand Rey aaers ; lokaal : Antwerpsch Koffiehuis Van Straelengtraât. — Woensdng, 20(de 1 zer, te 9 uur 's avonds (T. U.), weke-îijbsche zangles. Aanl'ceren van het lied 1 « Van den Smeder », woorden van Le< r Boaichery, muziek van H. Zagwijn. Nieuwe leden bekomen kosteloos di nood:ge liederboekjes. Toe gang vrij. VAN CAUWELAERT'S DUBBEL e ZINNIGHEID. — a Vrij België » kloeg - enkele dagen geleden nog, over de « dub a belzinn.gheid » van de aktivistische poli - "t'-ek. Maar terwijl wij, Vlaamsche Na tionalistcn, er flink-weg voor uitkomei hoe we tegenover de verschillende poli tiekp groepeeringen, die voor VlàanderCi van beteekenis kunnen zijn, staan, blijf de houding van Van Cauwelaert, Hos e ;• enz., d e dan toch, meer dan van wie ook zich kr'stalklaar zou moeten voordoen a integendcel zoo troebei dat men ten slot!( niet weet wat men. aan die heeren heeft Zoo leeren we aan een kant, uit een va' de laats'e nummera van « Vrij België » a 'dat de « Union Belge » in Nedeiland eei motie stemde, die thans door aile Belgi ■sche kringen in Nedcrland de ronde doet ,s en waarin gezegd wordt dat Van Cauwe laert en Huysman» « niet langer het ver trouwen noch den eerbied » (sic) van d-'• leden der « Union Belge » geni^ten. rt En wat wel 't mefst verbazing wekkei mag: tegen Van Cauwelaert wordt be n argument uitgespeeld dat ook .wij te hoo - ren lcrijgen : 't is nu 't oogenblik niet. n Wij bes1uiten daaruit : e 1°) dat de toonaangevende «Belgisch» i- gezinden tegenoveç elke akt.'e, die Vlaan n deren ten goede wil komen, ze weze no; it zoo passief, nog zoo onschuldig, fron ie maken. Om reden van « taktiek » ka n een waarlijk Vlaan îchgeziude het akti >, visine dus niet verwerpen. 3, 2*) dat de houding van de « yrij Bel t- gië »-mannen nog welfrc dubbelzinnigst n van aile is. Want nu zou aan den andere: j- kant Van Cauwelaert door de Haversch -, regeering met een « portefeuille » be n dacht zijn.geworden. Dat 't bericht word d tegengesproken, neemt nog de beteekeni le van zijn ontstaan niet weg. Wij mogen dus wel de vraag stellen Welk een spel speelt die man met d- - zaak van zijn volk? Gaan we na ho p lak=ch in werkelijkfieid Van Cauwe laert's optrede'n voor Viaanderen tijden de laatste*jaren was, en hoe niettemin d t' Belgische oorlogswaanzin in hem ee: stem des aanstoots vindt, dan mogen w reeds op voorhand \Tagen : Van Cauwe .laert aan wat prrs zoudt ge uw ministei ■■ fraV wel kooneti ? DE VLAAMSCHE KWESTIE EE1 lt INTERNATIONAAL VRAAGSTUK.- Het jongste nummer van de « Belg sche Socialist » brençt uit Bergen ee belangwekkend schrijven van Kamii Huysmans. Hij maakt daarin eenig kantteekeningen bij een artikel dat vdc1 p eénige weketi in « Vrij België » vei ' scheen. Van Cavwelaerf en Hoste. zegf hï willen wat hij wil : De uitwerking va de spreuk « In Viaanderen Vlaamsch > Eigenlijk gaan zij nog verder dan hij Immers « zij vergen zelfs een Vlaamsc Bestuur voor departementen, waar ik d splitsing niet noodig acht, maar eigenlij 1 is dât slechts een schakeering. Er is er ^ kel meen'ngéverschil wat de taktiek b{ ; treft. «Vrij België» gaat u't van d : stelling dat de Vlaamsche vraag met de : oorlog niets te maken heeft. De vraa moet anders gesteld worden, zegt hi namelijk aldus: is het wenschelijk ds het vraàgstuk der samenleving van vei 1 schillende nationaliteiten • in eenen e Henzelfden staat geregeld wordsn doc ' een internationale overeenkomst? Daarop antwoordt Huysmans beve: . tigend. Die kwestie moet geregeld woi den omdat Belge niet weder het slach' offer worde van vreemde aangelegenh; ^ den.. De toekomende vrede moet d vraag der staten en de vraag der natic : naliteiten regelem. De vraag der state is de territoriale indeeling van Europt ( de ekonomische verhoudsng der stater hun ontwapening, hun politieke verhoi ! ding tôt elkander, of anders gezeicl, d statenbond. De vraag der nationaliteite 1 dat is de waarborg dat aan de national • teiten voldoende vrijheid in de state 1 worde gege.ven, ofwel dat de nationalité ten in de rriogelijkheid worden gestel 1 efen afzonderlijken staat te vortnen. Huy raans besluit dat het vraagstuk der m ' tionaliteiten niet mag uitgescliakel > worden, want dit heeft de oor'cg ge bracht. Ook W^lson en Lloyd Georg : eischen. die regeling in naam oer deme : kratie. Wij zouden « onlogisch » bande len, wsnneer wij een regeling eischte voor anderen, .door er ons zelf buiten t 1-aten. Anderzijds zou verzaken aan ee internationale oplossing, omdat die r< geling ook op ons zelf zou worden toc gepast, beteekenen : een misdaad begaa • tegen de veilighe'd van Euroî5a in 't ai . gemeen, en tegen de veiligheid van Bei . gië in 't bijzonder. ( Het argument dat international regeling de Vlamingen te veel zou geve is volgens Huysmans ongegrond. Zulk . regeling brengt ons tôt een international . organisme, dat, nevens het arbitragehol : belast moet worden deze vragen te reg« len. Huysmans voegt er bij : « Dit denl ■ beeld heeft velcl gewonnen >in aile lander i Het schijnt mij vruchtbaar. Het volledig . de rechtsinstellingen, die ons organise den duurzamen vrede moeten waarbo: ' gen. » Dit schijnt wel zoo, want bijna op he , zelfde oogenblik 4ezen wij. in de1 « XiX . Siècle » dat de bekende Wallonisar . Maurice Wilmotte opkomt voor een tu: : schenkomst der groote mogendheden i > de oplossing van de taalkwestie 'n Be gië bij het einde van den oorlog. H ; schreef over dit punt in het Fransch « Journal des Débats ». Deze opvatting, die van het begin ; door het aktivisme is verspreid, wint dt \ langzamerhand veld, en zal zeker bijdr; gen tôt de bekronimg van de oplossin van het Vlaamsche vraagstuk. — V.K.I 1 WILSON EN HET AKTIVISMI ' — Aan de Vlamingen die nog altijd c i meening toegedaan zijn dat de national : teitenkwestie in België niet mag worde t geregeld door de tusschsnkomst va , vreemde mogendheden en beschouw > moet worden als een binnenlandsc ï vraagstuk, waarvan de oplossing in c • handen van de Belgische regeering mcw 5 berusten, bieden wij de volgende uittrel , sels uit de laatste rede van présider i Wil son ter overweging aan : «... Ik bedoel natuurlijk niet, zej j Wilson, dat de we.reldvrede afhangt va " het aannemeni van eenig bepaald st " voorstellen met betrekking tôt de wijz< - waarop deze vraagstukken moeten wo den behandeld. Ik bedoel alleen dat de; 1 vraagstukken elk voor zch en aile g ! zamenlijk de gansche wereld aangaan t - dat, tenzij zij behandeld worden in e< onzelfzuchtigen en rechtvaardigen gees met hej doel aan de wenschen en natuu - lijke betrekkingen en nationale aspiratic - te voldosn, geen veilige en duurzan ? vrede zal zijn verkregen. Zij kannen ni • aîzonderlijk worden besproken of in e< 1 geh'eim onderonsje. Geen ervan is ee - partikulier oî afzonderiijk belaag, d aan de opvatting van de Iieele were - mag worden onttrokken. » e En verder: 3 «... Deze oorlog heeft zijn dieps e oorzaken in de minachting voor de rec - ten van kieine volken en van nationa1 t teiten, die de eenheiid en de kracht mi s ten, om hun eisch tôt bepaling van h land waartoe zij willen behooren en vi : hun eigen vormen van politiek leven doi s te zetten. e Er moeten nu overeenkomsten wordt - -aangegaan, die zulke dingen voortaf s onmogelijk zullen maken en die overee: s komsten «moeten gesteund worden do< i een vereenigde kracht en door al de n e ties de de gerechtigheid lief hebben < - bereid zijn haar, tôt elken prijs, te han - haven.» Onder de beginselen die toegepa 'J moeten worden, noemt Wilson als 4 - « aile dnïdeîijk omschreven nationale a i- piraties moeten zooveel mogelijk bevr n digd worden zonder dat nieuwe eleme :1 