Bâter dag 25 1910» I weede Nr j27 Frijs ù l^entieroeo door getaeei Beigië -x-*j8i53»*#^vm '"TT II T r--f"i ■nnn Het Vlaamsche Nieuws » fll» "*BJM «UPP 4KB» ' «H» 4HK,, ^»»py "^pr 43S& <W <#& ~ «PU. ^WgBr «W HP* Het best itireîicht ea ineest verspreid Nieuwsblad van België. - Verschij&t 7 maal per week . 11 iiiwiiw 1 "M" ' 1—w ww m'iwf i'ir m—nirminrinnriwrrnr n uni n l'il—i mwmi i i ~i im ■ ninm m m mi iii""ttii 1 i ïtitit'i antuu*~■ rwmgcnKMm'c«m^maw<inwg»gM'«i;ittii!iM!■ »* —» m 11 ^fjfieafwem»r«p*uOTo .—u—««^irr^mnaruMr^«.,...-^—. ..—"^"'«■n~-mmntnk'irMrrrr**,--*~**'i'i« m;.i iMiW'niijjmjnn -■JiMB»U-tJ»amii]j-i*MuuiLi——wj— ABONNEMENTSPRIJZEN : AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : AANK0NDIG1NGEN : Per maand 176 Per 6 maanden 10— VERHULSI, Dr Aug, BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE l'weede bladz., per regel. 2.50 Vierde bladz., per regel. 0.60 Per3maanden .......... 5— Per jaar . 7. ! ^ 18.- * Mei vaste medewerking van Dr A.'JACOB j Derde bladz., id. I.- Doodsbericht • 6— LUJREELEN; ROODESTRA AT, 44, A NT WERPEN. Tel. Î900 g Voor aile annoncen, wende men zich ROODESTRAAT, 44. DE OORLOG |De Toestand JIBi '■ ■ i)e Ccntralen hechten er blijkbaar be-it^Kw-aan niet ineer over den vcldtocht in "^■aïachije te lateu uitlekken dan strikt ^^Kdzakeiijk is. Sedert zij den val van Kjova hebben medegedeeld, veriiamon )■ buitc-n de vage kennisgeving « In ^Rbchije, planmatige voortzetting van ■ krijgsverrichtingen», alleen dit dat H Centralen aan de Benede-Cerna Hardeu linkeroever zijn overgestoken. Bceneti, 23 Nov.) Die Cerna valt niet ^^Bverwarren met de rivier van denzelf-kl naam, waarvan in de telegrammen '^■erdeii strijd in Macedonië bijna dage-■h spraak is. De waterloop die ons hier d^fehoudt is e,en lirikerbijrivier van de Htein, die op haar benrt rechts in de Ht;; (Alt) uitmondt. Wij mogen aan-■iiun dat de Ceutralen niet ver van Ma-Hica naar den Oostelijken oever zijn ^^■ergetrokke'n, hetgeen dan een nierke-^Htcn vooruitgang zou beteekenen, en H:! ernstige flankbedreiging voor de Hcmeensche stellingen in het dal van ■ AU. Wat er met de strijdkrachten ^■Roemenen in het vak van Orsova ge-H'.it, is niet recht duidelijk, het lieet iilH dat zij een weinig zijn geweken, ■arscliijnlijk in Zuidelijke richting en , B d^streek ten Zuiden van Craiova als ^^Birapunt, een zwenkendë beweging uit-as^Bren om aan de omknelling te ontsnap-■^Bn, maar de nieuwsagentschappen der ■llieerdeu melden niets dat daar eenige BdSdmgen zou kunuen over geven, en siijHilîf houdt zich, zooals wij hooger zeg-inB: over de gebeurtenissen in Wala-'0®!'., eerder sphyuxachtig.Ecnig nieuws Hnjïen de Bulgaarsche legerberichten. ^ljHoseiiit Sofia d.d. 22n dezer : « Langs Dor.au heeft de vijand met boni m en ^Mnlichters vernietigd, die achter de ei-Hidui, niet ver van Calafat, in veilig- ■ gebracht waren. » (Calafat is een ■emeensche Donau-haven, vlak tegen-m Vidin gelegen in den Zuidwestelij- I^Bhoek van Klein-Walachije, en met Hwa door een spoorweg verbonden.) H d.d. 23n dezer : « De. Roemenen Bcitcn op den Donau hun transport-Hepeu tôt zinken en vernielden de Bh bij de. havcn Corabia. In die stad ' ■<icu zij vuur aan de kartetsmagazij-■ 11 (Corabia is een Donauhaven in . ^BMoosten van Klein-Walachije, per verbonden met liermannstadt.) ■ maatregelen van dç Roemenen ge-Bn met van een groot vertrouwen in ^■toestai'.d ten Zuiden van den Donau ; ■Ken zij een ove.rtocht van de Bulga- • aansluiting te krijgen met de le-B- der Centralen die bij Craiova ope-en aldus de Roemeensche strijd-■tiiten van den