Het Vlaamsche nieuws

534 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1918, 14 Fevrier. Het Vlaamsche nieuws. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/0000001f3r/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Voor één maanâ I-?8 Voor 3 sbmihI ••— ! Voor <1 ma&aâ •• •••■— !j voor éé» js*r , . <*• — ..... j ! Rerôaktis. fleheer et; ÀaïiKoadSghï^ea 173, ST-JAKQBMARKT. 73 ANTWERPEN Doftderâfi^ 14 Februari igiB 4àé )sm& 'vTitosxnam ~rm—rrwrrmr 44 ^ràj# 0 Centrem vmn1 Bé'iœln Het Vlaamsche Nieuws ^ refesaskB tiAM ^ # «&«giMau |^«*r wcca DE OPSTELRAAB. Uoïièopst&kz. R*i VHliHULST, Dr. Aug. BORMS. Hoogleeraa* Alb. VAN DEN BBANJi I«emm3eiw^iw*A»afsw^^«w^^f»*cri'i$iwtv9îu,yx:>îyr.2'x.i-- <• :?«*- ÀA^&ONOiumasH; j (Tweeds blad, den regsi , «.SE | Darde i<J. id. J.— | Vkrdv id. id. .... D.5'1 f Dc-ylsbeviVfet 5,— I | j. | iiifce iiicdewerkar is persooniijk | | veraatvroordelijj^ voor zijn schrijfet), i ii «s, bi~sdf- niet heel de Esdaktia, OFFICIEELE BERICHTEN m DUITSÇHE ZIJOE BUIT5CH AVONDBERÏCHT Berlijn, Dinsdag 12 Fcbruari. — Offi-cieel : Bewesten de Moesel is de gevechts-wcrkzaamheid, na het mislukken der lichte Fransche aanvallen, 's avonds ver-flauwd.Van. de andere fronten geen nieuws. DUITSCH LEGERBERICHT Berlijn, Woen:dag 13 Februari. — Offieieel : Westeliik g®vecktst#~reiirr Front Kroonprins Ruppr. van Beieren eti Dnitschen Kroonprins : Sterke verkenningsafdeelingen, die de vijand benoordew Lens en benoorden de Omignon-beek in 't veld bracht, iverdtn in handgemeen afgewezen. Voor 't overige bleef de gevechtsbe-drijvigheid beperkt bij kleinere verken-ningen en artillerievuur in afsonderlijke sektoren. Front gen.-veildm. Hertog Albr. van Wurtemberg : .Va heftig toenemen van het vuur tu,s-schen Flirey en de Moezel vieïen ver-scheidene Fransche kompagnies bij Re-menauville en in 't Westelijk deel van hti Priesterbosch onze Unies aan. Na korten strijd werd de vijand onder zivare lerliezen teruggsworpen. Gevangenen bleuen m onze handen. Aan den Sudel-kopf en aan den Hartmannsweilerkopf artillerie- en mijngevechten. In vergelding van vijatndelijk bom-menwerpen op Saarbriicken op 6 Februari, vielen onze viiegers gisterenavçnd de vesting Nancy met sukses aan. Balkanfront Bij Mon as tir en aan de Wardar artillerie- en vliegerbedrijvigheid. Van de andere gevechtstvrreinen niets niewws. m 00ST.-H0RG. ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREÎN Wèenen, Dinsdag 12 Februari. — Of-ticieel : Op de hoogvlakte van de Zeven Ge-meenîen en in het gebied vam de Monte Asolone levendiger geschutsaktie. Ten Noorden van Vastagna hcbben onze troe-pea den vijand uit zijn stellingsn verdre-ven. Daarbij zijn 6 officierem. en 170 tnan gcvangen genoinen. VAN TtîRKSCHE ZIJDE TURKSCHE FRONTEN Konstantinopel, Maandag 11 Februan — Offieieel In de baai van (? — Red.) hebbfi" onze kustbatterijen met succès hun vuuri op een vijandelijk vaartuig gericht en vervolgens de bemann'ng er van, de ge-zagvoerder en drie manschappen, gevan-gen genomen. Van de ov érige fronten geen nieuw* m FRANSCHE ZIJDE WESTELÏJK GEVECHTSTERREÎN ftorijs, Dinsdag 12 Februari. — Offieieel : Wederzijdsche g£*»ch ut werkz a am hei d œ Champagne, in de streek der bergen ; toorts op den rechteroever van de Maas, ^ op enkele punten in de Vogeze^, De wfanterie roerde zich niet. m ENGEtSCKE ZIJDE- WESTELÏJK GEVECHTSTERREIN I.onden, Dinsdag 12 Februari. — Offieieel : Onze patroeljes hebben enkele gevaP-gentn ingeler/erd op verschillendie punten ran. het front. Een vijandelijke oveiTompelingsafdee-fog heeft io den afgeloopen nacht een, van onze positen ten N.