ten van oneenigheid of strijd word< e ingevoerd of oude elementen van di< r aard bestend'gd worden, die waarschij lijk mettertijd den vrede van Europa < bijgevolg van de wereld zouden verst i, rrn. n — C. V. P. Iets voor iederen dag h Hel Rechtspunt in zak.e aanhouding e aan Dr. Pister Tac\ en Dr. Au g. k Borms. s Wij hadclen gisteren de gelegen-n heid ons te onderhoudefi met een ? gewaardeerden rechtsgeleerde, die 't zeer nabij het Bercepshof van Brus-•_ sel staat en er de toestanden kent. n Wij vroegen hem, van die geîe-r genheid gebruik makend : ._ — Wat denkt U van de aanhou-■- ding Tack en Borms ? - Wij ontvingen slechts voor ant-~ woord een ontwijkend gebaar en _ voelden dat de vraag slecht gesteld n was <?n voor 't geval misschien on-, bescheiden. '> Het Beroepshof buiten zake Ia- tend, berhaalden wij : n — Indien onze twee vereerde - voormannen voor u, gij rechter n zijnde, moesten verschijntn, zoudt j gi.j ze kunnen veroordeelen ? Zonder aarzelen luidde nu het .. an'iwoord : d — Ik zou ze onmiddellijk vrij - spreken. 1k zou niet anders kunnen clan ze vrij ' te spreken op rechta- s gronden en in geweten. n En hij vervolgde : c — Gelijk eenieder in het land n hebjk met groote belangstelling de Aktivistische beweging gade gesla-n gen en ik moet u ai dadelijk zeggen - dat er met veel geestdrift, met veel voortvarendheid, niet altijd met e evenveel behendigheid is te werk n gegaan. e — En waarom zoudt U vrij spre-'' ken? ■ __ Wat is er gebeurd ? Ten eersfe de Vlaamsche Hoogeschooi. De Bezettende Macht heeft het recht i. de hoogeschooi te vervlaamschen. ^ Gij aanvaardt haar, dat is geen ._ révolutionnaire daad. Dezelfde Bezettende Macht be-stuurt het land ; nogmaals heeft zij e het recht de Bestuurlijke Scheiding in te voeren. Gij hadt het recht die n te vragen, en toen gij ze kreegt, er I- op in te gaan. Er ligt daar hoege- * ij naamd niets in wàt onder de wet e valt. [f — En de Zelfstandigheid van s Viaanderen ? i- — Gij wilt Viaanderen tôt een S Staat maken en gij vraagt daar door '• voor het Vlaamsche land een afzon-ï. derlijke v/etgevende en rechterlijke ,e macht en al wat er uit voortvloeit. Al wat er totnogtoe gebeurd is kan n ik niet anders heeten dan een d w'ensch, want gij hebt de macht niet h die Zelfstandigheid door te voeren, e omdat de Bezettende Macht haar i macht daarvoor aan U zou moeten lt af staan. Totnutoe is er zelfs geen begin van uitvoering en het inzicht ft wordt nooit door de wet gestraft. n — En dat we de Regeering van ^ Havere vervallen verklaarden ? 'r'_ — Een regeering is nog geen :e staat. In Frankrijk hebben ze nog niet anders gedaan dan het een ;n ministerie na het andere omver td " keselen en in Engeland scbiint nu v/eer het spel aan gang. Wij heb-•n ben er nergens van gehoord dat de ie Vlamingen den regeeringsvorm wil-den veranderen. Dat de regeering zich verdedigt, slaat en treft, is haar zaak, doch gaat de wet-niet aan. [d — Dan heeft het Beroepshof van Brussel een willekeurige daad be-eaan, een moedwillige streek uitge-1_ haald, die te recht een gemeene i. grap mag geheeten worden ? s- — îk antwoord U in rechte en 5t naar mijn geweten dat ik uw leiders n zonder aarzelen zou vrii spreken. Maar dit wil ik er wel biivoegen : :n indien de Vlamingen moesten we-n ten hoe de zaken geregeld worden op het Brusselsch Beroepshof in Vlaamsche burgerlijke zaken en in ,n strafzaken dan zouden ze révolu-1- tionnair optreden. Wij çreveri woordelijk het gesprek ^ weer dat wij met dezen rechtsge-leerde hadden en nemen daaruit e_ twee eevolgtrekkingen : i- !" Dat het Brusselsch Beroepshof !n een politieke daad heeft willen ple-n gen en geen gerechteliike aktie ,n v;iîde insjirmen, want die-heeren > mogen ailes zijn, onbekwaam al-thans niet-

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.