Orsova-sector den pas suijdeu? Wat er ook van zij, een ■^■Rélijke operatie, n.l. het overtrekken ileu grensstroom tusschen Corabia eu Wjrat behoort tôt de mogelijkheden die j«ooorbraak van Falkenhayn he.eft mee-fioeinenië schijnt er ook reke-,K <nce te houden. er in de Fransche en Engelsche «««r W alachije. en de vooruitzichten J^B8r wordt geschreven, koint hierop ^el1 hoopt dat de Roemenen vol-weerstand zullen kuiuien blij- ■ 'mtwikkelen om het uit te houden ■ wissische versterkingen ter plaatse j^B^konien zijn. Een Fransch blad re- etn tweeden Marneslag (aan de *,faan de Alt ( ?). Daartegenover lijdt ?eetl twijfel of de Centralen zullen h«gewone, niet onsuksesvolle taktiek het behaalde voorde.el « aus-^■'U11 ' er al het mogelijke nut uittrek- ■ "Moet het pl^fn van een tweeledig 'i^Bleuve,r door Falkenhayn en Macken- ai(lus de « Petit Parisien », — sla-^ai1 z°u geheel Walachije met Boe-de handen der Centralen valleîi, ; ,'let Roemeensche leger zich in - Jied van Moldavië zou moeten te-'^^fr";en. » De « Times » geeft onbe-baar oordeel te ketmen niet de ^ (< dat Roemeîiië nog niet defi-K verslagen is », wat toch weinig ''Oorspelt. Een weinig verder , 'iet groote Engelsche blad réeds jig met een mogelijke nederlaag zaak der Entente in Roemenië, K,'deza vraag stelt :« Moet Roe-'^nter werkelijk overwounen wor-A le j.11 Frankrijk, Rusland of Italië n^K,t tz,j Kelijk in welke kringen, dan over een voorbarigen vre- °p ^en Balkan zeker nog, geon ■ n;? gevallen, maar het lijdt toch ■kf'.rj' nieuwe veldtocht nîet digende wijze voor de Entente is ingeleid, Het verder verloop van de strijd mag met bclangstelling wordeu ti gemoetgezic-n. Op de overige gevechtsfronten is < weinig belangrijks voorgevallen. In M; cedonië zetten de geallieerden hun aai vallen voort. Te.n Oosten van het Ochr daj»eer werden zij teruggedreven, mat heivige aanvallen blijven zij ontwikkele tusschen het Prespa-meer en den Oost< lijken loop van de Cerna, dus" tôt voorb de streek van Monastir. Het is waa: schijnlijk dat de gevechten in dit gebie met verbittering zulle.n voortduren, al : de kans gering dat daardoor groote il vloed worde uitgeoefend op de gebeui tenissén te;i Noorden van den Donau. In Griekeuland zelf hebben de geai lieerden hun plan tegenover de vijandc lijke gezaufc;u volvoerd en ze doodeer voudig \ân het Griekschei groudgebie verwijderd. De redcn is dat de bedoeld gezanten vijandelijk staan tegenover da gedeeltci van Griekenland hetwelk d partij van de Entente heeft gekozer Maar waarorn heeft het Viervoudi, Verboud de regeering van Venizelos dai niet erkend? WTij meenen te mogen aan nemen dat de verhouding tusschen d Entente en Athene van dag tôt da. seherper en moeilijker zal worden. Aa den onlangs ge.stelden eiscii dat de wa penen van een deel van 't Griekschet le ger aan de bondgeiiooten zouden uitge leverd worden, wil koning Konstantiji voorloopig' geen gevolg ge.ven. Kan hi die weigering ecliter krachtdadig hand liaven? Zeker niet, evenmin als zijn pro test over het wegzenden van de gezantei der Middenrijken. Laten gebeuren is he wachtwoord der Grieksche neutraliteit Alleen een groote volksbeweging, aange voerd door koiiingsgezinde reservisten zou daarin verandering kunnen brengen wat wij echter over de roerigheid deze laatsten te. weten krijgen, laat niet toi zich een denkbeeld te vormen over d< beteekenis ervau. Toch schijnt het we dat een overgave van het leger moeilij ker zal gaan dan de, overgave der vloot ^Op het Westelijk front is het weervoo een tijdje rustig, artillerievuur aan d< Ancre en nabij