Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen

1089 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1914, 18 Juillet. Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/w66930q935/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

INSCIIRIJVINGSPRIJS BelgiS : 5 fr. 's jaars Nederland : 3 g-ulden Andere landen : 7 frank Men schrijft in bij het Beheer of op de postkantoren. Losse nummers 10 centiemen. AANKONDIGINGEN : 0.25 fr. per drukregel Volledig tarie! op aanvraag. Algemeen Weekblad voor Ontwikkelde katholieke Vlamingen Briefwisselaars gelieven telkens hun volltdig adres op te geven. Aile bijdragen, waarvan de inzender zich aan de Redactie met volkomen bekend maakt, worden onverbiddelijk geweigerd. Beheer en Opstelraad : Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Gedrukt in DE VLAAMSCHE DRUKKERIJ Bestuurder Hugo Bomans, Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Over de zelfstandige inrichting der Katholieke Vlamingen op politiek gebied. (Vervolg.) Het was dus eene zelfstandigheid, getemperd door eene noodzakelijke inschikkelijkheid. Min-der konden de katholieke werklieden zeker niet vragen. Hadden zij dit niet bekomen, dan was er geen andere uitweg geweest dan een uiteen-gaan, eene scheiding, waardoor de katho lieken in twee kampen hadden gestaan, juist gelijk aan de overzijde liberalen en socialisten. Te Gent is het bijna zoover geweest, en vooral Mgr Stillemans, de eerbiedwaardige jubelaris van gisteren, heeft de krisis weten te voorkomen met de zelfstandigheid te doen erkennen. Algemeen hebben de. belgische bisschoppen voor die verzoenende oplossing geijverd, en hebben alzoo de partijeenheid gered. Echter was daarmee aile gevaar van scheuring niet weggenomen ; want de zelfstandigheid hield in, dat beide partij-afdeelingen bij elke kiezing zouden moeten onderhandelen f>n trachten tôt een vergelijk te komen. Die onderhandelingen konden afschampen, en dàn was een afzonderlijk optreden daar het gevolg van. Te Luik heeft zich dit feit voorgedaan, tôt schade, natuurlijk, der gansche partij. Overal elders werden scheuringen vermeden, weleens, wij bekennen het, door over-dreven goedzakkigheid vanwege de volksgezinde kringen, die soms alleen eene schim van zelfstandigheid behielden, en zich zooveel als lieten wegcijferen. Toch heeft doorgaans de erkenning der zelfstandigheid de heerlijkste vruchten voort-gebracht. Dank aan de gekozenen dier zelfstandige werkliedenkringen, heeft de geest van sociale hervorming in ons Parlement gezegevierd, vooral na het omkantelen van het manchesteriaansch bewind van De Smedt-De Nayer. De daaropvol-gende ministeries zijn, in de laatste jaren, beslist vooruitgegaan op den weg der sociale wetgeving. Zelfs de gekozenen van arrondissementen waar de volkskringen geen eigene kandidaten mochten bekomen, hebben zich bij de politiek der Regee-ring aangesloten en hebben alzoo de vlek van hunnen oorsprong eenigzins uitgewischt. Men moet de stichters en leiders van den Belgischen Volksbond geluk wenschen dat zij stijf stonden op hunnen eisoh van zelfstandigheid, dan wanneer zij daarom door sommige al te behoudsgezinde eenheidpredikers voor scheu-rino-sgezinden en tweedrachtzaaiers werden uitge-maakt. Hadden zij zich daardoor laten van hun stuk brengen, de massa der katbolieke werklieden ware stilaan tôt het socialisme veiloopen. Onze partij ware vastgeroest gebleven in de oude begrippen van « laatgaan ». Nu integendeel heeft zij zich verjongd en uitgezet en heeft versche krachten geput uit de onderste volkslagen. De vermenigvuldiging der groepeeringen met wederzijdsche zelfstandigheid heeft dus de partij niet verscheurd noch verzwakt, maar zesterker ge-maakt door eendracht in de samenwerking, ge-prikkeld door de vrijheid van beweging. Ten andere, lang vôôr de opkomst der sociale beweging, waren daar voorbeelden van in onze partij. De Antwerpsche meeting was eigenlijk niets anders dan een samengaan van verschillende vrije groepen, elk met een eigen program, maar verbonden door de gedachte van eerbied voor den godsdienst. Dank aan de zelfstandige werking dier groepen, die elkander in niets hin-derden, werd het libéralisme te Antwerpen onttroond en, althans in het arrondissement, steeds in minderheid gehouden. De Meeting heeft de katholieke partij in België gered. Te Brussel 00k bracht het samenkomen van be-houdsgezinden en Independenten nieuwe ople-ving in de partij, waarbij zich later 00k de zelfstandige democratische groep aansloot. De onafhankelijken echter hielden er geenen stand, omdat zij niet op een vast program gesticht waren. ^ ^ In de kieskreits Gent-Eecloo zijn, langs katho-liekezijde, vier zelfstandige groepen, die recht hebben op vertegenwoordiging : de associatie van Gent, de Volksbond, de landbouwgroep en de associatie van Ecloo. Daaruit blijkt dat « zelfstandigheid » de katholieken niet afgeschrikt heeft. En inderdaad zouden aile groote belangen door zelfstandige groepen moeten waargenomen worden, wil onze partij tôt hare voile krachtontwik-keling komen. Volgens dezelfde grondregels nu zeggen wij dat 00k de verdedigers van de vlaamsche taalbelangen en van al wat daarmee samenhangt, zich zelfstan-dig moeten inrichten en zich doen erkennen op politiek gebied. De bescheïming van stam- en taalbelangen bij een meerstammig of meertalig volk is op de eerste plaats een staatkundige zaak, vermits zij de inrichting van den staat en de samenschikkingzijner deelen betreft. Zij is veel meer van staatkundigen aard dan de godsdienst. Wij zeggen daarom niet dat zij op dezen den voorrang moet hebben noch dat wij eerst vlaamschgezind en dan katho-liek moeten zijn. Er kan hier immers geene kwes-tie zijn van voorrang, vermits de eene zaak de andere niet in den weg staat. Ten andere, wie goed begrepen heeft wat wij hooger zeiden over de verhouding tusschen de katholieke zaak en de verschillende politieke vraagstukken, zal inzien dat er geene spraak kan zijn van : «eerst katholiek en dan vlaamschgezind, militarist, beschermings gezind, democraat, enz. », zoo min als van het omgekeerde. Wij moeten immers katholiek zijn, niet alleen in de verdediging der rechten van de Kerk, maar 00k katholiek in al de andere politieke vraagstukken, in dezen zin dat wij overal de oplossing zoeken die best met de katholieke zedeleer, dat is met de echt natuurlijke zedeleer strookt. Wel zal de toepassing dier zedeleer op de wisselvallige omstandigheden in zulken of zulken staat, vaak tôt twijfels, onzekerheden en oneenigheden kunnen aanleiding geven; doch wie vrijwillig van die zedeleer zou afwijken in een enkele staatszaak, zou daardoor ophouden volledig katholiek te zijn. En vermits wij onzen taalstrijd op het natuurlijk recht steunen. moet ons katholiek zijn ons Vlaamsch zijn versterken en vice-versa. De onderdrukking onzer 1aal gelijk zij van i83o door Rogicr en cGiiscûrtcn begormerï 13, en gdij'K zij nu nog in regeerings en bestuurskringen wordt doorgezet, gaat uit van een heidensch, dus on-kristelijk grondbeginsel, juist datgene wat de Kerk altijd met de meeste hardnekkigheid op politiek gebied bevochten heeft. Het is de theorie van den Staat-God. De persoonlijke rechten en belangen der Vlamingen moesten geslachtofïerd aan de eenheid van den Staat, aan het gemak van 't bestuur. In het leger, in het gerecht, in het be-stuur werd geene rekening gehouden met de taal van 't volk, maar alleen met die der staatshoof-den en hunne aangestelden. Het Vlaamsche volk werd als onmondig behandeld omdat de overheid van den Staat de volkstaal niet kende of niet wilde kennen. Dat had voor gevolg eene terneerdruk-king, eene verzakking van het vlaamsche volk in gansch zijn stoffe/ijk, verstandelijk en zedelijk leven. Dit was zoo sedert het jaar i83o en dit is nu nog zoo. De vervlaam ching van legereenhe-den werd afgestemd omdat dan het leger niet meer eenslachtig Fransch zou zijn. Te Gent wil-len velen een Fransche Hoogeschool behouden om het princiep te handhaven dat de toekomende leiders van het volk de taal van het volk niet moeten kennen. Inderdaad bewerkt men alzoo de ver-zwakking van den staat, want een staatslichaam kan niet gezond blijven waar zoovele organen on-derdrukt of van de gemeenschap met de hoofd-organen afgesloten worden. Maar de heirensche opvatting dat het volk gemaakt is voor den staat en niet de staat voor het volk zit nu eenmaal vastgeroest in vele hoofden van grooten. Intus-schen is het getal der personen die bij dezen toe-stand baatvinden, aangegroeid en vooral in den laatsten tijden de hebzucht en de overheerschings-zucht der Walen nog meer ontstoken. Dit ailes is heel onkristelijk en onkatholiek. De oneenigheden die daar noodzakelijk uit voort-spruit, is te wijten aan het verwaarloozen der katholieke zedeleer. Toch zal het zonder eene besliste werking van wege de Kath. Vlamingen niet mogelijk zijn die heillooze strekkingen te stremmen.En die besliste werking kan er niet komen, tenzij de Vlamingen zich op politiek gebied doen gelden door eene stevige organisatie. Immers zonder zulke organi-satie is er geéne ernstige onderhandeling en dus 00k geene overeenkomst mogelijk tusschen de strijdende Vlamingen en de katholieke leiders. Dezen zullen zich wel den Vlamingen heel gene-gen verklaren en voor hen schoone woorden te over hebben. Maar indien zij geene macht tegen-over zich zien, blijven zij den toestand gansch meester, staan toe of weigeren naar goeddunken. | Onder den invloed der overgeërfde vooroordeelen • en der valsche begrippen, die in de hooger krin gen den toon geven, onder den drang der zeer drieste Walen, en vooral der bureelmacht, zullen zij de Vlamingen willen behandelen als kinderen die men met een suikerdot doet zwijgen of... laat schreeuwen. De verhouding der strijdende Vlamingen tegen-over Regeering en meerderheid is zoo wat die van onvereenigde werklieden tegenover hunne patroons. Vele bazen dulden niet goed de werk-liedensyndikaten, omdat zij daarmee niet ailes meer te zeggen hebben, maar er moeten mee onderhandelen op eenen voet van gelijkheid. En nochtans ligt alleen in zulke onderhandeling de grondslag eener eerlijke overeenkomst en dus 00k van vruchtbaren vrede. Een Mechelsch bladje verweet mij dat ik de Vlamingen eene politiek wilde doen voeren van « het mes op de keel ». Och neen, beste con-frater : twee belanghebbenden die met gelijke vrijheid en macht over eene zaak onderhandelen, zetten daarom elkander niet het mes op de keel. Doch wanneer eene der twee aile macht zou hebben en de andere geen, dan ware te vreezen dat de eerste van zijne overmac.ht zou misbruik maken. Moest iemand mij zeggen, « Ik ga met u wandelen in het bosch ; ik zal mes en revolver meenemen, maar gij moet aile wapen, zelfs uw wandelstok 't huis laten », ik zou bij me zelven denken : « Wat is die man met mij van zin ?». Welnu zoo zijn de Vlamingen tôt hiertoe op wandel gegaan met Franschgezinde leiders. Hier echter zouden de katholieke leiders zich zelven foppen, indien zij te veel op de goedzakkigheid der Vlamingen rekenen. Wij hebben het reeds gezegd, de macht der katholieke Regeering steunt op de Vlamingen, ja op de flaminganten. Want flaminganten zijn in het Vlaamsche land de woordvoerders en de propagandister. der katho-1. 