r= 4We jaargang, Nummgr i • *5 fW»tieman. n Tnli m ONS LAND ■■■■■■M. ABONNEMENTSPRIJS : Per jaar . fr. 3.— Voor 6 maanden . . » 1.75 Voor 3 maanden ... » 1.— men schr1jft in ten bureel van het blad. Opstelraad en beheer : Markgravestraat, ii-i3, Antwerpen AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST. 7 Ongeteek«nde stukken worden niet opgenomen. VLAMINGEN, GEDENKT DEN SPORENSLAG ! Op Ouldensporendag 1916 Groeninge verhmderde dat ; Vlaanderen in het begin van de veertiende eeuw door Frankrijk werd opgeslorpt. In de Vlaam-sche Geschiedenis heeft het der-halve de beteekenis van een mijl-paal.Elk jaar herdenken wij deze heuglijke gebeurtenis, het ver-band leggend tusschen de ver-ijdelde verfransching van zes hon-derd jaar geleden en den strijd dien wij in het heden er tegen hebben aangebonden. Aangeknoopt aan i3oa heeft het eerst, in den aanvang zelf van de Vlaamsche Beweging, Vlaanderen 's groote zoon Hendrik Conscience. Zijn « Leeuw van Vlaenderen > is een spiegel der Vaderen, dien hij zijn tijdgenoo-genooten voorhoudt en de latere (i) Deze plaat versiert de nieuwe uitgave van VL AANDEREN'S WEEZANG, de smartelijke, ware aanklacht van Cl Severus. — Thans overal verkrijgbaar tegen den spotprijs van o.i5 fr. gesiachten. In de gedaante waari hij den Sporenslag heeft opgercn pen, leeft deze groote gebeurten voort in ons. Aan de herdenkir -is de naam van den zes-en-twii tigjarige, die het Vlaamsche Epc schreef, onafscheidbaar verboi den. Maar niet alleen zijn beminc Naam ! Ook zijn vurige woorde: zijn wijze inzichten dringen zic op aan ons. Waarschuwt de « Leeuw v£ Vlaenderen » niet met klem teg< wat Jottrand treffend noemd « cette oppression du flaman qui'pour être très-hypocriteme; déguisée, n'en existe pas moins de verdrukking van het Vlaams< die, al wordt zij bedekt op bizo; der huichelachtige wijze, niett min Verdrukking is ? Wordt h na i83o gehuldigde perfiede B( gische regeeringsstelsel niet g schetst in de booze woorden v; Joanna van Navarra, de Franscl koningin : «MynheerdeChatilloi laet de listigste staetkunde u le den, trek den strop niet in eer aen den hais der Vlamingen vas maar beneem hun den moeddo( trage vernedering. Beroof he allengskens van het geld dat he tôt wederstand aendryft — e wanneer gy hen aen de ploeg zu gewend hebben, druk dan hi jok zoo vast, dat ik hunne ve slaefdheid als een zegeprael mo£ aenschouwen. Wees niet haestij ik heb geduld genoeg wanneer hi doel er beter kan door bereil worden. Om spoediger te gelul ken, zal het raedzaem zijn, dat g nimmer anderen dan Fransche of derzelver vrienden tôt d machtgevende ambten toelaet Hoevelen, helaas ! zijn reeds aa het juk gewend, dat zij liefkozen Hoevelen ontbreekt thans d moed, hun door trage verned< ring, door langzaam ingezijpeld ontkrachting ontnomen... Hoe vaak staat, in dezen b< slissenden strijd, ons voor de geest de merkwaardige Voorred van den «Leeuw van Vlaenderen : een stuk uit i838 dat in igiô ne steeds in de hoofdlijnen actuei is ! Sedert dit waardig en pracl tig protest tegen de door de jong Belgische regeering op touw g< zette verfransching van de Vlaar sche gewesten geschreven werc zijn acht-en-zeventig jaar heengi gaan Maar ook nu blijkt c raad, door Conscience aan c toenmalige regeering gegeven, ee gulden raad. Zijn plechtige woo den zijn ook thans, en thans voora van kracht. « Het is voor een Staetsbestui lastig», zegt Conscience, «twee 01 derscheidene volken onder eene scepter met dezelfde wetten, di zelfde voordeelen te verschaffei Elke mael dat er iets in het b n lang van een der verschillenc î- deelen gedaen wordt, baert d is opspraek in het andere gedeelte g wy hebben dit ten tyde van konir i- Willem zien gebeuren en dit hee >s zich onder het tegenwoordig R} i- reeds menigmael opgedaen D weet het Staetsbestuer wel, e le diensvolgens poogt het dit ve i, schil tusschen de twee deelc :h onzes lands te niet te doen .. I dien het Staetsbestuer eene sme in ' ting wil poogen, dat men dan c >n meerderheid der Natie ten gron e slag neme (het unitaristische begi -l sel. Red.) of dat men elk het zy; late, en dat is billyk en recf „ veerdig ; de Walen, welke in o: •h Vlaemsche land geene ambt< 1. bezitten, zullen dit niet ontke nen (Fœderalistische begrippen. "et Red.) :1- « Voor de welvaert myns V e- derlands, voor den bloei d m koophandels en dei nyverhe Le is my niets duerbarer dan de staetkundige rust ; daerom heb i_ ik het op my genomen, voor is zooveel het in myne macht is, t- de oogen van het Staetsbestuer )r te openen over de onmogelykheid n van het willekeurig doel dat het n zich voorstelt te bereiken. Ik n heb willen bewyzen, dat het veel lt beter ware dit zaed van oneenig-5t heid en van haet onder het volk r_ niet te storten, opdat het tegen-re woordig Bestuer zich de verant-woordelykheid van eene kwaed-voorspellende toekomst niet op den hais haie. Het is nog tyd c. om recht te doen aen wie het y behoort ; later wordt toegeving, n zwakheid en vrees ; men weet e by ondervinding, hoe snel de gramschap des volks groeit en n wat gevolgen dezelve altyd î heeft. Men merke hier aen dat ik e door Staetsbestuer geenszins den doorluchtigen persoon Zyner Ma-e jesteit, den Koning, vçrsta. Reeds menigmael heeft onze Vorst be-toond, dat het hem meer behaegt over een volk dat zich eerbiedigt, dan over eene weifelende Natie te heerschen Tezelfdertyd wete men dat ik de Walen, als volks-gedeelte beschouwd, niet wil te na spreken Zy hebben hunne weerde als wy en zyn onze staetkundige broeders, maer mogen in geen geval onze beheerschers worden. Dit recht hebben zy nooit gehad en zullen het nooit verkrygen. » Niet anders formuleeren wij, in 1916, het strijdbare Vlaamsch Beginsel. De Belgische Regeering sloeg en slaat Conscience's wenk in den wind. De « kwaed-voorspellende toekomst » is voor haar aangebroken. Ook reeds het tijdstip, dat «toegeving, zwakheid is en vrees 55. En ondertusschen groeit snel de « gramschap des volks », die niemand kan be-rekenen... DE GULDESPORESLAG '» _____ * Nood. 1- ;e Gejaagd, haastig, ijlde de on-î_ rust-zwangere Nacht door't wolk-versperde koepelrijk van zwoele ^? oneindigheid. Eénvoor éénvloden de wankele uren als vluchtende e schimgedaanten langs paden van e vergetelheid elkander achterna ; n — en, toen de eerste asschig-vale c- klaarteschijn door 't kimmezwart 1, duisterhulsel druilend zeetde, ge-dijde ineenschaars-belichte streep ;r vanschrale aarzelvlekken,degrijze 1- Dageraad,oud reeds bij zijn jonge n geboorte uit nachtschoot. î- Kolkende wolkewoeling dwar-1. relde uiteen in 't zwerk, waar e- klompig-logge bergruggen klo-■e vend spleten, rotsig-zwart, tôt it puin en morzels gevrongen, onder ; het beukend hamergemoker van ig ongeziene reuzeknuisten ; toren-ft hoge wolketempels stortten ver--k brijzeld neer, en allengs slierde it 't verijlend luchtgrauw in verre ;n doezelslingering open, en werd r- een stomme, effen wade, die dekte :n de roerloze verlatenheid der n- hemelvlakte. De stad sluimerde... Onregel-matig kartelden de schemerig-omlijnde daken, en angstig tégen n~ elkaar aangedrumd, in begeerte le naar gezamenlik verenigd sterk-lt- staan, leken de schonkige huize-1S rompen stug-vrokkig ineenge-în krompen, tussen de persende n- gordelgrens van brokkelige ves-— tingmuren. En opeens, rauw-scheurend de a~ lege stilte, gilde over de inge-es drommelde stede het vlijm-geluid id ener snijdende schettertrompet, om vager weg te sterven na een poos, in langzame klankversmel-ting met het herrijzende zwijgen. Deuren krijsten in roestige hengsels, bonsden dicht met doffe slag... Mantelzwarte silhoeëtten kwamen aangeloomd langs mor-lege, enge straten. Monden pre-velden onduidelike mompelgroe-ten voor ontmoete bekenden, en overal, in aller gelaat vonkten de bitse laaiïngen van vrokkig-glan-zende ogegensters. Drommen volks stroomden aan, en ver-vloeiden tôt lange onverbroken rijen, die elkaar opvolgden in slangslingering door hobbelige kronkelstraten... Op de markt, onder het strakke, beweegloze staren der koele hemelonverschilligheid, wachtte een dichte,saamgeschoolde menig-te naar de konde... Er hing een îjzig stilzwijgen over het wijde plein, en allen die naderden schenen gebukt onder sarrende angstkwelling. Aller lippen kramp-ten klemmend opeen, in verstokt-heid toegeperst, en manlik ver-beidden de scharen kloek wat komen zou... Een metalen gesid-derstoorde de starre verwachting: de stem van den opperdeken... En trillend van ingehouden toorn en nauw-bedwongen ver-bolgenheid meldde hij de vuige hoop, de dwang der heren, die vrijheid kluisterboeien zou aan ketenen en 't Recht vertrappen met schennende ontheiligings-voeten.Het volk zag in 't gevelde von-nis de onherroepelike dood van eens gedroomdetoekomstbeelden,

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.