-O. van Epeny langevallen, maar is door ons vuur ver-^even.Gisteren *vond hebben de troepen uif Manchester met succès een ovemrompe-ling uitgevoerd op de Duitsçhe loopgra-veti ten Westen van La Bassée. Zij brach-^n, met weinig kosten voor ons zelven, dfn. vijand vele verliezen toe. Zeven ge-vangenen en een machine-geweer zijn ^^gebracht. TELEGRÀMMEMr- M OEBEURTENISSEt IN -RUSLAND De Siberische rejf^trinjÇ msldt uit Bern <lat de Toorio*pi»e ""S d«r Siberische Republielc ail» Tertegen-*"0Tdii;ers omvet der geiamem'ijke Rtissische Hrtijen, vau de Kadetten tôt de Minimniisten. de Bolsjewiki werdeo nitgeelote*. Het Oekrainlsch ministeri« het. OrtWrwTî.iwihe bl-ad « T)ilo » meeiclepH, a niem»t Oekminische miniiterio aïs T©lgt '•««ifesteld : ,'résident en buitenlandsolie zaken : Hiyloebo-«wlog: N«mol»fsk*v ; Jastiti* : Tkafoj en • ko ; binnenlandsclie zakeiï1 : Khristiui: ; marine AntoTiovitsj ; financiëu : Pereipelytsia ; verkeer* wezea; Sokovytsj ; onderwijs: Gregorif; .land-bouw : Ternitsjenko ; tevensmiddclen : Kow* Lefsky. Het mmisterie bestaat roor een grnot deed uit socianl-revolutionairen. HcJoebovitsj, de nieuwe minister-president, ij een veertiger, van beroep civil-infçemieur en staathuishoudkundige. Hij is een krachtdadij mao en bij het volk zeer graag gezien. l>e bwrgeroorlog in Finlaitd Wasa, 10 Februari. — Gister en vandaag zijn bevige geveohtaai bij Maentyh»rju (ten Zuiden ran St-Michelj geJeverd. Bij een a&nval op een ^•epantserde anto liad de witte garde tweo ge-wonden, de roode garde verscheidene dooden. De beiichten uit aJàe deelen des land* waar de roode garde nog de ba.as is, maken gewag vam jruweldaden en v*n moorden op mannen ran îlkem leeftijd. De val d«r maximallftfn nabi] Volgens de Oekrainische pers is de jnacht der Diaximaiisten in jfeheel Rusland aan het tenen. Hun va? is nog tleoht» een kwestie ran dagen. DE BOLO-ZAAK îieî getuigenverhoor De getuigenverhooreoi van Woensdag hebben niet veei belangrijks opgelererd ; wel i» de zit-ting, naar uit de verslagen der dagbladen vait ap te makea, voor het tâlrijk publiek, dat haar bijwoonde, amuzant geweest. De «Humanité» tvaî in haar nummer vnn Donderdag van oavdeel, dat het procès nog w-ai' twaalf dagen zou durera. Tut do Woensdag verhoorde getuigen behoort Qoorgea Casella, de korrespondent van de c Ma-tin>, het Parijsche blad in Zwitserland. Hij begon met er aan te herinnerem, dat er in 1916 Ln Frankrijk het zg. « aohaaidaal der pasja's » lan de orde wa«. Er waren toen Turksche pa-pieren in beslag gen»men, waaria kwestie wa« van een »om vajri 250.000 frank, die moest dienen voor den aankoop van tandeelen <^r t Figaro ». Casella, stelde voor de « Matin s een. «ndarzoek in em ontdekte dat de chedive geld va,n Duitsch-land ontvangeni had. Hij schreeî er een artikei over, wat ten gevolge had, dat Saddik hem oen bezoek bra.cht, en zeide : Hoe Treet u dat ? Het i» alleonaal wa&r ! în zijn gesprek met Saddik hoorde Casella, toen »-~or het eerst van Bolo spreken. Casella gaf vervolgens een veralag van zijn onderhoud met Sad-ti;k, die hem op d« àoogte bracht van Boào'i pogingen1 om door bemiddeling van den chedive met Duifcsch geld Fransche bladen om te koopen. In den loop van het verhoor van Casell» deed zieb een lieftig incident voor. De getuige ge-bruik+3 deze onvoorzichtig wooTden : « Ik ben bereid de beschuldiging met al mijn krachten te dienen. » Op deze wooTden vatte de advokaat Kéra"d vutit en riep uit, dat de getuigen maai één cang :oeten doen, n.l. de waarheid zeggen, ssondet- Deschuldiging crf verdediging te wiJl«D dienen De regeeringekommiss&ris : Hier vallen be-schuldiging ©n vaderland samen. Mr. Héraud : Wat aa,menvalt met de beschul-diging, -meneer de r«geeringskommissarie, dat is de onpartijdigheid der justitie. De getuige : Ieder verdedigt zijn land op zijn manier. Ik verdedig mijn land, u verdedigt Bolo. De verdediger zich wendend tôt den getuig< vrijst op zijn arm dien hij in een doek draagt en op liât oorlogskruis, waarmede hij is gedeko-reerd. en zegt, da,t 00k hij zijn plicht tegenovei het land gedaan hêéft. Mr. Salle, die de verdediger van Bolo is, Hé-raud komt voor dien» medepliehtige Poichèr< op, sust het incident, dat zaer heftig woe, »ie) enkole verstajidige woorden. Mr. Salle stelt vervolgens een vraag aan dei getuige Casella. Uw rapport, zegt hij, het raj> fort, dat uit uw artikelen i* opgemaakt, inge diend op een'plaate, die ik niet noemen zal, i« bij kapitein Bouchardon, (die de zaak instrueer de) eerst in Oktober 1917 ingekomen. (Casgùila'i laatste