Sailly-Saillisel. He avondbericht van het Duitsche hoofd kwartier (dat wij niet in ons blad op nemen, omdat in ieder nummer reeds he uitvocrige telegram verschijnt) behels op 23n : « Op" de beide oevers van d< Somme, sterk geschutvuui\ vooral tei Noorden van de Ancre en aan het Saint Pierrc-Vaastbosch.»Wellicht een nieuwt grootscheepsche aanval in 't verschiet Van het Italiaansche en het Russischc front is er niets van eenige beteekeni; te melden. De wereld is door den dood van keizei Frans-Jozef eenigszims verrast geworden Die gebeurtenis kan ons hier slechts be zighouden, voor zoover ze invloed kar uitoefenen op de richting der Oosten-rijkschc- oorlogs- en nationaliteitcn-poli-tie.k. Van beide standpunten uit, schijnl de troonsbeklimming van den opvolger. Keizer Karel, de voortzetting te zufler zijn van de traditie dor Donaumonarchie Voor den oorlog werd wel eens gezegd en in Iîongarije vooral, dat de dood var Frans-Jozef verandering zou brengen ir de staatkundige verhouding, tusschen Oostenrijk en Hougarije, thans door Personal-Union verbonden. Wat in vredes-tijd voor waarschijnlijk werd gehouden, wordt thans nog nauwelijks mogelijk ge-acht. De oorlog schijnt grooter eenheicl onder de samenstelling van de be-volking der monarchie te hebben bewerkstelligd. Die eenhoud zou, door ffen uitbreiding van den maatregel waar-door aan Galicië zelfbestuur werd ver-leend, de Habsburgsche landen nog en-ger kunnen aane.ensluiten. N. B. — Te elfder ure bereikt ons het Duitsche bericht van den 24n Novem-ber, dat belaligwekkendie bijzonderhe-den mededeelt over het verder verloop van den slag in Walachije. De troepen van v. Falkenhayn die, zooals wij hooger zegden, de Cerna zijn overgetrok-ken, zijn de Alt genaderd. Anderzijds hebben de centralen de belangrijke steunpunten Orsova en Turnu-Severin bezet. Het telegram zegt dat in dien hoek de tegenstand van de Roemenen ge-brolcen is. Dit is van beteekenis voor het lot van het nog onbezette gedeelte van Klein Walachije en niet minder voor dat der Roemeensche troepen die in dien uitersten Westhoelc van het land, be-trouwend op Russische hulp, zoolang hebben standgehouden. Less Tsrvolg « Oorloàstelegransraen » t>p de tweeds bladzijde. Onze Groote f Letterkundige Prijskamp r a « 1^ «3» «n m ! 17SO-I85B n Tollens was de meest gevierde aller :r volksdichters van den tijd, sinds vader j_ Cats. Omniddellijk na zijn dood krijgt j. hi j zijn standbeeld. i_ \'an Vlaamsehen oorsprong, werd hij ir uit Gentsche ouders te Rotterdam gebo- n ren\. Hij werd zeker overschat, doch in een ij tijd van gczwollenbeid en overgevoelig-•_ heid is hij e.envoudig en natuurlijk. Hij c] is de dichter van den huiselijken haard s en van de Nederlandsche' vaderlandslief-i. de, zooals in het •- Wien Neerlctnds blced, in d'aderen vloeit. Tôt 66 jaar bleef 1 ;j in den handel, in - een vert'winkel. In 1816 ging de dichter-lijke koopman op een buitengoed te Rijs- ■■ wijk wonen en mocht er de laatsto tien jaar van zijn leven in natuurgenot en e inijnleringen doorbrengen. Hij stierî in t J856. e Ieder kent van hem De Echtsckeiding ■ en de Overwintering op Nova-Zembla. ? Even als die van Jan van Beers, heeft 1 zijn befaamdheid stil afgenomen. Tollens was katholiek geboren uit e Vlaamsche ouders, doch ging tôt de Her-? vormde leer over. r ; 73 Bedeîbrîef i 73 1 ' WINTER VAN 1844-45 j Wij gaau met schaal en bussen roud En kloppen aan in al de wijken. l De nood is klinimend in de stad : t Geeft, burgerlui ! geeft allen wat En geeft wat veel, gij rijkeii! & Het wmtert strcng, het wmteri môgT . ' Het ijs ontdooit niet van de glazen ; ' De maan neemt af en wast weer aan, - Het vriest al voort met elke maan, " En 't Oosten blijft aan 't blazen. 