Vicrde jaargang — Nuramer 1090 PRIJS: iO CENTIEMES Oondériaj 30 Mei ! m ONS VADERLAND STICHTERS : J. Baeckeiandt en A. Tempert Belg sch dagblad verschijnende op al de dagen der week Gpstel en Bèheer : J. BAECKEIANDT 91, rue Nsuve, CALAIS ABOMEMEKTEIVi Pcrmaand Belglel.?5 Frankrljk 3.SÎ5 Engeland-Holland 3.SO I»er trlmetter » 5.00 ^ C.50 » 40.00 RECHT DOOK, VRIJ EN VRANK VOOR GOD EN VOLK EN UNO redaotie8tukken, nieuw» te zenden ru c neuve, 9-1 en rue chantilly, *73, cala ABOXiXEMEXTE^ VCOR SOLDATES pg|t weok c¥ clageiî) 0*35 deze abonnementen dienen met min8tûn6 i, 10nummers ineen8 aangevraagd en dagelijks 1 ei iGiaauu aan hetzelfoe adres ge^onden te worden DE WARENAR TE HOOGSTADE ■— r*S Van gebeurtînissen ontziet men het, in deze tijde van aanhoudend geweldig gebeuren, licht de gewagen. Deze opvoering van Hooft's Warenar, door Dr S.-O. J)e Gruyter en het gezel-scliap onder zijne leidirjg is echter van meer dan alledaagsche beteekenis. Om de voortreffelijkheid van spel en stuk vooreerst, maar ook om de blijde be-lofte die erin ligt, het nieuwe, zeer doelmalige middel tôt volksverhefling, waarmede 't Ylaamsche frontleven wordt verrijkt Het stuk mocht wat afgetrokken schijnen, de taal soms wat ingewikkeld en ver van ons, het akkoestiek in de zeer ruime zaal eerder slecht, zoodat 't stemgeluid der speiers eenigzins gedempt klonk, het spel, het meester-lijk, het overweldigend spel maakte ailes goed, en vutde de beschouwers met een opgetogen bewondering. Van Dr De Gruyter hadden wij, die hem al hoorden vocrrdragen, nahiurlijk veel verwacht. Maar dat hij zulke f< r-sche karakter uitbeelding vermocht, dat zijn spel zulke hefligheid van ge-voel, zulke diepta van opvaltiûg, zu'ke leveisdigheid zou vertoonen, dat kon alleen geloovea wia 't gebeuren zag. Nu twufelt uiemand, of cle kuustenaar die Warenar iis zijn wansUltige gieiig-heid, zijn ferunkziunige achtirdocht voorstelde, i3 een machtig, in Vlsaa-deren wellicht eenig artiest. Niet alleen als speler, maar ook als toooeelleider hetft Dr De Gruyter een wonder vtrricht. Twee maanden gele-den, niets ; dan, eenige tooneelkrachten rond hem, dikwijls bij toeval, saamge-bracht, jongens die een flinken aanleg verraadden, maar die voor hem nieu welingen, onbekenden waren voor 't meerendeel zooniet aile : thans, eene feillooze eerste opvoering, een metstt-r werk van samenhang en aanpasshig, eene eenheid in opratling in spel, die weinige vertooningen om 't even waar bieden, die hier onder de huidige om standigheden minder dan ooit te ver-wachten viei, eu die de kider toch heeft verwtzeniijkt. De gansche opvoering dooistroomt îijn geest, heeft 2ijn wil geplooid en gekneed tôt ze daar voor onze genietïnde soldaten ont-vouwd werd. Geene stoornis, geen wanklank : al de rollen werden meer dan wel ver-vuld, zij werden gespeeld met brio, met geestdrift. Eere wien eere toekomt. Niet dikwijls kwamen wij, in Vlaam-sche vertooningen terecht op zoovëei frissche genoeglijkheid als uitgaa' Mev. Van Middelem-Mathys weergave van den roi der meid lleine. Geen oogenblik van zwakheid, van rnindere yolmaaktheid : het tooneel harer buiten Meer Klaarkid Storende drukfoulen heblen het na-Schrift van Zander in het artikel « Aleer Klaarhtid » van Zondag verminkt. Hier laten wij den verbeterden tektsl volgen met het laatste gedeelte. Van een ander, niet minder gezagheb-bend Vlaamsch volksvertegenwoordiger, die tijdens den oorlog de llaversche we-reld van dichterbij heeft kunnen nagaan, bereikt mij e&n schrijven waaruit volgend Knipsel : * Alcool hommissie, finantie-kommissie worden door 't goevernement officieel bij koninklijk besluit ingesteld. Ds Vlaamsche Kommissie mag apart bestaan, in een geheim kabinet, zonder officieel karakter, metom de (pert) kracht legeven, Frans Van Cauwelaert als fu-ridisch adviseur. Amen. » 't Antwoord der 0. W■ over den laat-slen zet der regeering luidt even duide-lijk als bondig « nous ne connaîtront qu'une commission où le mouvemens |Yulhn sera représenté ». ■ huis drij ving, met hoopen stokslagen, door Warenar, hare angst voor 't bin-nenstormen der bedienden die 't bruids gastmaal voor haar jonge meesteresse kwamenbereiien.haar niet-te-eindigen gepraat met Gaertruid,'t was ailes op zijn best. Zij bleef erin, van top tôt teen, een hollandsche meid, getrouw aan een meester die haar slaat, gehecht tôt het uiterste aan 't jonge meesieresje dat zij op haren schoot had getroeteld, vlug van geegt en çnedig van taal, praalziek, realistisch, zelfs wat piat en tegelijk zoo eenvoudig, harlelijk gevoelig. Van Mej. Bertha d'Hure zal iedereen den indruk hebben weggedragen, dien zij inderdaad nastrecide : een goedig, ouwerwetsch vrouwtje, bezorgd en be-yreemd.zij vrome, ietwatkwezelachtige ziel, te midden broer en zoon die 't beide niet naar haren wensch aanleg-gen, maar toch vrij gedwee haren raad volgen. Ryckert) Pâtsert, Lekker, Kasper en Teeuries, 't waren al ûinke speiers, d -gelijfc geschoold, opgaande in hun roi, die zij wel doorgioad, en schitterejnd weergegeven. 't ls helaas ! in Vlaanderen nog een compliment, maar hier was het dan ook ten voile verdiend, aan te stippe.n dat da uitspraak van ai de leden vaa 't gezeischap aa volmaaktheid zeer nabij kwam, en dat het voor eeuieder eene verfrisschicg was en een bron vari fi r-heid, za te hooren. liât musiek van het 2A liuieregiment, dat met het muzikaal gedeelte van het programma gelast was, heeft zich op verdienstelijke wijze van hare taak gekweten, Als ik nu, bij vallende avond, terug denk op die urea, zonnige, feestelijke namiddag uren, laat ik weer de ster-kende bekorirsg op mij inwerken. en weet ik dat die indruk nooit meer vergaat, En zoo ging het al de bevoor-rechteii die deze eerste opvoering bij-woouden, zoo zal het de duizenden gaan die naar den schouwburg zullen stroomen om Dr De Gruyter en zijn gezalschap te hooren. Bekoring, die niet zoo gemakkelijk eyers'aat in de uitbuadigheid van op-pervl&kkige schaterende vroolijkheid, maar waarin bewondering, kuiistgenol en daukbare trots satnenvloeien en die des te dieper gaatdaariïj meer beschei-den blijft in haar uitwendig vertoon. DrDe Gruyter, de Vlaamschesoldaten zijn terechte fier over wat een kunste-naar als U in hun midden en voor hen heeft verwezeniijkt. Dank. ZANDER. OIT BEZET BELG1E Het Dieuws T.-erd veTspr^id dat Dok-tor Demets dooii geschoten was door da Duitschers Dit nieuws wordt uit 1 : Hollandsche bron gelogeustraft. Dr De-! mets werd veroordeeld tôt 23jaarge-vanh. De juvvelier Nauwelaerts werd j ter dood veroordeeld en ondergiae zijo. straf tegeiijkeitijde met Van Bergen agent va:i het koasulaat en E H. Moons, priester. De Duitschers hebben Cte-mer.tina Hendriek* aangegouden en de famiîie B^rthels : vader, moeder, twee j zonen éu twee doehters en Mevrouw I Vir.kenboscîi, huone dienstmeid Aoi a ! Gt'eraeris en Knevels, treinoverste te Eilen. De reden der aathouùing is on-bekend. Te Namen werd ter dood veroordeeld