artikei wa» in April 1916 verschenen. Toen ik met d# verdediging van Bolo bel»»l werd, wa» dat rapport het eerste »tuk, dat mi; ter hànd werd gesteld. Het was in handen v»r Bolo sedert April ! Getuige Casella : Ik had in Zwitserland beaoel gehad van Monthon (den adjunkt-direkteur vai het 1 Journal » , waarvan Benator Humber h.oofdredakteur is), di« mij mededeeùde, da Euimbert heel veel be'lang steld» in de moralitei' van Bolo. Ik heb h«m toen een zeer volledig uit treksel van mijn work gegeven, dat hij aan Char ■les Humbert moest geven. Dat Humbert dit stu) aan Beilo gsgevsn zou hebben iïjkt mij... formi dabel ! Beklaagde Bolo wordt hieromtrent onder waagd : Wie lieeft u het rapport gegeven? Bolo: Mouthon (beweging). Moathoil wordt vervolgens gehoord. Hij ver tslde o. m., dat hij, vôor hij aan Senator Hum bsrt mededeelde welke slechte informaties hij i] Zwitserland omtrent Boio, die met veel" geld ii hst «Journal» zat, ontvangen had, met Cail iaux en président Monier, den magistraat ei ovecr gesproken Keeft. Geen van beiden wildei er geloof aan liecliten. Caillanx zeide, toei Mouthon zijn mededeelingen gedaan had : Eei mooie roman, maar niet mee5- dan een roman Ik kende al iets van de praatjes. Bolo is bovei dat ailes verheven. Hij heeft een soliede fortuii en hij behoudt al mijn achting. Hij voegde e bij, dat er van Bolo komprometteerende poi tretten in cmloop waren, waar hij met suspekt pwaonen oip afgebeeld staat. 't Is allemaal, zeid. Caillaujc, het werk van de politde. Van de getuigenissen etippen wij novg aan he overigens weinig' bolangwekken de van Mevi Lafargue, een z&ngeres van de Parijsche opéra Zij heeft Bolo met Saddik pasja in kenbi» gc bracht ea ontving geld van hem. Bolo, zoo ver telde zij, heeft eens 30.000 frank aaw mijn moi-der geleend, teeen 6 pet. en da&rvoor heeft hi onij.n lîândteekening, die van mijn moedeir ei mijn drie broers vrillen hebben. De regeeringskommisRaris, luitenant Mornet Xu Bolo, eergisteren zeide u, dat n niet va.n p« perasscen hïeld. D; geloof, dat u nog niet zoo': arteehts boskhouder bent ails n ons wel wilt doe; gelooven. Geen Diiitsck nltimatnm aïs Roemesië Berliia, IS Februari. — Naar wij verneme» stemtK het door Havas verspreide bericht va een ultimatum der Duitschers aan de Roj meensche ref'eerinp niet met de werkeliikhei overeen. Waar is, dat ?eneraal-veldmaai schalk voa Mackensea met de Roemeensch leg'erleiding in onderhandelingeii is getreder om tôt de beslissin» over verder instandhoï den va* de vroeger met jçeneraal Tscherbal schew gemeenschappelijk voor Rnssen e: Roemcnen. gesloten wapenstilstand te ger« ken, nadat door de huidige verhonding tui schçn de Oekrene en Roemenië eene opheldc ring in deze kwestie noodaakelijk is gewoi den. De Studie der Vla&msch - ekocomische VraagstiikkeM Eea verheugend verscliijiKsel Wij hebben steeds met groote tevre- ■ denheid gewag gemaakt van, de pogingen. die ten onzent in 't werk werden gesteld . om de Vlaamsche beweging los te maken van hetgeon ze maar al te lang scheen te * zullen blijven, een taalstrijd, een letter-J kundige beweging, zooals de franskiljons ' ze gaarne voorstellen. In dat verhand bespraken wij met veel lof de ekon0mische publikaties onzer voonnannen, inzonderhe'-d het boek van i Prof. Oboussier, over Antwerpen, het 1 mooie werk van Liederik, over Vlaande. ren's ekonomische zelfstandigheid, cr , meer dergelijke. Niet cindait die uitgaven een nieuw verschijnsel in onze beweging beteekenden — reeds lang te voren immers had Lod. De Raet door zijn dege-lijke studies den te volgen weg gebakend en had het Vlaamsch Handelsvertwnd ijvcrig in die richting gewerkt.