1 Wat was dat gisteravond schoon Die lange sleevaart met flainbouwen ! Iloe vloogt gij gracht en plcinen rond r In martelvel en sabelbont, ; Mejonkers en jonkvrouwen! t Wij gaan met schaal en bussen rond En kloppen aan. Doet op ! Doet open ! Koopt, koopt, gezegenden van God, Bij 't zingenot wat zielsgenot : 't Is ôok voor goud te koopen. 1 1845. Hendrik TOLLENS. _ t _ . n _ _ ■ nicumas peeis ! (HIEDEBRAND) 1814 - I9D3 Navolgers en geestverwanten van Tol-; lens zijn Adriaan Bogaers (1795-1870), ■ die in De Tocht van Heemskerk naar Gibraltar (1836) e,en tegenhanger leverde : van Tollens' Overwintering. In dezelfde lijn ligt Bernhard ter Haar (1806-1881) . eu de huiselijke poëzie van Beets. Beets ! Die man die bijna een e.euw leefde, brengt ons tôt in den aanvang van de twintigste eeuw, want in 1814 geboren, sterft hij in 1903. Zijn roem berust op de Caméra Obscu-ra, in 1839 versehcne.n en dat zijn eerste werk genoemd kan worden. Eenieder kent die schetsen vol opmerkingsgave, die verhaaltjes vol vroolijkheid en ernst, met een volledig meestersehap over de taal geteekend. Vôôr nog Caméra Obscura verscheen, waren er toch van Beets al gedichten uitgekomen. Hij vertaalde ook uit Scott en Byron, o.a. De Gevangene van Chil-ion.Hij is ook van de school van Roemer Visscher en Staring en zijn vernuft in woordspel, zijn pittigheid van zeggen, komt vooral uit in zijn puntdichten. Beets heeft «een vollen koker pijlén» ; dat hij den boog weet te spannen bewij-zen de volgende rijmpjes, die wij onder één nummer verzainelen : • 74 ALLES EN NIETS j |74S Prof essor is geleerd, maar droOg ; Hij heeft geen gaaf van mee te deelen. Zeer goede pijlen heeft hij velen : Een vollen koker, maar geen boog. EEN GOEDE PREEK Een goede preek Is als een goed portret : Zij kijkt u aan Waar g'ook u nederzet. ERG Erg mooi, erg Uef, Evg goccl, erg zacht, erg rijkl Klinkt mij erg naar, erg slecht Erg erg en ergerlijk. ALLE MENSCHEN ZIJN LEUGENAARS Psalm 116: 11. De Schriit tôt leugenaar te maken Is zon'dig! predikt Gijs vol vuur, En liegt maar toe met stijve kaken Tôt grooter glorie der Schriftuur. ALTIJD HETZELFDE Waar semper idem Niets wil zeggen dan : nooit wijzer, Daar wordt een grijze kop Maar — koppiger en grijzer. GEZONI) VERSTAND Niets kan het hart gewisser dooden Dan zoogenaamd gezond verstand. Wordt daar gtcii weerstand aan gebod-en 't Jla^kt eiùdlijk ook den geest van kant. ECHTPAAR Een zuiver Rijm is 't eclitpaar zooals 't hoort : Een zelfde klank, eu niet hetzelfde woord. Het rijke rijm van twee volmaakt gelijken Is rijm in schijn, maar zal haast on rijm blijken Twee rechterhanden maken nooit een paar : Een reehter eu een liuker lijkt elkaar. -Mîrnlnrtc- T) T? PTC' Ecoflomische Bekngen eu Oorlog De menschen en de menschengroepee i ingen maken volledig deel uit van d,< natuur. Het leven der menschen in ver eenigingen, in groepeeringen, de onder linge betrekkingen dezer groepeeringer zijn aan de naturlijke orde der dingen on-derworpen en kunnen zich niet harmo nisch ontwikkelen, indien ze zich niet natuurlijk ontwikkelen, De natuurlijke regeling der dingen is voor de menschen zichtbaar in de na-tuurwetten. — Om harmonisibh te zijn, moeten het le-\'en der menschen en de onderlinge betrekkingen der menschengroepeeringer aan de natuurwetten voldoen. Ongetwijfeld is er een grondwet in de riatuur, die de heele wereld beheerscht, er die de stof, door de eigenschappen et aan vastgehecht, aanhoudend