' ^ h Hidli ■ ■ ■ ■ t fîitfn ifjtai l/i »I«efv U ïtçv ciswu fank Maattchappij H ET L1CHT bestunrder» P. DE VISCK. Ud«b«rg-G9*t .. REDACTIC .. ADMINISTRATIB j HOOGPOORT. 29. GENT VOORUIT ABONNEMENTSPRIJS BELOIE Ofte iMudtn. . . . . fr. 3.21 Zes moarxien ..... fr. 6.54 Ecn Jaar ....... fr. I2jf Mto abcnneert dcb op al!« postboreeM DEN VREEMDE Drie maandcn (daseltjka venvnden). fr. 6.TS Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.— Verschijnende aile dagen. LEVE MINISTER EDWARD ANSEELE ! DE PLECHTIGE MANIFESTAT1E ter eere van Minister EDWARD ANSEELE De Gentsche Afdeeling der Belgisehe Socialistische Arbeiderspartij heeft op Zondag, 8 December 1018, een der prach-tigste dagen baleefd, die hare geschiedenis tôt op heden kende. i->ie plechtige dag, den vriend Edward 'Anseele gewijd ter gelegenheid zijner be-noeming tôt minister, zal in het Guldeo ' Boek der werkersgeschiedenis eeuwig aan-geteekend blijven. Een mooi, giewenscht wêer. Vanaf 2 uur in den namiadag kwam beweging op de historische plaata : de Vrijdagmarkt. Onze kommissarissen deden goed hunnen dienst; de vaandel-, kartel en- banderollendragers toonden de plaats aan wa&r de betoogers zîch verzameien moesten. Kwart oter twee kwam een groote stoet op de Vrijdagmarkt aangestapt; vaandel aan 't hoofd : 't waren de machimsten, stokers en arsenaalwerk-lieden, gevolgd van groepen onzer vrienden varn Ledeberg en Gentbrugge. Wat later zijn het de vrienden der Heu-▼elpoort. harmonie voorop, — en terloops gezogd, die er goed op staat, — weldra gevolgd van akkordeonisten met de groepen der Muide achter zich. Daarna Kwamen ook de fanfare « De Volksvrienden », met de kameraden van St. Pietens aangestapt. 't Word een ongelooflijk gedrang, en die beweging deed ons terugdenken aan de gewichtigste dagen, die wij in onze drukke uren kenden. Zoj vormde de manifestatie zich op uit-stekende wijze en te 8 uur stipt : tromslag on klaroengeschal onzer Harmonie « Voor-uit > de stoet zette zich in beweging 1 De politàe had aile moeite om de massa op afstand te bouden. Weldra beft onze Harmonie eene krachtiçe marsoh aan... Na meer dan 4 1/4 jaren konden de georgani-seewle arbeiders, met muziek en vaandeil aan 't hoofd, het luider dan ooit voor allen die h&t hooren wilden uitkreten ! dat zlj met energie en wilskracht aile ellende van den oorlog hebben doorstaan, dat z» zich waardig en kalm aan de omstandigheden hebben verbond«n, maar even krachtig de vurige aankle-vers der politioke gelijkheid, van meer en beter ekonomische wetten zijn gebleven, dat de oorlog hen meer dan vroe-ger tn hunne socialistisehe overtuigine heeft geeterkt. Bij de hiervore® aançehaalde muziek-korpsen, de vakvereeniginigem, kunstkrin-gen, ooderlinge bijstand, samenwerlring, propag&ndakringen van Gent, Ledeberg, Gentbrugge en St. Amandsberg opsommen die met vaandel, gfcandaard of kartel in de manifestatle opmarcheieiden, son ons t® ver leiden. In één adem willen we zeggen dat allen overtalrijk aanwezig waren, dat niet één enkele aan den oproep ontbrak ! 1 Maar plichti gebied ! Wij moeten eene b(j aondere hulde brengen ; 1° aan de Staats-werklieden, die 87 rij®n van 5, 8 à 7 per-sonen tel den ; Staatsbedienden die ook een groep talrijke betoogers hadden ; Joog» Wachten die honderden leden hadden bijeengebracht en wier vlag door een soldas* gedragen werdj de çietajuUaei die 95 rijen vain 6 à 7 personen telden; en dan de katoenbewerkers, wevera, vlaibe-werkers (sters). houtbewerkers, gemengde vakken, sigarenmakers, dokkers, enz., enz., zonder onze vrouwengroepen t» reke-nen, die een zeer talrijk kontingent vorm-den.En : « At last 1 » Onze IJzerjongens dite fat den stoet fier aanstapten! Wij gevoelden ons gelukkig, trotach, en het bewustzijn welde in ons op dat we on-overwinbaar zijn, wat men ook poge I Het zi-b de Gentsche socialistische werkera in het bloed : wie aan de partij raakt, raakt hen 1 Handen er af dus I Onze vier muziekkorpsen : « Harmonie Vopruit », « Akkordeonisten », Harmonie « Vrijheid door Broederschap », Fanfare « De Volksvrienden », allen lieten onophou-dend hunne opwekkende- en strijdmarscheo door de straten der stad dreunen. Als opschriften die in den stoet werdem gedragen lazen wii: De WerklIedenpartJJ brengt hulde aan Edward Anseele, ter gelegenheid zUner benoeming tôt minister. » — « Onze soldaten, zoo dapper ln 't ge-veeht, veroverden een deel van 's werkers reeht» — «Algemeen stemrecht brengt vrede in 't land. » — « Socialisten, Jubelt, een «wer zonen wordt een zetel van 's lands bestuur tocvertrouwd. » — « De Soc. J.-W. huldigt Minister Anseele. » — « De Staats-werklieden aan Edw. Anse<»le en naar den tnomf voor vry vereenigingsrecht ! » — «Triomf! Triomfî! Algemeen Stemrecht zegeviert !» — « Proîetariers ! Rechtvaar-digheid zegeviert over 't geweld. » — « Werkers, ten strijd ! De toekomst 1s aan U ! » — «Van Letterzetter tôt Miniaier! Leve Edw. Anseele !» — « Werklieden «n Bnr-gers. De Werkliedenpartij wordt als r&. geerende partij erkend. » — Werkers, juichl ! De triomf der Dcmokratie la ln aantooht ! » Al deze opachriftem werden goed gele-zen en op vele plaatsen toegejuicht. Ook onze Edw. Anseele, die ia den stoet maroheerde, was van tijd tôt tdjd het voor-werp van een openlijk huldebetoon. In één woord : de manifestatie telde vele duizenden betoogers! 't Wae iets prach-<igs, den vereerden «ocdaal-demokraat waar-dig.Zonder eenig Toorvaî lcweum de deftig-waardige stoet aan het oud Feestlokaal der Bagattemstraat, waar eene meeting plaats had en Edward Anseele het woord voeren zou. IN HET FEESTLOKAAL, Bagattenstraat Wanneer deze praohtige huldebetooging aan het Feestlokaal was gekomen, waB de groote zaal reeds half bezet en nu nog moesten de duizenden betoogers plaats vin-den, wat een onmogelijk iets was De zaal was dan ook spoedig volgeloopen, en wanneer de gevierde, minister Edw Anseele, op het podium verscheen, werd hij op een krachtig en aanhoudend hoerageroep ont-haald.Toeo om S S/t uur de meeting door sa»*1 J. LAMPENS, volksvertegenwoordiger, werd geopend, waron zoowel podium als zijgangen en nevenplaatsen opgepropt vern toehoorders, en marcheerden de laatste betoogers steeds gez^ind door de straten. LAMPENS zegt dat, het) openen dezer ver-gadering eene der ge.lukluigste uren van *ijn leven is. De beiooging vam heden ia, zooals te verwaoht«o was, monsteraohtdg geweest. Wat ons heden verheugde is, dat twee frakties in den stoet opmarcheerden, na-melijk soldaten (l id bravoçeroep) en staatswerklieden (nieuwe toejuichmgen), die het vrij vereenigingsrecht aam 't ver. overen zijn. . De betooging van heden is een kraohtig protest geweest tegen hen die zegden dat er niets veranderd i^ ten bate der arboi~ dende klas. Niets is meer valsch ! _ Heden zijn we allsn in feest, maar de dag vain heden doet ons ook terugdenken tôt dezen wàarop den betreurde Edmond Van Beveren is ter aarde besteld ; dan was het een dag van algemeene treurnis, maar tevens werd er ook plechtig gezworen dat zij.n werk met meer .a&ikeid dan ooit zou zijn voortgezet : Wij hebben ons woord stand gehouden, en 't is de volbranging van dit woord dat ve heden plechtig vie-ren. (Toej.) . , , Anseele wordt hedfn gevierd en geîeest! V6<5r veertig jaren werd hij door de burgerij uitgescholden voor «7ette klakke». Welnu( vriend Eduard, v66r veertig jaren waart gij letterzetter en <;vette klakke», en heden zijt gij minister. Gij hebt het ver gebracht.(Luid hoerageroep). Proficiat erom. « Ziet wat er tôt st? id werd gebracht: de kooperatieven van ve 'bruik en voortbrangst bloeien ondanlt3 vervclgingen, dat m het be-wijs der overtuiging i.ie in U steekt als ver-aekering van de machj van het proletarifliat. V66r eenige jar&T) vas Anseele een gevaar voor de finantiën des stad, maar Maandag laa.tst îioeffc ùo hoei jjargaœeesfce* zijn leod-wezen uitgesproken om Anseele aan 't Bestuur van de stad te verliezen (Toej.) Anseele deed heel veel goeda tijdens den oorlog, en onze vijanden hebben hem leeren kennen in de komiteiten van voeding in de eerste plaats. Lampen» spreekt dan over wat in 1871 te Parijs gebeurde nà den betreurenswaar-digen oorlog. Dan viel het keizerrijk. Maar nu, nà 1914, zijn vele tronen ineen-gestort en werd de Bepubliek uitgeroepen. In de andere landen was men verplicht de socialisten als ministers op te nemen. En hier in België 1 Hier sullen wij de vruchten plukken van 60 j aren strijd, door onze soldaten aan den IJzer en elders volledigd. Algemeen steturecht op 21 jaar za<l er ko-men. (Geroep: Leve Alg. Stemrecht). Spreker herinnert hier aan de dooden die te Leuven en elders voor de zaak van A. S. vielen: Dit bloed wordt nu gewroken (toej.) Wel zijn er nog vijanden tegen A. S., zie maar naar «Le Bien Public» en «La Flandre Libérale», maar zâj ook ziullen moeten knikken (Luid bravogeroep). De Staatswerklieden en -bedienden moeten het vrije vereenigingsrecht veroveren, het walgelijk art. 310, dat eene schande voor de moderne wetgeving is, moet verdwijnen. Deze drie noodzakelijkheden zijn heden met Edw Anseele gehuldigd geworden. En nu, om te eindigen, sprak Lampena: Onze vriend Anseele gaat weg, maar hij blijftl (Gelach). Hij gaat ons te Brnssel in 't minister^e vertegenwoordigen, maar hier te Gent zullen wij zijn werk voortzet-i»n, en van tijd tôt tijd zal hij ons komen vinden en hooren hoe wij het italien( ons met raad en daad bijstaan. Telkens hij te-rugkomt moeten wij kunnen toonen dat de koôperatie is versterkt, dat de werkersfa-miliën meer en meer uit de burgerlijke middens worden ontrukt. De syndikaten zullen ieverig voortwer-ken; de kunstkringen zullen bloeien. Aile instellingen moeten en zullen grooter worden. Vriend Anseele, wees gerust 1 Houdt Gij de roode vlag hoog op het ministerieele paleis 1 Wij zullen ze hoog houden op «Ont Huis» (Donderende toe-juiehingen).In naam van allen, hier aanwezig, in naam der duizenden werkers van Gent, roep ik luide uit: Leve de Internationale I Leve de Sociaal-demokratie 1 Leve Edward Anseele 1 De kernaohtige rede von on zen vriend Lampena wordt luide toegejuicht en de kreet van «Leve Anseele 1» donderend her-haald.Rada van Minister ANSEELE Wanneer gezel Edw. Anseele vooruit-treedt om het woord te nemen, stijgt het de duizenden toehoorders als uit één mond op : Leve Anseele ! De ovatie houdt ver. scheidene sekonden aan 1 Gezel ANSEELE. — Voor mij persoonlijk is het heden een gelukkige dag. Den verte-genwoordiger te zijn van de werkende klasse van Gent, is de schoonste post die men in zijn leven kan vervullen. Gent bezit een der bekwaamste en nijverigste arbeidersbevol-kin« d&r «eheele .wsreld, Ik zeg dit niât ait i—a——ws—■——■Cggw—W—BBI—I vleierij, maar de vijanden zelf moeten dit erkennen. Het is dus eene eer en een geluk haar te kunnen en te mogen vertegenwoordigen, dit bij vrienden te kunnen vertellen, haar bij vijanden te kunnen verdedigen en hare toekomst te veraberken. De zoon van den schoenmaker Staat hier voor u. (Gelach en toejuichingen.) Wij staan hier met dezelfde liefde voor het welzijn en het geluk der werkende klasse, aïs eene moeder voor hare kinderen. De dag van heden is zooveel te schooner, omdat zij de bekroning is van een ondank-baren strijd. De jongeren moeten weten wat er is gedaan om ailes tôt stand te brengen wat wij nu bezitten aan lokalen, Banken, fabrieken. Dit ailes is gegroeid, vrienden, uit den heldenkamp eener reuzenklasse. Wanneer wij v<5ôr 44 jaar terugkeeren, als wij geen lokaal hadden, dan was er geen hoop op ministerschap. (Gelach en toej.) Arm als wij waren, niets bezittende, spaarden wij onze zondagoenten om een affiche te kunnen drukken, om cireulairen te kunnen verspreiden. Ailes waa dan tegen ons: onze eigene klasse, onze eigene œoeders, vaders, broe-ders, de gansche machtige wereld. Maar wij hebben nooit gewanhoopt. Wij hebben gestreden teçen het kapita-lisme, zooals België — Duimken — zioh tegen Duitschland — den Beus — als een leeuw heeft verdedigd tôt deze gansch ver-nietigd ineenzonk. (Stormachtige toej.) Wij hebben het steeds de arbeidende klasse voor oogen gehouden tôt wat ze moest opklimmen. De omstandigheden, hoe bloedig ook, hebben bewezen dat wij gelijk hadden. Wat hebben w« v6ér 40-50 jaren gezegd: Het kapitalimse heeft het recht niet over den arbeid te heerachen, maar de arbeid moet recht hebben op medezeggingschap. Thans komt dit tôt vérwezenlijking. Heden richt ik mij tôt de jongeren, als-oob tôt de soldaten die ik hier openlijk geluk wensch, want zij hebben er a-an mede-geholpen A. 6. te veroveren. Wij hebben A. S. nog niet, want in de _ Pensenstraat en de advokaten der «Flandre» willen er nog niet van weten. Zij willen schacheren. (Geroep.) Dit uit eerbied voor de grondwet, zeggen ze. Onwaar ! Wanneer het proletariaat in staking of lock-out is. dan echendt men de grondwet onmiddellijk. En nu willen ze dit doen eerbiedigen uit voorrecht voor hen. Maar hier verklaar ik het plechtig: Wanneer het ongejuk willen zou — ik hoop en denk het niet — maar wanneer het on geluk willen zou dat het A. S. niet wordt aanvaard om de toekomende Kamer te kie-»,en en de Konstituante te vormen, dan zullen wij bera&dslagen, ons ontslag den koning aanbieden en zeggen: «Sire, het spijt ons, maar aldua kan het niet langer, wij trekken er uit, en doet het voort met do advokaten van «La Flandre» en de geestelijkheid uit «Le Bien Public». (Luid bravogeroep.) En dan verg»dert onze Algemeene Raad der Werkliedenpartij. We beleven berœrde tijden. De tronen zijn gevallen ala de bladeren der boomen in de maand Oktober. De czaren en keizers zijn weg. De eene is dood, de andere ge-vlucht, de der de is in Holland geïnterneerd nevens den Belgischen soldaat. (Gelach.) De revolutionairen hebben meer kracht en durf betoond, dan aile keizers met hun aanhana: te saam. Ziet eens hoe het proletariaat opgegroeid is met de omstandigheden I Lampens sprak over den oorlog van 18701 Wat zagen wel Het proletariaat kon eene stad veroveren : Parijs I Wat zien we nu, 48 jaar later ? De werkende klasse maakt zich niet alleen meester van eene stad, maar van drie keizerrijken en konin-gen groot en kleim, hertogon, enz., Staten in den Balkan, en andere landen zeggen dat hunne rechten moeten worden erkend. Dit is ter eere van het proletariaat gezegd, bewijs dat ze ailes veroveren kunnen.En nu, jongeren, rust op U de grootste plichten, want v<56r 40 jaren was het voor ons eene ware woestenij. Geen verkeer, geene rechten, niets dan mïsteaining. Met byl eoa houweel zijn we gekomen en wij hebben misdaden en onrechten uitge-roeid. De weg is open, maakt er gebruik van 1 (Toejuichingen.) Maar drie eigenschappen zijn noodig : geestdrift, geloof en wetenschap ! De geest-drift wekt op tôt strijd. 't Geloof voor den triomf eener zaak geeft vertrouwen, Hefde. De wetenschap moet den strijd der werkers op den goeden weg houden. Geestdrift, geloof, liefde! wetenschap, zijn voor onze zaak onafseheidbaar van el-kaar en wanneer dit ailes bij U is inge-kankerd, wanneer gij daarvan overtu igd en bewust zijt, dan zijn we gerust.Gij moet maken dat de wereld niet langer door ;;n-deren wo/de bestuurd, want zoolang hij door een anderen sta/nd beheerd wordt, is cr voor de werkers geene vrijmaking te verwachten. Wij -noeten ons werk zelf doen. Nu ben ik minister 1 (Gelach.) Ik zie, ik voel het, het is mij door U uit ter harte ge-«undL XVij zijû ôén.l (Levendige applaus.) Wanneer wij in het ministerie zullen dis-cuteeren zullen wij zeggen dat de wroeter,. dat de zwoeger meer hebben moet data een stuK - droog biood. Dat de afgesloofde ar^ beider recht heeft op een gelukkigea ouden dag. (Levendige toejuichingen.) Hoe wordt de toestand nu tussohen onsî Ik ben bijna 50 jaar midden U geweest... maar ik blijf bij U ! (Luid bravogeroep.) Gij zijt tevreden over mijne benoemin- , omdat Gij nu ook allen een stuk minister zijt. (Gelach.) Want, beste vrienden, vergeet het niet : hoe hooger ik opklim, hoe hooger Gij, de arbeidende klasse, in haar geheel stijgt. Wij strijdem voort, hart aan hart ! Schou.-der aan schouder 1 en wij blijven één in da toekomst, zooals in 't verleden ! Wij kunnen zonder elkaar niet, wij kunnen elkaar niet missen ! Aile weken kom ik terug. Ik dank u allen nogmaals hartglijk vooi; de genegenheid die Gij mij hebt betoond._ Wij gaan schoone tijden te gemoet. Wn moeten tôt den algemeenen Volkenbond komen ! De oorlog is gedood door den oor-lôg. Wat gebeurae bewijst hoe gevaarlijk het'is de wereld in handen te laten van da, geheime diplomatie, die allés achter da schermen regelt en over onze dood en over ons leven beachikt. De tijden zijn voorbij dat men millioeneB menschen tegem elkaar kan doen vechten, zulks mag niet meer gebeuren. Wij mogen niet meer afhangen van geheime intrigues, — die misdaad moet eindigen I De Vredeskonferentie moet die misdaao . den doodslag geven, aocialistische ministerl moeten aan de groene tafel zitten en mede' difteuteeren over de ekonomische rechten der werkers aan de gansche wereld. D< werkers die 't geweer in de hand werden geduwd om tegen elkander op te rukken moeten den zegepalm bij de konferentie in de hand houden. Wat de Internationale doen zal weet ik niet. Maar iets is zeker : dat is dat aile verbittering, wraak, geheuring moeten overheerscht worden door onze prachtige en gevoejvolle leus van: WERKER8VER-BROEDERING 18 WERELD VREDE ! De werkera aller landen moeten elkaar steunen ; Hand in hand, echouder aan schouder voor Internationaal broederschap. Terwijl wij hier feest vieren mogen wij niet nationaal birjvûn. Wij moeten wereldach, Internationaal zijn. Het is om dit ailes, vrienden, dat wij ons heden zoo gelukkig gevoelen. Wij hopen dat gij getrouw zult blijven aan de sociaal-demokratie, die midden de bloedige ramp hooger is opgerezen (toej.) . Om te sluiten dus, vrienden, ik bedank U hèrtelijk voor de blijken van vertrouwen die Gij mij hebt geschonken. Maar ik ba-zweer het U: Wat Anseele was als letterzetw ter, wat hij was als gérant, wat hij waa al» schepen : zal hij blijven als minister 1 Eene roerende ovatie, die minuten lang aanhoudt, valt hier nogmaals den vriend Anseele ten deel. Na een kort slotwoord van den voorzitter JAN LAMPENS, gaat deze duizenden menschen tellende en opeengepakte' menigte langzaam maar in de beste orde uiteen, de «Internationale» zingend. IN HET FEESTLOKAAL, St Pietersnleuwstraat 't Was eene moeilijk op te lossen zaak voof 't Midden-Komiteit, de organiseering van het Feest van 'a avonds. Met duizenden en nog duizenden zou men in de saal willen aanwezig zijn om Minister Anseele te huldi' gen, maar dit was een onmogelijk iets. Het was dan ook vô6r 6 uur als de groote Feest, zaal stampvol was, zijgangen niet uitgeaon-derd.Het tooneel was prachtig versierd ; dq! vlaggen, wimpela, standaards. enz., onzer vereenigingen vormden eene schoone trofée, door de zorgen der Maatschappij van da garuierders geschikt. 't Was een mooien aanblik t Op klokslag 6 uur hief meester Jef Van-der Meulen zijn dirigentstok in de hoogta en de eerste tonen door onze Harmonie «Vooruit» waren deze eener « Hulde aan Edward Anseele, van vriend Jef Vander Meulen. Onze Harmonie beweea zoo onverzwakt uit den oorlog te zijn gekomen als onze andere kringen en inrichtingen, en wij wenschen er haar geluk om. Wij hoorden dan openingstukken en fan-tazijen, door N. Litolff en L. Delibes, om ta eindigen met het machtige en krachtige «Door het Werk van Peter Benoit », door Degrez. Meester en muzikanten werden zeer toegejuicht.De uitvoering dezer muziekatukken wat afgewisseld door liederen, welke door da steeds ten onzen dienste staande kunste-naars: onae vriendin mevr. Lucie Van Moerkerke es den heer en vriend George! Haemelinek werden gezongen. De zangerea gaf ons de «Socialistenmarsch» door Jef Vandermeulen en «rStemrechtlied», idem, en werd zeer toegejuioht. Maar wat te zeggen van «Het Kanailje» en «Do Verdeelers» door den baryton Hae-naJJjMk seïOûewkl Wat tm. goeatdrift, I L •• i iimiiTir m —lu, ^ g. ■a———B— .—I —MB—BMW—P-—n— i iintl »- | ... .n. ; unm,j,».l>—jnm— 34'jaar — N. 321 Prijs per nn^mir s 6 centicmen ginsttaffi 10 Dgcsitiber 1818

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.