— maar de studies over de stoffelijke belangen en nooden onzer Vlaamsche bevolking ble-ven toeh schaarsch, onze Vlaamsche ekonomisten (talrijk waren ze voorzeker niet) plaatsten hun bijdiragen in Noord-Nederlandsche tijdschriften, kortom, het , ontbrak ons aan voortgezette voorlichting ■ op ekonomisch gebi-ed. Die bestond in Belg:ê wel, doeh maar alleen voor het Fransch lezend publiek, en moest er dan nog toe dienen om het Fransch en Waalsch kapitaal den weg der uitbating en uitbuiting van Vlaan-' deren's land en volk te wijzen. Op de stoffelijke achterlijkheid van het i Vlaamsche volk is voor een groot deel de; 1 opbloei van de Belgische nijverheid ge-; girondvest geweest, en omdat onze nijve-. raars weton, dat een rechtvaardige sociale i weitgeving zich 00k in o'ize gewcstçn na 1 den oorlog zal opdringen, met verzwa-ring van sociale lasten voor de industrie, , ziet deze de komende d'agen. na de wereld-Icnsis met zonder angst tegemoet. Hetzelfde geldt in mm of meer grooite ' mate voor aile takken onzer bedrijvig-heid, en het is juist die onzekerheid aan-l gaande de stoffelijke toekomst der bevol- ■ king, welke in VLaanderen de ekonomi-[ scite vraagstukken op idèn voorgtrond i. dringit, ze in het brandpunt plaatst der : algemeenc belangstelling. , Terwijl in aile ons omringende landen 1 het tijdperk der eerste jaren na, den oor-_ log een enderwerp geworden is van diepç studie op het gebied van handel, nijveir- - heid, landbouw, zeevaart enz. (kv^esties ' die we hopen eerstdaags achtereenvol-, gens te kunnen bespreken) mogen de . Vlamingen van goeden wil niet blindt blij-» ven voor de teekenen des tijds, mag het 1 hun vooral niet onversch llig laten de J vraag : wat in ekonomisch opzicht de toe- stand zal zijn en dient te worden van den - jongen staat Vlaanderen. Nauwelijks is de Oekrene zelfstandig of ze sluit met de Centralen een vredes-i verdrag, dat in, de eerste plaats een han- - rferl»traktaat is. — Zoo 00k ziet de Staat ; Vlaanderen, van den eersten dag zijner * onafhankelijkheid af, z'ch tegenover een s boel vraagstukken. geplaatst die den ) grootsten invloed op zijn toekomst zullen t uitoefenen. J In welke verhouding zal Vlaanderen komen te staan tegenover de Entente, c tegenover de Centrale rijken, en, wat van niet minder bel»ng is, tegenover £ Wallonie? In hoeverre is een ekonomi-t sche zelfstandigheid na deze schokkende wereldgebeurtenissen te verwezenlijken j - In welke richting wordt Vlaanderen door £ zijn ekonomische behoeften en. belangen gestuwd ? Ziedaar eenige vraagpunten onder de vele die de tijd voor ons medebrengt, en waarover du'delijkheid' moet ontstaan, [ of de gebeurtenissen zullen ons onvoor-n bei-eid vinden. n Het is blijkbaar uit overwegingen var " dien aard dat het plan ontstond om onze ^ beweging, naast de dagbladen en perio-n ddeken waarover ze zoo langKamerhane n> begint te1 beschikkcn, 00k te begiftiger ! met een « Tijdschrift voor ekonomischt en sociale vraagstukken », waarvan w< ,r thans het eerste nummer hebben ontvan-•- gen. e Het is nog niet het oogenblilc om uit t< ® jnaken of en in hoeverre die nieuwe uit-,t gav« aan de verwacbtingen beantwoord' •. die m en gerechtigd is te stellen ; dat kar eerst na een drietal nnmmers gesch ieden J' wanneer de onderneming vasteren voni zal hebben aangenomen, maar van ston. ij den aan mogen wij « Het Vlaamsch Eko n nomisch Selcretariaat », in den persoor van zijn leider, den heer Karel Water L; naux, geluk wenschen met zijn in all< n opzichten lofwaardig initiatief. Zijn on. n verpoosde werkkracht is er ons een borç voor dat het hierboven gemaakte voor. behoud1 volstrekt overbodig zal blijken t< zijn. Wij hopen dat hij, zich niet storen< '• aan praatjes en verdachtmakingen di< " ieder initiatief begeleiden met het doe d. oneenigheid eni misverstand te zaaien f- htt nieuwe tijdschrift op de hoogte vai e zijn taak en van zijn roeping zal w«tci te brengen, fc- * * n Onzfe kalmere Noorderbroedets, dii ®nze toestanden minder goed lcennen zouden geneigd zijn het belan? overdre r. ven te vinden dat wij aan de n'euwe pu blikati« heehten. Fvenmin zouden ze ak koord gaan met den pathetischen stijl van een der in het eerste nummer opge-nomen bijdragen. Laten ze echteir beden-ken dat hier in Vlaanderen, in ôpzicht van ekonomische studie, op de geciteerde uitzonderiingen na, nog nagenoeg ailes te doen is, dat er dus weeràl een « strijd » moet worden geleverd, om de nieuwe ge-dachte ingang te doen, vinden er er de algemeene belangstelling