onder-werpt aan een traag, maar zeker werk van verandering en opstijging naar het goede, het schoone, het rechtvaardig-e ; het is de algemeene wet van den vooruit-gang.Niemand onzer zou het beweren dat het heelal der dingen en der verschijnselen zonder doel is, maar wel een bestaansre-de vindt in de \erbetering en den onbe-paalden vooruitgang naar de gelukzalig-heid.Het Heelal, evenals ieder zijner ondei'-deelen, is onderworpen of moet gehoor-zàmen, a,an de wet van den vooruitgang. Gen harmonisch menschenleven, geen harmonische onderlinge betrekkingen der menschengroepeeringen buiten de \ oonvaarden, die aan deze Algemeene Wet. toelaten haar uitwerksels te vervul-len : iedere poging om deze vervulling te verliinderen zal een. opstand zijn. een mis-d'aad tegen de natuur zelf, en vroeg of la.at krijgt ze automatisch een herstellen-de bekrachtiging, in een vorm, die we bestraffing noemen. Het meest karakteristieke natuurlijke \ erschijnsel en de meest onmisbarei voor-waarde van de vooruitgaande evolutie der menschheid is de verdeeling van den ar-beid met de uitwisseling van de arbeids-produkten.De afschaffing van de verdeeling van den arbeid en de uitwisseling van de pro-dukten zou een terugkeer tôt den primi-tiwen menschelijken staat zijn; iedere verhindering in haar ontwikkeling onder de leden van een economische collectivi-tei t veropenbaart zich door een stils-tand of een vertraging in den vooruitgang van den economischen en moreelen toestand van het individu alsook in d'en socialen toestand van de collectiviteit. Eveneens kan de verhindering van de vervulling van dit natuurlijk verschijn-sel onder de economische collectiviteiten slechts vertraging of stilstand tôt gevolg hebben in den economischen vooruitgang der collectiviteiten en dezer individuën, Dnmisbare voorwaarde van hun vooruitgang in de moreele en sociale regeling. Dan zou hun achteruitgang naar dttn staat van barbaarschheid te vreezen zijn. 9. DAGELIJKSCH NIEUWS DE EENIGE UITKOMST. — Dat de roep om bestuurlijke scheiding i,n de geledereu der wallonisanten reeds lang voor den oorlog kon waargenomen wordeu, wordt ons in het voorlaatstc nummer van « E'Avenir Wallon » nogmaals in herinnering gebracht. Het Waalsche strijdblad lfcrhaalt o.m. de woorden van M. Albert Mockel die in Oktober 1911 in het tijdschrift « Wallonia » de volgende, beteekenis- ,t en waarheidsvolle woorden s.chreef : « Le seul moyen de faire vivre la Wallonie et la Flandre en une paix fraternelle où elles puissent se développer librement, c'est de préparer la séparation administrative complète des deux peuples. Celle-là, je la désire, je l'attends, je l'appelle. Plus que jamais, j'invoque la formule que j'ai proposée jadis : a la Flandre aux Flamands, la Wallonio aux Wallons et Bruxelles aux Belges. » Wij vert al en : « Het eenige middel om Wallonië en IVlaauderen in een broeclerlijken vrede te laten leven waari,n zij zich vrij kunnen onfplooien, is de algemeene bestuurlijke scheiding daar te stellen der twee volken. Deze wensch ik, verwacht eu rojp ik. Meèr dan ooit doe ik een beroep op de leuze die ik eens voorstelde: Viaanderen aan de Vlamingen, Wallonie aan de Walen en Brussel aan de Belgen.» Wij stellen dan ook met voldoening vast, dat.deze Waalsche stem geen « vox chamantis in deserto » was en dat wij in ! Wallonië ook thans nog mannen aantref-fen, waarmee wij flaminganteu hand in hand kunnen gaan om dat « eenig middel » te verwezenlijken. « VLAAMSCH LEVEN ». — Inhoud ^ an Nr 8. — a Vlaamsch Leven » is deze - week heel verscheiden van inhoud en ; bevât alweer uiterst belangrijke bijdra- ■ gen. Men oordeele zulks naar de volgen- ■ de opgave : 1 Bulgaarsche troepen voôr hun vertrek ■ naar het front, kusse,n het « Gewijde ■ Bock », (plaat). — Hoe staat het met ■ den oorlog? (Wekelijksche kronijk), met 5 plateu. — Rouwviolen, gedichten 1 van Ernest de Weert. — Gedichten van ■ R. van Mieghem, Rosari en C. Joosten. ' — Onze Begijnhoven, eenige aanteek^ m'ngen over hunne geschiedenis in met 1 algemeen, door Pros. Haesaerts, met -o • plateu. — Ons Volksleven (tentoonstcl-liug te Antwerpen), door Jan van Neef- : voord, met 8 plateu. — Drie kindertjes m het Woud, sprookje door Oscar Jor-deiis, met 2 origineele téek-eningen van Albert Daenens. — Kunst en Leven (met poi'tret van Henryk Sienkiewicz). Tooneelkronijk : te Brussel (met portret van Albert van Waesdijk) ; te Antwerpen; te Leuven. — Vermakelijkhe-deu.OM DE KUNSTSCHATTEN TE BEHOUDEN. — In het Britsche Hoo-gerhuis is een wetsontwerp iugcdiend, dat verbiedt zekere, zich in Engelsch partikulier bezit bevindende kunstschat-teu, aan het buitenland te verkoopen, en voorziet in vaste kredieten voor den aankoop van dergelijke kunstschatten door den Staat. Verder zouden volgens dit ontwerp ruilingen worden georgani-seerd van kunstwerken in de musea te Londen en ook ruilingen tusschen de musea in Engeland en de Dominions. , OVERLIJDEN VAN DEN SCHIL-DER DER IEPERSCHE FRESCO'S. — « Algm. Handelsblad » : De schilder 1 der bekende wandtafereelen in de Laken- 1 halle te Ieperen, Pauwels, is onlangs te ' Dresden gestorven, waar hij leeraar aan de Akademie is geweest. In zijn naLaten- < schap vindt men de voorstudies der door ' den oorlog vernielde fresco's : zes kleurige 1 voorstellingen uit de middeleeuwsche ge- ' schiedenis der stad, ongeveer i.6o m. < breed en 1.35 m. hoog. EEN PRACHTIG STAALTJE VAN , DEN GODSVREDE vertelt de a Tag ». < Bij de gemeenteraadsverkiezingen te ; Lichtenberg was in een der districten een sociaal-demokraat kandidaat gesteld, > en terwille van den Godsvrede hadden ; de burgerlijke partijen geen tegenkandi- 1 daat gesteld. Het ongelukkige geval r wilde echter, dat 's avonds 0111 6 uur nog ^ geen enkele demokratische stem was uit- ( gebracht, terwijl enkele verdwaalde bur- c gerlijke kiezers gestelnd hadden voor ^ den heer van hun richting. De stemop- c nemer wist niet wat te doen eu l>elde ten einde raad een hem bekende sociaal- demokraat op, die er in allerijl in slaag- 5 de, nog zooveel van zijn kameraden naar \ het stemlokaal te sleepen, dat de sociaal- 1 demokraat « overwinnaar » bleef. \ Grooter Godsvrede, zegt de, « Tag », c kan men werkelijk niet verlangen. 0 Volksont wikkeling te Brussel Karel Mestdaghavond De eerste openbare voordracht, door « Vol k son t wik kel ing » ingericht met de medewerking van den Oud-Leerlingen-bond van Koekelberg, had Maandag plaats ten Gemeentehuize dier gemeente, en was een waar sukses. Gansch de ruime zaal was bezet met een gemengd publiek, waar men den werkman met vrouw en kinderen zag zitten tusschen de burgerij, en waar modistjés en werkjongens even ' talrijk waren. Een echt volksch publiek dus. En we vreesden wel een beetje er voor dat de voordracht van Jef Van den Eynde een weinig hoogdravend hun zou toeschij-neii, en dat het ontleden van 't muzikale werk eens toondichters niet boeiend ge-noeg zou wezen om' die volksmenschen hunne aandacht gaande te houden. Maar jawel, wat bedrogen wij ons ! Maar ook, de vriend Jef heeft er slach \'ân de volksmenschen mee te slepen ; daarbij gaat er van dien gezonden, kloe-ken vent met zijn grooten zwarten baard een vriendelijkheid uit die hem bij zijn op-treden reéds de sympathie zijner toehoor-ders doet winnen. Jef is geen redenaar c!io hoogdravende volzinnen uitkraamt noch geleerd doet, maar hij is een flink vertcl-ler die zijn publiek weet te boeien door zijn eenvoudige geschiedenisjes en anek-dolen, en zich weet te doen begrijpen door zijn luienig woord en zijn helder betoog. Hij vertelde ons van Karel Mestdagh's jeugd, van zijn studiën bij zijn vader, de koster van St-Pieters-Brugge; van zijn lecrjaren aan de Brugsche Muziekschool ; en hij deed iedereen aardig opkijken als hij zei dat na die muzikale studiën, Mest-dagh zich als... Landmeter ging vestigen in zijn geboortedorp. Zoo leerde hij ons Mestdagh kennen als muziekproever die aile concerten bijwoont ; hij sprak ons van toondichter's benoeming als bestuurder der Brugsche Muziekschool, van zijn werkzaamheid om. de Vlaamsche muziek te doen waardeeren in de aloude Vlaamsche stad van Breydel en de Coninck ; maar ook leerde hij ons Mestdagh liefheb-ben als een braaf man, als een aanbidder der schoone natuur en een gepassioneerde van al het lieve dat hem omringt in zijne woning, welke heel het karakter van dien man als 't ware voorstelt, door den Vlaamsehen trapgevel, door de innerlijke inrichting, door den smaak waar.mee Mestdagh's w'erkkamer is ingericht, en waar men de portretten vindt van al onze groote Vlaamsche kunstenaars, en bijzon-der van Karel Mestdagh's leeraars : van Hugo Verriest, van Van Gheluwe, van Blommaert, van Waelput, van Gevaert, van Benoit, wier vriend hij steeds geble-ven is. Wij kunnen hier niet al de anekdoten vertellen waarmee de voordracht van M. J. Van den Eynde op leutige wijze als doorzaaid was ; laat ons echter zeggen dat het publiek met de meeste aandacht luLs-lerde naar het klare woord van den sprew ker, die, wij zegden het reeds, niet als îen redenaar zich voordoet, maar als 't ware daar zit te vertellenrals een groot-vader voor zijn kindertjes rond den haard. En toen hij ons Mestdagh's levensloop had verteld begon Jef ons te spreken van n]n muzickaal werk dat hij op klare en liuidëlijke wijze uitlegde. Hij deed ons -- ij ne werkwijze uiteen, sprak van het loor-en-door Vlaamsche werk van den neester, ontkleedde de motieven en ak-coorden zijner grootsche werken ; sprak jns v an zijn pareltjes, zijn liederen, die chte meestcrstukjes zijn. En als Jef Van len Eynde dan al het schoone van Karel VIestdagh's werk had ontleed, begon die langename verteller ons te toonen wat ;en meester hij zelf is op het klavier. Hij .peelde ons zes divertimenti op zulke oortreffelijke wijze, met zulk gevoel en legelijke nuanceering dat gansch de aal, 11a den spreker meermaals te hebben begejuicht, ook geestdriftig zijn bewon-lcring uitte voor de fijngevoelige artist ■ lie daar in allen eenvoud zijn kunst ten jehoore gaf. In het programma waren 21 liedertek-;ten gedrukt waarop Mestdagh muziek rette. Ze waren gerangschikt in neder-andsche zangen, middeleeuwsche liede-en, liefdeliederen, landelijke liederen, en olksliederen. Beurtelings deed spreker le alzijdigheid van dien prachtigen toon-lichter kennen, en begeleidde zelf de zan-xrs die de lîedereni beurtelings voor-l'roegen.En dan lvid ge het volk moeten zien in feestdrift opgaan, wanneer M. Edw. îteels ons, met zijn prachtige stem, zong an « Den Blonde Kerel » en van « De Cerelen » ; ge had die werkmeisjes, dîe olksjongcns moeten gadeslaan, hoe hun ogen schitterden als Mej. J. Naeyaert ns, als «en kweel*nde nachtegaal zoo Uef,

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.