BRUQGE» DONDEROAQ 3 SEPTEM8BR 1914 BEN CENT Pgft NUMMEB 36 JAAK « Sf§ DE OORLOG. M—I l i iw WIII'I as^:ssxaiBat!m4MianamaiB>âm' I Waarom wij vol 1 betrouwen op de J eind- zegepraal re-1 kenen. S 't Antwoord op die vraag zal ons medeen de gelegenheid geven eens ge-heel 't oorlogsveld te overschouwen. Waarom spreken wij van eind-zege-praal ? Wel eenvoudig, lijk wij in de vorige week reeds schreven, omdat het ons geenszins zou verwonderen, moe-sten de Duitschers in dezen eersten helft van den oorlog de bovenhand halen. Feitelijk hebben zij reeds eene ferme nederlaag ondergaan, dank aan de for-ten van Luik. Zij bekennen dat zij daar 40,000 mannen verloren hebben, en als zij dat zelf bekennen voegen wij er maar nog 10,000 bij. Hunne groote nederlaag bestaatvoor-al daarin dat zij veel kostelijken tijd verloren hebben en dat hun plan kapot is. Die duitsche nederlaag — en ze is overgroot omdat ten grooten deele 't overige ervan afhangt — die hebben zij aan de kleine |Belgen te danken. Sedert dien hebben zij eenigzins geze-praald maar ten koste van zooveel volk en tijd dat het geen zegepraal meer gelijkt. En nu zijn zij al een einde ver in Frankrijk, goed half weg Parijs. Ze wer-ken vooral om de linkerzijde van 't Fransch leger om te keeren. 't Is wel mogelijk,gezien hun gewel-dig optreden, dat zij daarin gelukken, en moesten zij tôt tegen Parijs geraken, 't zou ons zoodanig niet verwonderen. * * * Maar 't is dan dat hun kruisweg zal beginnen. Op den oogenblik dat hun de zegepraal schijnt toe te lachen, zal de kans voor goed keeren.Om dat doel te berei-ken, hebben ze hun voile macht gebruikt. Die macht zal grootendeels geknakt zijn door een maand en half gaau en vechten, en door 't verlies van honderd duizende mannen. Zij hebben geen volk meer bij te zet-ten daar nu reeds hunne groote reserve is opgeroepen. Hunne geldmiddelen zullen dan reeds een gevoeligen knak gekregen hebben 00k, want zij zitten niet al te breed. De millioenen die zij hier opeischen zullen dat te kort niet aanvullen. Op dat zelfsle oogenblik zal de hon-gersuood zich misschien reeds doen ge-voelen in hun land, of in aile geval de opstandiog zal er aan 't roeren zijn. De in val der Russen zal reeds ver gevorderd zijn in Piuisen en hij zal hun de groote vrees voor die millioenen soldaten ingeboezemd hebben. En dan zal de toestand der bondge-nooten geheel anders zijn. Van geldswege Frankrijk en Enge-land zijn goed voorzien ; voor de voe-dirig hebben zij niets te vreezen, aaDge-zien aile zeeën hun open staan, terwijl Duitschland niets meer kau invoeren. f"-ftti-tr-ni -ririmiir minri rT.rfiir Hunne legers zullen 00k wel veel geleden hebben, maar veel min, omdat de Duitschers aanvallend optredend, noodzakelijk veel meer verliezen te onderstaan hebben. Daarbij — en dat is van 't grootste belang — Engeland-kan gedurig nieuw volk leveren om het verlies in te vullen. Ze zullen komen uit Engeland zelf nog, uit Canada,uit de Indien. 't Groote Rusland kan er nog bij honderd duizende zenden. Desnoods, Japan kan nog bijspringenmeteen groot veldleger. Tegenover een geknakt leger zal er een immer vernieuwd leger staan en daar zal rond Parijs een verwoede slag geslegen worden. Ondertusschen de Rus zal Beriijn genaderd zijn en daar zal Duitschland niets kunnen aandoen. Hij had immers gerekend van op dat oogenblik reeds te kunnen terug zijn van Parijs, maar hij mag daar een kruiske over vagen. En hoe bij daaruit geraakt, de tijd zal 't uitwijzen, maar we gelooven dat Barbaar Willem daar zijn kroon zal bij laten. ♦ * * Wij hebben nog twee andere alge-meene redens om op zij ne verplettering te hopen. "Door zijne verkrenking van 't menschenrecht, door zijn laf indrin-geninBelgenland,waarbij hij zijn woord verbrak, door zijne barbaarsche wreed-heden vooral, zijne verwoesting van Leuven, de beschieting van Mechelen en de nachtelijke aan val van Antwerpen heeft hij de publieke opinie van de gansche wereld tegen hem gekregen. Daarom zal de bsschaafde wereld niettoelaten dat hij overwint. 't Ware zelfs niet te verwonderen moesten Italie en de Balkanstaten hem 00k op den nekke vallen. Eindlijk, wij hopen vast op de gebe-den van ons kristen volk. Duitschland voert een onrechtveerdigen oorlog. Vooral Duitschland heeft nog menigen diefstal op zijngeweten. Sinds honderd jaar heeft hij gedurig aan kleine landen. gestolen, — en dat 00k moet eens uit-geboet.Voor de menschen is er een hierna-maals waar 't ongeboete kwaad gestraft wordt. Voor de volkeren niet, en daarom moet dat hier vroeg of lâat gestraft wordën. Wij wachten dus vol betrouwen, lijdend ondertusschen en biddend tôt den God van vrede en rechtveerdie-heid.Z. H. de Paus Plus X en den oorlog. Mannen zonder eer of geloof hadden de schandelijkste geruchten verspreid over wijlen Z. H. Paus Pius X, die, zeiden ze, den oorlog gewild en zelfs ondersteund had. Leugen en 1 aster ! Het laatste nummer van het blad dat de Pauzelijke Akten afkondigt bevat een roerend gebed voor den vrede dat , de H. Vader nog opstelde toen hij ( reeds ziek was ! Het verzoek dat de H. Vader daar-over tôt da katholieken van geheel de ! wereld richtte, zal zondag in de kerken : afgelezen worden. Wat treffend antwoord op hetgene \ eerlooze schurken vertelden 1 js « De oorlog van 1870. A! onze lezers wéten dat ia dat jaar 00k een grot t® oerîog plaats had - tusschen Duitschland cnF inkijk, 't Zal hua aapgenaanj zijn daar-ovar e*n en andar ta vernemen oui het le vsr-gelijkën met denhuidigen oorlog. Taaa was 't enkdl tusschen die twee landen. Duitschland bsgesrde dsn oorlog zgq als au. Bismarck, taea Kanseiier, speelds de groote roi. Hij was 't diea den oorlog deed uiibreken met een loozen trek. Duitschland ea Frankrijk warea ia onderhaa delifig, zake ds troonopvcJging van Spanje, waai een familielid van den Duiischaa Ksuer kaadidaat was. Frankrijk wilds dat ds Keizer dit belette. Hij stond toe, maar Frankrijk v/ild? dat hij zich verbond, zich aliijd daartegea te verzettsn, en zoad, om dat te vragen, zijnea afg8?atït naar den Keizer die daa te Ems was. De Duitsche Ksizsrstemde ia eenen zekersa zia toe, en hij liet 's avonds zijn oaderhoud met dsn gesa t per depsche kennsn aan Bismarck. Dezê deed ocgenblikkelijk de depeche ksnbaar makan door ai de duitsche bladen, taaar hij had ze ge heel verminkt. Hij liet aria staan wat onaaûge-naar.! was aaa Frankrijk, en liet weg wat er voor.ieelig was aaa Frankrijk. Dat miek grootea ophef te Beriijn tegen Frankrijk, maar te Parijs was het nog vsel erger. Niet wetend dat die depeche verminkt was, zoe Di-slc A men uit harea iahoud dat de duitsche Keizer ds vraag van Frankrijk verwierp eu bo"? dise dat hi} d»", Is-^^sgjjïin algf-ï^nt onbe-leefd had ontvangen, en alzoo een affront deed aaa hun land. En 't was er bovea op. De Franschen waren woedend. Twee dagen nadien vergaderden de îraaschs Kamers, en drie dagen later verklaardea zij dsn oorlog aan Duitschlaad; 't was dea 18 Juli. Bismarck had zijn doel bsreikt. Sinds lang wrocht hij om de eenheid te bekomen onder de duitsche landen. Reeds had hij ten grooten deele gelukt door 'tgeweld, doch zonder dat al de streken van Duitschland dat gcern hadden. Daar hij wist dat zij allen tegen Frankrijk waren, zoo hoopta hij, dat sen oorlog tegen den « gemeenzamen vijand » meer eenheid nog zou teweegbrengen. Ter zelf der tijde, hij zocht om 't duifsch groad-ge'oied nog te verm@erderen en nieuw geld ie slaan. Daartoe had hij op voorhand groote onkosten gcdaan om 't leger wel ia te richten, waarin hij zeer goed bijgestaan was door Mcltks, een van de b«ste g^naraals die er be-stonden.Zoo voorbereid, kwam voor de Pruissn de oorlog t«r goeda stonde, zooveel is mser dat hij in gelukt was door esnen esrloozen trek, Frankiljk zelf den oorlog te dosa verkïaren. Dat miek immsrs dea oorlog volksgezind in Duitschland, ea het oprukkea van hist duitsch leger geschiedda in voile gesstdrifi. De oorlogsbewegingen vatten aan, den 2 Oogst — ïêlfste datum waarop Duitschland nu aan België zijt* ultimatum zoed. In cm volgead nummer verhalen wij verder ds vmchillitre vsldslagen die plaats hadden, en 't bsleg van Parijs. Als vergelijkenis met dezen oorlog en de iegeiiwoordigan troîsp«snt>sv;egiag?sn zal dat vas 't ailsrgrcotete bslang zija. ~m. —-1.. . .. . —— 1 1 Voor onze kasitwerksters. Onder de menigvuldige ambachten di® te lijdaa hebbsn van dsa oorlog, teltea oaze kant-warksters.Ds kanteahaadel ligt sfil. Geen tnidde! van nog kanten uit te kveren. Dit is een « artikel de luxa » en '1 is van 't eerste dat stiile valt. Na oorlog zal het 00k htii laatste zija om h«r.s em:r >sn 't is grootelijks te vre«!z«n dat een langas tijd no? ds prijzen zsar Iaag zullen zijn. Om al die redsns durven 't maestendesi der kanthandelaars bijna geen kmtm meer koopsn, en deze dis er koopen, nemea enkel de kanljes aan vas de werksters di® siads langs kalant zijn. Daarmsa zijtï. esn groote hoop van onze werksters zonder werk m zonder winning, wat een zeer jamœerlijk dipgei is. Dat inziande hebben twee hserea die den ganschen dag met de huip aan wsrkioosen bezig zijn, "t gedachi op^svat eea Comikti te stichten om de kaûtjes op t# kooptn. Wij kunnen Biat penosg ditgelachttoçjuichên, z«k«r dat de wsrksfers er 00k zuilçrj cm jubelen. Ziehisr oaar wij vernemsn fco® de zaak sc<u irgencht zija : De aaakoop zou geschiaden ia v? rsiandhou-ding met de kanthandelaars dis b;g®eren aan 't Comiteit d@el te nemen* Alka zija er aanvêgrd op a*r«vraag. Er is immsrs gejsn spraak yen concurrentis aan te doen. Mogen we> kea aile brugsche w«rks!ers dis op voorhand de aanvraag ervan dosa. Tôt hiertoa wfSaa wij aog niet waar dit zal geschieden. '(Geld wordt vsstscnafen door eesige liefdadige personea. di« ni«t alkinlijk aile intrsst sfstaap, maar zsifs bgreid zijn verliezen te onderstaan. — Vaa wiastrsn t« doea voor dat Comiteit kan #r volstrekt geea spraak zijn. Moast er bij gdukke iets gewonnen worden, aiks zou naar da werksters gaan. Aan dai Comiteit hebben de Hospicsn en 't Bu-rtei van Weldadigheid 00k geld geleend. 't Is immers eea werk voor den arma, ea dat geld zd wel bsstsed zijr?„ Er is aogtans maar spràak van sene leeaing, niét van eens bloais gift. Wij hopen dat dit Comiteit binnen kort ia werking zal tredea ter voidoening van iedereen. Wij herhalen aog oîîzsï ggluk^easchts ®aa de inrichters, —- omdat hunne werking oversen-stemt met de princiepen dis wij altijd voorston-den : Lisver lsven vaa sea looa dan van al-moezen ! « Afrekening na den oorlog. In een hoofdartikel spreekt de « Times », het groot blad van Londen, als volgt over België en de Belgen : « Op het oogenblik dat de oorlogs vloed gaat bruîsen tegen den levenden muur vaa Franschen en Esgelschen, dis den weg naar Frankrijk afsaijdt, moeten de gedachten vaa aile mannen en vrouwen van dit land (Esgeîasd) eens te mser gewijd zija aan het edelmoedig volk, welks heldhafiigheid den eerstea duitschen aanval '/srijdôld heeft. « België en de Belgën hebben een oaverganke-lijkea roem verworvea ; maar wij, wiea de gift-lucht van dsn oorlog slechts licht geraakt heeft, wij verstaan nauwelijks den vreeselijken prijs «raarmeê de Belgen hunnea wearstand bstaald sebbsn en voortbetalen. Niet alleen is het beste jelgisch bloed vrij vergotea, niet alleta is de îoofdstad vaa België bezoedeld door de vreemde jezstting, het belgisch vaandel vertrappeld ea séné uitzinaig overdreven oorlogsschattiog vaa :ijeen rijkdom gelscht, maar zijae velden eu (ijse bserdsteden, zijrs« steden ea zfjaa dorpen, :ijne fabrièkeo en zijne hoeg vens die dea îroadsteea vat; '.ijoer- voorspoed uiimaakten, sijn verwoest. Er zulien jaren, misschisn ge-.lachten voorbijgaan, vooraiear die puinets kun-îen hersteld wordfa. I 'd»r er,gelsch hert heeft >p dit oogenblik desrcis met dien nood. « Maar de gesegînheid is thans onvoldoende; tei-s spoedige en afdoÊade hulp is vereischt en noet verschaft worden. Wann®sr, zooals wij lopen ea gelooven, de oabasçhofte Duitscher :al vsrpteîterd zijn onder de macht der Bond-ïcnotsn ea België's grond zal verlost wezen -an de schacde ïijosr «a?w«?.igheid, dan zal Selgie krachtens de beqinselen van eer ïn recht, de eerste moeten zijn om ver-30edingen en schadeloosstellingen te dntvangen. Maar intussc î'in h««ft h#teag«lsch rolk voor pîicht hem prakiisch ter hulp le comea » De tragiek van een klein volk. Uit het katholieke « Centrum » van Utrecht, in zijn nummer van 24 Aug. : Er is te dezer plaatse reeds opgewezea hoe tragisch het lot van oazea zuidelijken-buurstaat is in den Europeeschen oorlog. Als kleitse, vredelieveode mo^endheid stond het buiten de rosrselee der zoogeaaamda « hooge » politiek, welke de groota mogend-hedea tegen elkander het zweerd hebben dosa îrekkeu ea kon het niet anders wenschen, dan

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.