voor te wekken. n kan het betreuren dat het ordewoord in Vlaanderen is: « strijd » en nog eens « strijd », met de nadeelen die er op het gebied van wetenschappelijk onderzoek uit voortvloeien, daar is niet in te verhel-pen zoolang — maar eerstdaags gebeurt dat wel — die strijd niet uit en gewonnen is. Rekening houdend met die omstandig. heden laten wij hier een beoordeeling volgen van, het eerste nummer, met de betrekkelijke uitvoerigheid d'e een op twee bladzijden verschijnend dagblad zich ksn, veroorlooven : « Ter Inleiding » betitelt dte heer K. Waternaux een vlugge uiteenzetting van de motiveeiiing en het doel der nieuwe uitgave. « Aïs eenzijd'-g taalstreven op-gevat, zegt steller, is onze beweging ge-doemd tôt stagnatie en1 uitputtende ver-zwakking... Ekonomische en sociale fak-toren beheerschen steeds het leven van • een volk, daarom dan 00k hooren zij thuis op ons programma voor herwording van het Vlaamsche volk. » Op het gewitht van eenige dien fakto-ren wordt in de « Inleiding » gewezen ; hoe groot die! stoffelijke nood was van onze bevolking vôôr den oorlog, vooral van onze arbeidskrachten, hoe die nood door den oorlogstoestand, evenals in aile andere landen, verscherpt werd, hier ech-ter nog meer dan elders, omdat « spier-kracht doorgaans het eenige is wat voor den Vlaamschen werkman in aanmerking kon komen1. » Weinig gunstige vooruit-ziehten z'et steller voor onze nijverbeid, handel en landbouw, hetgeen hem do et beeluiten tôt de noodzakel'j 1-heid, om orfmiddelliik al de ekonomische vraagstukken, die door de oorlogsgebeurtenis-sen gesteld zijn, iiverig te onderzoeken en wetenschappelijk te bestudeei'en. Hij verwijst "aaî de ontzaglijke voorb^ei-din,£ren die in het buitenland aan gang zijn om na den oorlog de mededinging te; hervatten, stelt de v.raag (zonder ze voorshands te beantwoorden) over de ekonomische oriën^eering van den Staat Vlaanderen, maar neemt ak opgave, al9 richtsnoer aan : De miskenning, de ver-waarloozing van Vlaanderen moet nu uif zijn ; het moet de weldaden genietan van de herinrichting aller landen op demo-kiatischen grondslag. De Heer Fl. Peeters begint een studie over de verbinding tusschen de Schelde en den Rijn. Hij somt de pogingen op die in de laatste jaren gedaan werden om de verbinding te verbeteren ten einde aan Antwerpen de konkurrentje jnet Rotterdam mogelijk te maken en belooft een studie van al de ontwerpen die desaan-gaande van- verschillen de zij den werden vooruitgebracht. Schrijver begint met het plan Hentrich, dat hèt kanaal bij Cre-feld in den Rijn zou doen uitmonden, aan een nadere beschouwing te onder-werpen. Dit onderwerp maakt het noodig negen sluizen te bouwen, is maar bere-kend op de vaart van schepen van ten hoogste 1200 ton (er zijn reed's Rijnsche-pen van 3000 ton f) en het kanaal zou een lengtc hebben van 172 kilometer. Het plan Hentrich houdt geen rekening met de Belgisch-Nederlandsche overeenkoms! van 1839 aangaande de benuttiging van Nederlan-dsch grondgebied. Ee.n verg^lij-king met de andere ontwerpen, een nader onderzoek van de voor- en nadeelen is blijkbaar tôt een volgend nummer ver-scliovcn.M. geeft eenige inlichtingen, aan de hand van de niet altijd betrouwbare offi. cieele stat'-stische gegevens, over de han-delsbetreklringen tusschen België en de Vereenigde Staten in de jaren 19H, 191S en 1913. Konklusies in het volgenclc nummer. Van den heer G. P. M. Roose een op ; roep tôt de « Vlaamsche daad » in 't al gemeen, tôt het vestigen1 van de Eieuwi wereldorde 00k in Vlaanderen, z. i. ge bàseerd op de leuze : Orde en Tucht ' Steller krifii'seert de uitlatingen va,n mi ■ nister Van de Vijvere, die ons de « heuge. lijke » tijding bracht dat de schuld vai België ontzaglijk is gestegen — iet: ■ waarover wij ons sedert lang geen begoo ■ chelingen maakten — en het land na dei oorlog c«n groote financieele krachtin. ! spanning zal moeten doen. Steller wijs dat van de hand omdat Vlaanderei i « zich niet meer de wol kan laten ontne ■ men » ; het is ons echter niet duidelij] ■ wat er dan met die staatsschuld gebeurt 1 De heer Roose acht het als eerste nood ■ zakelijkheid dat de Waalsch-Fransch - kapitaalhégémonie Vtorde gebroken (mei ■ zie het werk van Liederik) en beschouw ; een wijzen, noodzakelijken dwang al • zeeir gewenscht. Zijn slotsom is deze ; « Wij wjllen een nieuwe rechtsord 1 stichten die Vlaanderen moet gfeven : d ' ekonomische zelfstandigheid door d< l staatkundiige zelfstandigheid ». , Het volgende opstel, van de hand vai » Dr. Edgar Peetermans, verdien-t d 1 meeste belangstelling. Het beantwoord «akelijk, èooals het past, de ons allei aaîibclangende vraag : « Hoe is het ii VlaandeTen met de arbeidsvocrrwaardeî gesteld? » Het beschouwt de arbeids voorwaarden der Vlaamsche werkliede in de mijnen, in den Franschen land bouw, de textielfabricken, mataal bouw-, kleeding- en voedingnijverheden en ten slotte in de huisindustrie. Het onderzoek gaat over de hygiteaiische (of liever de onhyg'enisehe) toestanden, de arbeidsongevallen, de gebrekkige ge-neeskundige hulp. De betrekkelijk gunstige toestand van den landbouwwerk-man in Vlaanderen wordt geschet t, vooral in opzicht vam huisvesting, hetgeen steller er toe brengt meer uit te weiden over het vraagstuk der arbeiders-woningen in Vlaanderen, de tekortko mingen van de regeering, 00k voor wat de werken van openbare gezondheid aan-gaat. Steller ziet een oplossing in dege-lijke sameti.werking van de werklieden, een krachtiger ingrijpen van de openbare besturen, en het overbrengen van de huisvesting der fabriekwerklieden, voor zoover doenlijk, naar het platteland. De studie van den heer Dr. Peetermans ver-dient, om de praktische voorstellen die ze bevat, de aandacht van alle sociale werkers en vooral van de openbare ; macht. Wij hopen dat hij meer van zich l zal laten hooren. ] De andere verhandelingen die het j nummer sluiten zijn van meer lokalen 1 aard : een. ver lag over de degelijke wer- ; king van het Vlaamsch Ekonomisch Se- ] kretariaat (L. Van Damme). — Mede- , deelingen en verslagen over voordrach- 1 ten, en ten slotte besprekingeu van eko- 1 nomische studies of artikelen in boeken, 1 bladen en tijdschriften verschenen. * * * Als besluit mogen w'j zeggen dat onze J strijd- en studielifceratuur een nieuwe ( uitgave rijker geworden is die de beste 1 ■^erwachtinge* vefrechtvaardigt. Wij j twijfelen er dan 00k niet aan of onze , Iczexs zullen met veel belangstelling zijn , sîudies en' artikelen volgen. 1 «Het Tijdschrift voor Ekonom'sche ' en Sociale Vraagstukken » is te verkrij- , gen in, alle bcekhandels van de sted ; de 1 prijs van het nummer is 0.75 fr. De jaar-gang (12 nummers per jaar) per inschrij-ving te beste^en togen 7.50 fr., Prinses- -straat. 1(i. of Bredabaan, 610, Merksêm. Wij wenschen het een lang en voor- j "noedig leven e.n de vruchtbaarste wer- < king toe ! MERCURIUS.- ' 1 &TAB éft L/ ïfï> EEN BELGISCHE GERECKTE-LIJKE KOMEDÏE. — Onder dezen titel plaatst de « Belgisch.eir Kurier » van 13 dezer (2de morgenblad) een van bevoeg-de zijde ingezonden stuk ovei de aau-houding van de heeTen Dr. P. Tack en Dr. A. Borms, die we reeda in vorige nummers hebben besproken. Daaruit vertalen we : ■<( Den rechters vani het Beroepshof ;s zonder verwijl de verdere uitoefening van hun ambt ontzegd geworden, Drie voorzitters van de vier kamers van het gerechtshof zijn naar Duitschland gezon-den geworden ; de vierde. een bejaard man. werd hier gelaten. Het Vlaamsche volk dus — want de bedrijfsfeer van het Hof van beroep ligt hoofdzakelijk in Vlaanderen — moet nu de gevolgen dra-gen die voor menigeeni ekonomisch en financieel van beteekenis zullen z'jn, dat de rechtspraak van het Hof van beroep, n.l. 00k in burgerlijke zaken, voor den naasten tijd wegvalt. » DE OVERWELDIGENDE EEN* HEID,,, — Een sluikblaadje, — wie kwaad wil arbeidt in 't donker — spreekt van de a overweldigende eenheid van het Belgische volk ». Wij weten wat we daarvan moeten denken. D© \ierklaring van d'en Naamschen provincieraad, d'-e we eergister publiceerden, doet... eenigs. zins de... veronderstelling ontstaan dat de... Waalsche... broeders iniet zoo heel 'en al... belanglooe aan 't inscandblijven 1 van h«t vroegere staatsverband vasthou-den.Ondertusschen gaat 4e Beîgische gek-kernij haar gang, — en wel op een ■ wijze, zoo belachelijk, dat heel de Anti- ■ Vlaamsche werking er in een droevig ; licht komt door te staan. We teekenen hier nog een feitje op: Eenige dagen geleden zet een gecste-lijke, in een vrij gesticht hier ter stede, haar leerlingen een en ander over de die-1 ren in België uiteen. Zoo raakt men 00k ' over paarden aan 't praten. Een leerl'ng weet : « Er zijn in België twee soorten 1 paarden, Vlaamsche en Ardensche. » En ' wat antwoordt de zuster? « Dat zijn geen Vlaamsche paarden ; dat zijn er Beïgi-1 sche. » ' Waarom ? Anti-nationaal op dit oogen. blik... verraad, revolutie, enz., meent ' de à slapende wachter ». ~ In 't zelfde gesticht — we geven des-, j inoods nadere aanduidingen, — werd een t gedicht voorgedragen, waarin gewaagd . wordt over « Monseigneur Mercier, notre troi »... I Wat een... Staatsaanslag?... Slapende l wachter, krijf uw verontwaardiging uit ! ; • tLAAMSCHlÊ" wbrking TOLEMBEEK. — Eew vijftigtal «iornelingen 1 waTen opgekomen om enre ijverige propaga,ndis 2 ten te a-anhoeren «n toe te juichen. t De heor Goossens eprak over den Raad van , Vlaanderen en den Gonwraad, waarna hij lezing van. den îijst der kandidaten gaf. Deze werden 1 met a.lg«meene stemmen n.mçrenomen. ï De heer Brouckon ha-nde'de over het onrecht . ons door de opv.olç;eT,d e Belgisohe refeerinrjen , .T>nds 1830 aanpedaan. lei voor erni"der vatbaar bloot hce en waarom wij aan aktivisme doen. Een prioh+i?? me-ot^ns: d'» de werkers van «lien -, uithoek van Bra'oant alle eer aandoet. Iets kderes dag Eea' îevenszaak voor Antwerpea In ons nummer van 24 Januari 1.1. vrtoegen w;j of nu he.t oogenblik niet gunstig was om de verlegging der Schelde aan. te vatten. De scheepvaart is nu '-och gestnemd en de reuzen,onderneming zou aan honderdduizend.n mcnschen werk verschaffen. In, een zakelijk artikei, geteekend door den hr A. van Hoecke-Desscl, komt de k Gazet van Brussel » (nr van Dinsdag, 12 Februari 1.1.) er tegen op, als tegen 2en haciie1ijk avontuur. De scnnjvor staaft zijn beweritig en spreekt als iemand die de zaak grondig aeeft bestudeiErd. Uit dif artikei knippen wij het vol» jende : Wij weten allen hce de Schelde, in grilll-en. :waai, vooibij Antwerpen. en verder, ove TJoi-andsch grondgebied, iiaar zee vloeit. Op ;oTl-nige plaatsen, — Austruweel, Kalloo. Kruis-ichans, — zijn de bochten tamelijk seb; r?, îetgeen de scheepvaart begrijpelijkérwijze be noeilijkt. Om nu die be'emmerin^en ee 1. ei raor goed te doen verdwijnen, schijnt er, cp t eerate zicht, een uiterst eenvoudio; middel naar voor 't grijpen te liggen : met één rechte itreep, van Austruweel naar Kruisschans, vorden de drie scherpste bochten, in één s lag eniet gedaan. Waarlijk een van die oplossin-fen die men geniaal pleegt te noemen, omdat :e z66 voor de hand liggen. Stelt men echter een bevoegd waterbouw-cundige de vraag, waarom niet sedert men-ichengeheugen dit uiterst eenvoudig midde! verd toegepast, dan luidt het antwoord : Om-lat men een groote water \ eg zoo maar niet fan beddinjj kan vfranderen gelijk een « door-eg?n » typhuslijder. Omdat het waars^hijn-ijk juist die bochten, zijn, die de Schelde, tôt 'cor Antwerpen, door groote zeeschepen be-raarbaar maken; omdat een zoo diep-ingiij-;ende be-.- erk-'ng, het regiem van gans h dea itroom onberroepelijk han wijzigeîi, en uie-nand met zekerheid \oorspellen kwn of d» vij -iging op een voordeel of een rs,mp zal tui-oope»Ove:; de verzandmg van. de Schelde ?,egt de ondtirlegde steller 'van het artj-iel : Het verschijn«e' der getijen, dat tw-eemaal n 24 uren het hoog wa er. uit de zee, stroom->p\vaarts tôt 170 ki ometer verre in 't binnen-and jaagt, is genoeg gekend. Dat die vloed ;en groote massa zand en slijk met zich mede-ileurt, zal 00k niemand verwonderen. Bij îtaande tij, nu, gaat dit zand op den bodem liggen, vanwaar het weer verdreven wordt door le ebbe, indien deze, gepaard met de eigen beweging van den stroom naar zee toe, over jeuoegzame stuwkracht beschikt. Waar het i', ater in rechte richting vloeit, daar verdeelt îich die kracht gelijkimtig over gansch de breedte van den stroom. In de zwenkiugen., daarentegen, vertoont zij een middelpunt , lie-dende neiging, met gevoelige versn;-:ling langs den buiten- of hoPen oev°r, en vertra-ging langs den ho!en oever va 1 de krommi"g. Hoe S'herper de bocht, h e du'd lijker ci verschijnsel zi^h afteele': Dit ve,schil in snelheid heeft dan 00k, voor 1;at turlijk gevolg, »en verschil in die te van het vaanvrter. Daarom zien wij overal de kaainr r ne' aa .-legplaatsen. der havens, langs den bol en .e e aangebracht : zoo 00k te Antwerpen, met aan den overkant de zandplaat van Sint-Anneken. Neem de bochten weg, en in plaats van de on-gelijke diepten, waarvan één kant door groote zeilschepen bevaarbaar, bekomt men een ge-middeld peil, dat misschien nauwelijks tceiei-kend blijft voor mo<sselschuit«n. De groote baven-stroomen van Europa worden dan in oogenschouw genomen en bij elkaar vergeleken, en onzfe Schelde zou de grootste overœnkomst hebben met de Teems. Het luidt : Vergelekeii bij den Rijn, de Elbe, de Wezer, de Seine, ûe ^aïonne en ir.ee 1- andere Euro-peesclie s.roomen, is de Schelde een geringe waterloop. Als uitgestrektheid bi-edt btfre val-lei geen grooter oppervlakte dan b.v. de Moesel of de Spree. Van oorsprong tôt monriiug is de afstand j.00 kilometer, en de daling t ledits Bî meter, terwijl de Elbe 3.100 kilometer lanc is, op 1.2S0 meter hoogte in het Riescnb. ; .rge . ontstaat, en op haar doortocht, uit ee- .ijftig-tal bijrivieren een oiifzaglijke massa w-d-er nnar de zee stuwt. Wat niet belet dat deze massa nauwelijks voldœnde is 0111 bij de moiidiug de noodige diepte tç behoud^n, a n,ezien de groote zee euzen, die de Elbe opvarn, s uns verplieht zijn een deel hunner lading te lossen elvorens I-Iamburg te kunnen bereiken. No fa-tans ligt de groote Duitsçhe ha.enstad niet verder van de zee af dan Antwerpen. Maar ziet : de Schelde wil maar niet rechi naar zee vioeien, terwijl de Elbe, daarentegeii, aïs een natuurlljken grooten doorstee.^, ci'" kcrtste.n v.eg veikiest. Ook de machtige Rijn, al komt die van 3.000 meter hoogte lu.iergedaald, kan 0111 de zelfde reden aan Rotter:!-:a geen gun-stiger diepgang bezorgen. Maar de Teems, integendeel, die als ligg'ivig, vo. m, lengte en beteeker.is met de Schelde overeenkomtj bi°dt cok in opzicht van bevaarbaarheid eca tref-fende gelijkenis. Ook dààr heeft men psrtij getrokken uit elke bocht, om in den sektor, der hol e oevers de dokken te bouwen : Wool-wich,.Surrey, Indiadocks, enz. ; ook daar zijn moeilijkhedeu opgerezen, en heefi men mil-joenen pond sterling verteerd om den wa.er-loop te verbeteren en de havenwerken uit te breiden. Maar niemand heeft er, tot-no:r-toe, van een grooten doorsteek gewaagd. Nochtans bezit Londen de grootste haven van de wereld, zooals Antwerpen de grootste van het Europee-sche vasteland. Wij geven, gaairne het vôôr en het tegen. Is er iemand onder onze lezers die de gronden van den hr A. van Hoecke-Dessel met even degelijke bewijsvoering-en even bondig weerleggen kan ? Nog een laatst aangehaald argument dient dan omver gehaald : Doch er is nog meer : de doorsteek, die v«i Burcht naar Lillo een nieuwe beddiug voorziet van 18 kilometer lang, kan diepe stoomis ver-wekken, niet al'een op de punten die ori des nieuwen doortocht ziin geleden. Ook het v?a*-water stroomafwaarts, ' p Hollandsch grondgebied, met de moeiliike gaten ve-: Bavïi en Walsoorden, zim reeh'strcek* i*i d; j-a.it be-trokken. Immens, waar men d» Sche'de inkort, vermindert men tever? b^ar inhoud, d w. z. de hoeveelheid water die er dagelijks tv,-=e maal in- en twee maal uit?poelt Men heeft uitgerekend dat deze vermindering voor elke tij op ongeveer 25 miljoen kub. mier komt te staan, wat in 24 uren een geeamenlijk verMes

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Het Vlaamsche nieuws appartenant à la catégorie Gecensureerde pers, parue à Antwerpen du 1915 au 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes