Vooruit: socialistisch dagblad

1215 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1915, 21 Avril. Vooruit: socialistisch dagblad. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/513tt4gr64/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Drt5kster-UJt2$cT8»«* Sam: Maatschappij MET LtCHÎ beslucrder» p. PE VîSCH. Ledebeirg-Qent . . REDACTIE . . ADM3NISTRATÏE iiôaGPCORT. 29. GENT VOORUIT Drgaan de/1 Bekfisohe Werkliedenpaptij. — Verschjjnende a/k dagen. ABONNEMENTSPRUS BELGES Dr le Rsaenrica. . . , . tr. 3.2a Z-sa maandeo > , , , . fr. 6.50 Een jaar. fr. 12.50 Men abonneert zicti op atle poslburecic» DEN VREEMDE OHe maanden (dagelijks verzonder). . . . . . tr. 6.73 Verordening Gent, den 14 April 1915. a) Het uitstaJlen van afbeeldingen, photo" gr&phieën, briofkaarten en dergelijke der Belgische koningsfamilie, alsmede het ver-koopen van zulke afbeeldingen in winkels cf Ôp straat is in het Eta.ppe-gebied ver-boden.Ovetredingen worden met geldboete tôt 300 Mark of hechtenis, naar gelang oolc met beide tegelijk gestraft, voor zoover geen strengere straf moet worden toegepast. b) Wie drukwerken, geschrifte' of afbeeldingen, die eene beleediging tegen Duitschers bevatten, vervaardigt of hiertoe me-dewerkt, dezelve verwerft, bezit. verkoopt of anderszins verspreidt, wordt met gevan-genis of geldboete tôt 5000 Mark of met een dezer straffen gestraft, voor zoover volgens de wet geen strengere straf moet worden toegepast. Dezelfde straf treft hem, die met opzet of voorbedacht onware berichten over den oor-log verspreidt. De Inspecteur der Etappe. éé L# I31#n PubBEc n ¥ ESnde r&ad! t' Elude zinnsn! n Onze titel is geenszins misplaatst, als men ziet tôt weLke armzalige argumen-ten dat groot burgersblad zijnen toe-vlucht moet en durft nemen, om zijne renteniers en groot-eigenaars wit te was-sheen.Lees 't volgende brokje : Maar er zijn niet alleen eigenaars metsers of zonen van metsers, daar zijn ook nog de groot-eigenaars, die van vader tôt zoon talrijke domeinen in bezit hebben en die er van leven zon-der een winstgevend werk te verrich-ten.Zijn zij, maatscbappeSijk gezisn, nuttig, die groote eigenaars ? Het ware stout door hetgeen vooraf-gaat Siun rrïaatSGhappeiîjk nut te dur-vm îocoSienen Vil Veronderstellen wij dut de inkom-sten (renten) verdwijnen en dat er geen middel meer is, om aan het noo-dige te geraken, om te bestaan, dan te vverken. Zouden er nog genoegzaam men-schen zijn, die er in toestemmen van zich kosteloos toe te wijden aan het bestuur der gemeenten, aan dat der werken, aan de economische en sociale opheffing? Is de landbouw-vooruitgang niet be-gonnen vooral door de eigenaars be-wust van hunne taak? Zoodtis als er geene groote eigenaars «n renteniers meer zijn, dan zijn er geene gémeentebestuurders, geene man-nen meer die werken aan de sociaal-eco-nomische opheffing van het volk, in de stad zoowel als op den buiten. La Bien Public die deze stelling verde-digt, moest ons, om te beginnen, die grondeigenaars en renteniers doen ken-nen die daaraan hunnen tijd, hun talent 'en hun geld besteed' hebben aan cle opheffing van het volk. Wij zijn zeker hem te zullen en te kunnen antwoorden. Wij wachten hem af, 't zal geheel zeker maar een magere plat zijn. In ieder geval zullen wij daartegenover de werken, de pogingen op aile gebied kunnen stellen, door de werklieden zelve gesticht en gedaan tôt hunne eigene economische en sociale opheffing. Overigens wat kan een rentenier of een groot-eigenaar ten slotte doen of ten slotte wat willen zij doen voor de economische opheffing der werkende klasse? Afzien van hunne renten? Nooit of jamais niet. Welnu, zonder dat is al de rest toch maar beuzelarij, kleinigheid, waarmede de kaste der grondeigenaars en der renteniers niet te verrechtvaardigen is. Dat men kosteloos geene gemeente-bestu.urders meer zou vinden zonder de £"htbare renteniers en groot-eigenaars, allons, Bien Public, dat is een lolleken, hé? Leg het burgemeesterschap in aanbe-steding voor al de steden en gemeenten van België en er zal een schoonen stuiver san overschieten, nog zonder renteniers er) grondeigenaars. Wat de grondeigenaars van den bui ten betreft, die zich bemoeid hebben met den vooruitgang van den landbouw, dat erkennen wij. Maar Le Bien Pubîlc zal ons ook toe-geven, dat die heeren daar aile belang bij hadden voor hunne renten, door de verhooging der pachten. En de landbouwers-huurders mogen 't profijt aan hunnen neus knoopen. * * * Le Bien PufoS&s wordt langs om zon-derhnger naarmate hij zijn ongelukkig pleidooi voortzet. Ziehier wat hij durft schrijven : Zouden de bronnen waar men de liberale of vrije beroepen vindt, niet opdroogen indien de înkomsten wer-den afgeschaft?, Zeker ziet men uit den schoot van het volk soms een welsprekende advo-kaat, een talentvolle dokter, een pro-fessor der hoogeschool of een partij-leider enz. opstaan. Maar wat tijd en wat opofferingen zijn er niet noodig om een rechtsgeleerde, een man der wetenschap, een regeerder te maken! Men moet intussohentijd leven. Trots de studiebeurzen en de reizen kan de klasse der handwerkers maar bij uitzondering aan de verstandelijke keurbende rekruten leveren, omdat de rcoodzakeîijkheid ds? onmiddeliijke winst zich in de famëiiën verzet tegen do langzama ontkiemîng der boogere intelHgertties. Het is de opbrengst der grosidan en van het kapitaa! tvie voorzieê in dis aanwcrvirig. Ah, Bien Pufcîic, die rechtzinnige be-kentenis is u zekerlijk ontsnapt. Wij zijn geen dommerikken, want trots al onze armoede, trots al de sociale lasten die op onze arme schouders druk-ken, komen er uit onzen schoot nog welsprekende advokaten, hoogeschool-pro-fessoren, talentvolle geneesheeren en be-lcwame partijehefs. Maar 't is tocli tengevoige des* ellende die op onze famî'iën weegt, dat wij de keurbende der hooger on.«wikkeiden niet meer kunnen aanwisilen en zeifs corn-pleet vervangen. Ha, duizendmaal bedankt voor die eerlijke bevestiging van hetgeen dat wij altijd zegden en wat onze meesters lang voor ons reeds gezegd hadden. Maar met uwe taktiek van de groot-eigenaars en de renteniers het monopool te laten eener hoogere ontwikkeling, daardoor doemt gij de werkende klasse om eeuwig de minderen, de slaven te blijven, die in gebrek leven zoowel geestelijk als stoffelijk, omdat zij arm zijn trots hun goudscheppenden arbeid. Ehwel, die roi weigeren wij te spelen, tegen zooveel onrecht staan wij op. 't Is geheel de reden van onzen onver-biddelijken, onverzoenlijken strijd tegen het kapitalisme, dat den slag zal verlie-zen.Uwe bekentenis is van zooveel gewicht voor ons, dat wij nog een artikel zullen wijden, namelijk aan 't slot van uw schrijven, en uw nummer van Mardi 13 avril 1915 zal bewaard blijven. F. H. Uit de wereld der officieele liefdadigheid Een prestige jeugd had hij niet gehad. ^ooals van zelfs spreekt had hij ajs arbei-' -sakind. talriika mœteiin wisse-n, waar naar zijn jonge hartje zoo menigwerf verlangd had. Bovenal aan zijn zucht tôt lezen was zoo sober voldaan geworden want, al was hij eenig kind en al verdien-de vader als timmerman en good vakman — in vergelijking met andere arbeiders ten minste — een vrij goed weekloon, prenten-en leesboeken waren een onbereikbare luxe geweest. Maar het gémis aan boeken was nog niets geweest,-vergelefcen bij het -verlies zjjjEiex ouders. Op zijn elfde jaar trof hem die slag. Eerst was vader op zekeren droeven dag op een baar thuis gebracht ; dooa ge-vallen van een steiger en een half jaar later was moeder hem in het graf gevolgd. Zij was nooit bijzonder sterk geweest en bovendien van 'n teringachtige familie, zoodat de tuberkulose in haar maar al te gemakkelijk een slachtoffer vond. Nu stond hij alleen op de wereld. Familie die hem tôt zich kon nemen, bezat hij niet; 't waren ook allen proletariërs. De eenige weg die voor hem openstond was 't wees-huis en reeds den dag na moeders begrafe-nis was hij in die inricliting ondergebracht. Wat was iiem dat afgevalleii : geen vrien-delijke woorden, geen lieide ; ailes hard en streng. Doch hij was jong en dan went men gemakkelijk ergens aan en zoo was hij ten slotte ook hieraan gewoon geraakt. Nog een jaar mocht hij naar school en toen hij, na afloop van den kursus, met een eervolle vermelding voor getrouw schoolbezoek en een boek in prachtband voor vlijt en goed gedrag de school ver-laten had, moest hij Ôp een avond in de vergadering der «heeren» komen en werd hem medegedeeld dat hij thans zijn be-roepskeuze moest doen. Hij moest er eens over denken wat hij worden wilde en het dan in de volgende vergadering, over veer-tien dagen, maar komen vertellen. O, daar behoefde hij niet over te denken : onderwijzer wilde hij worden, dan kon hij leeren en dat was zijn ideaal. De heeren hadden elkaar eens aange-keken : onderwijzer — een weesjongen onderwijzer î — Neen vriendje, dat gaat niet, had de président dezer edelmoedige vergadering hem geantwoord. Ge moet een ambacht kiezen : werken hoor, want heeren worden in deze inrichting niet gekweekt. Overigens moogt ge worden wat ge wilt : smid, timmerman, metselaar — ge hebt maar te kiezen. Dat was een teleurstelling maar... als meester er zijn best eens voor wilde doen? Meester had zijn best gedaan, had den regenten verhaaid van den goeden kop van zijn besten leerling. Zonder resultaat. Het had volgens hen niet in de bedoeling van den stichter gelegen den pupillen gelegen-heid te geven tôt studeeren, hoewel zulks nergens verboden bleek te zijn. De dokter was er ook aan te pas gekomen en had de regenten eveneens trachten te bewegen den jongen zijn zin te geven, ook in ver-band met zijn lichaamsgesteldheid ried hij dringend af hem een vak te laten leeren. De studie was geknipt voor hem en om de vrij gieringe kosten behoefde men het toch ook niet te laten; een weeshuis dat zoo schatrijk is. Geen redeneeren mocht baten. «Stel u voor — aldus de regenten — vandaag wil er een onderwijzer worden ; morgen komt er een die advokaat wil worden en dan komt er geen eind aan. Nee, Nee, 't ge-beurt niet en daar mede basta..» 't Gebeurde dus niet en reeds een week daarna kon men onzen vriend bezig zien, steenen voor een in aanbouw zijnde huis aan te dragen. Dat is nu zoowat drie jaar geleden. Gistermiddag heeft men hem begraven. De tuberkulose had weer een slachtoffer gemaakt. Een slecht vak ook, metselaar: altijd stof en klimmen en klauteren. Dominee sprak aan het graf over de , schoone bloem, op 't veld verheven, wier ranke stengel door een plotselingen ruk-wind werd geknakt. Ik stond er bij en dacht ook aan de schoone bloem, die — nauwelijks ontloken — reeds door de logge klauw van dat gru-welijk monster, dat kapitalisme heeffc, was vertrapt geworden. Het vraagstuk dar Dardanellen In de vierde aflevering van het Tijdschriît voor Economische Geografie wordt van een anthropa-geographisch gezichtspunt het vraagstuk der Darda'nellen en der Zwarte Zee behandeld: « De beteekenis van de zeestraat der Dardaneilen voor de economische ontwikkeling wordt uitvoerig nagegaan van de oudste tijden tôt nu toe, en in verband daarmede wordt de °eonomische geschiede-nis der Zwarte Zee en van Konstantinopel beschreven. Byzantium was in de middel-eeuwen een kruispunt van de belangrijKste handelswegen van dien tijd, waar Italianen het hoofdaandeel in den fcandel hadden, waar ook Arabieren, Slaven, Duitschers, Grieken en handelaars van verschillende Aziatische volkeren kwamen. > Na 1453, toen de Turken hier de macht hadden, was de Zwarte Zee . 00 goed als ge-sloten voor vreemden. Doch de geschiedenis van Rusland werd beheerscht door de vraag, de Zwarte Zee te bereiken, en eerst in 1792 werd llusland het grensland der Zwarte Zee in het noorden. Daarmede be-gon een nieuw economisch leven in het ach-teruitgegane kvtstland. Het streven van Rusland om vrijen doorgang door de Dardaneilen te verkrijgen wordt vervolgens na-gegaan tôt den tegen.wpordig,en tiid. RuSt, land beoogde eerst Turkije vit de Balkan-landen te verdringen en door vasallensta-ten van Rusland te vormen, die geene hin-dernissen in den weg zouden leggen tegen het voortdringen van Rusland naar de Egcïsche Zee. Toen deze bedoeling afstuitte op den tegenstand van Engeland en Oos-tenrijk, en later door den zelfstandigen strijd der Balkanlanden tegen Turkije, moest een andere gevolgd worden. » Do groote beteekenis van Konstantinopel voor den handel in de toekomst wordt aangetoond, en Engeland speelt hierbij de eerste roi. Uit handelsoogpunt de Darda-nellen-kwestie beschouwend, is het gevaar-lijk spel voor Frankrijk en vooral voor Engeland, om samen te werken, de Dardaneilen in handen van Rusland te brengen. Roemenië en Bulgarije zien terecht in de heerschappij van Rusland over de Dardaneilen eene bedreiging hunner belangen, en het is verklaarbaar dat deze zich thans onzijdig houden, terwijl de tegenstand van Duitschland, dat bij den spoorwegaanleg van den Bosporus naar Klein-Azië betrok-ken is, goeden grond heeft. » Waar zoovele algemeene belangen aan die uit economisch-geographisch oogpunt belangrijke plek verbonden zijn, is het hoogst gevaarlijke politiek, den grootsten Europeeschen Staat, die in cultuur en op-vatting nog verre van het westen staat, de macht geheel in handen te spelen. Dat Engeland, hetwelk de meeste scheepvaart door de Dardaneilen en op Konstantinopel heeft, zoo van politiek veranderde,is onver-kla-arbaar. Mocht het gebeuren, dat de aan-slagen van den driebond op de Dardaneilen succès hebben, en dat de Russische vlag te Konstantinopel de Halve Maan vervangt, dan ligt daarin de kiem van nieuwe oorlo-gen in de toekomst, waarin de Balkanstaten zoowel als de Westersche Staten betrokken worden. Een verzekerd vrij verkeer door deze in de toekomst voor den handel nog van grooter beteekenis wordende zeestra-ten : dat is een belang voor de meeste mo-gendheden. Moge de staatkunde der groote mogendheden dit bijtijds in zien. » Het hooi- en ^ Wij begrepen niet waar men zoolang bleef met het hooi- en strooibrood, maar toch wis-ten wij dat het de duitsche scheikundigen zouden zijn die er voor den dag zouden mee komen. Naar men vertelt heeft men den vermaarden privaat-docent-doctor Hans Freidenthal, van de berlijnsche Hoogeschool, aangesproken en hem gezegd : Daar de paar-den en andere sterke dieren zoo goed het leven houden met hooi en strooi is het zeker dat die goedkoope voortbrengsels onzer aar- de, een aanzienlijke hoeveelheid voedzame bestanddeelen bevatten — en nu is het zaak die bestanddeelen te ontdekken en te vinden op welke manier zij kunnen gebruikt worden om den mensch te voeden 1 Privaat-docent-doctor Friedenthal heeft zich met eene echt germaansche hardnekkig-heid aan het werk gesteld en nu moet hij laten weten hebben : Ik heb na lang zoeken gevonden dat er een smake-lijk broodmeel kan bekomen worden uit het hooi en uit het strooi — maar vooral uit het haverstrooi dat maar geen geld waard is. Privaat-docent-doctor Friedenthal is een vermaarde scheikundige en zijn schrijven was natuurlijk vergezeld van de noodige wetenschappelijke uitleggingen, die aïs volgt kunnen samengevat worden voor den leek. «Hooi, strooi en vooral haverstrooi bevatten ontegensprekelijk een overvloed van kos-telijke voedsslbestanddeelen. Ongelijke voed-selbestanddeelen. Ongelukkiglijk voor dier en mensch zitten de cellen van deze voedsel-bestanddeelen opgesloten of weggestoken in de dekwanden van groote cellen. En de wis pelturige natuur heeft bewerkt dat de dekwanden van die grootere cellen overtrokken zijn met eene dunne laag rekgomachtige stof, die haar onaantastbaar maakt voor de ver-terende sappen der dierlijke maag. «De groote kwestie was nu van te weten of men die laag van rekgomachtige stof, dien «imperméable» van die «rooverscellen» niet kon vernietigen of «desimpermeabilisee-ren» om de opgesloten voedselbestanddeelen los te maken en daarin zijn wij na lang zoeken gelukt!» In de memorie van toelichtingen van den geleerden scheikundige heet het met uitge-breide explicaties dat de ontdekking hem niet zoo maar uit den hemel gevallen is, dat hij met zijne discipels eene eindelooze reeks van scheikundige ontbindingsproeven heeft moeten zoeken naar den molen waarmede hij het strooi kon malen, enz. enz. Privaat-docent-doctor Friedenthal is er niettemin in gelukt om wetenschappelijk te bewijzen dat vooral het haverstrooi eene groote hoeveelheid voedzame bestanddeelen bevat en wel als volgt: Een kilo volgens zijn stelsel bewerkt en ge-malen haverstrooi bevat aan voedende stof-fen 700 calories, plus 1,2 % eiwitstoffen, 1,3 % zetmeel, met eene zekere hoeveelheid sui-ker, dextrine, enz., enz. In zijne proeven volslagen gelukt zijnde, had de heer Friedenthal verleden week een paar brooden ge'oakken voor hem en zijne discipels, en allen waren zij het eens om te verklaren dat het openop den snraak had van allerbeste roggebrood. Eene volgende maal had de heer Friedenthal een weinig zout en vet in den deeg ge-werkt en zoo had hij een brood bekomen dat een heerlijken geur had en zoo fijn smaakte als sommige versche groenten. En bij slot van som zullen vijftig kilos haverstrooimeel niet meer dan 3 marken kosten terwijl het havergraan, waaraan thans reeds zulk groot gebrek gaat komen, voor dezelfde hoeveelheid 13 marken kostl Europeesche Oorlog lu Wesf-VIaenderan ©o ira 'î lieeriee m Frankrijk OfficieelG telsgram : 8Jâf ISesitscla© Iitobs GENT, den 19 April 1915 : Ten Z.-O. van Ieperen Engelschen uit de nog door hen bezette gedeelten van onze stelling verdre-ven. Hun poging de heuvelstelling door sterken aanval langs de spoorweg Ieperen. Komen op nieuw te nemen mislukte ondei de zwaarste verliezen. Tusschen Maas en Moesel artilleriege-vechten.Fransche aanvalspoging tegen Combres-stelling door vuur verijdeld. In de Voge-zen mislukten twee Fransche aanvallen tegen de door ons genomen zadelstelling. Ten Westen van Reichsackerkopfen tegen hoogten ten N. van Steinabruch aanval ; Franschen na sterke verliezen teruggewe-ken. Toestand in Oosten onveranderd. Oit FrMsdlBa PARIJS, 17 April. (Reuter.) J^vondcom-muniqué : Drie tegena.anvallen der Duitschers bij Notre Dame de Lorette en een bij Eparges zijn afgeslagen. Bij een a.rtilleriegeveeht in het bosch van Montmare hebben wij drie vijandelijke bat-terijen tôt zwijgen gebracht. PARIJS, 20-4-15. (Ambtelijk) : De rust welke den dag van gister kenmerkte, werd enEel gestoord door eenige plaatselijke in-, fanfceriegevechteû- In het Aienedal, in 't Woud van Saint1 Mart aanval onzer loopgraven. De artillerie hield een bajon et-stormaanval aan. In Champagne noord-west Perthes moes-ten de Duitschers eene plaats ruimeo. In Woevre enkel kanonnade. In Lotharingen ondernam do vijand in de omgeving vaai het woud van Parroy ver-schillige kleine aanvallen, bijzonderlijk in Bures, Monoourt, Embermenil, Saint Martin.In Elzas vielen de Duitschers tôt drie-maal toe onze loopgraven bij den kleinen Reichsackerkopf aan. $ j{£ $ Adr é Bossisoli-PoelsGiie-Oaliciselie grens Uît Ooslesirijksche W. T. B. WEENEN, -->-4-15. (Ambtelijk): In Russisch-Polen en West-Galicië geene bijzondere gebeurtenissen. Aan het Kar-pathenfront heerscht, afgezien van onbe-duidende gevechten in het Woudgebergte, waar wij 197 gevangenen namen, rust. In zuid-oost Galicië en in Bukowina enkel artilleriestrijd. Uât ^yssiscla© Ssr®n PETROGRADE, 17 April. (P. T. A.) Offi-cie&l bericht uit het groote hoofdkwartier : De krijgsverrichtingen in de Karpathen hebben zich den 15 dezer geconcentreerd op den sector tusschen de dorpen Telepocza en Zuella, In de riehting van Stryj hebben wij aanvallen van vijandelijke aJfdeehngen afgeslagen.Op de andere gedeelten van het front is de toestajid onveranderd. 'éî" h3Eï* M. "fit® Priis per nernmor : voor Bolgia 3 centiemen, voor den reemde S csntiamou Teîsfooa s iSadactic 247 «» 'Adjsîiîsâstpatà© SS4-5 A.'ilîSL t

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Ajouter à la collection

Périodes