5de JAARGANG, Nummer 15. Pftl.lS : 5 CENTIEMES Il AUGUSTUS 1917 ONS LAND STAATKUNDE - WETENSCHAP - KUNST - TQONEEL - LETTERKUNDE ABONNEMENTSPRIJS Fer ja«r fr. S.— Toor 6 aB»aîtd6» » 1.75 Yoor 3 rasandea » 1.— MSN SCHRIJFT IN T2N BUREELB VAN HBT BLAD Opstelraad en Behcer : ROODJBST 5 A AT . - ANTWERPEN. nAANrONDISIÎfGJiN NAAR OVSRBENKOMST Oagâîcckmde werdes aiet *»£6a«raaa Aan die van Antwerpen ZONNEKINDEREN Vlamingen moeten wij zijn.. heelemaal... niets dan clat... fier e: om ! We moeten het zijn voor ons zeif... Siechts door het te zijn, kun lien wij, Sinjoren, van beteekeni; wezen ! Van vrome beteekenis voor ons zelf ; van voorbeeldige beteekenis voor anderen. Het leven krijgt e: kleur en klank door ; het word schoon... en daarom waard ge leefd ! Let op ! Wij mogen ons niet vai het volk losmaken ! Zich geroepeï voelen, nu en aitijd, is aan zijn le ven voorbeeldige beteekenis geven Laat u niet afschrikken ! In d< oogen van ze, het klaar zier ongewend door de gewoonte van i; de donkerte rond te loopen of zelh de lier de tôt de duisternis, kan uv voorbeeld als ergernis schijnen ! Maar men bekommert zich nie om het oordeel van de dooden ! He'ot ge ooit gehoord dat arender zich hun vlucht laten voorschrijver door nachtuilen ! Àrenden abdikeeren niet ! Zonnekinderen ! Onder de menigte, die daarom wijl ze menigte is, het volk niet is. leeft de ziel van het volk ! Warë dichters en oprechte kun-stenaars staan daarbij,. heel dicht., weten wat die ziel bemint, geloof 1 en hoopt... En al die gevoelens worden dooi ze verklankt ; naar voren gebracht, getoond... Dat is een schcuwspel dat dooi zijn grootheid verwondert ï Tôt zelfs de cynische wereld, die nog zoo weinig zich verwonderer kan ! 't Is goed bij de ziel zelf van hel volk te zijn. 't Is noodzakelijk ! En de ziel van het volk is als de adelaar ; hij noch zij laten zich hun vlucht door nachtvcgelen voor-schrijven...evenmin door bange tortels, noch door domme musschen, die niet begriipen, die niet begrijpen kunnen waarom er vogelen zijn die hooger dan kerseboomen vliegen ! De ziel van het volk, een zonne" kind ! Die haar vormen,zonnekinderen ! Die ziel moet zijn één in geloof... in sterk geloof in de toekomst... geloof gesproten uit hoog bewustzijn van eigen fierheid, van onoverwin-nelijkheid, van onverwoestbaar-heid... wat ook gebeure ! Een in hare hoop !... De schitte-rend-roerende hoop van als volk van stonde af tôt de vervulling der tijden de roi te vervullen die aan het volk is voorbehouden... opdat het van beteekenis weze voor be-schaving en ïhenschheid. Een in haar overgroote, schoone en vreeselijke liefde... de gloeien-de, tôt al wat van ons is, tôt al wat de vaderen hebben nagelaten, tôt f al wat onze broederen scheppen... dààrom, dààrom omdat het onze vaderen waren, onze broederen zijn ! Die liefde is kracht ! 5 En die kracht wordt vergroot door eenheid van geloof en eenheid van hoop ! i Die kracht is moeder van tucht ! c — de Moodzakelijke ! Ho ! de Tucht ! Opoffering van een persoonlijk meeningsverschil, hoog bewijs van liefde. Noodzake-1 lijkheid in alien tijd ; dubbele 1 noodzakeiijkheid thans ! Want 't is nu de tijd niet om uren • te verspillen aan spijtig getwist met 5 woorden ; t is nu de tijd van de 1 daden ! Wie weet hoe kort die tijd nog ■* iô... en-zie, zoo hcel veel moet nog ' gedaan worden!... zoo heel veel... En het zonnekind !... de ziel-zelf L van het volk... oneindig wijzer dan de pratende menigte, heeft alweer 1 begrepen... Ze zal gaan tôt het ui-1 terste uiterste : het allerwijsste dat ze doen kan ! De hoogste wijsheid is tôt het uiterste te gaan ! Zoo deden aile zonnekinderen en ze hebben voor de geschiedenis aitijd gelijk gehaald : het nageslacht heeft hen aitijd op de domheid ge-wroken.Zelfs als ze gekruisigd, gebrand-stapeld of gekogeld werden ! Dan bijzonderlijk ! Wij willen graag de geschiedenis ingaan, aan den schandpaal — die der marteling ! — vastgemaakt door handen onwaardig om onze schoen-nestels te ontbinden, terwijl rond dien paal der glorie ! — zoo leert de geschiedenis — een Belgisch minis-terie, eep Franskiljonsche aartsbis-schop, en een hoopje oorlogswinst-makers er den scalpdans rond uit-voeren.Roodhuiden (hun bondgenoo-ten ! ) en wilden gelijk ! Hoe omvangrijker de ziel van het volk, hoe sterker het volk l hoe beter gereed gemaakt ter vervulling van zijn historische roi ! Sterke voîkeren maken hun eigen bestemming ! Sterke voîkeren doen het noodlot van hun bane wijken ! Sinjoren, maakt uw volk sterk ! Weest zonnekinderen ! Als gij hen toejuicht die beloven het Vlaamsche recht in Vlaanderen te vesligen desnoods met geweld... desnoods terx prijze Van het eigen leven!... zijt gij 't aan uw eer VER-PLICHT dan maat toe te juichen als ge-zelf gereed zijt ! GEREED om hetzelfde te DOEN ! Ik heb gezegd : — TE DOEN, SINJOREN ! George P. M. ROOSE. S tille Huide aan Dichter René de Clercq. O meester, mijn meester, laat me zôô u noemen, Die kreet stijgt oinhoog uit het diepst van mijn hart, Uw naam zal men eeuwig in Vlaanderland roemen, : Uw woorden verzachten en heelen de smart. O meester, mijn meester, hoe zoet zijn uw zangen, En tevens hoe machtig en grootsch klinkt uw lied, Het wekt in de ziel een weemoedig verlangen, Naar 't goeië, naar 't schoone, naar... ach... 'k weet het niet. O meester, mijn meester, hoe zacht zijn de tonèn, Die liefelijk trillend, uw harpe ontviiên, 'k Heb eerbied en liefde siechts om u te loonen, Voor 't heerlijk genot dat uw zangen me bien. O meester, mijn meester, 'k hoor lachen en schreiëu, 'k Hoor juichen en jub'len : 't ontwaakt t' allen kant, Spijts laster en hoon, spijts al die 't benijën, V/eerkîinken uw woorden door gansçh, .'t Vlaamsche land. 12-7-17. Mcvr. Dré Hermans-Cuyvers. Groeniogerwachters !'.! aan Makkcr Karcl Waternau-x. Stoere Kerels! Vlaamsche Smeders! Houdt uw harde koppen koel! Scherpt uw wapens ! Vormt geleders ! Op! Ten strijd voor 't eenig doell « Vlaendren wordt onze eigen woninc ! » Zingt de Clercq, juicht Gij het voort! Denk aan Brevdel, aan De Coninck!... i Schild en Vriendl» is 't ordewoord! Broeders uit de Dietsche landen ! ■ Strijdgenooten, onvermoeid! Hoog de harten ! Los de banden ! 't Bastaardnest moet uitgeroeid ! D'arbeid roept ons! Stroopt de mouwen! Houdt geveld den Goedendag! En ontplooit in breede vouwen : D'eeuwge, jeugdge Leeuwenvlag ! ! ; Vlaamsche Zonen ! Makkers alleu ! Bondgenooten van de Daadl r ° Als de feestbazuinen schallen In den vrij herboren Staat, Blijve 't : « Ieder juk aan spaandren!» Onze leus van eeuw tôt eeuw, En, het schild van Moeder Vlaandren : Goudgeel, met den Zwarten Leeuw! Vlaandren! Vlaandren! U ontknecht.n En berscheuken d'oude Macht, Is het doel waarom wij vechten! Groeninge! Groeninge! Pal staat uw WachtJ ! ! Léo van de Vclden. Voorzitter der Groeningerwacht van Antwerpen. Omdat \\{ Viamïng ben Reeds lang genoeg nu woog de druk Van 't Juk Op 't Volk van Vlaandren! 't Werd niet geboren tôt een knecht, En heeft Het dus het menschlijk Recht Dat Juk te slàan tôt spaandren! Ik wek Het op tôt Rechts-besef ; Ik wek Het op tôt Plichts-besef — Ik wek Het op, met woord en pen, Omdat ik Vlaming ben! En wordt dat Volk nog méer verdrukt, Bejukt Door wie 't steeds knechtten ; En valt Het in een erger lot Dan 't nù reeds wraak roept, luid tôt God, Dàn eerst begint het « vechten » ! Dan put ik uit mijn éigen smart, Den troost voor mijn ontgoocheld hart — Dan zucht ik, maar ik scherp mijn pen Omdat ik Vlaming ben! Frans Meulders van Remoortel. BISCHUIT MET MUISJES ONS GEMEENTEBESTUUR, naar men zegt, heeft officieel geprotesteerd tegen de doorvoering der Bestuurlijke Scheiding. Nu is de schijn gered... Als later blijken zal dat de Bestuurlijke Scheiding het eenig redmiddel voor Vlaanderen was, en er voor sommfge on-zer stedevaderen profijt uit den nieuwen toe-stand te trekken valt, zal de kaart als bij tooverslag keeren! ONZE STAATSSCHULD groeit maandelijks met 100.000.000 frank aan, zoodat het totale cijfer nu ongeveer 3 ruiljard bedraagt. Daarvoor zijn in pand gegeven onze spoor-wegen enz. die geraamd worden op 2 miljard en 300 miljoen. Er is dus reeds een tekort van 700 miljoen. Wat zal men nog wegschenken ? 1 EEN NIEUWE VLAAMSCHE SCHOUW-BURG is te Brussel nog onistaan, n.l. de «Olympia», onder Béheer van heer Albert Hendrikx, waar voortaan afwisselend in 't Ne-| derlandsch en in 't Franscli zal gespeeld wor-: den. Men begon 1.1. Zondag met « Prima Donna » en de bij val was o vergroot. W'j herhalen wat wij vroeger zegden : al de schouwburgen moesten in het te hernieuwen Brussel verplicht worden ook Vlaamsche stuk-B.en op te voeren (en geen vertaiingen asje-blief ! ) Zeer spoedig zouden de Pranschg van het speelplan verdwijnen, ook om redenen van praktisch-technischen aard, maar ons oogwit ware er door bereikt! HEX VIvAAMSCH VERBOND heeft weer een prachtig geslaagde Algemeene Vergade-ring mogen beleven, verleden Zondag, in rie proppensvolle Van Wezenbeke-zaal te Antwe--pen. De onvermoeibare Borms heeft er op recht hartelijke wijze zijne reis naar de Duit-sche kampen verteld, en na een merkwaardige rede van heer J. B. Bellefroid werd eene vre-des-motie aangenomen, welke verder in dit blad afgedrukt staat. Wij hopen dezen spreker nog dikwerf te hooren : hij heeft een waar re-denaarstalent, en kan vele diensten bewijzen! JORIS TERUG ! — Wij hadden gelegenheid den afgevaardigJe der Vlaamsche minder-heids-socialisten te ontmoeten bij zijn terug-komst uit Stockholm. Begrijpelijkerwijze kon hij niet veel lossen, vooraleer het orgaan van zijne groep, n.l. «De Nieuwe Tijd», verslag afgekondigd heeft van zijne reis. Toch kon Joris ons wel zijn indruk meêdeelen, dat onze Beweging veel te weinig bekend is in het btn-tenland, en dat eene onverpoosde propaganda de stoutste verwachtingen niet zou beschamen. inde:da-d : op dien weg is nog veel te doen. De we e J kent de zaak van Polen, Tchzeken, ier=u, i^ithauers, Finnen, enz., — die der Vla-minge.i is haar onbekend!... Vooral in de Skandinaafsche landen, ook in Zwitserland, en zelfs in Duitschland ligt de grond nog nagenoeg braak. De Raad van Vlaanderen moest die taak ste-vig aanvatten en bestendige sekretariaten overal oprichten. Het wâre een kapitaal uit-. gezet tegen hoogen intrest! «ONZE TA AU s Nrs 108 en 109 komen ons - zoo-even uit Gôttingen toe. Wij lezen in een stuk over Mgr Mercier : « De godsdienst is niet gebonden aan, of be-lichaamd door één kardinaal ; Z. H. de Paus kan ons 'n andere, 'n Vlaamsche, geven. Hij moet ! Hij zal ! ! » Uit een verslag over het « Nationaal Feest van 11 Juli » te Gôttingen gevierd, vernemen wij, dat de jongens zoowaar een standbeeld aan Borms hebben opgericht, geboetseerd door beeldhouwer L. De Visch!... Wij schrij-ven hieronder den tekst af der gewisselde te-legrammen tusschen Gôttingen en Antwerpen op Sporendag, daar deze dokumenteering el-ders niet te vinden is : « De Vlaamsche krijgsgevangenen uit het kamp te Gôttingen, geschaard om Dr. Borms en Uuitenant Van Rossem, brengen aan de mannen van de Daad, uit Vlaanderen, en niet het minst aan hun feestredenaar René de Clercq, hun diepgevoelden broedergroet. » Antwoord : « Duizenden Vlamingen, ter g< legenheid van de Guldensporenfeesten vere( nigd, bedanken het Vlaamsch Komiteit t . Gôttingen voor zijne wenscjien', huldigen D; Borms en Uuitenant Van Rossem, en hope op spoedige volledige zelfstandigheid va Vlaanderen. — Geteekend : De Guldensporei kommissie. » ! PORTRETTEN VAN RENÉ DE CLERC met zijn eigenhandige onderteekening zij weer vefkrijgbaar tegen 1.25 frank, bij hi sekretariaat der Sporenkoniniissie, heer Loc van Laar, Cuylitsstraat, aihier. Er blijve maar enkele tientallen voorradig! De liefhe' bers moeten zich dus haaston om van de; laatste gelegenheid gebruik te maken. «DE TOORTS» Nr. 29 geeft met tit « Stoofhakendans » een geestige prent, ve beeldende een logebroer met een geestelijl dansend, zôô dat hun schaduwen hec cijfer ' vormen... ilter van Es schrijft een belangrijk artik over den drang der Entente op Holland, e onderzoekt wat een cngewenschte oorloj èvenwel voor 't Vlaamsch aktivisme te bete. kenen zou hebben. Spectator Brengt het sl< van zijn opstel « Zakeiijkheid ». Hij omliji scherp de positie van aktieven en passievei en kiest beslist partij voor de eersten. Zoude de katholieken geaarzeld hebben een veronde: stelde drukking van hunnen godsdienst, doc de Duitsche bezetting te laten herstellen ? < vrijmetselaars een ingebeelde afschaffing de loges door den vijand te laten herroepen ?. vinden de patriottards anti-Belgisch, de bs strijding der besmettelijke ziekten door d Duitschers ?... Zoolang de oorlogvoering nie door de aktivisten bevoordeeligd wordt, trel hun geen verwijt. Integendeel : zij hebbe: hun volk minder ontvankelijk gemaakt voo elke uitheemsche voogdij. René de Clercq brengt een ontroerende: groet aan zijn hervonden « Moeder Vlaande ren». Prof. Bodenstein voleindt zijn studi' over het Naturellen-vraagstuk in Zuid-Afrika en komt tôt het besluit dat de wet van 1913 die afzondering der kleurlingen inhoudt, nie mag opgeheven worden, en het Britsch voor stel van 1917 daartee, uit den booze is, met he oog op de nationale belangen der Boeren. Eei volgend opstel bevat tabellen, waaruit blijk dat sinds 1870 Engeland 8, Duitschland 1 ei Oostenrijk 0 oorlogen gevoerd heeft ; dit al: kantteekening bij de rede van Lloyd George d^f steeds den mond vol heeft van Duitscl impérialisme ! De « Stam-Rubriek » bericht ons dat een ge denkteeken aan Président Steyn gaat opge richt worden... en dat geen enkel uitgever i: te vinden, die een boek over Smuts wil in d< wereld zenden! De burgemeester van De: Haag, sprak in een officieele omstandigheic eerst een Fransche, daarna een Nederlandschf rede uit : Zeer terecht wordt hem dat gémi; aan nationale fierheid verweten. In de Pers-Kroniek vinden wij een verkla ring vàn een Bruggeling, getrokken uit « D( Vrije Mensch » — die beweert « den staat Bel gië niet te willen dieiïen, die zijn eigen voit (het Vlaamsche) wréedelijk verdrukt heeft «r nôg steeds verdrukt ». Zôô antwoordde deze fiere Vlaming op eer 4de uitnoodiging van wege het « Consulat Gé> nér'al de Belgique » te Amsterdam, om ziel voor het leger aan te melden. GROEI der WAALSCHE BEWEGING Met jingang van 16 September zal « L'Opinion Wallonne », die tôt dusver om de veertiexi dagen verscheen, een weekblad worden, lezen wij in haar nummer van 15 Juli. Uit gemeld .nummer blijkt voorts, dat het groote Fransche blad « L'Action française » dankbaar aanvaarden steun aan de <( Op'nion Wallonne » verleent en dat ook het « Comité de Défense wallonne » door de naar Frankrijk uitgewe-ken Walen opn:euw is opgericht. Eerstdaag zal het « Comité de Défen&e wallonne » egn ecrste manifest uitgeven, gericht aan den Koning, de Regeeriing, het Waalsche en het Vlaamsche Volk.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.