Acht en veertigste jaar Zaterdag 2 Mei 1914 Suramer 18 fr. 5-00 '» :»•!». r»el de posl bestel' VOOR «jOOSO-NEOLRLAHO franco 3 g-. *^5. »fM»wnern«nts»prij8 il »wurop beiaatfcr.iar. fcOûd!*ln|Ç«E TJt «• 4e» rf.Rfi VOLKSBELANG VERSCHIJNENDE ELKEN ZATfiRDAG fr. m '« j»ar». met Ht f*n be»t«M VOOR H30R& «8EHU» tnnm 3 C5. t>e ihon*em«BUpr(|l • ferlaatk*»* tu** **o Afzonderlijke nanimera lijn te bekomen bij AD. HOSTE, Gâlgenberg en bij AD. HERCKENRATH, Veldstraat 47. te Gent, en bij aile gazetverkoopers, tegen 10 cent. BUREEL VAN HET BLAD : Galgenberg, 23, tes Gent. Aile meiledeelingen. brieven, handschriften. enz., vrachtvrij te sturen Aan de ftedactie van het Volksbelang, Galgenberg, 23, Gent. Inhoud : Een Woord tôt de Iiiezers. — Nog de brief van Minister de Broqueville. — Geestelijke en Stoffelijke Armoede. — La Question des Langues en het Déficit der Wereldtentoonslelling. — Klare Wijn, a. u. b. — Vlaamsche Belangen. — Van ailes wat uit Noord-Nederland. — Liberale Pro-pagandameeting te Gent. — Vlaamsche Hooge school. — Willems-fonds. — Onze Tijdschriften. — Kunst-en Letternieuws. EEN WOORD TOT DE KIEZERS. De Vlaamsche liberale Vereeniging van het arrondissement Gent-Eekloo heeft op de mureu onzer stad den volgenden plakbrief laten uit-hangen : Kiezers ! Sedert 30 jaar zijn de katholieken heer en meester in ons land. Al de openbare besturen hebben zij volge" propt met hunne creataren : voor anderen geene plaats. Het gerecht hebben zij geheel geclericali-seerd.Voor de schatrijke klooaters, voor de broer-kens en zusterkens die hier uit Frankrijk over-waaid zijn, hebben zij de schatkist wagenwijd opengezet met hunne nieuwe school wet, die tegen den geest van de grondwet strijdt ; die aan de vrije onderwijzers en onderwijzeressen meer rechten verleent en minder verplichtingen oplegt dan aan de officieele; die de belaststing-schuldigen verplicht scholen te ondersteunen, waarin mag aangeleerd worden dat het eene zonde en eene misdaad is voor liberalen of socialisten te stemmen. Voor de laatste verkieîingen hebben zij be-loofd dat zij de werkerspensioenen gingen stemmen. Eris niets van gekomen. En wat verachtelijke comedie spelen ze met het algemeen stemrecht ? Ze hebben eene commissie benoemd van een en dertig mannen, en die een en dertig mannen komen af met elf en dertig stelsels, het een al ingewikkelder dan het ander. Er is maar één rechtvaardig stelsel, het zui-ver algemeen stemrecht. Het mag niet zijn dat dit op de lange baan geschoven worde. De zeurzakkerij met het ver-valschen der kiezerslijsten heeft reeds al te lar;g geduurd en doet ieder eerlijk man walgen. Daarom wearklinke overal onze eisch : één man één stem. Kiezers, gij kunt geen vertrouvven stellen in de clericalen, die maar aan het bewind blijveri door een kiesstelsel, vol knoeierij en bedrog. Weg met het clérical regiem ! De Vlaamsche libérale Vereeniging van Gent-Eekloo. NOG DE BRIEF VAN IWNISTER DE BROQUEVILLE. Het is alsof wij eene nieuwe Staatsinstelling rijker geworden zijn ! De Waalsche sirenDe Crawezen Braconnier, aan wie minister de Broqueville zijn beruchten bricf geschreven heeft om een clericalen zetel te IIoei-Borgworm te redden, hebben aan al de Ligues wallonnes een schrijven gericht, waarin ze bekend maken dat zij... van re-geeringswege aangesteld zijn om de grieven der Waalsche broeders in ontvangst te nemen, zich buitën aile politieke kibbelarijen houden, do'ch fivir den standaard van den manken Haar zwaaien. i In gevolge worden allen die grieven hebber aan te klagen, verzocht zicht tôt die hee>en te wei'.den, op de Gulden Vlieslaan, 24, te Brussel. Op liet papier van den omzendbrief prijkl een manke Haan in al zijne heerlijkheid bover deze stichtende woorden : « Waalsche eischer\ — Kabinel van de afgevaardigden dei Regeering \ » Het geksle van die gekke historié is, dat de Waalsche bonden aan die heeren het rechl ontzeggen namens Wallonie te spreken. Ook heeft de heer Destree aan minister de Broqueville de volgende vraag gesteld : De geëerde hoofdminister heeft, aan de hh, De Crawe? en Braconnier een brief geschreven, om lien uit te noodigen h un Waalsche candi-datuur in het arrondissement Hoei niet te ' stellen, brief in welken hij verklaart ze te aanzien als « officiëele afgevaardigden » van de Waalsche Bonden. Indien deze brief echt is, mag men dan weten of men dien moet beschou-wen als een regeerings laad of als een persoon ' lijke fantazie van den heer de Broqueville? Mag ' men, zoowel in 't eene als andere geval, weten, 1 welke de functiën, plichten en rechten zijn var deze » officieele afgevaardigden »? Mag mer vernemen welke de Waalsche Bonden zijn, do.:r lien vertegenwoordigd ? In 't geval zij niet aile Waalsche Bonden vertegenwoordigen, kan men dan andere, eveneens officieele, afgevaardigden doen aan- wijzen door de Bonden, nht door deze heeren vertegenwoordigi! ? Is het ten slotte jui^t dat de heer Minister deze heeren heeft beloofd ons te zallen verlossen van het tweetalig reisboek en de Vervlaamsching van de Gentsche Hooge- school? Heeft de hoofdminister te dezer ge-i . . legenheid de meening der regeering uit- gesproken ? De minister gaf daarop het volgende ant-woord : lk mag niet toelaten dat mijne persoonlijke biiefwisseling het onderwerp vanvragen wordt. Wat mijne houding betreft ten opzichte van het ontwerp van Vervlaamsching der Gentsche Hoogrschool, ik heb die aangeduid tijdens de jongste bespreking over dit ontwerp in de afdeelingen. Wij hebben de woorden mijne persoonlijke briefrcisseling gecursiveerd, omdat de minister daarmede de waarheid een duwken geeft. Hij hchreef toch het volgende : » Ik stel er prijs op, u te verklaren dat de regeering gansch bereid is dien weg op te gaan; zij kent uwe vaderlandsche en rechtschap n gevoelens; zij stelt zich geheel le uwer beschtk-kinç . . ' Minister de Broqueville mag er, voor zijn onbesuisd optreden, niet zoo gemakkelijk van afkomen, door nu te spreken van een persoonlijke briefwisseling. De regeering moet zich ook geheel te onzer beschikking stellen. * • % Aan 't adres van den iriestigen hoofdminister schrijft Ons Redit, van Antwerpen : » Er zijn politiekers die de B/bqueville voor een wijs, een bekwaam, een ridderlijk, een groot staatshoofd beschrijven. Bewering die komt uit den booze. Wie wijs is veracht het volk niet dat de sterkte geeft aan de regeerende partij ; wie bekwaam is leent zich niet tôt i domme daden ; wie dch ridderlijk noemt trapt niet op verdrukten en verongelijkten ; wie i groot is in den State dient alleen zijn vaderlanî en laat zich niet van zijn taak afleiden door partijbelang, rasbelang en pratijken uit den donkeren h >ek. « Als mensch is de Broqueville tegenover 't verdrukte Vlaanderen niet meer te bestem-pelen; wie zich door slinkscho middelen tegen den gang van een volk keert zal door dit volk op zijne beurt getrapt en vertreden worden. « Minister de Broqueville, gij hebt ons het ! militarisme verplichtend op den schouder ge-legd, gij hebt hierdoor de lasten verzwaard en uw woord, voor de verkiezingen geuit, ver-broken; gij hebt geen rekening gehouden met de wenschen der Vlaamsche bsvolking in zake de erkenning harer taal in de militaire wetten ; : gij hebt geen rekening gehouden met haar i wenschen om 's landg taal als voertaal in het lager onderwijs verplichtend te maken, gij wilt thans ook niet van de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool ! « Gij wift de verpruising van Vlaanderen; gij wilt de verfransching vnn Vlaanderen : gij wenscht Vlaanderen geen hoogere cultuur in eigen taal te schenken! En noclitans ligt uw kracht in het Vlaamsche volk; uit ons betrekt gij uw sterkte. Wat zijt gij onvoorzichtig en onrechtvaardig, ondanklaar tegenover het Vlaamsche volk ! Pas op, minister met den Waalschen naam en met de verwaalschfe daad. Er is iemand die aile kwaad, dwingelandij en willnkeur rechten zal en wreken op tijd en in stonde. « Wanneer de Vlamingen op niemand meer mogen steunen, dat zij dan hun vertrouwen stelien in hen zelven. Hun eerste minister veracht en levert hen, voor een xeteltje, aan hun vijanden over. Andere ministers, Vlaamsch van name en uit Vlaanderen verkozen, staan hem ter hulpe. Tôt wie of tôt wat moeten zij zich wenden om recht te verkrijgen? Hun aartsvijaiid Woeste staat tegenover twee be-proefde flaminganten en het trouwe Handels-blad, dat jaar in, jaar uit, Woeste als Fransch-gezinde doodverft, spoort den Vlaming aari zijn stem tegen de Flaminganten op den Frans-kiljon uit te brengen. * Die laatste zinspeling vin Ons Recht slaat op een antwoord van het Handelsblad op een ingezondenbrief. Gevraagd werd wateen katho-lieke Vlaamschgezinde te Aalst moet doen : stemmen voor de lijst van Daens en Planquaert of voor die van Woeste. Voor Woeste, was 't oordeel van het Handelsblad. Volledigheids-halve zullen wij er bijvoegen dat dit oordeel in een ingezonden stuk beknibbeld werd, en ook dat, om op minister de Broqueville terug te keeren, een ander ingezonden stuk aan diens adres het volgende zei : « Men vraagt zich af wat in 's ministers optreden het meest tegen de borst stuit — de erkentenia van het recht oui met andersdenken-den samen te werken (een recht dat men de Vlamingen ontkent), de erkentenis van het bestaan van zoogezegde « Waalsche grie\en » of de reden die wordt opgegeven om de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool af te keuren. » De handelwijze van minister de Broqueville zal heel wat misnoegen en opschudding onder de Vlamingen verwekken. Zij is van aard om ; de verbittering, die sedert het afstemmen der 1 Vlaamsche compagnies tijdens de behan leling der legerwet en de amendementen op de school-wet reeds zoo groot was, nog te verergeren en velen te doen gelooven dat alleen de bestuur-lijke scheiding, die hoe langer hoe meer aan-hangers wint, het eenige middel is i!at Vlaanderen redden kan. • Het Handelsblad zegt dat het niet instemt met al de gedachten, in dat ingezonden stuk ontwikkeld. Met welke niet ?»vraagt De Nieuwe Gazet. • De anti Vlaamsche verklaringen van den hoofdminister laten aan duidelijkheid niets te wenschen : hij wil den tweetaligen reisgids afschaffen, omdat hij dezen » terqcnd » voor de Walen vindt, en hij beloofr. dat hij de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool zal bkvechfen. » Dat het Handelsblad nu spreke : is van dit oogenblik af de heer de Broqueville, doordien hij het hoofd der Regeering is, niet te beschou-wen als den machtigsten en den gevaarlijksten vijand der Vlamingen, en is het niet van al de Vlamingen de plicht, mee te helpen om hem omver te halen ? * GEESTEL1JKE EN STOFFEUJKE ARMOEDE. In de April-aflevering van het Noordneder-landsch tijdschrift den Gids komt een opstel voor van Th. M. Roest van Limburg, die aan het hoofd staat van de Rotterdamsche politie, en van oordeel is dat de taak der politie niet uitsluitend moet zijn : aan het gerecht over-treders en misdadigers overleveren, maar ook hare ervaring en haren invloed ten dienste stellen van het algemeen maatschappelijk belang. Van die ervaring deelt de schrijver enkele beschouwingen mede, en stelt vast » een ont-zettend tekort aan intellectuaele ontwikkeling, een ontzettend te kort aan materieele welvaart en een voortdurende, pijnigende bestaansonze-kerheid, die de levensvorrwaarden des volks drukken beneden het peil, waarop zij redelij-kerwijze zouden kunnen staan in onzen tijd van machtigen vooruitgang en grootenbloei. » Bij de aanvragen naar eene betrekking als agent van politie had de schrijver gelegenheid een onderzoek in te stellen naar de meest élémentaire lager-onder wijskennis van de jongste soort (lezen, schrijven, hoofdbewerkingen met geheele getallen) bij jonge mannen van 21 tôt 30 jaar. En hij vond dat, bij welwillende be-oordeeling, bij 60 ten honderd die kennis voldoende, bij 40 ten honderd onvoldoende was. Nu ging hij inlichtingen nemen bij korp;-oversten in hetleger, die hem vrij weldezelfde verhoudingen opgaven : 55 ten honderd voldoende, 45 onvoldoende, waardoor zich de indruk opdringt : » de wetenschappelijke bagage, die ons volk meekrijgt op zijn verde-ren weg door het leven is voor een al te groot aantal jonge mannen onvoldoende, vooral als men in aanmerking neeint dat van de vrij vage schoolkennis bij het ouder worden nog zooveel vervlocit. » Dp schrijver îaadpleegde ook de verslagen der schoolopzieners en vond daarin vernieti-gende uitspraken als de volgende : » De uitkomsten van het onderwijs in de

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.