Onze kop

678151 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1914, 14 Fevrier. Onze kop. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/7m03x84k5d/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Zaterdag 14 Februari 1914 —— " t —nrwi 4e Jaargang. Nr 129. 1 ' ——i_I_ Een Weekblad voor de Vlaamsche Hoogeschool en dus ook voor de heele Herleving van Vlaanderen. Gent aan de Gentenaars ! — Vlaanderen aan de Vlamingen ! PRIJS per Jaar 3 Frs — Het Nummer 5 Cs. AANKONDIOINGEN 20 es den regel, ot andera, bij den uitgever ja S DRUKKER-UIVGEVER : VICTOR DELILLE, MALDEGEM ™ Die kop die moet er op î Wie kan dat zien ? Wie krijgt het op 1 Een beeld te laten xonder kop... Wie zou, als hij dat ziet, zijn handen kunnenwen [hauwei Wie zou dat latea er dien kop weer op te do* 't Beteekent niets toch zonder kop I Die kop die moet er op 1 Ik weet een beeld, een heerlijk beeld, Het beeld van gansch een volk, geteeld In 't veie weideland, waar Lei en Schelde [stroomen 't Beeld van een volk zoo groot, zoo yol ook nog [van droomen ■■ En 't staat ocharme zonder kop 1 Die kop die moet er op 1 Een beeld ja zonder kop dat is 't t Een volk dat hooger leven mist 1 En hooger leven is de school in eigen taie : Dat volk en adel drinke uit de eigen gouden [schale ■■ Dat is ons kop, ons Vlaamsche kop ! Die kop die moet er op 1 |.j ■■ t Zie reeds in gouden aureool Dien kop 1 Die Vlaamsche hoogeschool ! ïr En 'k zie dat opschrift tôt de lagere geslachten 's Lands kinderen waren 't die dit hier tewege |b achtea Studenten op I Die kop ! * Die kop die moet er op 1 DELILLE Wij eischen de Vlaamsche Hoogeschool ! Sociale Studiedag en... VI. noogescnool I Mgr STILLEMANS, BISSCHOP VAN QENT Naar het marberen borstbeeld van Aloïs De Beule Dat lukte nu juist dat beeld-houwer De Beule ons een licht- E rente zond van het schoone mar- eren borstbeeld dat hij van Mgr Stillemans gemaakt heeft. Dat is trouwens het groote werk geweest^an den grooten Gent-schen bisschop die nu zijn jubel-jaar ingetreden is : Het plantje der maatschappelijke volkswerken door zijn onvergetelijken voorgan-ger, Mgr Lambrechts, in den grond gezet, met aile vaderlijke zorg te heboen voortgekweekt en te hebben doen gedijen tôt den schoonen boom, die gansch het : bisdom rond zijne takken spreidt en zijne vruchten laat plukken. De grijze bisschop had den soci- i alen studiedag van Eekloo ook onder zijne bescherming genomen i en kanonik Bijl gezonden om te zeggen hoe hij van den eersten dag j met M. Verhaegen was geweest 1 die nu op den studiedag de eerste j en gezaghebbende lesgever was, eD j hoe hem het welgelukken van deze eerste poging aan het herte lag. De ruime zaal was reeds van 's \ voormiddags vol, maar 's namid-dags waarlijk te klein. Van het 1 oude Middelburg tôt het nieuwe I Selzate, van Noord tôt Zuid waren < mannen opgekomen die wilden < vernemeri hoe te werk moest ge- 1 gaan worden voor hunne mede- 1 menschen, in hetgeen men heet de sociale beweging, een woord dat velen in hunne schooljaren nog I nooit vernomen hadden. M. Verhaegen had het over de Vakvereenigingen. Nog een nieuw woord. Vroeger, — meer dan honderd jaar geleden — bestond dat echter ook, maar dan heette het gilde of ambacht ot nering. De grondgedacht is : een alleen is geen, is machteloos, maar honderd en duizend en een millioen eentjes maken een groote macht uit, de macht der vereeniging. En eene vakrereeniging is deze die de werklieden van hetzelfde t vak vereenigt. Ze leggen geld uit en hebben dan soms te zamen 1 zooveel als hun baas, en kunnen met hem over het werk handelen. Maar die vereeniging moet niet dienen om den patroon te scha- 1 den. Integendeel, zij moet hem helpen meer en beter werk leve- s ren. Het is alleszins plicht van den c Kristen werkman een voorbeeldig k werkman te zijn. De kristene vak- c vereenigingen moeten op aile wijze f aitschitteren. En zoo gelijk te Gent, waar 2 t socialistisch werklieden zijn tegen 1 î kristen kunnen zij evenveel te t1 zeggen hebben, want de patroons die meestal liberale zijn) zullen met gauw een goed werkman laten h îchieten. F Een goed werkman laat ook n *eene gelegenheid na om zich te e Dekwamen in zijn vak, en dat is I lu de groote zorg der vakvereeni- g >ingen, het beroepsonderwijs. h Daarvan is ailes te verwachten. o En Vlaanderen gaat de heilzaam-ïte toekomst te gemoet ! h Voeg daar nog bij het onderwijs d /an hoog tôt laag in de Moeder-^ n aal, met eene hoogeschool ook in z ie eigen taal, gelijk aile volkeren lie zich zelt eerbiedigen en vele n deinere dan 't onze, reeds lang v Dezitten ! li Dat zei M. Verhaegen nog niet. e Maar 't zal komen, en de gelegen- v tieid was te schoon om met dien z wensch te uitén. z ô m * De tweede was van eerw. heer Lambrechts en even belangrijk. î Wat gaat er van de kleine burgerij gebeuren als men al die samen-werking ziet ? Hoe kan de kleine \ bakker nog bestaan tusschen al de coôperatieven van groot en klein ? Wie gaat de schakel maken tus- t schende rijksten en de armsten ? Ja 't is een gewichtig punt. Klas- t sensteun, geen klassenstrijd, zegde < eerw. spreker. De kleine burgerij i moet zich ook vereenigen. Maai hoe ? Niemand van de vergadering wist een uitkomst. Men zegde dat de voornaamste neringdoeners juist op eene andert vergadering waren, maar hadder zij er ook allemaal geweest, er zou niemand het antwoord hebben ge-vonden.Pater Rutten, die intusschei] ook binnengekomen was, had eer antwoord. Enkel door veredeling van he1 ambacht, enkel door zijne kunst, enkel door iets voort te brenger dat in 't groot niet kan voortge bracht worden kan de kleine baas nog gered worden. Maar aile stielen kunnen onge-lukkiglijk zich daartoe niet leenen, In en rond Charleroi zijn er om zeggens geen bakkers meer, wel nog een pasteibakker, Le Bon Grain geeft een pensinen van 5oo francs gratis voor niëts aan al wie zijn brood geregeld koopt ! Wie zou het niet doen ! En welke bakker zou er dan nog op zijn eigen kunnen bestaan ! Hier ook moet het beroepsonderwijs ter hulpe komen. Des namiddags trad eerst op, de brave René De Bruyne : De werkman geeft zijn arbeid in ruiling van zijn loon. En van dat loon moet hij leven Wat is er noodig om te leven ? Een Duitsch geleerde heeft het nauwkeurig berekend : 6o centiemen daags voor voed-sel,is met de vrouw 1.20 fr.; neem daarbij enkel 2 kinderen, en dan kan het voor niet min dan 2 fr. daags enkel voor den kost ; is 14 fr. te weke ! Neem voor kleeding 3 fr., voor huispacht 2 fr. en dan vuur en licht en heel de rest, wij komen tôt 27 francs te weke. Welke werkman heeft dat ? Meester Lampaert vraagt of hij het toch niet een beetje goedkoo-per kan doen ? Inderdaad de meeste menschen hier hebben een tuintje ; maar de heer De Bruyne z«gt dat de steeling geen spade weet in zijn hand te houden en dat hem ook de tijd ontbreekt. Och arme en daar komt een heer Goethals verzekeren, dat er dan nog veel werklieden zijn die maar aan de vrouw aftellen wat zij willen. Dat wordt door den lesgever nogerger toegelicht : Te Lokeren winnen de haarsnijders gemakke-lijk hunne 24 trancs te weke, maar er zijn huwelijks-overeenkomsten waarbij de vrouw verklaart dat zij tevreden is met 12 frs. Hoever zijn we van de berekening van daar zooeven ?... 12 frs voor het huisgezin en 12 frs voor de kroeg ! Eilaas ! Maar de Vlamingen komen verder met 15 dan deWalen met 3o Daar is geen huisgezin meer. En het geloof is vervangen door bespottelijk bijgeloof. Er zijn er die als ze een priestei tegenkomen gelooven dat hun eer ongeluk boven het hoofd hangt maar met een ijzer vast te grijper ■ is 't gevaar voorbij !.... Te Forchies zijn de helft der ; kinderen niet meer gedoopt ! Er zijn bijna geen kerkelijke huwe-! lijken meer, ook ziet men naar : geen burgerlijk huwelijk meer om 1 en ze leven gelijk de Duitsche . hoofdman der socialisten, de on-langs overledene Bebel, gelijk hond en kat... Onder den indruk van dit ake-lig tafereel gaat de vergadering een luchtje scheppen en de slotzitting vangt aan. Eerst nog spreekt 1 kanonik Byl, in naam van Mgr, ' gelijk wij reeds zegden, en de ; onderpastoorEerw.VanOoteghem, geestelijke bestierder van de Eek-loosche vakvereenigingen, leest de verklaring af dat deze vereeni-gingen weten wat zij willen en willen wat zij weten Geen duim zullen ze van hunne vrijheid van vereeniging afstand doen... Dan trad pater Rutten op. « Spreekt de kinderen over den •goeden God !... Hij zegde immers: Ik ben gekomen om het leven te geven en altijd overvloediger leven... En dan doelde hij niet alleen op het ieven der ziel, maar op het : stoffelijk leven, het dagelijksche brood. . Bieden wij ook aan den arme een lepelken kunst... Dat de wanden van zijn huizeken niet zoo naakt en koud zijn en zijn vrouwtje niet zoo slordig... Leer ons arme volk ook zingen... hert-verkwikkende liederen... En voor-al, geeft het zijnen zondag weer, iijnen hertelijken, godsdienstigen, zijnen ouden, echten zonne- en wonnedag ! Want, is 'tdat ze in 't Walenland zoo verdierlijkt zijn, 't is dat ze den dag des Heeren vergeten hebben... Pater Rutten kon dat zoo zeggen dat elkeen bewogen was, tôt wee-nens toe... En hij sloot met den wensch dat de daad mocht van hooge komen ter algeheele rechtsherken-ning der Vlaamsche taal.. Zie, dat was er op 't onver-wachts bijgekomen. Pater Rutten zegde dat nu, gelijk wij, 's voormiddags, omdat hij voelde ook dat het toch een onzin was het volk van Vlaanderen te willen verheffen, buiten zijn eigen moe-dertaal om... 't Is in die taal dat de studiedagen moeten gehouden worden, 'tlsindie taal dat onze volksbladen moeten opgesteld worden (en tusschen haakjes ge-zegd) er is geen krantentaal zoo flauw, zoo saai, zouden ze in 't Noorden zeggen, als de Vlaamsche en dat moet zijn kwaden invloed hebben op het volk. Wie dat looehent kan evengoed den invloed looehenen van de zon. Gebrek aan hooger onderwijs ge-voelen wij met den dag al meer en meer. Wanneer M. Verhaegen sprak, was 't een welgedaanheid, een be-moediging, een grooter durven.... Nog meer gevoelden we dat in de woorden van pater Rutten. 't Was de liefde die sprak, en de berus-ting, maar bij hetgeen M. De 1 Bruyne zegde, voelden we ons , hart inkrimpen vanbenauwdheid. 1 Wie kan er nog de twee eindjes van 't jaar aaneenknoopen als men die rekening hoort ! En als 't Walenland alzoo zwarf is, wat zal er met het reine Vlaanderen gebeuren ?... 't Is niet het onderwerp dat hier de schuld was. Hetzelfde in den mond van een pater Rutten was weer hooger op geweest, meer levenspoëzie, gelijk daar waar Ledeganck spreekt van de pannekoeken van boekweit-bloem met ...... vaderlandschen most, En vraag niet wat het kost !.. En hadde pater Rutten nu eens de taal van Hugo Vérriest ! Hij zou ons niet gesproken hebben van eene kribbe die te hoog hangt. Want dat heeft hij nooit gezien, zoo doet geen boer ot heer (in Vlaanderen wordt beter voor de beesten gezorgd dan voor de menschen). Maar hij zou gesproken hebben van de kostelijke haver op den zolder, hoog boven den kop van het paard... (juist het beeld van de VI. Hoogeschool, geen school, geen krib..) En in 't schil-deren van het kale werkmans-huisje, zou hij gesproken hebben niet van gravures die daar ontbre-ken, want ook de rijke burgerij weet het schoon ervan niet, maar van het bloemetje vôôr het venster en het tuiltje op tafel, iets wat niets kost voor het nette huisvrouwtje. En hij zou ook niet gesproken hebben van behangpapier en van... zijne kleur. Onze werkmanshuisjes worden telken Meie wit gekalkt en blinkend herteerd O hoe riekt het dan goed op den Vlaamschen buiten ! 'k Geloof dat Pater Rutten geen Vlaamsche boeken leest I En alzoo is het dat hij niet gezien heeft in zijn bezoek bij den werkman wat er op die morsige tafel lag. Een boek, ze noemen het toch zoo, een verzameling van « boekjes » een vuist dik nu, moord- en brandhis-torise. Ik ging liever te voet naar Scherpenheuvel dan zulkeen boek te moeten uitlezen. En dat is het geestesvoedsel van den werkman, nog van den beste. Dat zal men in Noord Nederland niet vinden. Daar leest men de eigene vader-landsche schrijvers en dichters, omdat Nederland een kultuur volk is.... Iets waaraan Vlaanderen nog niet kan rieken... omdat het geen eigene hoogeschool heeft... Na zulke kritiek zou men wel meenen dat we iets tegen dien braven pater hebben. Hij weet wel best dat het geen waar is : dat we allen met denzelfden goeden wil bezield zijn voor ons volk. Maar wij hebben hem nog het ergste niet gezegd : hij is dien avond een beetje onrechtveerdig geweest ! Hij had in den loop van zijne schoone voordracht Frans Van Cauwelaert genoemd, met eere. En dan, doelende op de VI. Hoogeschool, sprak hij van overdre-vendheid.Nu, Van Cauwelaert is een van de voorstellers der VI. Hoogeschool en 't is geen eere, gelijk in wat, overdreven te zijn Wij stellen dus tegenover pater Rutten dat M. Van Cauwelaert

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Onze kop appartenant à la catégorie Katholieke pers, parue à Maldegem du 1910 au 1914.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection