32°jaar — H. 121 Mis pet nommer : Toor Balgië 3 oentiemen, yoor den Vraemde5 oentiemec Teietoon s Radactie 247 «. Admlngstraiie 2845 fllaan- en OinstSar 1 en 2 HEï 1916*"^ Drflkite r-l) Itgeefstet LvMaattchappij H ET LICHt bestuurder » [ p, PC YI5CM. Lcdcberg-Qtnt .. REDACTIE . . ADM1NISIRATIE tfOOGPGGRT. 29. CENT VOORUIT ABGNNEMENTSPR3JS BELG1E Drie maanden. , . , , fj. 3J£5 Z&s maanden • . . . . fr. 6.50 Een js&r....... fr. 12.5® Men aboonesrt zich op aile postbureeie» DEN VREEMDE Drie maanden (dsge^kt verzandc»). . . . < . fr. 6.?5 Orgaan de$* Beigische Werkliedenpartij. — Verschjjnende aile dagen. BtkeRdiaaklieg Bo dagi@K ûmt- iSefiding cor de weerplichtigen Bolglsche onder daiien der jaren 1881-1899 inbegrepen 1 Mei, I" a » A en B, Nr 1 tôt 600. 3 > M. ! > B, Nr 601-1600. 5 > N, o, P. i i C. ) » Q en B. , » B, Nr 1-1000. i » S. i » I), Nr 1001-2000. i » T en U. ; » D, Nr 2001-2000. , s Y, Nr 1-1000. j » B, Nr 3001-4000. ) » V, Nr 1001-2000. » > B, Nr 4001-6000. J » V, Nr 2001-3000. 1 » E, F. G. i > V, Nr 3001-4000. [ > Iï, I3 Js E. j » V, Nr 4001-6000 en \V, X, Y, Z, De meldmgsuren zijn: 'i Vooraiddags, Tan 8 tôt 12 nren ; 's Namiddags, van 2 tôt 6 uren. [eut, den 30 April 1916. Be Etappen-Kommandant, von WICK. 1 Mei I9f6 9Û9 van §§9Z©1 â^SEELE, gehoaden in het • Feastpnlsls », t® Sent Gezellinnen en Gezellen, Yoor d# tweed* ma al viereaa wij or» Moi- est te midden van den oorlog, an db ede is wellicht nog ver ! torlog in de Mei-maand! Welke heilig- snnis! Da I&fcuur, lief en frisoh, sierlijk getooid s een« jengdige bruid, glimlacht hetleven li de menschen toe en de menschen grijnzen Biander den wrok en den dood in het ge- Bïilliardea bloemen, meer bloemen dan lerren, balsemen de lucht met hunne geu-Kd en midderwijl drijven de menschen dik-I rookwolken van stikgassen naar elkan-n, om door verblinding, bedwelming en ipestinç hua moordenaarswerk beter te en gedijen. De Natuur viert feest, de lucht trilt, de «en poppelen van de millioener. zangen t millioenen vogelen en de menschen rol-î den donder en het moordend lood hun-i kanonnen over de zeeën, over de bel g-lenen wit van den eeuwigen sneeuw,over valleien, de steppen en landouwen, hon-jrde kilometers ver en diep, dwars door Izenden regimenten van menschenkinde-a.t Is Mei, herleef met mij ! fluistert min-kozend de Natuur den menschen toe ! P/ij moorden, antwoorden zij. t Is Mei, mijn jeugdgotij ! Nieuw leven nieuw bloed verjongt en verwarmt mij, Natuur, en U ook, o ! menschen ! 3een leven en veel bloed, krijscht het uit cpeengepakte vuurmonden en als zij zwij-1 verscheuren het gekerm en het gehuil t gekwetsten en stervenden de lucht, op-[t de ontzetting toch niet eindigen zou ! t Is Mei ! Ik voel mij één jeugd ! zingt de pur en de menschen delven hun jeugd 'end in de loopgrachtan en kort daarop* °d in de graven 1 ïijn zulke gruwelen mogelijk omdat de ®schen zoo slecht zijn ? ïeen, want waren de vechtende volkeren 'wdplacgd geworden, beschikkend over noodige gegevens om een rijp oordeel uit spreken, ze hadden nooit tôt den oorlog list. ïet ontegensprekelijk bewijs dezer waar-lji ligt in het feit, dat geen enkel der ■logvoerende natiën de verantwoordelijk-id dezes oorlogs op zich durft nemen. illen beweren dat ze niet hebben aange-''en, maar door anderen aangevallen of t aanval bedreigd werden; dat zij een 'dedigingskrijg voeren tôt bescherming 1 den vadergrond en hunner beschaving om de natuurlijke en gewettigde uitbrei-hunner krachten en vermogens te ver-îeren.îoe schoon en plechtig -ware het ge-est» hadden de Europeesche volkeren, in "ne wederzijdsche parlementen, hunne r'en tegenover elkander laten kennen, op igevaren gewezen waardoor zij zich be-!1?d gevoelden of waanden en de eischen pengeret dien zij meenden te moeten stel- Mk een prachtig schouwspel, die open-e. besprekingen waarin elk volk, zonder fm gekonkel noch loensche diplomatie, L0P liet hooren, zoodat andere natiëir ! oorden en wisten, wat elk wilde en wat permocht. dad«? van demokratie, van moed an wijsheid hadden de menschen tôt el-jPnei Sevoerd, de oplossing der mosilijk-aangebracht en de huidige menschen-F'ng vermeden. imm11 n'et ïulke gedachten als hersen--noch ala _ îiitkalijkfl 4^omerjjep, want zonder dergelijke openbaring van wat dp volkeren vreezen en wenschen, hebben wij enkcle jaren na den Vrede, die komen moet, een nieuwen oorlog, die nog veel erger zal zijn d-n deze, want de thans neutraal geble-ven volkeren zullen er onvermijdelijk in medegeleept worden. O, socialistische gezellinnen en gezellen, sa dezelfde zijn en daardoor verheft en ver-èdelt zij hare eigeag zaak tôt die der gehee-le natie. En zoo werd hare jacht op nieuwe pro-vinciën en nieuwe koloniëa, op nieuwe ha-vens en nieuwe markten, op nieuwe koopers en nieuwe werkers de jacht der volkeren zelve die, door de tegenstrijdigheid hunner ternationale in haren edelen kamp overval-len en onze rangen doen uiteenstuiven. De sterk groeiende Internationale Wer-kersvereeniging, die zich geroepen gevoelde de Wereldsche Macht van den Vrede te worden, den oorlog te beletten, de onafhan-kelijkheid aller volkeren te waarborgen, de rassenverschillen te louteren en de soms te- DE WERELDBOND teekenîng van Walter Crank) Zoo zal het worden — trots ailes! wat eene grootsche taak is de onze, om de menschen rijp te maken tôt de verwezenlij-king zulker plannen en hen met ons ideaal van wereldvrede mecle te voeren. De strijd zal moeilijk, langdurig en niet altijd zonder gevaar zijn, want vele werkers oordeelen nog verkeerd en de machten die belang hebben bij volkenhaat en oorlog zijn nog reuzensterk. De menschheid bêhoort in feite zich zelve niet toe; zij beschibt noch over haar lot, noch over hare kinderen, noch over haar rijkdommen, noch over hare toekomst. Eene kleine minderheid onderwijst, drilt en leidt haar naar de voorschriften en be-langen dezer minderheid. Deze aanziet de wereld als haar jacht-veld, de menschen als haar werktuigen of als haar wild en de rijkdommen der volkeren met de schatten der natuur als haar buit. Zij bezit het geheim en de macht te doen gelopveû dat hara balancent en die dar njas- s belangen, door rassenhaat en rassentrots opgezweept, met millioenen tegen elkander opstormen, om in enkele maanden oorlog meer te verwoesten dan honderd jaren van vrede kunnen opbouwen. Daartegen hebben wij, Sociaal-demokra-ten, alléén in de wereld als georganiseerde macht, eensgezind en met vastberadenheid gekampt. Andere klassen, partijen en godsdienstige groepen tellen ©venais de Sociaal-demokra-fcie, vurige aanhangers van den Wereldvrede, maar zij kenden de eensgezindheid, noch de beslistheid onzer Internationale niet. Wij betreuren niet wat wij in aile landen daartoe beproefd hebben, maar wij betreuren enkel dat wij geen twintig jaren meer hebben gehad om de werkers te orgaoisee-ren voor den Wereldvrede, gelijk onze mees-ters de volkeren hadden gekneed voor den Wereldoorlog. Hftt oorlçssorkaa» heaffc d<? iWerkem-In- genstrijdige ekonomische, politieke en godsdienstige belangen der natiën met elkander te verzoenen, die Internationale is thans verbrokkeld tôt groepen, vechtend tegen elkander voor het behoud der onafhankelijk-heid hunnes lands of tôt vechtens gereed als die onafhankelijkheid mocht bedreigd worden.Het Vredes-Ideaal onzer Internationale was stout en gewettigd. Het was niet als de droom eens wijsgeere, noch als de lyrische fantazij eens dichters, het schoot stout en diep in het zonlicht der nieuwe tijden. En, zweefde het oneindig hoog boven de traditiën, de verzuchtingen en de politieke bekwaamheid der thans be-staande volkeren, dit Ideaal was toch reeds een stuk werkelijkheid geworden. Het steunde niet enkel op een veredelend gevoel der menschen, maar vooral op het groeiend verstand en het steeds opklarend bewustzijn der werkers en het kreeg daardoor onder zich de Rota, waarop de Nieuwe Wereld van den Arbeid en den Yrede kan worden gebouwd. Gezellinne;) en Gezellen, Thans hebben wij het niet mogen beleven dat wij aan onze mec &ers den Vrede kon-den opdringen, en wij zijn allen in den bloedigen vloed der volkerenslachting me-degevoerd.Beminnen wij onze dooden, zijn wij vol angstige bekommering over hen die ons lief zijn, thans geinterneerd in Holland» fevangen in Duitschland of kampend u e loopgrachten voor 's lands onafhankelijkheid; geen wanhoop over hen, noch over de toekomst der parti], noch over die onzer klasse. Toen in 1864 de eerste Werkers-Interna-tionale werd gesticht en Karel Marx over Europa en Amerika 't wachtwoord van het Werkers-Evangelie: «Proletariërs aller landen vereenigt U», slingerde, dan stonden de volkeren verder van elkander, als thans ds socialistische soldaten in de loopgrachten der vechtende legers. In de XIXe eemv zijn al de groote Europeesche volkeren met elkander in oorlog ge-weest.de kkinen hebben gevochten v or'het grondvesten van hun naiionaal b es tua® of tôt 't behoud hunner onafhankelijkheid, en midderwijl ontbrandde de wereldkrijg der kapitalistische voortbrençingswijze en ver-voermiddelen tegen de middeleeuwsche manier van werken. Te midden der nationale oorlogen, politieke, economisehe en technischo omweaite-lingen dreigde de arbeidende klasse ten onder te gaan, als het Socialisme haar de redboei der Internationale Vereemging toe-wierp.De verstandige werkers, de edelmoedige, breed denkende burgers en geleerden grepen haar aan, de Internationale Werkeraver-eeniging werd geeticht en Tolgde het kapi-talisme op den voet in rfjn rondreis om da wer^fd. De eerste Internationale viel na den oorlog van 1870 en na de neerlaag der Commune van Parija; de tweede werd kort daarop geboren, grœide krachfiger en inni-ger verbonden dan de eerste op en ze zag in korte jaren hare macht z6<5 klimmen, dat vele geloofden in een spoedigen triomf dee Arbeids en van den Wereldvred®, toen dense oorlog uitbrak. Deze tweede Internationale Werkersver-eeniging zal echter gesterkt dezen etorm overleven.Wij gevoelen het op dezen plech-tigen Meidag. Hare in vloed en hare macht zal groeien door de heerlijkheid van haar programma en den moed waarmede zij het verdedigt. Geen partij, geen klasse buiten de onze wil den Vrede, noch kan dien willen, en de Goden zelve blijven in de huidige menschen-elachting neutraal en gewillig als het papier dat zich tôt ailes leent. Wij, Belgische so^ftdisten, die met onze landgenooten zooveel geleden hebben van den oorlog en nog het einde van ons lijden niet zien, wij willen de verplettering van geen enkel volk en daarmee zijn al de socia-listen der wereld het met ons eens. Het Socialisme kan niet gedogen dat de georganiseerde werkenda klasse buiten de vredesonderhandelingen geeloten worde en de vredescontrakten, gelijk zoovelen door de diplomaten gemaakt, de kiemen van nieuwe oorlogen in zich dragen. En voor de toekomst willen wij niet dat de natiën door geheime contrakten worden gebonden, de oorlog aan de volkeren worde opgedrongen en de georganiseerde werken-de stand geplaatst worde voor de rampza-lige kcuze: zich tegen zijn wil in den oorlog laten meevoeren of den opstand tegen den oorlog en als vaderlandsîoozen te worden neergeschoten. En om die ramp aan onze klasse te bespa-ren, moeten wij haar meer dan ooit van do socialistische theorie onderrichten, haar sterker organiseeren en medezeggingschap, hebben in de regeeringen. Het moet eindigen dat over de wereld do honderde millioenen werkers voor niets worden geteld, dat anderen over hun wil en hun lot beschikken en de werkers als on-verantwoordelijken, dus ala onwaardigen, tijdens de nijverheidscrisis met hunne ge-zinnen geslingerd worden van de ontbering naar den honger, en in oorlogstijd a,ls knd-den menschenvee naar het slaéhtveld worden gevoerd. Wij willen geene verantwoordelijkheid hebben in de daden der burgerregeering, werd vôôr den oorlog door velen der onpen beweerd. Deze theorie wordt den bodem ingeslagen door den oorlog zelf, die met zijn verantwoordelijkheid als een bloedig noodlot vooral op onze klasse weegt en door de intrede van socialisten in de ministeries van som-mige oorlogvoerende landen met de goed-keuring hunner partij. Geene verantwoordelijkheid in de regee-ring is geen bewijs van kracht maar van zwakte, want inen kan geen macht of geen recht uitoeîenen zonder verantwoordelijkheid op zich te laden. Geen klasse als de huidige kapitalistische beschikte ooit over zooveel bronnen van rijkdom en beschaving om de menschen tôt het toppunt van den welstand en de verede-ling m den vrede te voeren, en geen tijd kende zooveel weeën en smarten als de onze. En wij zouden die zelfde klasse, onmach-tig en onwaardig om over de leiding der menschheid te beschikken, na den oorlog alleen meester laten, om haar opnieuw de M«sak8id te aciieaksa bùman sakate iv ^

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.