VR1JDAG 11 0KT03BR 1918 PRIJS 7 CENTIEM VOOR VLAANDEREN en WALLONIE VIERDE JAARQANG - Nr 276 dONNEMENTSPRIJZEN : r een maand 1.75 or 3 maand 5.00 or 6 maand 10.00 >or één jaar 18.00 . —, 1,1 klaeht-en aopens onregelmatig •i ion de bestellmg der postabonme-jiten zijn UITSLUITEND te rich-. a an het BESTELLEND POST-JREEL, en niet aan het beheer van et blad. Het Vlaamsche Nieuws Verschijnt 7 maal per week DE OPSTELRAAD : Hooîdopstelier «ai v ERHULST, Dr. Aug. BOKMS, lioogîeeraar Alb. VAN DEN BRANDE AAAKOiNDIUlNGÉN : Aankondigingen, per regel ... 0.75 Stadnieuws id. ... 1.25 Finantieelé berichten 1.50 Doodsbericht 5.00 Elke .medewerker is persoonlijk verantwoordelijk voor zijn schrijven, en bindt niet -heel de redakde. REDAKTIE, ttLHEER EN AAJNKOMDItilNGIiN : /3, S i =JAKOBSMARKT ANTWERPEN t antwoord van Président Wilson •t op de Duitsche vredesnota. *■ éËtât ikaansche sekretarîs voor buiter ken, Robert Lansing, heeft op ck Oktober- volgend schrijven te ■ichen zaakgelastigde gericht : xijnheeren, m neb de eer U uit naam van den Près: I dent de ontvangst te berichten van Uw Not van 6 Oktober, bevattende een mededeelin van de Duitsche Regeering aan den Presi dent. De Président heeft mij opgedragen U t yerzoeken de volgende m-ededeeling te doe: aan den Duitschen Rijkskanselier: « Alvorens antwoord te geven op het ver zoek van de Keizerlijke Duitsche Regeerin. oln opdat dit antwoord even openhartig en op «cht zij als de gewichtige belangen van di OJgenbiik, welké er bij betrokken zijn, ver eischen, acht de Président va^ de Vereenigd • Staten het noodzakelijk zich te verzekei^j van de juiste bedoeling van de Nota van dei Rijkskanselier. Bedoelt de Rijkskanselier, dat de Keizer lijke Duitsche Regeering de voorwaardei aanvaardt, welke de Président heeft neerge legd in zijn boodschap aan het Congres de yereenigde Staten op den 8en Januari 1.1. ei in de volgende redevoeringen, en dat ziji doel, bij de aanknooping van besprekingei - alleen zou zijn, om tôt overeenkomst te géra - ken aangaande de praktische bijzonderhede: t van hun toepassing? De Président voelt zich genoopt, met be trekking tôt het verzoek om een wapenstil stand, te verklaren dat hij zich niet gerech - tigd voelt, een staking der krijgsverrichtin a gen voor te stellen aan de Regeeringen g waarmede de Regeering der Vereenigde Sta - ten tegen de Centrale Mogendheden geasso e cieerd is, zoolang de legers van deze mo i gendheden op hun grondgebied staan. De goede trouw van aile besprekingei - moet, zooals duide'ijk is, afhangen van di ? bereidverklaring van de Centrale Mogend - heden om ontniddel'ijk overal hun troepei t terng te trekken uit het binnengetrokken ge - bied. ^ De Président meent ook, dat hij gerech. tigd is, om te vragen of de rijkskanselier alleen spreekt in naam van de geçteide maefa. ten van het rijk, die tôt nog toe den oorlof " hebben geleid. Hij acht het antwoord op deze vragen ir , aile opzichten van het grootste belang. » i Aanvaard, Mijnheer, de vernieuwde verze i kering van mijn hopgachting. 1 (get.) Robert Lansing. DUITSCHLAND OVERWEEGT Berlijn, 9 Oktober. — Officieus wordt med gedeeld : Het antwoord van den Président der Ve eenigde Staten op den Duitschen vredessta is aan de desbetreffende offiateele persont heden bekend geworden en zal binnenko «orden gepubliceerd. Er is grond om aan te nemen, dat de mog lijkheid tôt voortzetting vân den vredessti zal bîijken te bestaan. De a Norddeiitsche » laat zich in gelijkt geest uit. Het Wolff-bureau maakt Wilson's nota b kend met de volgende toe voeging : e- Het antwoord van Président Wilspn is hier nog niet in den officieelen tekst bekend en r_ nauwkeurige overwegingen van den inhoud p( is derhalve vooreerst nog niet mogelijk. :n Intus&chen blijkt uit den tekst, dat verdere rt verklaringen van de zijde der Duitsche regeering noodig zullen