'ks partij. Welnu zelfs indien die flariïiiigàîiteii niet openlijk in verzet kwamen tegen onvlaam-sche handelwijze van hoogerhand, toch zou men van hen niet kunnen verwachten dat zij met geestdrift den strijd voor de Regeering voeren, wanneer zij in hun duurbaarste gevoelens ge-krenkt zijn. ' Het is dus billijk dat zij mogen verklaren op welke voorwaarden zij onder de leiding dè<r partij-hoofden wilden meestrijden. Zou het dan gebeuren dat zij, geen overeenkomst kunnende krijgen, afzonderlijk moesten optreden, dan ware dit wel betreurlijk, maar toch minder,dan indien de katholieke partij langzamer-hand moest af brokkelen of verkwijnen door het verloopen of door het verlammen harer Vlaamsche elementen. Maar, nog eens, zulke scheuring zal zelden voorkomen, want waar twee groepen elkander noodig hebben en van elkanders macht overtuigd zijn, vinden zij gemakkelijk een grond tôt overeenkomst. Daarbij zou eene zelfstandige Vlaamsch-Ivatho-lieke organisatie veel bijbrengen tôt verhooging van het katholiek leven, dat nu op vele plaatsen sluimert. Als ik b.v. hier in het arrondissement Mechelen rond zie, dan ontdek ik er weinig politieke bedrij-vigheid. Ikonderstel dat de kiezerslijsten nagezien worden (wat beter of wat slechter volgens dat de plaatselijke werker minder of meerder ieverig is); verders in kiesstrijd eene meeting, eene kiesronde en het is al. Doch voeling tusschen het volk en zijne vertegenwoordigers is er buiten kiestijd niet ; van het stichten van maatschappelijke of andere werken hoort men weinig. Welnu eene jonge organisatie die de verstan-digste en vooruitstrevendste mannen, de spraak-en werkveerdigste, zou bijeenbrengen, zou noodzakelijk aan de partij een nieuw bloed instorten. Zij zelve zou werken, en de oude katholieke partij 00k tôt werken prikkelen, al ware het maar uit wedijver. Hoe zou dan die nieuwe partij of liever partij-vleugel moeten ingericht zijn ? Wel, de ontwikkelde en werkzaamste Vlamingen van een arrondissement zouden uit elke stad of gemeente moeten samenkomen tôt politieke werking. Het zou niet noodzakelijk de « arrondissementsbond » moeten zijn, maar zou toch ongeveeruit dezelfde elementen bestaan. Hij zou zijn politiek programma vaststellen, vooral wat de taalrechten, maar toch 00k wat de godsdienstige of maatschappelijke vraagstukken aangaat. Natuurlijk zou hij democratisch zijn. Toch zou hij geen staf zonder leger mogen blijven ; maar tergelegenheid van voordrachten, die hij overal zou geven, zou hij eene lijst van bijtreders opmaken. Met deze zou hij in voeling blijven bij middel b.v. van een driemaandelijksch blad, waarvoorde welhebbendste eene jaarlijksche bijdrage, en de geringsten telkens eenige centiemen zouden betalen. Tevens zouden de leden van dien bond trachten de leiding te nemen van bestaande kringen op kunst- taal- of maatschappelijk gebied, en aan-sporen tôt het stichten van nieuwe werken. Met zulke macht, die stevig in het volk zou ge-worteld zijn, zou de Vlaamsch-Katholieke Bond zeker mogen aanspraak maken op medezegging in kieskwesties, hetzij om zijn program, of ten minste de dringendste punten ervan, door de katholieke kandidaten te doen aannemen, hetzij om zelf een of meer kandidaten der katholieke lijst aan te duiden. Op dit laatste punt zou men zeker besscheiden moeten te werk gaan en zoo weinig mogelijk «verworven» rechten krenken, al zijn die altijd niet zeer eerbiedwaardig. Waar thans leden van de Vlaamsche groep der Kamers gekozen worden zouden die als kandidaten van de nieuwe organisatie kunnen aBngeno-men worden. Kortom er zou spraak zijn van een vredelievend samengaan, waarin beide krachten, zich zelven bewust, zich zouden doen gelden, maar niet trachten elkander te overwoekeren. Dat dit ailes zonder wrijvingep zou gaan, laten wij ons niet voorstaan ; maar dat er ten slotte een heerlijke verjonging voor gansch de partij zou uit volgen dat durven wij vast hopen. F. Drijvers. P. S. Dit artikel was geschreven vôôr de Bro-queville's verheugende verklaringen aangaande de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. Deze zullen onder de Vlamingen ontspanning te weeg brengen. Zij zullen in die gewichtige zaak niet meer op oorlogsvoet met de Regeering staan. Blijft nu ons besluit aangaande de zelfstandige inrichting der Vlamingen nog recht? Ja, met dees verschil dat de inrichting minder dan vroeger eene beweging van wantiouwen zal zijn. Zijn regeering en meerderheid inschikkelijk voor de Vlamingen, dan hebben zij van hen niets te vreezen. Al de macht der Vlamingen zal dan die-nen tôt versterking der katholieke partij, welke die versterking zeker noodig heeft. Ontwapend mogen de Vlamingen niet blijven; want vandaag hebben zij zulk ministerie en morgen een ander, en de bureelmacht blijft hun altijd vijandig. Alleen het stellen van eigen kandidaten zal minder noodig zijn, waar al de katholieke gekozenen zich oprecht vlaamschgezind toonen ; want persoonlijke eerzucht mag de Vlaamsche strijders niet diijven. F.- D. ■ ■ v J Tienjarig jubileum der cliristeiie vakvereenigingen TE GENT, 12 Juli. Zondag laatst vierde men te Gent het tienjarig bestaan van het algemeen Secretariaat der chris-tene vakvereenigingen, alsmede de aanwerving van het roo.oooe lid in het leger der christene syndikaten. De lezers van H. L. hebben elders reeds volledig verslag over deze feestelijkheden gelezen. Hier wil ik dan 00k meer een paar indrukken neerleggen, welke mijne ziel gedu-rende dien dag beroerden. Een allerheerlijkste dag was het, die nog lang in mijn ziel zal blijven voortleven. Het was de dag van hoog opgulpend enthousiasme. Geestdrift in dien stoet van i5.ooo man, welke voor het bisschoppelijk paleis van Gent defileerde, alwaar Zijne Em. Cardinaal Mercier, Zijn Exc. de Minister Carton de Wiart, Pater Rutten en .anderen hadden plaats genomen. Geestdrift op het aanzicht van die duizende mannen en vrou-wen die hunne hulde kwamen uitjubelen voor den wilten generaal van het vredelievend leger ; geestdrift in die talrijke muziekkorpsen welke de vreugdeklanken van onze Vlaamsche strijdlie-deren door de straten van Gent deden weergal-men ; geestdrift in de opschriften zoo zegevierend schreeuwend in eenieders gezicht de groeiende macht van het christen syndikalisme ; geestdrift nog in de schitterende zonnekleuren der heerlijke vaandels, ontplooiend de zinnebeelden van macht en van vrede, van ernst en van arbeid ; geestdrift tôt het toppunt stijgend in die werklieden van S. Lenaerts, 's morgens te 3 u. vertrokken uit het Negende Jaargang. Zaterdag 18 Juli 1914. Nummci 29

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Leuven du 1906 au 1914.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes