Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen

1069 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1914, 06 Juin. Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/f47gq6s83x/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

INSCTT RTT VTNCiFPR! JS België : 5 fr. 's jaa.ru Nederlanri : 3 p-nlden Andere landen : 7 frank Men schrijft in bij het Beheer of op de postkantqren Losse nummers . 10 centiemen. à AANKONDIGINGEN : o.25 fr. per drukregel Volledig tarief op aanvraag. HOOGER LEVEN Algemeen Weekblad voor Ontwikkelde Ratholicke Viamingen Briefwisselaars gelieven telkens hun volledig adres op te geven. _ Aile bijdragen, waarvan de inzender zich aan de Redactie niet volkomen bekend maakt, worden onverbiddelijk geweigerd. Beheer en Opstelraad : Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Gedrukt in DE VLAAMSCHE DRUKKERIJ Bestuurder Hugo Bomans, Minderbroedersstraat, 44, Leuven. Zal men uit hare lessen leeren ? Zooals het na elke kiezing geschiedt, veel wordt er geschreven over de lessen die de kiezing van 24 Mei ons geeft. Opmerkenswaardig is het, dat allen bijna eensgezind den uitslag en zijne oorzaken beoordeelen. Doch durft men elke oorzaak tôt op den draad beschouwen, en is men algemeen bereid de ontegensprekelijke lessen die er uit volgen na te leven ? Het dunkt ons neen. Nemen wij den uitslag eerst. Dat we sinds 1912 zijn achteruit gegaan ontkent niemand. Vast staat het 00k dat ons verlies gevoeligst is op den buiten, voornamelijk den Vlaamschen buiten. Maar dat we 00k sinds 1908 zijn achteruitgegaan, of beter, dat we in verhouding met den aangroei van stemmen sinds 1908, een tienduizend stemmen te weinig zijn vooruitgegaan, dat durft men niet genoeg inzien. En nochtans 't is zoo, en t is goed dat we het niet vergeten. Wat men nog veel min aan durft, 't is te bedenken welke onze toestand zou zijn, moesten nu 00k de vijf andere provincien, onder dezelfde gemoedsgesteltenis, hun gedacht op het kies-bulletijn uitdrukken. Die toestand ware zeer bedenkelijk. Men troost zich — te gemakkelijk — bij de gedachte dat de kiezingen van 1914 normaal waren en die van 19^2 anormaal. Zullen de kiezingen van 1916 00k niet normaal zijn, en moeten we geen meerderheid in het kiezerkorps hebben 00k in normale omstandigheden ? De toestand is dus onrustwekkend, en hoewel we niet onthutst moeten zijn, toch hoeven we met veel voorzichtigheid de lessen der kiezingen van 24 Mei te doorgronden. De oorzaken nu. Zeker dat 't verschil tusschen 1912 en 1914 er voor zijn deel in komt. Doch de "winst van 1912 was wel eenigzins eene wezentlijke winst en niet enkel een wankelbaar ommekeer van liberale stemmen ten gevolge van bijzondere omstandigheden. In aile geval de achteruitgang bij 1908 wordt daarmee niet opgeklaard. Men noemt als oorzaak, de misnoegdheid van Vlaamschgezinde katholieken. Wij meenen 00k dat ze in aanmerking moet komen, doch ze legt niet uit noch den achteruitgang in de Waalsche arrondissementen, noch den achteruitgang der gemeenten rond Gent b. v. b. tegenover den uitslag in de stad zelve. Echter deelen we volledig de meening dat het hoogtijd wordt dat 's Lands Bestuur meer recht late geworden aan de recht-matige eischen der Viamingen. Dat de Viamingen, om hunne eischen kracht bij te zetten, behoorden eene macht te worden in hunne partij, die haar gelden doet bij 't aanduiden der kandidaten, dat moeten we zeker toegeven, maar kunnen geenszins de gedachte bijtreden dat de Viamingen zich politiek moeten inrichten en desnoods als zelfstandige partij in de kiezing zouden mogen optreden. 't Komt ons onbegrijpe-lijk voor, hoe men ooit deze tuchteloosheid als gewettigd zou kunnen aanzien, als we weten dat de grootste eendracht in de katholieke partij noodig is, om 's Lands Bestuur niet te zien over-gaan in de handen van goddeloozen. De grootste oorzaak van onzen tegenslag wordt algemeen en terecht gezocht in de misnoegdheid, teweeg gebracht door de legerwet en de school-plicht, op oneerlijke wijze tegen ons door de tegenpartij uitgebaat. Wat hoeven we daaruit te te leeren ? p> Ik deel heelemaal de meening van F. Drijvers als hij schrijft : « Vooreerst in 't militairisme mogen wij volstrekt niet verder meer gaan.... Nopens den leerplicht vrees ik dat hij binnen twee jaar, als men er de eerste ongemakken zal van onder-vonden hebben, ons meer kwaad zal doen dan nu. Men weze dus voorzichtig in de toepassing. » Goed zoo, allernuttigste lessen. Doch blijven we daar niet bij stil staan. De legerwet zal ons binnen twee jaar rog kwaad doen ; de schoolplicht- 00k en misschien nog meer dan nu. Moeten we er dan niet bijvoegen : 't zal reeds genoeg en te veel zijn, indien wij in de normale kiezingen van 1916 onze meerderheid in 't land willen behouden ; we moeten er dus geen nieuwe redens van misnoegdheid bijvoegen. Welnu ik meen dat de wet op de sociale verzekeringen, moet ze door 't Senaat gestemd worden zooals ze van de Kamers komt, veel misnoegdheid zal baren, veel meer misschien dan de beide andere wetten. Mijnheer Drijvers oordeelt dat nu reeds « de verzekeringen welke de burgerij moet betalen ons hebben kwaad gedaan ». En nu was de wet nog niet gestemd, of in aile geval men had nog den tijd niet om ze tegen ons uit te baten. Men moet de vakbeweging niet meeleven om te weten hoe weinig zeer vele patroons en land-bouwers hedendaags geneigd zijn om iets ten voordeele van hunne werklieden te doen. Terecht of ten onrechte, meest allen zullen ze misnoegd zijn omdat zij, al ware het nu 00k maar enkele franken voor de verzekering van hun volk zullen moeten betalen. Dat is een onloochenbaar feit. Herinnert u de mistevredenheid om de ongevallen wet. Dat komt er nu nog bij, wanneer vele burgers reeds zooveel last hebben om hunne zaken recht te houden. Zullen we ten minsten bij de werklieden, dank aan die wet, eene gunstige gesteltenis verwekken? Neen integendeel. Hoeveel verbetering er 00k gebracht wordt aan de pensioenwet, toch zal over 't algemeen de werkman daarom die wet niet zegenen. Men heeft hem te veel gesproken van 1 frank daags ; welnu die komt er voor 't grootste getal nog in lang niet, en dat zal de tegenpartij tegen ons uit-baten.En de toelage van den Staat aan de zieken-kassen ? Dit is van 't beste wat de wet bevat, doch ik vrees, met eenen der sprekers van 't Mutualisten Congres Zondag te Brugge gehou-den, dat die toelage ten grootsten deele zal in'geslorpt worden, door geneesheeren en apothe-kers... ten minste als de wet gestemd wordt zooals ze nu is. En de verpliching ? Wie zal er daarom blijde zijn ? Eenige voormannen in de... tegenpartij. Andere voormannen zullen er om kwaad zijn. De verplichting immers, wordt onder katholieken verdedigd en 00k bestreden. Doch dat is nu de zaak niet. Ik vraag enkel met het 00g op den huidigen geestestoestand en op de verkiezin-gen van 1916 : zal de verplichting ons kwaad doen ? Ik meen ja, en veel kwaad. Meer dan een mi-lioen menschen, die niet gewoon zijn te betalen, die niet veel bij te zetten hebben, die spijts aile propaganda nog 't belang niet inzien of zelfs geen juist gedacht hebben van die verzekeringen zooals het met honderd duizenden 't geval is, die zullen nu gedwongen worden te betalen voor hun pensioen en voor ziekte en voor invaliditeit. Hoe zou het mogelijk zijn dat dit geene misnoegdheid bare ? — 't Is in hun persoonlijk belang nochtans : ja wel, maar zij begrijpen het niet en daarom zullen zij met tegenzin storten. — Ook de schoolplicht is in het belang van het volk, en toch maar de wet zou maar de verplichting invoeren binnen enkele jaren ! De wet zal een eerste maal kwaad doen omdat ze gestemd werd en een tweede maal wanneer ze wordt toe-gepast.... zooals de schoolplicht. Men zou de menschen beter kunnen inlichten dan dat het voor de andere wetten gedaan werd. — Opperbest, maar als we na zooveel jaren werk, den helft nog niet konnen overtuigen om vrijelijk te storten, hoe zouden we op iwee, drie jaar tijd den anderen helft doen gelooven dat ze moeten blijde zijn van verplicht te worden. Dat gaat niet. Moet men dan achteruit wijken om wil van eene voorbijgaandelijke misnoegdheid ? Zeker niet altijd, maar ik meen — al ware 't ook bewe-zen dat de verplichting er moet komen — dat we nu moeten die beweging stremrner.. Vergeten we niet dat we op twee jaar tijd — tegenover ons oud programma in en spijts de vrijheidsliefde der Belgen. — ver zijn vooruit gestapt op 't gebied der dwangwetten. 't Kan te veel zijn ook en ditmaal ware het zeker te veel. Ons volk is daartoe volstrekt niet bereid, en wij hebben het recht niet, om eene persoonlijke overtuiging te. voldoen, door het opeenstapelen van velerhande misnoegdheden, 't katholiek Landsbestuur in gevaar te brengen. Dat de wetgevende macht, liever dan nieuwe lasten op de burgerij en de landbouwers te leg- j gen, zorge voor die standen door goede wetten en ruime ondersteuningen. Dat zij in plaats van | die ongevraagde wet, die andere sociale wetten ! geven, sinds zoolang gevraagd, over 't verplich-tend uithangen der loontarieven, verbetering van het arbeidsopzicht, beperking van den arbeids-duur voor volwassen, meer bescherming voor vrouwenarbeid en huisarbeid, wijziging van art. 3io en meer andere. Dat zij van die wet der ' I sociale verzekeringen het best ons geve : grootere 1 verbetering van de pensioenkwestie met voor-waardelijke verplichting, en de toelagen aan ziekenbonden en invaliditeitskassen zonder verplichting, met meer vrijheid voor 't inrichten van geseeskandigen dienst. Zulke wetgeving ware voorzichtig en verstan-dig. Zoo zouden we bewijzen dat wij de lessen van 24 Mei begrepen hebben, en voor 1916 hoefdên we dan ook niet te vreezen. Gouverner c'est prévoir. A. L. Over de u Annales de la Société d'Émulation de Bruges Naar aanleiding van een artikel in het Paasch-nummervan « De Vlaamsche Vlagge » verschenen, wordt heel wat dicht en proza verteld, — in en buiten de studentenwereld — nopens de « Annales de la Société d'Émulation de Bruges, revue pour l'étude de l'histoire et des antiquités de la Flan dre » en wordt hier en daar met flaminganten-steenen gegooid naar eenige « vroeger Vlaamsch-gezinden » die naar 't schijnt « zich nu laten overhalen en die onderhandelen ». — Een woor-deken hier in « Hooger Leven » zal niet mis-plaatst zijn om met geijkte schaal eens aile gezeg en gezeisel naar behooren te wegen. De « Société d'Émulation » werd te Brugge gesticht in i83g. Eenige tientallen groote boek-deelen en 53 Annalen-afleveringen gaf zij uit over de geschiedenis van Vlaanderen. Hoe degelijk haar werk ook was op geschiedkundig gebied, tO' h viel het te betreuren dat zoo bitter weinig daarvan ons Vlaamsche volk ten goede kwam : bestuur en Annalen, ailes was op Franschen leest geschoeid, onze moedertaal genoot ergeen burger-recht. Doch zie ! 't Gebeurde dat die « Société », uit nood wellicht, een oproep deed tôt jongere krachten om in 't verouderde lijf wat nieuw leven te storten. Enjongeren waren er gereed, jonge, vlugge, geleerde mannen, maar... geestdriftige, vurige vlaamschgezinden ! Zij mochten mee-werken, zij zouden meewerken, maar... in 't Fransch meewerken, dat kon niet ! En Goddank 't werd hun toegestaan hun ge-liefde Vlaamsche wetenschap in een Vlaamsch kleed in te tooien... Alleen de Bibliografie zou Fransch blijven ; zelfs de beoordeeling van « Vlaamsche » boeken mocht nog in de moedertaal niet geschreven worden. — Zouden ze 't daarom laten steken ? Wel neen toch ! Van igo5 af verschenen de Annalen, verjongd met nieuw leven, met nieuw Vlaamsch leven, want de eene na de andere brachten die jongeren degelijke brokken Vlaamsche wetenschap op den ver-franschten disch der Annalen... En men bewon-derde : 't moest wel !,.. Men moedigde aan... men had ze noodig ! — En wat gebeurde er ? Na een paar jaren durfden het som mi gen reeds aan Vlaamsche beoordeelingen te maken voor Vlaamsche boeken... en 't werd geduld. — En wat gebeurde er nog ? Dat het voorbeeld dier jongeren zoo doorslaande werd, dat heden geen enkel Vlaamsch boek meer aangekondigd staat met Fransche beoordeeling, en dat het in de laatste maanden meer dan eens voorviel dat een Fransch boek... in 't Vlaamsch beoordeeld werd, zonder tegenspraak ! Mogen de Vlaamschgezinden dan niet preusch zijn over den verworven uitslag ? Hebben de jongeren nog niet ailes bekomen, — aan hun geduld, hun beleid en hun werkzaamheid hebben wij toch veel te danken ! Hun werk is het dat het beste geschiedkundig tijdschrift in Vlaanderen tweetalig geworden is ; hun werk zal het zijn zoo het eens èéntalig Vlaamsch wordt ! Dat zulks worden kan, behoort geenszins tôt het onmoge-lijke... Dat zulks worden zal hangt van de Vlaamschgezinden af. En om dat ailes spijt het ons — hand op 't herte — dat het werk door onze Vlaamsche vrienden zoo lastig, maar zoo geestdriftig te goeden einde gebracht, zoo weinig gewaardeerd en geprezen wordt door... hunne medebroeders in den Vlaamschen kampe. 't Spijt ons, dat tôt de « Vlaamsche Vlagge » toe zich tôt tolk maakt van God weet wie om de Vlaamschgezindheid van een deel dier jongeren — die ze met de vôôr-letters aanduidt — bij hare knapen verdacht te maken... Neen toch ! Zoo iets hadden ze niet verdiend. Wat ze verdienden, 't was aanmoedi-ging, ondersteuning. Menigeen onder hen, door ambtsbezigheid verhinderd, beschikt niet meer over veel vrije uren... en te vergeefs wachten zij naar nieuwe Vlaamschgezinde medewerkers ! Hoeveel Flaminganten zijn op de Annalen inge-schreven ? O zoo bitter weinig. Hoeveel Flaminganten in West-Vlaanderen stellen nog hun lust op het beoefenen der geschiedkundige wetenschap, der « geschiedenis van Vlaanderen » ? Omtrent niemand is bijgetreden in de laatste jaren. En dat is jammer ! de jammer — die zoo pijnlijk uit-gekreten werd in « Ons Volk Ontwaakt » op 25 April laatstleden : « Men spreekt van bereiding tôt den strijd... van Vlaamschen bloei... terwijl ons weinig ernstige stichtingen en tijdbladen uit armoe brok-vaneen vallen ! » Weet gij dat schrij-ver ook, en niet het minst, onze « Annalen » bedoelde ? Onze Annalen die, bij gebrek aan Vlaamschgezinde medewerkers, allengskens weer-om Fransch worden ? Toe dan, Viamingen, eens voor goed afgebro-ken met dat ontijdig en ijdel onkruid zaaien op eigen akker ! Eens voor goed begrepen dat onze Vlaamsche wetenschap ook de herwordingsbaan is ingeslagen, dat ook op die baan moet gewerkt, gewroet, aangcmoedigd en ondersteund ! Gij vooral, jonge mannen, gedenkt dikwijls Van Cauwelaert's woorden : « Niet alleen de letterkundigen dienen goed de Vlaamsche Beweging ». Om Gods wil, de handen uit de mouwen !... Leert uwe Vlaamsche wetenschap aan, en — met het 00g op 't geen we schreven — vergeet de geschiedenis van uw volk niet; leert ze liefhebben, desnoods leert ze beoefenen : zij bevat een wondere kiem, waaruit zooveel liefde voor Vlaanderen en voor Vlaande-ren's herworden zal ontluiken. X. \,..-:;.^rr-T7rTip floever staat het met "De Standaard,,? Verscheidene Viamingen hebben zich aan het werk gezet om inschrijvingen te bekomen. Bravo ! ze hebben goed werk verricht. Sinds de stichting der maatschappij is er ongeveer 5o,ooo fr. ingeschreven. Er is dus reeds een kapi-taal bijeengebracht van rond de 3oo.ooo fr. Gaan wij zoo voort, dan verschijnt ons blad tegen Nieuwjaar. Wenscht ge zulks, Viamingen, bewijst het ; bren^t nieuwe aandeelhouders bij ; weest over-tuigd dat het geld goed zal geplaatst zijn. De nieuwe inschrijvers kunnen kiezen ; er zullen zijn : a) Aandeelen op naam van 5oo fr. : 20 °/0 of 100 fr. moeten worden gestort veertien dagen ongeveer na de inschrijving. Er zal nog 20 °/0 binnengeroepen worden op het einde van dit jaar (November) en overige moet worden afbe-taald naarmate de noodwendigheden der ven-nootschap het eischen, na verwittiging door aanbevolen brief veertien dagen op voorhand door den beheerraad toe te zenden. De naam der inschrijvers op deze aandeelen wordt door Het Staatsblad bekend gemaakt, tenzij de belangheb-bende tijdelijk zijne aandeelen laat inschrijven op naam van een vriend. b) Aandeelen aau toonder van 5oo fr. : 3o °/0 on-middelijk te storten, het overige op den dag dat de akte voor de kapitaalsverhooging zal verleden worden, laat ons hopen tegen de maand October. Het voordeel dezer aandeelen bestaat hierin dat men : i° zijn naam niet hoeft bekend te maken in Het Staatsblad. 20 dat men ze kan verkoopen of afstaan zonder toestemming van den beheerraad. c) Onder aandeelen {Coupures) van 100 p. : het volledig bedrag moet binnen de drie weken worden gestort. Men neme daarbij de uitdrukkelijke waar-schuwing in acht dat niemand, buiten de leden van den beheerraad, geld van inschrijvingen mag aanvaarden. . Hoe zal de storting geschieden ? De inschrijvers kunnen : i° storten op de Volksbank voor het Arrondissement Antwerpen, Lange Nieuwstraat, 109 te Antwerpen. 20 Op een postkantoor voor de checkrekening Nr 1235 der Volksbank. De inschrijver gelieve gelijktijdig de Volksbank door een postkaart te verwittigen. Negende Jaargang. Zaterdag 6 Juni 1914. Nummer 23

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Hooger leven: algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Leuven du 1906 au 1914.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes