Vooruit: socialistisch dagblad

636 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1917, 04 Novembre. Vooruit: socialistisch dagblad. Accès à 28 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/6q1sf2nb0x/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

O'iZE ALMANAK VOOR 1918 E venais ieder jaar vormt onze Almanak voor 1918 ■b eer »en puik werkje, dat in elk huisgezin met vreugde 1 a! -.vorde-i ontvjngèn en met zorg bewaard. Onder corpunt van uitvoering zoowel a!s onder oogpunt van c-airisnstellina verdient het boekje allen lof. De bekomtnernis die aile geesten bezig houdt, «lie harten prangt, het verschrikkelij'.c vraagstuk van oer-lô" of vredé vormt natuurlijk den hoofddraad der m'eeste bijdragen. Daaronder stippen we, na een zoo , volledig mogelijk overzicht der gebeurtenissen gedu-reride het verloopen jaar, -uolgende artikels aan : De erootijhe'Rosa, eene fijngevoelde en sierlijk-insek'eed? vertellin- ; Eene oude bladi ijde, waarin de vlaamsche volks- j dichtcr Napoléon Destanberg in i865 zijne gedachten ' n\ er oorlogen neerschreef; eene alleszins merkv/aardige « oude feladzijde Bure tijden. eene sarcastische zinspeling op de le-vensvoorwaarden lijdens den vipreldbrand; ~\Yat wij « wildun « noemen, dat als tegenstelling met onze aanmatiging als beschaafden te willen door-gaan, vele lezers zal doen nadenken; De heilige alliantie der volkeren (naar Bérangcr door Mz), Internalionaal lied van den vrede (Fr. • Meulders van IJemoortel). De sneeuw (G. Th. A11-theunis), drie fraaie gedichten aa'.i den oorlog en zijne cruwelen gewijd; . lie', tesrwcrkkuis voor vcrminfyten te Charleroi, wciarin P. Cnudde ons herinnert aan den plicht die zwaar op onze schouders zal drukken : zorgen voor het leve'isonderhoud van dieger.en die door het moor-dend s'a.il werden gctroffen maar niet gedood. Yindt de leerzu'chtige parti jgenoot zijn gadieg in fccv-enstaande en in d^ artikels Musschcn en Men-s:hcn en Socialisms-Socialist, hij zal met niet min \ oidoening dî fraaie novellen lezen die hem herinneren aan de wantoestanden onzer, o zoo mooi geordende maaîschappij. Z- zijn getiteld : De edele leugen (Guy de Téiamqnd): Van een Pels en een Kroon (J. A.); EUcndeiF, Gebhardt ; 't zijn drie parels van het zui-verste water. Aiç ,'trdere artikels vcrnielden we daarenboven : Ilanen, eene fijne humoristische schets van Jules ' Renard ; Het gelai zeven in het çeestesteven der wlhen. vol wetenswaardige bijzonderheden over de ronderlinge kracht door zekere volken aan het getal zeven toegesehreven, een kinderachtig bijgeloof waar. van de oorsprong wordt aangewezen ; lîet woord een iraai gedicht van den te nederigen 'en den te weinjg gekendeu Vlaamschen dichtcr Gustaaf 'De Mey, Het izfkhen der voqels. Het verdwtjnen van vele .vogels m het najaar, hun terugkeer in het voorjaar is 'een eigenaardig verschijnsel dat reeds vêler aandacht heeft getrokken. Enkele uiteenzettingen over dezen trelc moeten zeer welkom zijn. Wanneer we dan zeggen dat onze dooden Laurent Vandersmissen en Jach Londen in roerende bladzij-den worden herdacht, en dat een mooi portret onzer goo jong gestorven partijgenooten h^n aandenken zal belpen btwaren, hebben we een volledig overzicht gegeven onzer jayuitgave. Het belang van de Volksahnanak voor 1918 staat tuiten kijf, zijne letterknndige, socialistische en documentaire waarde is ojbetwistbaar. We zijn overtuigd dat de uitgave wec.r met de gewone verbazei^le snel-heid zal uitgeput zijn. Oppassen en in tijds zijne bestel- , lingen doen wordt dus de Doodschap. Niettegenstaande de ongehoorde prijsverhooging van aile grondstoffen. werd de verkoopprijs op 30 centiemen gesteld. Kîopt allen de Volksalmanak Vooruit voor 1918. EN 10011KLIMT ZE ! 1 Eafc bijblad aan liet Wet- en Yerorde-amgsblad voor de bezette streken van Bel-kië, — die wij in gewone tijden, het bijvoeg-Çsl van den Moniteur of Staatsblad heet-en — hevat voor ons dingen die 't lezen en 't «rerwegen waard zijn. Vier van die bijbladen liggen voor ons, rsJQelijk deïe van 11-15-16 en 18 Oetober. Bij 'fc openslaan is et- iets, dat onmiddel-lijjs: de aandacht t-rekt, namelijk de vorming van verscheidene niouwe cooperatieven of rs.menweïkingen, waarvan men het doel en de statuten of ^tandregelen bekend maakt; aldus is er aan de vereischten der wet vol-daaJi.Bij'een nader overzicht dier stichtingspa-pieren is men eerder aangenaam aangedaan én oprecht verheugd. Inderdaad de beginnende regelen der statuten van die vier cooperatieven leeren ; ons, dat zij gesticht zijn om in de tegenwoor-dige moeilijke ttjestanden waarin wij le-aen, ; aan de behoeftige klassen, — de artikelen • van eerste en noodige levensbehoeften m < rerschaffen, aan de billijkste prijzen en zoo goed mogelijk. ' Daar is zooveel wonders niet aaij zal men ; îeggen, voeral voor ons 'gentsche, vlaamsche ; en bel^ische sociaal->demokraten over het al-gemeen, die sedert jaren de s&menwerking ■ met vgjstand beoefeoen en ze nog steeds met ' kl iranien don bijval voeren. Dat is waar, maar aan de stichting dezer cooperatieven is er eene veelzijdige beteeke-nis verbopden, waarop wij do aandacht on-ïer lezers willen vestigen. Yooreerst zijn zij niet tôt sta,nd gebracht door socialisten, bij uitzondering troffen wij een koppel gekende namen van socialis- Orgaaa der Beigische WerkllecleiiparUj. — verschijnende aile aagen. "Tïrûkster- Uitoeeftier 'fem. Maatsch. Il ET IJCHT, Best. : pTd's Vîsch, Ledebarg-G-ani. — "Ècd.Jidm.. Hoogpeort, 20, Gent 1 i. ■ ^ I III1HI 11 ■! III ■ !!!■■ IMIMH IIIBIIIIBMI lllf ten en vooruits'trevers aan, maar de meer-derheid bestond voor ons uit ongekende in-teekenaars-stichters.En wij zijn zeker dat die ongekenden meestal geeno werklieden of zelfs geen demo-kratischgezinden zijn. Wij vinden er het be-wijs van in de inschrijvingcn voor de vorming van het maatschappelijk kapitaal. De-ze bedragen voor de cooperatieve Volhsvoe-ding te Lokeren, 500, 1000, 2000, 5000 tôt 10.000 franken; voor de Diners économiques van Luik, teekenden sommige stichters 00k in tôt 10.000 franken, en natuurlijk 00k minder. De drie andere nieuwe cooperatieven, met hetzelfde doel, gesticht allen in het Walen-land, zijn gematigder in het bedrag liunner aandeelen: 25 fr., maar zij leggen aile drie openlijk de bekentenis af dat zij katholiek zijn en van dan af verwondert die betrekke-lijke gematigheid in 't geld storten ons nie-mendalle.L'w biorikalcn gedenken immer, altijd en v66r ailes de spreuk : men vangt geene vlie-gen met azijn. Maar wat vooral hier dient aangestipt Le worden is, dat het initiatief het eerste ge-dacht van de oprichting dier vijf samen-werkingen uitgaat en gestuwd geweest is door welstellende en zelfs dik gefortuneerdô burgers. Als, men 10 duizend fr. inschrijft voor eene cooperatieve, dan heeft men provisie op zolder en de drie andere waalsche katho-lieke vereenigingen zijn aangesloten bij de: Provinciale cooperatieve, gezegd Bonds-groepeering der katholiekc werlclieden van de provincie Luik. Welnu voor ons, die een klein beetje ken-nis en ondervinding hebben van de zooge-naamde cljjistelijke Werkersbeweging, die weten 'wie er in die bonden de eerste viool speelt en de tfombonne-solo blaast, wij kun. nen gemakkelijk raden, wie d^ingevers en de ch.o|s zijn dier katholieke Provinciale cooperatieven van Luik: 't zijn burgers, ge-lijk hier en elders. ■îc # Vc Burgers houden zich dus onledig met het, stichten van samenwerkends vereenigingen, en dat om de behoeftige klassen van goed en goedkoop voedsel te voorzien. Vraagt men ons of wij daartegen zijn, dan antwoorden wij vlakaf : Neen ! Zeker niet en ter contrarie ! 't Is voor ons veeleer revanche of weerwraak. Zijn onze cooperatieven genosg on op al-lerlei wijzen, de vuilste 't eerst, uitge-scholden 1 Zijn onze vrienden die er al hunne bes'te, soms de grootste on schoonste krachten aan besteedden genoeg door de modder gesleurd 1 Zijn er geen arme werkmenschem, familieva-ders, zonder arbeid, dus zonder broodgewin gesteld, omdat zij de goede en goedkoope waren onzer samenwerkende maatschappijen verkozgn boven die jan don bijzonderen han-del, iets waar hun eeuwig te kort komen hen natuurlijk too c|reef 1 Een once gezond verstand en een laatste greiitje eerlijkheidsgevoel, zullen te samen ant-TOorden: 't en is maar al te wa-ar en te juist ! Ha mijne heeren, een minuutje lezejj of Iuisteren, evenveel ovarweging, dat kan u geen kwaad in dees geval. Wij geven u des-noods eon.halven dag om U vrij te pleiten. Wa^het niot met het geld der cooperatieven dat de socialistische leiders goede sier maakten en eer^ lui lèvent je van'vroolijken. Frans leidden? Diende de samenwerkende fm^çciën niet voor allerlei nuttelooze luxewerkenonnoo-dig en onverdient voor arm gespuis 1 Had die vervlc^kte Anseele het niet goed gevonden eene wijk eigen huizekens te bou-wen — iij Holland ongelukkiglijk — al met ^at er in de cooperatieven aan de maat-en de strijkstok bleef, gelijk in de winkels waar men siroop verkoopt. Wij konden die lijst van lasterlijke kwaad- aardigheden verlengen, maar 't is nutteloos, zij zij ri gekend, overbekend van uwen kant zoowel als van den onzen. Overigens, de cooperatieve beweging heeft dat tijdstip van gai en venijn triomfantelijk doorv/orsteld en zij is gegroeid en verbeterd, !t is verre van te bezwijken. Maar 't minste dat wij toch kunnen, mo-gen, ja moeten doen, al vvare het maar als eene zachte, menschelijke eè zcer begrijpe-lijke weerwraak, dat is van aan die nieuw-bakken liefhebbers der cooperatie t« vra-gen : wat zoudt gij zeggen en denken van ons moesten wij nu uwen vroegeren taktiek na-volgen 1 Gij moet niet antwoorden, wij kennen uw antwoerd op voorhand: wij zouden de slechtsten, de onhandelbaarsten en de laf-hertigsten van geheel de wereld zijn. Dat zal velen en de meest^n van u leerin wat gij vroeger zelven waart. En kon onze houding er toe bijdragen, om U uw vroeger ongelijk te doen inzien, ehwel wij zouden voldaan wezen, want 't is bij ons gelijk in den hemel: meer plezier voor eenen bckoerde als voor tien gelukzaligen. (Slot morgen) F. H. w ■ il» Çy—' 1 -—mtmm Eene Hervorming Er zijn onderwerpen waarover men niet gemakki^ijk aan 't schrijvea geragkt. En v.aie het niet dat ik. gedrongen door een oprcchte lielde tôt onze heilige zaak, den zwaren druk van het zwijgen ge,voelde, 'k zou zeker met dit schrijven van dit artikel nog w_at wachten. Zwijgen is dikwijls verstapdig. maar spreken is 00k soms plicht. En nu meen ikjipt het mijn plicht is de aandacht der parti) te roepen op een feit dat voor onze toekomst van het allergrootste gewiçht is. 1k twijiel er geenszins aan of met het sluiten van den vrede zullen er zich, onder den invloed van yerande-ringen van toestanden en gedachten zekere hervormin-ger. opdringen. Dat zal niet alleen waar zijn voor het Hansche leven binnen den Staat, doch 00k voor onze parti). - In den kad j der door te voeren hervormiQgeo ligt m.i. de socialistische jeugdorganisatie. Hçt is een nood-zakelijkheid voor onze zaak, vbor onzen strijd, dat er eep vaste brug loopt, die onze opkomende jongeling-achap aan den 'groc^en socialistischen kamp verbindt.-'t Is hoog tijd daaraaa te denken. De vraag is nu : kunnen onze, Jongî Wacblcn beant-woorden aan die onontbeerlijke behoefte ? Het ant-v^iord moet, spjjtig gsnoeg, orij^cennend luiden. De roeping gnzer jeugdorganisaties -vas een dwaling zooals het vùor den oorlog waj. In ]?aar hfindcn -was de anti militaristische propagahda toevertrouwd. Wat eeniout! Is het logiseti zop'n belan^-ijke uiting van onzen strijd op de schouders te laden van onervaren jongclingen, hoe veraandig eu geestdriflig ze 00k àjn mogen ! w Het werk onjer jeu§do»ganisatie's mag- alleen zijn : vorming, voorbereiding tôt den. strijd. Het moet als een kamp zijn àchteptiet maatschappelijk front, waar onze jongelingschap zich oefent en uitgerust wordt. Deze jeu'ïdvereenigingen hebbep, iij Vla^nderen althans, nooit een werkelijke kracht geh?d en zullen er 00k no'oit geen 'h^iben, zoolang ze zullen bhjven voortie\en in den ouden vonu. De J. W. zijn in Viaanderen nooit iets meer geweest dan eene schijn-organisatie en -zullen 00k nooit tôt ijis groejen als er geen doeltreffende hervorming komt." Al de krachten giHgen verloren in het zoeken naar middelen om zich staande le houden.'® Dit was niet alleen waar voor de kleine vlaamsche proviucie-plaatsen, doch 00k voqt groote stedeu, die uqphtans een zeer krachtige partij orgaaisatie haddea. Welke moeite heeft het niet gekost om de « Jongç Socialist >), het orgaan van de Centrale der VI. S. J. W., in 't levtn fe houden! Maar heeft nten ?icb wel ooit afgevraagd of dat blad werkelijk p^stte aan o.nr.e s<jpia-lislische arbeidérsjeugd? Neen, <g ik zelf niet. De «J. S.» was een wejgnschappglijk tj^scljpftje, dat ''zeker allen lof v'erdiende, içgar eefVlaamsch s^pi»^ listisch jeugdbl^fl voor onze arb^idess w^ het-geens-zins. Men poogde. iets te dt^n op" zijn Duitsc'n ef op zijn Holland^. Ën 't ging njet, 't kqii-njpt gaan, De organisatie ,onzer jeugd^ing z66 manlj, dat er — waarom het niet bekennen j— een soort vijandschap bestond tusschen de « oudtren » en df. c jongeren » vijandschap die de tegenstrevers maar al te vaak tegen ons hebben trachtcp uit te spelen. Blikken we de v.-aar-heid in 't gclaat : de j. W. waren dikwijls het midden waarin een ongezondepartij-opposi^ie aangekweekt en aangeblazen werd. Niemand zal het gevaar daarvun ontkennen voor de toekomst. 1k kon gereedelijk aannemen datniet aile partijgenooten het cens zijn over het voeren van onzen strijd, dat niet alleen zich vroegtijdig kunnen losmaken van hun methode-droomen. Maar moet dat principieele mee-ningsvfcrschil zij'i stempel drukken op de jeuadbewe-ging? Het mag niet, want het is verderfelijk. Noeuien wij" liet kind bij zijncn naam : vôôr dat het bc.-^istzijn in onze jongelingen was vastgelegd stonden ze reeds tegenover de < ouderen ». Ze werden vcrbitterde.i, geen strijders. Wie als jongeling éénmaal dorst denken als de meer-derheid der partij was een overlooper, een verkochte. Ja, zoo diep had het kviaad reeds wortel geschoten. 't Is kleinzielig en belacïiclijk, maar 't is treurig als men er over nadenkt dat onze jongelingschap verloop . Ik ben een groot partijganger van het aaukweeken van zelfstandigheidsgevoei bij onze jeugd. maar de natuurlijke neiging tôt vernieling, die haar eigen is, moet langzaam verdreven worden. Zooals de toestand v<5<5r den oorlog was kan het niet voorigaan. We mogen niet langer onze kinderen bij onervaren menschen uitbesteden, waarze de litfde tôt hun ouiers ontleercn. We moeten ze kost wat kost tetugbrengen in ons huis en hen een bijzonder plaatsje voorbehouden aan den socialistischan haard. Daar moeten ze gevormd worden naar dnzen geest en in lielde worden opgevoed. Men wordt slechts groot door liefde en zsifvertrouwen. Dat men niet trachte uit het oude systeem iets beters te doen groeien; het ware een dwaling. Tôt aan den wortel moet de oude plant uitgeroeid worden. Ze moet verplaatst worden naar een oord, waar de stralen der zon niet gebroken worden door hooge, kale muren. Er moet iets geheel nieuws geschapen worden, dat zich naar aile richtingen aanpast aan ons midden, aan <5nzen ge;st, aan (Snze toestanden en niet naar het voorbeeld van anderen. Men plant geen citroenen op Vlaamschen bodem en wat in een broeikast opgroeit blijft tenger en week. Als Gent niet aanvangj, komt het er in Viaanderen nid! Bekennen wij lyst, de libérale en klerikale partij ver-staat het beter. Zij weten de jongelinaschap aan te halen en in haar inrichtingen gaan zooveel krachten verloren, die door ons gemakkelijk zouden kunnen gewon-nen worden. Geeft niet aanonjy jeugd een orgaaisatie waaria ze zich allengçkens gaat inbeelden een partij te vçrmen op zich zelf, çlie een eigen strijd te voeren heeft. Doch in haar middçn mpet ze een aangenaam, een deftig ver-maak vinden, ze moeten er strijders worden zonder het te voelen. Kunst, wetenschap. en ontspanaing meeten cr een goed afgelijnde plaats hebben. Het is onvoorzichtij; aan onze jeugd h^ socialisme met voile geuten te willen inpompen. Daarvan krijgt ge eon overladen maag. Maar uit ailes moet, zqader dat gij het ge,waar .wordt, het socialisme sijpelen tôt dat de herpenen en de kleinste vezels van het lichaam er van doordrongen zijn. Dat mqet niet alleen gebeuren voy onze jongelingen, doch 00k voor Onze meisjes^. Niets is moeilijker dan het inrichten en het leidea |eener jeugdorgaaisatiç als de onze. Wie de leidinj ia ' handen heeft mag geen jongere zijn. Daartoe moeten we bezadigde, vooibeeldige, entwikkelde oudere partij geyooten vinden. De vrede klopt harder en harder aan de deur. We mogen çr niet door verrast worden. We moeten oes voorbsreidçn op allés wat tôt den bloei vaa ons psrtij-leven no®dig blijken zal, Wankçlmoedigheid mQgen we niet kennen. Destoijte duri moet hèt kenmerk biij-veu^nzer bewegjpg. Lang ea moeilijk is de weg, maar mooi en i^pnnig is de toekomst. Gôttinqçn, 35-1017. G. Balthat»-. «rrrgri- J. ■ Weîenswaardip Ëlizond^rheden orer Zwitssrlanil 1 Zwitserland kre.eg eene grondwet van Napoléon I, na de Fransche Revçlutie van 178g en .çiaarop volgde de bemiddelingsakte van 1803, dietoeliet datnieuwe kan-tons zich voegdea fjij dezen die reeds geopend waren. Er bestond nochtans nog een soort van vsor vaderli jk gezag in debelangrijke steden. Onder de drukking van de gedachten van 1830 deed de gedachten van V^lksregeering van 1830 in gjnsch Europa voqruitgang, en de nieuwe Zwitsersche grondwet vju «848 was gèipaakt n%ar het voorbeeld van die t van de Vereeniçde Staten vap Amerika. Het was aog maar eea eerste stap', want een nieuwe herziening zou op 29 Mei 1^74, de Bqndjgrondwct stichten die heden , nog in Zwitserlaad regeert. De Stpjfnbond is gevormd uit- 22 kantops (waaron-, der 3 : Uri, Appenzell en Bazel «nderverdeeld zijn in j twee halve kantons), die oppermachtig zijn, in zooverre ' deze oppermacht niet beperkt js door de gropd wet. Aile Zwitscrs zijn gelijk voor de wet, en er b'estaan geeti geboorte-of andere voorrechten, Elke bonds of kontonale wet moet door het volk worden aanvaard en dooshet volk worden herzien. De Bondsoverheden zijn : De Bondsvergadering, * bes!aande.uit den Nationalen Raad en uit c'en Stasts-raad, de Bondsraad, uitvoerende mnpht, met de Boedâc kanselarij en het Bondstribuoaal. De nationale Rnad bestaat u'itMe afgevaardigden va* het volk, gekozen ten getale /an t afgevaard'gde pef 30,000 zielen, iederkanton o( half-kanton zijnde v«rt9» genwoordigd door ten minste één nationalen raadsheer, De verkiezingen zi jn rechtslreeks. Aile meevdfirjar:;® j burgers zijn kiesbaar. Deze Raai is voor drie jasr ver» Itozen. Zijnlclen worden door de Bondskas betaald, • De Raad der Staten be taat uit 49 afgevaardigden, twee per l.anton en door deze laa'sie betaald. De bondskamers bespreken de wetten, stellen hst Stàatsbudget vast. Vereenigd in een Bondsvergadering, ! benoemen ze den Bondsraad, verkiezen in hun middea ' den voorzitter van den Statenbond, den generaal, —• in geval van oorlog of marschvaardig mako^ 't. le-* ger, — deleden vanhei Boadstribunaal. , De Bondsraad vertegenwoordigt den minis'.erraad, j Op te morken valt dat het ministèrie van oorlog des vreedzamentitel van militaire afdeelingbekomt. A 1 De Bondsraad wordt voor drie jaar benoemd, œiîf de onwankelbaar'neid van de raadsiieeren is merkwaai"-dig. Men kent, in Zwitserland, de krisissen met, die <Ja an.terc kabiAetten aan 't wankelen brcngenTEens be- | noemd, ten ware in geval ontslag of van erg# gebeurtehissen, is de bondraadsheer om zoo te zeggea' J onafzetbaar. _ t "I In dringend geval mag de Bondsraad 00k de troîpen opeisc'ien. De grenzen van zijn btvoegdheden zijn ta» mîlijk uitgebreid. In 't begin vao den hnidigen oo^og | heeft hij zich volkomin macht doen verle?n:n, die, l| gezien hst stand vas'ige ioezicht van het volk. niet zeeronrushoehhendsch'jnt. f j] Het Bondstribunaal, buiten de geschiLles tusschen, kantons, of tusschen deze en den Statenbond. cordeelt in hoogsten aanleg, de burgerlijke en krimineele zaksh van eeii zeker belang. Het is een soort van verbrekings- 1 hof. ' f i Ie'ltre xoel door den Raad aanvaard, kan aan de' y. gaedheuring van de beoolking worden ondencor- ■ M pen. De aanvraag moet gedaan worden door 30.000 j buryers of door acht hantons. Het is heigeen men ' s het référendum of de vothsstemming noemt. Er be-staat 00k een recht van initiatief dat daarin bestsat dtf i, ieder.voorstel door 50.000 burgersingediend besprokcE wordt en aan verkiezing wordt onderworpen. Ditrecht bestaat enkel sedert t8gi. Aan ditrecht is onder anderftf ji de wet van 5 juli 1908,'over het verbod van aise® te ' j danken. Alleen de Bondsregeering mag oorlog verkhren em* vrede sluiten, maar de kantons kunnen ender elkaar of met de naburige landen zekere schikkingen treften vm' | plaatselijk belang, j j Het leger is bondsgenootschjppelijk en zijn bestwir] was in den laatsten tijd vooral st.erk samengesteld. D«î j aanwerving echter geschiedt per kanton. Het is tea| J 3ndere enkel een militie, want in gewonen tijd tnagde'- | Statenbond geen blijvende troepen onderhouden. De \ î1 mannen behouden te hunnent hunne vxtperis en nii- ■] ( rusUng- Zij doe« een eersten leertijd van twee tôt drij maasd. •! ^ daarna een dienst van veertiep dagen per jaar, in het ■'! . werkend léger. Van 17 tôt 5 5 jaar maakt gansch Zwit* j jj serland deel uit van den landstorm. .jj | De kaders zijn goed en el geoefend. De haogst»\ 1 graad is die van divisif kolonel, die overecnkoœt nset ■ ' die van generaal. Het is enkel in tijd van marschTa«-| ; digmaking dat de Bondsvergadering een generaal b«- ; |l noemt, die cen tamclijk uitgebreide macht bezit, maar •' 1 die nochtàns enkel onder het toezicht van den Bonds- ■ | raadhandelt. _ j « De'Statenbond laat het toezicht over het oçderwîjs 1 f over aan de kantons; het is verplichtend, gratis (voor' de lagere scholen) en wcreldlijk. Er zijn hoogescholen ' | te Genève, Lausanne. Neuchâtel, Bcm, Frsiburg. j f Bazel, Zurich, Coirc. Buiten de Fédéralepolytechnischal ! school, heeft de Statenbond zich het recht voorbehouden een gebeurlijke Bondshoogeschool te stichten, i 1 Rekening houdende met de verscheidenheid die in het land heerscht en daar de polytechnische school zich te' i . Zurich bevindt, heeft men van Lausanne den zetel vaa' | het Feieraal Tribunaal willea maken. fcsisitii h K il Uit Duitsche brqn. \ \ GROOT HCX)FDKWARTIER, 2 Nov. —1 : 1 (Avondbericht) : In Viaanderen levendig®J | !'vuurwerking aan den Yser. Onbemerkt em I ! ongestoord des vijands, hebben wij in déni | laatsten nacht onze linie van het bergfrontt van den Chemin dee Dames planmatig ver- j legd. 3 * In den nacht van 1-11 hebben onze vlis-j ; gers Londen en Engelsche kustpîaatseriï gunstig aangevallen. In 't. Oosten niet® bijzonders. Uit Italië tôt hiertoe niets nieuws, rt'cstclijk gcvcchtsterrein. GROOT HOOFDKWARTIEE, 9 Novenï-T ber. (Ofîicicel) : Legérgroep vaa dc-c' I kroonprins Rupprecht van B>eieren : De artilleriekamp in Viaanderen wa« gistef j in het stroordgebied van den IJzer, vooral j bij Dixmuiden, sterk. Tusschen het Houk-': ! nulster-bosch en de Leie lag Ievendig vijan-, delijk vernietigihgsvuur op onzç gevechts-' zone. Engelsche verkennersaanvalïen mis-1 lukten op meerdere pîaatsen van het front. î S Rond den Oorlog 08 Oiics der Ârtiliirie ^ Iler.ri Hajener schrijft in De Maxsiode : Het is een merkwaardig en vasts||^jid feit, hoe in dezen wereldoorlog in niet geringe mate de belangstel-ling van het groot publiek ii gaande gemaakt voor de verriebtingen van de vhegtuigen en bestuurbare lucht-schepen, maar hiernaast cen groote onbekeadheid is waar te nèfflen over het wezen en de werking van een constructie op het gebied van de luchtvaart, welke zeer beslist van ni'et minder belang geacht mag worden, dan •d.e van de andere typen luchtvaartuigen. We doelen hier op de kabelballon. Dag aan dag leest mep il) cor-Kspondenties eo in de officieele legerberichten over de sclutterende verrichtingen van vliegtuigen en bestuur-bzre luchtschcpen,weinig of nooit over het uit oorlogs-technisch standpunf, zoo hoogst nuttig en waardevol . ■«erk der kabel&allons. Dit heeft tengevolge gehad dat zells dosr mçnschen, die het beter konden weten, de beteekenis van den kabelballon voor krijgsdoeleinden onderschat is geworden, ja, dat zelfs wel beweerd wordt, dat de kabelballon een overtollige en oud-niolische constructie zou zijn. Voor een niet gerjng deel berust deze meeninghierop, dat het werk van deze b.ailons uitsluitti^l op het gebied van waarneming te zûskcn is. en hij volkomen ongeschikt is voor direct aanvals- of verdedigingswapen. Wat de kabelballon nu juist is, c i hoe hij wordt aangewend, zij in het onder-staande duidelijk gemaakt. Kort gezegd is de kabelballon een groot saucys- of vischvormig met gas gevuld omhulsel, waaronder cen matvj, plaats biedende voor een of twee waaraemers en welk geheel aan een kabel wordt opgelaten tôt het doen waarr.emingea aan het vijandeliji front tôt voor den oorlog kènde men twee soorlen van kabelballons, terst.ci f rie 1 kabelbolballor. en ten tweede den kabei-^beger.n jn, of kortweg vliegetballon geljecten. De dan een gewone peer- of bolvormige luchtballon, zoo ■ als ongetwijfeld een ieder wel eens bij nationale feeste-lijkkeden of andere gelegenheid, zaj hebben aan-schauwd. De feilen, die deze coastructie aankleefden, -• waren dat hij bij een min of meer krachtigen wind heftig heen en weer we»d gesîingerd, of gehçel omlaag gedrukt, wat den waarnerper in de ballonmand een soort zeeziekte bezorgde, en zuiver observeeren bijaa onmogelijk maakte. Om deze bezwaren te ondervan-gen, en den ballon meer stabiel te inaken, onderwier-pen in Dujtschland de Hauptmanns van Parseval en Bartsch von Sigsfeld een type ballon, door welks vorm, ' inrichting en stelling, de wind van geen nadeel, maar, tôt een zekere grens, juist van voordeel zou zijn, door- ' dat de ballon ny. 00k een vliegerwerking — cen door den wind opgew'ekte stijgkracht — in zich vereenigde. Daardoor kregen zij den naam van vliegerballons, en bij onze vechtcndê" naburen van kite ballons en Dra- ' chen ballons. Naast dit Duitsche model, dat sinds het begin den oorlog even uityoerig door de geallieerden als door de cçntrglen is toegepast, is een klein jaar ge-leden cen Fransch model gekomcH, uitgçvonden door , den Franschen kapitein Cacquou, dat door nog grootere stabiliteit zou uitmunten dan het Parseval-S]igsfeld-type. Ook de Amerikanen zijn sedert kort met een eigen ' ontwçrp voor den dag gekomen, geconstrueerd door tïie Gooyear Tire and Rubber Co, teAkron, dat even-eens supérieur aan het Duitsche model zou zijn. Om echter tôt den meer bekenden Parseval-Sigsfeld-ballon terug te keeren. Deze-heelt den vorm van een cylinder, met aatj voor- en achterzijde eene halfbol- ' vormige begrenzing. Aan den onderkant van het groote ballonlichaam bevindt zich een klein omhulsel, in den vorm van een gebîgen cylinder, de stuurzak geheeten, welke hoofdzakeliji; dient om den ballon met den kop in den wir;d te houden. Binnen in h^t centraal-ballon-lichaam, vlak boven de stuurzflk, bevindt zich een kl^nere balloit, ballonnet genaamd. Deze ballon heeft ten doel opi door middel van overdruk. ook bij sterken en* onregelmatigen wind, dta vorm van den geheeleu ballon te doan behoudeu. WaDneerlict'balloDgasnu inkrimpt, zal de balloanet in din ballon zich uitzettèn, eu evenzoo zal, wanneer ,_het balloflgas zich uitzct..lucht uiycle ballonnet oqt. , wijkea, zoçidât lucht'en gas te z*men steeds het voile volume, n. 1. den vollen'balloniùhoud behovden eiii het omhulsel dus steeds strak gespannen blijft, zonder deuken of rlmpels te vertoonen. • - De geheele werking van deze constructie te verkl»ren zou ons te ver voeren ; in hçt kort kan gezegd worden dat de geheele inrichting, evenals de stuurzak, de beide zeilen aan den'ballongordel en dejStaart met windvan-gers achter aan den ballon, .dif den vorm Van kleine valschermen hebben, hoofdzakelijk dienen ter verhoo-ging van de stabilités, dus om den ballon vast in de lucht te doen staan. Tle ballonmand, welke hangt ter hoogte van den stu' iw k en aan den'draaggordel wordt bevestig4, biedt pliRs voor een of twee waarnemers, -, en is voorziea van verschillerjde voor het observeeren en de veiligheid benoodjgde zaken ea in^trymenten, als , lotografiefoestel, hoogtat,en windtnetei;, telefoon, veld-kijksrs, kaarten en foto's van de te verkenpen omgevii}g en voor iederen waarnemer een valsciieraj, dat- aap den bovenkant'licht bevestigd is in een omhulsel be^ijden de man, terwijl het onderçiode, bestaande uit cen stel stevige kniisbanden met gespsluitiag, door dea wair- . nemer om z'n middel en bovenlichaam wordt gebonden. ! Nu de inrichting ^jaaraan de ballon wordt opgelaten: Deze bestaat meestal uit een grôote speciaal voor dit ' doel ingerichte autç, welke voorzien is van een aparten achtér op het châssis gemonteerden niolor, -met ervoor een winaas. Op deze windjs, welke natuurlijk bedjend wordt door den specialen motor, loopt de groote ver-bindingskabel, 'n duizend à Jwaalfhonderd meter staal-draad, dat een dikte heeft van gewoonlijk niet meer dan '8 à 10 millimeter, maar r\iettemin een enorme trekvast-heid bezit. Ook wprdt wej een eenVoudiger kabelinricji-ting aangewend, waarbij-motor en lier gemonteerdzijo op eenen lfleinen voor paardentracktiç bestemdea. wagen, welke dan gemakkelijk ip een verdekte stelling kan worden ondergebracht. Het doel hiervan is natuurlijk. om voor verkenning en bomaanvallen van vijan-delijke vliegtuigen gevrijwaard te zijn. De ballonkabel loopt dan eerst van uit de verdekte stelling een eind over dan grond, en verder over qçn stevig bevesîigde katroôl de lucht in. Naast de bedieittJeninrichting behoort nog tôt da.noodsakelijke u^trusting een aaatal _sakksi5ànai .cm dto bailfia.-wwui^r hii bai tea diaiat is te ve.rankeren, en eea groot aantal op aparté wagens vérv»e»de stalen flesschen, rr>et het voor de vulliag benoodigde waterstofgas. Een^ flesc'i van t.50 m, lengte en 30 cm, breedte, heeft eea inhoùd van 5 kub. m, gai3, onder een druk van 170 tôt 200 «traosfeer. Voor'n groote 8 bij ^4 m, metenden ballon varf 1000 kub, m. inhoud, zijn dus bijna 200 flesschen noodig. Alvorens de ballon nu wordt opgelaten, kan het noodig zijn. den innerlijken toestand van't oi^htjlsel te onder- , zoeken ea na te gaan of de ballonstof nog goed lucht-dicht is, en de stabiliteitsorganen nog goed functiop-neeren. Hiertoe wordt de ballqji eenTOudig met lucht opgêpompt. Bezijden den ballon bevindt zich oen opèning, welke luehtdicht afgesloten kan vtfprden, en juist grqotgenoeg is oqj eqp volwassen persoon toegkng ' tôt het ballon-innerlijke te geven. Eerst voorziet aog de met het onderzoek belaste officier zich van dikke vilten schoenen om te voorkomen dat zan<}korreIs ia den ballon zouden worden meegebracht, cije licht door wrijvinf* electriciteit zsuden kunnen opwekken, wat na de vulling met gas een ontploffi:ig.ten gevolge zou kunnen hebben. ]^ de ballon in volkomen orde -bevonden,' (ian drukken de bediîningsmanschappen met hun lichaam de lucht er weer uit en de gasvulling kan aan-; 'vangen. Hr^rtœ: worden de stalen gasflesschen in rijen naast çlkaar gelegd en onderling door buizen verbon-den, welke naar den ballon leiden. Op het commando -« ballon langzaam vullen» v/orden de flesschen achter-éenvolgens geopead, en sissendîn bruisend stroomt nu het gas den bctllon in, die laagptam zifn normalen f vorm aanneerjt. Nadat de vulling voltobid is, wortlt de ballon door 'a twintig à dertig mansch^ppep, die het gevaarte aan de afhang^nde grijptouweri'in bodwtng.. houden, naar de pliats van opstijging gebracht, waar'■ hij aan- den. grooten verbindingskabel wordt vast- _ gemaakt. Nadat de waarnemer in de inmid4els aange-.brachte ballonmand heeft plants genomen en de verbin-din» met het valscherm zorgvuldjg om zijn middel is ! aangebracht, lgn het Kommando' tôt opstijgên worden gegeven. Snel geschiedt dit opstijgên niet ; met een matîgesnelheid wordtdevttbindingskabelentegelijker-J tijd de ballonmand verbipdendetelefoondraad.gevjerdjJ totdat de balloa volgens telefonische mededeghng vaa"' !< e-:a * v H Het werk, dat au voor dea waarnemer aanvangt,^ a is hoogst belangrijk en bovendien zeer moeilijk. Eer- i 1 stens zal hij uit moeten vorschen, welke veranderingaa ! | de vijand iinds den vofigen d?g nam en direct achîer ' | zijn front heeft aangebracht. Hiertoe vergelijkt hij de'' |l kaarten, aanteekeningen en foto's welke denvorigsa'r fî| dag van dezelfde streek gemaakt zijn. Vooral ook raad- | | pleegt hij zijn geheupen. Icdïre verandering, welke | .j' zijn 00g treft, wordt dçKir hem opgeteekend, en ook op J î , plaat gebracht, en door de telefoon aan de efllcieren in 5 e'I het nabijzijndc kwartier medegedeeld. Talrijk zijn de mededeeliEgen, die de waarnemer') 1 van uit zijn hoogen observatiepo.it zoo achtereenvol- | I ; gens de:i staf doet toekomen. Ziet hij een trein hst f 11 front aaderen, aanstonds weet ook de staf het, Evenzoe ' |H kunnen troepenverplaatsingen, veranderingen '-an g»-! schutsopstelling. het slaan of afbreken van ponton»! bruggen over Tiyieren en kanalen. hst oprichten of1 || verplaatsen van barakken en vliegloodsen, als 't war«' cp hetzelfde moment aan de belaaghebbende en de ep' dat frontgedeelte de operaties leidende officieren1 ' medegedeeld worden. Het is duidelijk, hoe op d*23 i wijze feitelijk wcinig voor het 00g van den vijand vsr- ! bo^en blijft. Wel worden vooral de nachten benut,; ! Sj:n geschut in nieuwe stellingen te brengen en trot- ' B pen verplaatsingen uit te voeren, rr.aar al heel spoedtg ! kan de vijand dit weer waarnemen, ofschoon men aan j il beide zij den zoo goed mogelijk traçât am, voors! ' munitiebergplaatsen, en de pîaatsen van opttelliag vas j I het geschut, door overdekking van boomstammai, ' ! takken en bladeren. of door in'graven in deu,grond, aan* aile obsen'aties vanuit de lucht te onttrekkeu. Al dc:« s waarnemingen worden echter niet voor niets gedaan,- ze hebben natuurlijk ook een doel. En vooniamelijk î- wel dit eene grqote : voor het eigen geschut de belang-1 J rijke doelen uij te zoeken, ea bij het beschieten hier- | van de noodige aanwijzingen te geven. Dit, het vuur-f j leiden geheeten, is eerst het groot werk, waarbij de-' {fil kabelballon zulke schittercnde diensten aaa de artilie- 1 13e kan bewijzen; met de vliegtuigen zijn ze de oose* j i van het geheele opereerende leger en van de artilIçri'iA { .hçt bijzepder en zonder htn is het leeer blind. Il ' 33e iaas* « 3Û7 S centiemçn ver nummer Zoqdag 4 Slovasiïbsr Ï91T

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre Vooruit: socialistisch dagblad appartenant à la catégorie Socialistische pers, parue à Gent du 1884 au 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes