Vrij België

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

No. 37. VRIJDAG 5 MEI 1916. EERSTEJAARGANG. VRIJ BELGIË ONDER LEIDINQ VAN FRANS VAN CAUWELAERT EN JULIUS HOSTE JR. PRIJS PER NUMMER: NEDERLAND 10 cent. ENGELAND 2 pence. FRANKRIJK en BELGIË 0.20 fr. VERSCHIJNT Ei KEN VRIJDAG. I ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: NEDERLAND / 1.— ENGELAND 2 sh FRANKRIJK en BELGIË 2.5U ir. j — i ' ' ALLE STUKKEN BETREFFENDE REDACT1E EN ADMINISTRATIF TE ZENDEN: GEVERS DEYNOOTWEG 81, SCHEVEN1NGEN. Nationale Staatkunde. m. Nog het parlement. *) nuij nui pu Het staatkundig beeld van onze parlementaire werkzaamheid vôôr den oorlog was ni et stîchtend, maar de Kamer moet 1)aar eigen heelmeester zijn. Zij kan het, indien de le'iders willen; zij moet, indien zij niet zichzelf en — wié weet — het volk op hopelooze wijze schaden wil. De zorg voor zelfverbetering moet een dubbele richt-ing nemen: een betere samen-stelMng en .een betere werkmethode, en beide noodwendigheden gelden, ofschoon onder verschillenden vorm voor beide ka-mers: Senaat en Volksvertegenwoo'rdiging. Mijn gedachten bepalen zich echter — voorloop;g althans — bij dez-e laatete,- en om niet den schijn op mij te nemen, tijdens een partijbestand, dat ik eerlijk wil eer-biedigen, politieke strijdvragen op te wer-pén, zaî ik me in hoofdzaak beperken tôt hetgeen de Kamer eenmaal geconstitueerd, tôt meerder aanzien en vruchtbaarder werkzaamheid brengen kan. Eéne bemerking kan ik me nochtans niet onthouden: dat^de evenredige vertegen-woordigingi met stem aan den lijstkop en de versuf fende wachtkamer vol hulp- en noodcandidaten niet bevorderlijk is voor den geestelijken kraehtentoevoer, noch de opgewekte arbeidzaamheid van de volks-vertegenwoordiging. De evenredige verte-genwoordigingi mag denkbeeldig bijzonder aantrekkelijk zijn; in de werkelijkheid houdt zij hare schoone beloîten niet. Ze werkt verlammend op de persoonlijkheid van de afgevaardigden; zij kweekt veel dood bout van lier- doch niet afikiesbaren, schematiseert de partijen en naar gelang de jnachtsverhoudingen liet doode punt nadereif, kriigt de franjenpolifiek van de dorpsbélangen en de tinnegieterij, over en 't weer een onevenredigen invloed op ons openbaar leven. Onze Kamer moet intusschen worden versleten, zooals ze is gebakerd. Wekun-nen niet op nieuwe verkîezingsstelsels wachten, vooraleer de noodzakelijke ver-betering te beproeven. Maar wie zal be-ginnen? Als elk een beetje wou vagen voor zijn eigen deur, als elk afgevaardig-de uit den ontzagwekkanden strijd, dien wij nu voor ons volksbestaan hebben te voeren. ook zooveel ontzag voor 's lands zaak kon bewaren, dat hîj zijn persoon-lijke ijdelheid of het belang zijner onmid-dellijke omgeving desvoorkoriiend uit eigen beweging leerde achterstellen bij het belang der gemeenschap, dan zou het parle-mentair leven zichtbaar van peil verhoo gen. En ik acht het niet orïwaarschijnlijk, dat gedurende ettelijke jaren de - goede na-*) Zie vorig artikel nr. van 17 Maarl U. werkmg van onze huidige beproevingen in onze politieke mentaliteit zal voelbaar wezen. Men vertrouwe echter niet te veel op den individueelen wil en de zelfverbetering van de afzonderlijke leden van onze Kamer. 1k voor mij zie geen blijvend heil buiten de moedige en edelmoedige, de reeht-scliapen en verdraagzame, de vooruitziencle en onzelfzuclitige samenwerking van Regee-ï-ïng en partijjeiders om aan de volksver-tegenwoordiging haar voile waarde, gezag en vruchtbaarheid te verzekeren. Mijn persoonlijke ervaring van vôôr cien oorlog strekt zich weliswaar slechts over vier jaar uit en het was een tijd van 011-gewone partijdriften, waarin.de parlementaire arbeid dikwijls door kunstmatig opgewekte en aangeliouden stormtijden ge-stremd of uit zijn vaart werd gebracht, maar ik heb toch herhaaldelijk het gémis bemerkt aan voldoende medewerking en bezorgdheic. van de Regeering tegenover de Kamer. Men kreeg soms den indruk, dat sommige ministers de Kamer be-schouwden als een lastpost, veeleer dan als een hoofdorgaan van onze staatkun-dige ontwikkeling. Daarom niet uit per-! soonlijke neiging naar een meer centralisi-tisch regiem — absolutisme ligt niet op ouzen weg — maar omdat de .kwajongens-achtige plaagzucht en tuchteloosheid .van de Kamer ze binderde, en de bure^ucra-tische gemakzucht en eigenwijsheid, welke de ministers steeds omringen. van deze ontstemming aan-den anderen kant gaarne partij trokken. Heeft dan de eene of de andere minister bovendien zelf een trekje vertoond van deze bureaucratische kwalen. dan werd de verhouding er natuurlijk niet beter op. Maar met dat ailes, zijn de be-langen van het land niet gediend. Tus-sehen Regeering en Kamer mag -geen hei'melijke tegenstrijdigheid b es ta an. De tijden, dat het tusschen de landsheeren en de gedelegeerden van standen en steden om een koopje ging — recht om geld — zijn voorbij. De Regeering is parlemen-tair; zij moet in de volksafvaardiging steun en macht en omgekeerd. de volksafvaardiging bij haar voorlichting en mede-1 werking vinden. De Regeering, maar bo-i vénal het land. hebben er ailes bij te winnen, dat de volksvertiegenwioordiging cpreeht bekommerd weze om het algemeene welzijn en geheel bezield met het ernstig ■ verlangen om tôt de voortschrijdende /ol-• making van onze wetgeving, Tîet doelma-tig gebruik van 'a lands middelen, de ver-heffing van onzen volksgeest, de veiligheid van onze grenzen en het uitzwermen van onze nationale bedrijvigheid over de HET ELIZABETH-DORP TE AMERSFOORT. Nieuwe huisjes voor Belgische gezinnen aan den Birkhovenweg. a , wereld, naar beiste vermogen. bij te dra- ; gen. Daartoe is echter niet voldoendé, dat l men van regeeringszijde van de Kamer ■ een recht tôt kritiek aanvaarde, dat men haar niet ontnemen kan, noch dat men - zorge, een stemvaardige meerderheid in i den rug te houden, de Regeering moet de belang'stelUng en mede'7erantwoordelijkheid bij de 'Kamer zooveel mogelijk opwekken, - door ze in hare werkzaamheid tegemoet i te komen. Dit geldt bij de voorbereiding - van nieuwe wetcelijke- hervormingen, en i het geldt in het bijzonder bij de herzienïng • der jaarlijksche budgetten. Want de be ; grootingen blijven de ruggegraat van het ' parlementaire leven, ofschoon ze gewoon- ? lijk halsoverkop door de Kamer werden ? gestemd. Op de meeste begrootingen kwam ï immers geen bespreking of het was een . vlucht'ig aframmelen van onfeamenhangen- t de bemerkingen. En als er een bespreking - plaats vond, zaten we direct op een zand- - ban.k. Men denke maar even aan de ver-i handelingen op arbeid en nijverheid! Wel-; nu, wat men ook bewere, dat was de i schu'd niet van de volksvertegenwoordi-î ging alleen. Wanneer de Regeering had - gewild, had zij daarin veel verandering ten goede kunnen brengen. ; Om in hare taak echter volkomen te - slagen, moet ze kunnen rekenen op den - stenn van de voormannen. En als er - spraak is van vei-zwakking van het parle-1 montarisnie. hebben deze een merkelijk ; deel in de schuld te nemen. Het verwijt 1 richt zich hoofdzakelijk tôt de katholieke ; en liberale partijileiders, alhoewel 't vooral - de socialistische woord-tyrannie is, welke - in het parlementarisme de anarchie heeft - gebracht. Want bij hare teuggeloo,ze oppo-1 sitiezucht, vertoonde de sociaal-democra-î tische partij toch een zekere zorg voor > innerlljike organisatie en goeden toevoer • van nieuwe krachten, terwijl zoowel rechts aJs bij de liberale linkerzijde het toeval en de persoonlijke wiliekeur aan het roer stonden. Ik wil toegeven, dat in partijen met zoo sterk geschakeerde samenstelling en uiteenloopende belangen, een geordende wea-kzaamheid moeilijker te verkrijgen is dan bij de meer eenvormige aociaal-demo-cratische groepeering, maar de grootere verscheidenheid sluit niet de harmonie der eendracht uit. Zij verelischt echter van de leiders bijzondere gaven, niet naar den geest alleen — welke over lret algemeen niet hebben ontbroken — maar ook naar het hart. Wanneer leiders zich ongenaak-baar toonen voor ineuwere of andere op-vattingen. dan deze welke zij in hun kamereenzaamheid voor lief hebben gekre-gen,. wanneer zij op zwijgzame gevolg-zaamheid meer gesteld zijn dan op zelf-standige medewerkzaamheid, of aan klein-geestige dwarsdrijverij of bedilzucht vrije baan laten, omdat zij er voordeel voor eigen verheffing uit verwachten, dan zijn zij medep'ichtig aan het verval of de ver-wording van de parlementaire instelling. De eerste eigenschap, welke van partijieiders wordt vereischt, is grootmoedig-heid, grootmoedigheid in zelfvei'loocliening çn in toewijding. Wanneer de onze deze eigenschap na den oorlog toonen te bezit-ten, en ze ten dienste stellen van het parlement. dan zal het niet onmogelijk blijken om aan ~ de volksvertegenwoordiging de roi terug te geven, welke zij aanvankelijk in ons nationaal leven bezat. Wanneea- zij echter mocliten blijven be-neden hun taak of de Regeering hun de hand niet leent om ons openbaar leven omlioog te brengen, dan zullen wij «poe-dig weer vastzitten in het oud moeras. FRAN8 YAN CAUWELAERT.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.