zijn. Hiertoe worden zorg-e- vuldige overwegingen der regeering vereischt. ip Het antwoord op de laatste vraag van den Président is door de rede van Fehrenbach in :n de Rijksdagzitting van 5 Oktober gegeven waarttf in naam van het Duitsche volk en den Rijksdag werd verklaard, dat de Rijksdag het e- vredesaanbod biilijkt en als zijn eigen aanbod beschouwt. OFFIClEELE BERICHTEN Van Du tsche zijde DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Woensdag 9 Oktober. — Of-ficieed : In de g-istereii g-eleverde zwaxe afweer-g-e\-echten bij Verdun hebben de Oosten. rijksch-Hangaarsche troepen van luite-nant-vel-dimaarschalk Metzg-er een roem-r.jk aandeel genonisn. DUITSCH LEGERBERICHT Westelijk gevechtsierrein Berlijn, Donderdag 10 Oktober. — Ofhcieel : Dp net slagveld tusschen Kamerijfy en ^i-Kwmti^n namen wij rugwacirt-sche stellingen in. Kamerijli werd door ons ontruimd. L)oor suksesvoiie, van pantserwagems ondersteunde te-genaanvallen, die ons 's avonds van den 8en dezer Zuidoostelijk van Aame-rijk weder in het bezit van Branvillers en van de hoogte iangs beide zijden van Esnes braenten hebben in de eerst€ iùue cieiersche en Kijnsche regimenten en de troepen der Duitsche jagerdivi-sies het zich losmaken van den vijand vergemakkelijkt. In den Iood van den daç is de tegenstander langs beide zij-den van den Romeinschen steenweg in de richting Le Cateau met sterke krachten gevolgd. Onze voorposten weerden hier de in samenwer-king met pantserwagens optredende kavairie af. bterke înfanterieaanval-len weeraen ze stapsgewijze al vech-tend, naar hunne meuwe stel aiigen lerug. s Avonds stond de vijand beoosten de linie Autry—Bussigny— Bo/iain. In Champagne zijn vijandelijke ge-deeltelijke aanvallen langs beide zij-den van St-Etienné"afgewezen. Tusschen de Argonnen en den 0rnesrug bereiden Amerikanen aan den Oostelijken Maasoever. in ver-Wding met de Franschen opnieuw een hevigen aanval voor. Aan den rand der Argonnen mislukte hij on-der zware verliezen voor den tegenstander. Cerny. waar de vijand bin-nendrong, werd teruggenomen. De koofdstoot van den tusschen Aire en Maas gevœrden aanval was tecen "0 mmerance en tiomagne gericht. Beide plaatsen bleven na een wissel-valligen strijd in onze handen. De over Romagne en beoosten daarvan tôt Cunel voortrukkende vijar.(len werden door Badische regimenten te-'uggeworpen. Op den Oosteliiken Maas-oever wezerr wij den vijand bij » beoosten Swry af en namen Sivry dat den 7n dezer verloren werd, terug. jen Noordwesten en beoosten van "eaumont is de vijandelijke stormloop v°or de linies van Oostenrijksch-Hon-êaarsche jagers en Rijnsche regimen-ter» mislukt. Van Fransche zijde Westelijk gevechtsterrein Parij s, Woensdag 9 Oktober. — Of-ficieel : ■■H' hevlg-e aanvallen, sedert verschei-den dacen door de Entfelsch-FranschJ troepen gedaan ten Noorden en ten Zui-den van Sint-Kwintijn, hebben die Duit. schers ged-wongen tôt een algemaenen te-rugftocht in d't g-ebied. Hedien hebiben dt . Fransche troepen de Duitsche ach-terhoe-dpn vervolgd tusschen die Somme en d>e . Oise, overal den plaatselijken tegenstand . brekend en gevangenen makende. Ten Oosten van» den sipoorweig van ■ Sint=Kwinfijn naar Le Câteau houden de Franschen het bosch van Etaves bezet, bemevens het dorp Beautroux. Meer na.ar het Zuideti zijn z ijFonsom-ma voor bij en hebben Fontaine Notre Dame bereikt en Marcy veroverd, Op den Noordielijken oever der Oise hebben zij Méz:ère-s=sur=Oise bezet. Hun voorui'tgang bedraagt ten Oosten van Sint=Kwintijn ongeveer 8 km. De Fnanschien hebben tôt ip het oogen>-bl'ik 2000 gevangenen gemaakt en talrij-ke kanonnen en machtrîegeweren ver-meesterd.Ten Noorden van de A mes hebben zij lievige Duitsché? tegenaanvallen terugge-sLagen'en hun vooruitgang iin de r'chting van Cauroy vergroot. In het Aisne-dal hebben de Fransche iianvaMen tôt bevredigende uitkomsten geleîd. De Franschen lrebbein die hoog-vlakten Montchentain, het dorp van den zelfden naam, Grandham en- Lançon veroverd. Zij zijn dts Aisne1 overges-token ten N.