en dood geschoten Henri Si-pu..t van Verviers. In een ander geding werden te Namen veroordeeld tôt le-vejjsiaugen dwa garbeid : FYaikineWo-ris van Verviers. Vimmingen aboaas«rt ep « ûm Vsàir£»iid » De Belgen in Duitschîaad1s Oost-Afrika Eehaâdeiing der krijgsgevângenea Barlchtenwisseling tusschen Sultan Musinge en Xonhg Albert De Duitsehe pôrs (ni. de « Gazetts van den Rijn van Westphalie » van 1 Mei 1918, 2a afdruk) heeft de verklaringen gedrukt van een gewezen krljgst>evan-ifene der Belgen in Duitsch Oost-Afrika^ betrek hebbande op de sleehte behan-delingen die de Belgen den Negers en Duitschers deden ondargaao teTabora. Het Belgische ministerie van Koloni-ën dasrover ondervraagd, heeft.verklaard dat de bedoelde aantijgÎDgen uit d8 lucht gegrepan zijn en daagt den verka-ler u!t zijne woorden te bewijzen. De aanklager komt dsarenboven nergens >oor op de Hjsten der burgers of soldaten die uit Oost-Afrika weggevoerd werden. Tec andere, iedereen zal weldra kun-r en oordeelea, na lezen van het grijs-boek dat ia voorbereiding ïs in ons ministerie van Koloniëu,dat de Duitsqhers hunce oorlogsgevangenen sehaudelijk behandeldeD, — en nog waren veien aangehouden tegen aile recht in. De Engelsche regeering he< ft ovtîr deze zaak voor de Duitsehe overheid zeer bezwarerda bewijzen geleverd. De Belgische overheid heeft somtijds rekera Duitsehe krijgsgeva- genen iu htt kamp van Tab^ra min of meer zware werken doen verric htr-n omdat diezelt'ie werken door de Duitschers ook opge-îe^d werden aan hunne kri{gsgevange> nen in hetzslfdc kamp van Ti«bora,waar zooveel Belgen en Verbondenen de sîechtste behandeiiog moesten onder-staan.De correspondent vm <3^ « Gazette van deii Rijn cd van Weslfalia » zou ook • wilien doen geloaven-dfttdo negerbavol-king nog altijd aan Duitschîaad zeer verkleefd blijft Ziehier eea antwoord op deze bewering ; Op 't grondgfbied der vroogere Duiî-sche koionie door Belgie bezet,hesrscht het machtig opperhoof i Musiaga. Reeds verscheidene malen heeft de Duitsehe pers, ni. de «Norddeutscbe Allgemeine Zeitung » het nieuws verspreid dat dit opperhoofd in oneeuigheid was met de Belgische overheid en dat hij zeïfs ge-dood werd «tijdens een gevecht dar achterhoede, voor de Duitsehe zaak » De Balgischa regeering heeft dit reeds gelogenstraft en bewezen dat koning Musinga, verre van tegen de Bdgen op te staan, een medewerker dezer Jaatsten geworden is, toegedaan voor 't werk der beschaving, zoover dat hij zijne kinders kwam aanbieden aan den Belgischen goeverneur van Ruanda, hlerdoor wil-lende bewijzen,door eene afwijkingaan de gebruiken van 't hof, op eene pïech-tige wijze dat h!j betrouwen had in de vertegenwoordigers der bîz-;ttende macht en hun toegenegen was. Musinga hield er zich niet bij. Eeni-gea tijd geledcn zond hij aan den ko-ninklijken Cornmissaris van Belgie, ge-neraal Malfeyt, volgend schrijven, voor koning Albert bestemd : « Heden is het de geboortedog van Boula Matari. (Boula Matari is de naam door de inbooriingen gegeven aan de Belgische overheid.) Ik wil denken en spreken aan Boula Matari. Gisteren, vândaag en morgen mag hij bij mij le* ven. Ik bedank hem in naam van geheel rnijn iand en van ganscher harte voor de goedheid der Belgen. Mijne kinderen hebben reeds hooren spreken over de vlwg van B <ula Matari en beminnen haar. Zij leeren zij«« taal en zijne ge-bruiken zooais zer zijn, naar hunne aenkwijze. — Ife, sultan van Ruaada, get. Yuko Musinga. » Koning Albert antwoordde aan deze eenvoudige en tehiider^chtige woordon door volgende mededeeling : «De kooing Wïdankt Musinga voor zijne aanda^ht en zijne wettelijke ge-voeiens van gehechtheid aan de Bel^i schs zaak. Hij was erzeer gevoeiig voor. Da kouiug wenscht aileen het welzijn \oor Musinga en zijn voik, daarom heeft hij zijne soldaten en zijne afgevaar<."iig-den bevolen ze als vrionden te behande-Jen. Musinga mag altijd rekenen op de beschermipg van den koning en van Belgie. » De b odschap van Musinea is 't eerste bewijs niet van erkentenis uitgaande van de bevolking die eertijds onder Duitschland stond en nu onder het be-stuur der Belgen is. Een ander inlandsch opperhoofd zegde ook zekeren dag tôt den koninklijken Commiasaris ; « De Belgen zijn als vaders. Zij wlllen ons goad doen. Waren de Duitschers hier gebleven, zouden zij ons aldus ge> hoipan hebben ? » Hij zinspeelde op de moeite die de be-zettende macht aanwenddeom een hon-gersnood te doen eindigen die in eenige gewesten ontstond. ■ — "*06^88*"»——— Voor cm kerkpuia 't Stond een tampelblauw in Vlaanderen, sterk op zijne steenen beenen geschoord en vast in den harden grond gegroeid. 't Was al woonde daarin de giel van Vlaanderen's volk in heei hare stevigheid en trouw. Gnder de poort van dien tempeltoren kwamen en gingen geslachtan God eeren gelijk het pasta aan 't Vlaamsche volk, en smaken het ongekunstelde woorJ van den herder die in innige liefde zijn volk leidde naar geloof en deugd. Geslachten bij het uitgaan hisl-den een stonde stil om teluisteren naar de toonlooze stem van den openbaren aïroeper als de predikact op den ronden st ien gestegen tusschen de twee haoge lindon. Geslachten gingen al kouten en maren het dorp in, leven den goeden gang waarin etkeen allfs weet van de andera. Vlagen en nog vlagen schropt kwamen over dien ouden toran en overzijne kerk, en stiiaan stierf hij, niet iueens lijk de ziel dan mensch verlaat bij het verscheiden,maar trapsgewijze dalende en miaderende, naarmate en zijne punt-naald en zijne galmgalen eu zijn roos-veiîster en zijn boogsleutel stortten. Nu stiaa nog zijne twae reuzig-ste/ÎT j ge steenen steurbeenen zoi.der verbin-ding al boven, maar sterk en noest nog geworteld in een zelfden grond met ouverbroken trou w. Dat is 'tlaatsta vaa zijne ziel; dat en de steen van den af-roapar dia verlovsn midden in de pui-Kjeri ?ijne plaats behield tusschen de twee ontkroonde en ontzenuwde, ver-dorde Unden. ïot in den dood van het heale voormalig? leven, tôt na het haast vollttdig afsterv?en van da torenziel, blijft die steen als een beeld van stoere trouw spij'ts ailes aan het verledea en aan zijn iangs gasiaciUanovergeleverde gtbruiksn- BEN-AFER Fraxilsrij ls. Ziiversfukken niet meer gangbaar De zilvarstukken van 20 en 50 centie-rcen, van 1 en 2 frank dragende de beeltenis van Napoléon 111 met een lau-werkrans worden tôt 31 Juli uitgewis-seld door de belastingontvangers en de postbureelen. i — DuitsclilandL Aanslag tegsn Hindenbwrg en Ludendorfi Het Duitsch algemeen Hoofdkwartier logenstraft Amsterdam, 27 Mai. Het Duitsch algemeen hoofdkwartier, in ee'ne openbare mededeeling ïooeheot kennis gehad te hobben van een moord-dadigen aanslag tegen Hindenburar en Ludendorff, zooals verteld werd te Ber-lijRInlichtingen aan den grers bekomen seggan dat dit gerucht seiort verschei-de^e dagen onder verschillende vormeu verspivid werd en dat men zelf een aanslag tegen den keizer maîdde. Het volk vertelt dat er naar oen trein geschoten werd waarop Hindenbourg en Ludendoff hadden plaats genomen, a'deren beweren dat men ^ getracht heeft den trein t'a doen ontriehelen. Deze gsruchte'n schijnen ta Spa eerst versprûid gev/eest te zijn. Barak te feôcp bij Henri Amery, steenweg van Houthem naar Adinkerke, aan de tweede brug. 8 m. lang, 4 m. breed. 2 plaalsen beneden, 3 ka-rners boven, Gehçel dubbel hout. Uiteen-ncembaàr. De Duitsche nieuwe aanvalsbeweging c. TOSSCHEM SOlSSôNS En REIMS EN TUSSCHEN LÔCES EU VORHE2EEL! - — y«ll De vijand heeft de lang verbeide aan-vai begonnen en zelfs een dubbalen aanval : de eerste tusschen Locre en Voormezeele, 't is te zeggen in de rich-ting van Zuid naar Noord, naar Pope-ringhe; de tweede tusschen het bosch Pinon en Reims, dus aan de Ailetta en langs het kanaal van de Aisne naar ds Marne. De eerste krljgsbeweglng, voor zoover men kan oordeelen zou de uitsprong van Yparan trachten te verefîenen en de heuvclen die het plein van Vlaanderen verledigen langs het Noorden om te draaien. Deîïe aanva! wordt galsid door von Quast, bavelhebber van het zesde legerkorps dat reikt tôt aân Givencby. Reeds voor twee weken was het vak Locre-Voormezeele hat tooneel van een hevig kanongeschut van weerszljden. Daar staat de vijand op een buitenge-woon verdedigicgsteisel, door de beste troepen bezet. Eenige dagen geleden ïeefden deza soldaten in een verpastende lucht van vergiftige gassen, zij hielden staud met bewonderingswaardige hou-ding en best besielden geest. De aanval tegen het vak Aisne-Champagne wordt bestuurd door Boebm-Er-molli, die het zevende ïeger beveelt; dit leger maakt deei uit van dan legergroep van den kaiserlijken kronprinz. De aanval grljpt plaats op een front van 50 tôt 60 km. en komt juis,t overeen met de plants waar da Franschen aanvielen den 16 April 1917. Men mag veronderstellen dat de aanval vooral gericht wordt niet tegen de'inkervleugeï,langs de «Chemin des Dames », maar tegen het midden, voor Barri-au-Bac, aau de verbînding van de A'sne en het kanaal van de Marne en ten W. van het fort Brimont dat in de handen van-den vijand bleef, Alhoewâl het zoer moeilijk is nu reeds ta voorzien wat de vijand beoogt, k»jn men nochtans vcronderstellen dat de Duitichers da groota aanvallen in Vlaar.daren en aan de Aisne ondernamon met het doel de reserven der Verbonde-nen uiteeu ta trekken om dan ergens tusschen deze twee punten te trachten het front te doorboren. Anderen nochtans meenen dat het er op aan komt — voor de noodwendighe-den van het vorstenhuis—den kronprinz eenig voordeel te doen behalen. Om dit doel te bereiken, schrijft generaal Ver-raux, zou de legergroep van Rupprecht van B;i>îren, g^legen tusschen de Noord zee en de Avre, zich alleen op verdedi-ging houden, en zou men den strijd tegen de Eogelschen bagonnon (men weet dat die geen aanvTing nam) tdet doorzette». De vernieling van het En-gelsch leger ware het hoofddoe! niet meer. De ôptocht naar de zee ware verlatei). Noch Kales, noch Duinketke zou men trachten te bereiken. Ten hoogste zou Rupprecht vau Beîeren nog de inname van Ypar bij zijne andere lauweren mc-gen voegen. Men zou zonder vress zijn voor een vijand die reeds zoovele duchtige slagen toegebracht werden, en die weiiicht geen aanval meer kan beproeven, die aanvaisbeweging op een ander front uitvoeren. Dit front ware waarschijnlijk gelegen tusschen Oise en Argonne, 't is te zeggen naar Pdrijs-Châlons toe. Wat beteekenen deze bewaringen? De gebeurtenissen zullen het tfitwijzen. Zekar is het dat de vijand aanvalt en om meer opsprask te verwekken heeft hij tegelijkertijde de beschieting van Parijs herbegonnon. Wij moeten met de grootste koelbloe-diglieid aile nituws, goed of slecht, aanvaarden. Wij mogen betrouwen dat Foch de noodige middelan bezit en dat de strijders— zich rekenschap gevende van de belangrijkheid van den inzit — vast b isloten aijn den vijand tegen te houden en d&arna te overwinnen. De vijandigs aaavsllsa zouden• siechfs b«.l0©gi£ïg€R zijïî Luit nant-generaal Rousset schrijft : De aanvallen grijpen pîaals op tw.;e van elkander te ver afgelegen punten dan dat men zou de insichten vau den vijand kunnen rade». Het zijn wellicht maar ee-'u-ou-1. betoogingen om den voornaamsten aat val het voordeel eener verrassing besjiar in. De bewegingen door de eerste aanva len veroorzaakt zijn van allabelang on daan en hebben geen blijvend uitwer sel. De neerlaag der Duitschers in h bosch Apremont schijnt buitengewoe bloedig geweest te zijn voor den vijan. Wellicht is do Duitsehe groots krachtinspanning vereetîigd op de hoo vlakten ten N. vaa da Aisne an op < vlakten ten N. van Reims, waarschij lijk op de vakken vau Craonne e-.a Vill aux-Bois. Ludendorff schijnt het inzicht ga4x; ta hebben door te breken aau Beriy a Bac. Dit vas werd geheel deu sac door stikgassen en granaten beschote Was de aanval op het front van Chs1 pagne eane verrassing? Zeker was 1 verwacht voor de aanvalsbêwegi^ g v Maart. Man kan niet aannemen dat ; nu niet voorzieu was. De derde groofe aasval Grotte krijgskundige v®e; deelen Baal, 27 Mai. De « Gazette van Francfort» schrïji De nieuwe stormîoop, dieu iedere verwacht, dien de tégenstrevers elk dag in hunne bladen aankondlges, ; weldra aanbreken en de vorige bev gingen voltrekken. Het is van weinig belang te w -.ten de verwezenlijkitigvan hat planv i<; d opperstaf eene trapsgewijze op'lossî voorzag of niet. De derde groote aanval van Iitnde burg en Ludendorff zal groote' t- ri j < kuudige voordeelen teweegbrengeu. Wat de Duitschers bcùûg* Koch KÂL^S, noch AMIENS, maar do vernietiging der Fransche reserven Zurich, 27 Mei. De «Gazatte vau Francfort» wil » gemoederen tôt een langdurige oorb voorbereiden. Het blad herinnert dat admira l y. C&pp°lle een nieuwe tockomstlge bc-\\ peniog aankondigde en dat de keizer bevolking tôt geduld aanmaande. Wij moeten afwacbtan. Het Duitsc ieger zal voor de derde maal aanvslîi en misschien zal het de laatsie siori loop niet zijn, v/ant het gaat er ni<-t o Kales of Amiens in* te nemen, maar < Franscba reserve ta veraietigen. • ■■inwm ii - Oe Ilalianen verovereu Ttsell 670 gevasgenes. De Italiauen begonnen on 25 eei heviga krijv;sbewerking. | Gedtne twee dagen vieleu zij herhaalde u;,alc de Zigolone en de Maroche aa»1, alstx den top van de Prasana. De Pressai Passe en ds Tisei'o werden veroverd. De vijand onderging jzware verlieze Onze bondgenooten maakten 670 gava genen, waaronder 14 officieren. 12 k nonnen, ljopgraafmaterièèl, en mat rieei bleef in hunne handen. Côsfa Eica hecfMiuitschlan den oorlog vsrklaard New York, 26 Mei. Nu dat Cnsta-Rica ook den veifelaar aan Duitschland zijn er vier op j; republieken vsn Middeu-Amerika j corîog, ni. : Panama, Guatemala, P carragua, en Costa Rica. Van de tw. andere heeft Honduras de diplomatlhc1 batrckkiugen onderbroken en de lastr' Salvador blijft nog alleen in vreds.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.