-O. van Montchentain en' hebben in vol gevecht Senu,op den Noordelijken oever, genomen. Meer dan 600 gevangrenen, kanonnen en ' machinegeweren zijn in hun handen gebleven. Van Engelsche zijde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Woensdag 9 Oktober. — Of-ficleel : Gisteravond zijn nieuwe vorderingen gemaakt t.en O. van Séqu'hart en in de richting van Bohain en Maratz. Onze troepen hebben de westelijke zoomen van Walincourt bereikt en hun liinie vooiruit-gebracht tôt den straatweg La Targette^ KamiCtrijk, waarbij zij zich meester hebben gemaakt van Forenville, Onr 5-20 uur is hedenmorgen de aanval van het 3e en 4e leger over het geheele front hervat. De eerste berichten wijzen uit, dat overal snelle vorderingen zijn ge-maakt. Kort na middernacht hebben de Cainadeesche troepen aangevallen ten N^ van Kamerijk. Ramillies is genomen ,en de overgangen over het Schelde'-kanaal in die buurt van dat dorp zijn vermees-terd. Onz,e troepen zijn Kamerijk binnengetrokken.Het aantal gevangenen, gisteren door ons gemaakt, beloopt meer dan 8,000; ook zijn vele kanonnian vermeesterd'. Van Italiaansche zijde ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Woensdag 9 Oktober. — Of- ■ ficieel : Op het geheelle front heeft onze artille- ■ rie door stelselmatige beschieting en tij-i delijke kracbtige vuurkoncentrafics, de eergtç liinie van dan vijand bestookt, als riiede de voorname centra daar onmiddel lijk achter. In hetGrappa=gebied heeft ,ea o.nzcr kleine afdeelingtin een, inyal gedaa: . in de vijande.lijkje- stellingen tan Z. vai . den Col Caprlle, waarbij zij 16 gevange nen maakte, ondanks den hevigen tegen stand -van de he2ettiing,die gesteund weri xioor zeer krachtig geschutvuur. Op dei Dosso Alto, in het Vecchia-dal, het Bren ta-d al en op den Asolone, werden, vijan delijks patrouilles door onze voorpostei terug gedireven; waarbij zij eenige gevan genen ;n onze handen liieten. D,e bédrijvighéid to dô lucht van de Ita lianen en hun bondgenooten was zeei groot. Onze jachtvliegers vielen eei vijandelijke patrouille aan en velden ééi vliegtuig. De loopgraven,kampen, spoor-vvegen an marcheerendt kolonnes. werdei gebomibardeerd en vanuij 'geriing^ hoogt< met machinegeweeFvu'ur aangevallen. •'■.un''" TELEGRAMMEN Voor de beslissing De stemming In Frankrijk Rpulen. 9 Oktober. — Telegrammen, die d< a Kôlnische Volksztg. » via Genève ontving, behelzen, dat men in onzijdicre kringen voort-durend soeptisch gezind blijft. Van C'emen-f^eau is geen toenadering te verwachten en Amerika is chauvinistisch overprikkeld. Df hoop bernst op Engeland, dat een al te groo ten invloed van Amerika vree^t en daarom zou willen ophouden. In elk geval heeft het aanbod reeds de kiem tôt tegenstellingen, rijk aan ernstige gevolgen, in het kamp der Entente gelegd. De vredesvoor tellen der Centrale mogend-heden houden in Frankrijk de openbare mee-ning volkomen bezig en de militaire operaties raken daarbij geheel op den acthergrond, seint* het H.-N. uit Genève. Hoewel de cen-suur, naar uit de opmerking van een Pransch liberaal blad blijkt, order had gegeven, geen kommentaren aan de rede van den rijkskanselier toe te voegen, houden toch aile bladen zich min of meer in het redaktioneel gedeelte nitvoerig er mede bezig. Vele bladen drukke® ook de 14 punten van président Wilson no_g even af. Hoewel de boulevardbladen, zooals bijv. de a Matin», geneigd zijn, den stap al' een komedie en aïs een boosaardige valstrik voor te stellen, mag toch de algemeene in-druk op het Franche publiek geewldig wor-. den genoemd. Geen sofismen, geen gefyran-niseer en geen <-.maadredenen kunnen 't fe<it verbergen, dat de onverwachte stap ook aan het Fransche volk, in zijn groote meerderhe*d als een verlossing voorkomt. Echter worden ook vele stemmen luid, die er voor pleiten dat v66r de onderhandelingen beginnen, ter-stond het bezette gebied moet worden ont-ruimd.Voor Polen's zelfstandigheid Een oproep van den regentschapsraad Waarschau, 7 Okt. — De Poolsche regent-sc-ria^iraad jieeft ëeri oproep tôt het Pooia^-he vplk gericht, waa,rin staat, dat in dit tijdsge-wiricht de wil van het Poolsohe volk doorziichtig, vast en eensgezind moet zijn. Met verwijzing naar da door Wilson bekend gemaakte algemeene vredesbeginsedeai, die de» heele wereld thans als grondsla.g voor de -ndauwe ontwikkeling van de maatscha-ppij der volken aang jnomen heeft, gœat de proklamatie woordeiijk dpor : Met betrekking tôt Polen leiden deze beginsd-len tôt de stichting van een onaflianksBjken staat, die alla Poo'sehe gebieden omvat met toe-gang tôt de zee, beneveins pplitieke en ekon'omi-sche onafhankeijklieid, eventCs met territoriaJe integritoit, hetgean inteo-nationale verdragon zullen waao-borgen. Om dit gedaan te krijgen gaiastan we in de eerste plaats, den raad van state te on-tbindem; t:^n tweede een uit de breeds-te lagen der bevol-kjng en politieke richtingen beataande regeering samen te stellen, en in de derde plaats deze rd-georm.g te verpilchten, hand in hand met de ver-teg^nwoordigeirs der politieke groepen het kiies-recht voor een op bceede demokratiache beginee-ien beruste-nde poldtieken Landdag te regel _>n en dit ontwerp op zijn laatst binnen een maand tijda de regentsàha^si'aad ter bekrachtiging en bskend-makirig voor te Leggen ; ten vierde, dadelijk daarna den Landdag bij een te roepen =n daaraan de verdere inrichting van het hopgste staatsge-zag over te dragen, in de handen van welk lichaam ds gezantschapsïaad m overeenstiem-ming met den hierdoor afgelegden eed zijn macht dient te leggen. Polen, ons lot bersut nu reeds in hooge mate in onze handen. Toonan wij ons den vèrreikenden verwachtinge-n waaordig, die onze vaderen meer dan een eeuw lang in nood en onderdrukking hebben gevoed. Moge alks verstommen, wat ons teg'en elkander kan opzetten en moge slechts «in machtige stem klinken.^die van het vereemgde, onafha-nkelijke Polen. w. g. Aertsbdsschop Kakowski. Von Ostrowski. Brins Lubomirski. Minieter-président Kucharzewski. De verhouding tôt Duitschland Warschau, 7 Oktober. — De Duitsche rijkskanselier heeft aan den Poolschen regentschapsraad het volgend telegram gezon-den • Bij het overnemen van het kanseliers-ambt gaat het mij in het bijzonder ter harte den regentschapsraad te verzekeren, dat ik, in overeenstemming met mijn in den Ri|ksdag afgelegde verklaring vast besloten, ben de verhouding tusschen het Duitsche Rijk en het nieuw ontstane koninkrijk Polen in den geest van rechtvaardu'heid en begrip der \veder-zijdsche levensbelangen te regelen en in de richting van een zoo sp edig mogeliike^oohet-fin« van de lasten der bezetting te arbeiden. In het vertrouwen dat de regentschapsraad, zoowel als de Poolsche staatsregeering mijn streven zullen begrijoen, zal ik onverwijld de noodige maatregelen treffen. Aangaande het bericht, dai de Duitsche be-zettinf in Polen reeds is opgeheven, ot dat door den rijkskanselier een beschikkmg daar-toe is getroffen, wordt officieus verklaard, naar het H. N. seint.dat de Poolsche regee-rinK verïacht heeft voorloopij? de militaire be-zetting te mogen behouden. De overgan^ ir handen van de Duitsche burgerlijke bezetting zal spoedig beginnen, rvadat daarover eer overeenkomst met de regeering te Warscnai getroffen zal zijn. ; De Vlamingen ; en de Oorlo, Onder dien titel heeft Julius Hoste Jr v&i enkele dagen in de a Nieuwe Rotterdamsch j Courant » een intéressante feuilleton (met . vervolgen) gepubliceerd. Bondig omschriji hij daarin het doel van de Vlaamsche Bew« ging en be-chouwt de ontwikkeling en d verwikkeling van de Vlaamsche kwestie on der oorlogsinvlœden van uit het standpunt dat « Vrij België » sinds lang inneemt en da iedereen kent. Over de Vlamingen in het leger schrijf t hij daarin o.m. het rolgende ; ^ a Den 27 November 19J6 ïegde de heer rm nister VanderveJde te Parijs op een verga ^ dering der « Société des Gens de Lettres > : » Trop souvent, aujourd'hui encore, dan: les tranchées de l'Yser, nos soldats flamand ont des officiers qni ne peuvent, faute d< bien parler leur langue, gagner pleinemen leur confiance en leur affection. Nos compa triotes du pays flamand demandent que celi change. Je ne suis pas suspect de n'avoi: point de sympathie pour la France lorsqui j'affirme qu'ils ont raison». Het mengelstelsel, waardoor Vlamingen et : Walen bij dezelfde eenheden ingedçeld zijn zoodat soldaten van eenzelfde onderdeel el kander niet verstaan (men denke maar evei aan den omgang te velde, wachten, verken ningen, enz.) en de meerderheid der soldaten aangevoerd wordt in een taal, die de hunni niet is, door meerderen, waarvan -elen de taa der Vlaamsche tnans<-happen niet' keimen heeft zijn onhoudbaarheid bewezen. Een bijzotidere kommissie van het Vlaamscl Belgisch Verbond heeft den toestand onder • zocht, en kwam tôt het besluit, dat er geei andere oplossing is dan een indeeling van he leger, waardoor de Vlamingen bij Vlaamschc en de Wa1en bij Waalsche eenheden inge lijfd worden, ieder met opleiding en aanvoe ring in eigen taal. Doch gezien de moeilijk-heden van het oogenblik, vroeg men de voile dige hergroepeering van het leger in Vlaamsche en Waalsche regimenten slechts- te ver wezenlijken een jaar na afloop van den oor loz. Intusschen deed men de legeroverheder middelen aan de hand, om althans de ergst< mis«tanden weg te ruimen en liet men he* legerbe-'tmjr ze'f beslissen in welk kleinei verband (bataljon of kompagnie) met de hergroepeering dadelijk pen begin kon worder gemaakt. Het verslag der bijzondere kommiss'e gai zelfs de bezwaren aan, die konden gepaarti gaan met een onmiddellijke indeeling van hel Belgisch leger in Vlaamsche en Waals^hf regimenten ; waarom zij dan ook een lang overgangstijdperk voorstelde. Wel een bewijs dat het Verbond zelf die onmiddellijke indeeling niet vroeg. Zulks belette niet, dat 'de handlangers var de anti-Vlaamsche kaste beweerden, dat hel i Vlaamsch-Belgisch Verbond » die onmiddellijke indeeling eis-chte. Daardoor traden zi; nogmaals op als uitdagingsagenten, om ver-warring te stichten. Maar wat zag men ge-beuren ? Terwijl het a Vlaamsch-Belgiscl] Verbond » een gematigde oplossing aan de hand deed, vroegen de Vlaamsche soldaten aan den IJzer in hun overgroote meerderheid als reaktie tevens op de aanvallen en ver-draaiïngen van de anti-Vlaamsche pers, wei dege'ijk de onmiddellijke indeeling ir Vlaamsche en Waalsche regimenten. Intusschen hebben de legeroverheden hel gebracht tôt een nieuwe proeve van veralge-meenende tweetaligheid, of liever tôt nieuwt voorschriften te dezer zake, die evenmin kunnen en zullen nageleefd worden als de voor-afgaande, al werd ook een uit hoofdofficierer bestaande kommissie samengesteld, om ovei de toepassing van die voorschriften te wa-ken. » Aangaande de vervlaamsching van de Gent-sche Hoogeschool schrijft Hoste : « Hadden de Vlamingen te midden van al-lerlei anti-Vlaami?ch gekonkel, dat tôt in d< seliaduw van de Belgische regeering aan der gang was, het recht zâch tôt de regeering t« wenden, om ten minste inzake de hooge-schoolkwestie de formeele verklartng uit tf lokken dat er na den oorlog tôt de onver wijlde vervlaamsching van de Gentsche hoo geschool zou overgegaan worden ? Wie durft het betwijfelen, wanneer mer bedenkt, dat in de regeeringskringen de op vatting heerscht, dat die vervlaamsching krachtens een ministerieele beschikking ge schieden kan. Grootendeels uit wantrouwer tegenover de regeering, wilden de Vlaminger door een wet de vervlaamsching van de hoogeschool bekomen : daartoe was het wets-ontwerp Anseele-Franck-Van Cauwelaert in-gediend.De regeering kon thans dat wantrouwen inzake Vlaamsche hoogeschool wegnemen dooi een formeele belofte, dat zij het wetsontwerf tôt het hare maakte. Maar zij bleef op dal gebied in gebreke, hoewel wij kunnen getui gen — en de bewijzen zijn voorhanden — dat de passiefste Vlamingen uit het bezette gebied het met ons volkomen eens waren om de regeering aan te sporen de Vlaminger in dat opzicht gerust te stellen. Had de regeering de Vlamingen op dal punt voldoening gegeven, in plaats van her door dubbelzinnige woorden af te schepen dan zou zij het bewijs geleverd hebben var een vooruitziend en gezond nationaal beleid Wij zullen hier niet nagaan aan welke sug ge^ties zij gehoorzaam'd heeft en kunnet slechts vaststellen, dat niets voor een regee ring vooral in oorlogstijd gevaarlijker is dat gewillige dienaars, die er maar op uit zijn eei regeering in haar geheel of in haar blijkbaar invloedrijkste ministers in het gevlei te ko-men. Onder dergelijke dienaars vindt men • al'erlei personages : van den eenvoudigsten regeeringsagent af tegen zooveel per maand tôt den schijn-onpartijdigen beoordeelaar, die ^ er op uit is zijn huikje naar den wind te hangen. Voor een Vlaming, die zich eerbied-igt, is het onmogelijk een ootmoedige en steed/s in-willigende dienaar van de regeering te zijn, waar die regeering de Vlamingen in hun ^ hoogste goederen miskent. » ' Lîemagogi^che Politiekasteri ; In het « Ti jdschrift voor Sociale en j Ekonomische vraagstukken » vinden we, : in een studic van Paul Wing.ens, vcilgen- t de regelen die we hier die aandacht orner ■ stadsbesturan voorleggen, ze daarbij ten i voile beamiand : Een bekend verschijnsel in ons land 'S • het gebrek aan vakkennis. En wie verwacht had dat door de vele ledige tijd onze werklie-den en bijzonder de jongeren, er toegebracht 1 zouden zijn om betere kennissen op te doen, , om aldus bekwamer te zijn tegen dat het . werk weder zal aan 'eboden worden, valt be-[ drogen uit. Voor.ons. die betrokken zijn in handel en nijverheid en die wat meer inzicht hebben , in de /-aken, is het droevig vast te stellen dat, > de bedienden \an handel en nijverheid zich I zoo weinig bekommeren om hunne toekomst en m-eteen die van handel en nijverheid als • hoofdfaktors in het het ékonomisch leven van den staat, waarvan zij dan toch deel uit- , maken. Ziet rondom u en ge zult opmerken dat de kursussen in biekhouden, talen, -enz. niet 1 beter gevolgd worden dan vroeger. Ik wil niet : betwisten dat de toetreding in den aanvang . der kursussen wellicht ? roter was dan te voren, doch dan stel ik hier tegenover dat het uittreden vôôr den afloop zeker zoo groot is • als vroeger, en nu kunnen de betrokken stu-. denten niet afkomen met de schijnreden, dat het overdaad van bureelwerk is dat noodge-dwongen, van de studie doet afzien. Het is gebrek aan wilskracht, aan uithou-' dingsvermogen. Bij onze werklieden is het niet beter gesteld. Daar is ook de drang naar geestesontwikke-, ling en beroepsbekwaming 'niet grooter geworden.Ik noem het dan ook eene ekonomische fout dat het hulpverstrekken aan werkeloo-zen,niet gepaard is gegaan met leerplicht. h-n nu mogen de aannangers van de vrij-heid al tegenwerpen dat zij niet kunnen dul-den, dat er tekort wordt gedaan aan de indi-vidueele vrijheid van gelijk wie. Dan antwoord ik, dat aan personen, die niet voor ziçhzelven oordeelen kunnen wat goed voor hen is, den weg moet getoon-d worden en de, als goed beoordeelde weg, verplichiend moei gesteld worden. Èen onmondige laat men ook niet de vrijheid eigen luimen te volgen. Wel-nu, de algemeenheid van menschon is op vele gebieden onmorvdip en dan is het de &licht van hen, die de leiding in handen heb-en, het goede als verplichting daar te . stellen. Wie aanklever is van het verplichtend on-derwijs voor kinderen, moet ook oartijganger zijn van het verplichtend vak- en technisch ■ onderwijs. Het eene maakt het andere nood-. zakelijk. En spijtig genoeg meen ik het uitblijven van het verplichtend stellen van het voort-gezet onderricht te moeten toeschrijven aan enge partijpolitiek. Diegenen die nu het be-heer in stad en nrovincie in handen hebben (de staat laat ik er buiten, omdat daarvan voor het oogenblik geene voldoendo kracht Ivan uitgaan), schrikken terug om diegenen, die hen op de kussens brachten, te verolich-ten, iets dat goed voor hen is, na te streven omdat zulke maatregel iets of wat van hunne denkbeeldige vrijheid zou afnemen. Het treurig gevolg heeft zich niet laten wachten. De jongeren en ouderen loopen werkeloos rond, gaan daar doelloos heen en schijnen voor niets belangstelling te hebben. Werk dat hen aangeboden wordt, wordt dikwijls geweigerd. omdat zij het wel stellen kunnen met de ondersteuning die hen gegeven wordt. Alleen drang naar verbetering en vooruitgang ontbreekt, de diefstallen echter nemen schrikbarend toe, het sjacheren met ■ de eetwaren door komiteiten bedeeld, is regel geworden, het smokkelen gaat zijn gang. — r-f-unVi nnrrr•>- rm rirrirunii r,r a* iii'rmrfmifcr-M~iirif— na Vlaamsche W e^kiiig LAKEN ONTWAAKT Meeting van 2 Oktober 1918 (( Laken Ontwaakt » blijft bij zijn flink ' besluit meetingen te geven opgeluisterd door de opvbering van tooneelstukken, en is be-; gonnen met de opvoering van « Raymond van Alzen », door N. De Tière en « Vader Pluym steen », door Van Goethem. De leden der tooneelafdeeling dienen ten zeerste geroemd voor het zoo degelijk werk dat ze ditmaal hebben geleverd. Een warme hulde mag' zeker wel gebracht worden aan den kranigen tooneelleider, den heer Jan De Haan, wiens kunst in Alhambra en Olmypia-schouwburg reeds genoeg bekend is. Als woordvoerder treedt op heer Van Mie-ghem. Spreker geeft een algemeen overzicht van den aktivistischen strijd en zegt dat we niets deden dan onzen plicht. De franskiljons jubelen in 't vooruitzicht der hieraankomende i bondgenooten, omdat volgens hun meening . al het aktivistisch gedoe door hen wordt te Hiet gedaan. Zij rekenen op de bavpnnetten ' der allié's om ons weg te krijgen. Havere al- • leen zou het niet kunnen. Wij aktivisten rekenen op geen vreemde hulp en steunen op ons eigen krachten. Wij zullen altijd werken voor ons recht, ook dan nog als onze groote vijanden teruggekomen zijn. Vlaanderen, indien het wil Vlaamsch zijn moet zich zelf rechten. De aktivisten zulen opstaan en op aile aktieven rust de plicht daden te stellen 1 als het noodig is. Alleen door stoere kracht kan Vlaanderen ; herboren worden. Een lange ovatie betoonde de instemming ■ van de 250 aanwezigen met de woorden van i den spreker. Wij zien met genoegen den prachtigen uit-slag dezer nieuwe richting en « Laken Ont-L waakt » mag hoopvol een groote zegepraal te i gemoet zien. Si Au m LAND TIJL EN PALLIETER. — Ean spits-vondiige 1 -Ter vindt T ijil en PaUiiofcer twee gebroaders ! 't Ivan bes-t zijn en we ge-looven nitet dat ze lust hebbjon mekaar te vierlooehenen. Doch de Tijl Uileaspiegel van ons mengelwerk heeft -geen verdere ïerwant-schap met den \-roolijkan( en levenslus-ti-gen Pallieter. Tijl Uilenspbgel, jui.st zooals lu'j nu in onis blad te lezen staat, verscheen reeds îa druk in 1915, dus vôcir dat €ir| van Pallieter kwestie was. Dat wil nu niet zeggjen diat Pallieter dan een geesteiijk kind zou zijn van onzien Tijd! Alteen l eden, zoo spitsvomd.'g als op-pe.rvlakkig, of met de nijdig/e behpefte in 't hart altijd den eenen, schrijver door den anderen te willen afbreken, kunnen zoo iets on-tdekken. T usschen .Tijl en ÎPalIieter bestaat er geen de minste letterkundige beïnvlo»-d'mg ; beidte werken zijn geheel oorspron^ kel jk en staan vodstrekt onafhankeli'jk tegenover elkaar. Er bestaat geen ver-w.antschap tus-schen hen. Menschen di© niets kennen, die dor en onvruchtbaar zijn, hebben ,eên aangebo-ren bonoo'digdheid om het werk van anderen te kleineeren, moesten ze, tijdelijlc en t.eç-en hun gemoed in, daarvoor een ander ophemelen,. Doch omdat het letuveil aangeboren is kunnen zij er niet aan doen en moeten wij hen om hun gemelijkheid beklagen. Ook dit is zeker : een Tijl of een Pallieter zullen ze nooit schrijven. De twee» eerste vereLschten diaartoe zijn l,evens~ blijheid en gulheid, en dat hebben die arme bedillers niiet. De hemel schenke hun ,een beterén eetlust ! LEES- EN ONTWIKKELINGS-AVONDEN. — De 8ste lees- en voor-drachtavond, ingerfcht door-het aktivistisch tooneelgezelschap « Klokke Roe-land », leider Dr,ee Hermans, zal plaats hebben op Vrijdag 11 Oktober, te 9 To-renuur, in het Iokaal « De Vierhoek », Dambruggestraat, 138, -en zal loopen over werken van Mej. A. Nahon en de h-eeren René De Clercq, Jef Ilinderdael, Jos. Kringhs, Marc. Van de Velde, Lode Uitendaele en Herwig (krijgsgevangene). Aile Vlainingen zijn welkorn. Schrijfsters en schrijvers kunnen hunne werken zenden aan Dree H.ermans, Cobdenstraat, 2. Deze zullen in dank ont-vangen wordlein en de bes-t© brokken er uit voorgelezen. EEN HARTIGE WAARSCHU-WING. — Sinds enkele dagem zwelt die kam onzer « patriotards » boven aile mate. - Links en rechts hoort mçïi ze hun plannen voor die toekomst uiteendoen, ziiet men het aan,, hoe ze zich reeds bij voorbaat verkneukelen in 't zalig genot : « de aktivistein uitmoorden » ! Ze zullen, om- hun triomf te vieren en te bezegelen, een bloedlbad — « un carnage » —- inrichten, omi zooveel stil — o, zoo stil — doch zwaar gedragen wrok te koelgn. Zij hebben het -waarachtig nijet tegpn de Duit.schprs, immers met die zijn veel en 'reusachtigie fortuiinen op zo gansch onbesprokemi wijze gewonnen en aan 't lieve geldje h-echt, ja, geen vu'-le geur. Hoe zei keizer Vespianus ook ireer in zijn goeien tijd1: « Non olet I » Het booze ras der aktivisten wordt dois wieldra met stam en steçl uiitgeroeid, want de ilaminganten zijn in doorsneê (niet met het mes) echte toonbeelden. van lum-melachtige l'-ijdzaamheid, zoodat er voor de vaderlandslievende franiskiljons enkel vreugde bij 't uitmoorden te wachten staat. «'t Kan verkeeren », zei die geestige Brederoo in zijn besten tijd'* en zoo iets gebeurt wed eens, zelfs bij aktivisten. Daarom is 't misschiien goed de hoog-gespannen verwachtingen en roodgeverf-de plannen diier geimoedelijke heeren eens eventjes aan 't spit te steken, om ze — de plannen met de ontworpers — tôt g"®-wenscht.e malschheid te brengen. Weten die heeren nog niet, dat er dui-zenden zijn, totterdood toe beslist, om voor elk gekrenkt haar van een aktivist een ganschen patriotard.skop te nemen, voor elk hoofd, vrer hoofden, enz. Wis-ten ze dat niet, wel, laat ze dan van heden af met allen nadruk verwittigd en eiewaarschuwd zijn. Meenen die heeren hun ru g en hun kop veilig te stellen met wat schuimvolkje uit schunnige buurten tôt de hooge waardig-heid van sluipmoordendie tienstuiversgas-ten op te voeren ; wezen z,e dan terdege verwittigd', dat wij, evenals Tarquinr-ns Suoe-rbus, onverbiddel'jk beslist zijn naar de koppen te slaan. De hooge, zeer hooge oomes van de franskiljonsbent mogen, diu-s weten, dat hun leven borg staat voor dat van, dlen m-insten onder ons. Nu zijn ze hairtig ge-waarschuwd.a De tijd zal leeren ! » $£0 « Het Vlaamsche Nieuws » staat van de eerste oorlegs«iaan«le'n i* ie roter Vlaanderen's bevrfî<H»ig. Aile be-wti«te Vlamin^eti stellen er dan «oU prffs op tôt zijho g€tT««we lerers te bebooren.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.