Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
PRIJS PER NUMMER:
NEDERLAND.......V. . . 10 cent.
ENGELAND ,$�&......... 2 pence.
FRANKRIJK en BELOI�i*^' . . �* 0.20 fr.
VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG.
1
ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL:
NEDERLAND La . . . . !V . . . / 1.25
ENGELAND . . . . . g^T. 2 sh. 6 -. 3.�fr.
ALLE STUKKEN BETREFFENDE REDACTIE EN ADMINISTRATIE TE ZENDEN: 81, GEVERS DEYNOOTWEG, SCHEVENINGEN.
Vlaanderen in Vrij Belgi�.
i.
In de hopelooze verwarring, die in steeds
toenemende mate de geesten der menschheid
vertroebelt, � zoodat elk pogen om in 'n zui-
ver oordeel de gebeurtenissen naar hunne
waarde te schatten, haast tot onvruchtbaar-
heid is gedoemd
ontstaat eene geheele
verzameling misverstanden, die in de scherp-
te hunner tegenstellingen, de conflicten tus-
schen individuen en volkeren onderling, noo-
deloos verscherpen en de klove der scheiding
steeds breeder maken. Een onoverkomelijk
wantrouwen heeft zich van de meesten mees-
ter gemaakt, waarbij elke uiting van den
tegenstander op een onverzettelijken onwil
en een moedwillig niet-willen en ni�t-kunnen
begrijpen stuit. *
Toch doet zich nu, meer dan ooit, een
.dringende behoefte aan klaarheid' en duide-
lijkheid gevoelen. Van een romantisch lyris-
me en een geprikkelde opgewondenheid heeft
de menschheid meer d�n genoeg; het is niet
langer^ voldoende schoon-klinkende leuzen
uit te denken om duizenden mannen in 'clefi
dood te jagen. Elkeen wil weten waarvoor
hij sterft of z'n leven althans veil heeft.Mooie
woorden en schitterende redevoeringen heb-
ben afgedaan. In aller harten is het groote
verlangen naar waarheid ontwaakt.
In deze beschouwingen zullen wij trachten
het Vlaamsche vraagstuk nogmaals te belich-
ten met die hoogere onpartijdigheid, die elke
principieele uiteenzetting voor zich eischt.
Waar het om de vrijheid, om het leven zelf
van een gansch' volk gaat, daar" mag men van
zijne woordvoerders ten minste verwachten
dat zij de noodige bedaardheid en kakrate
zullen bewaren om verder te zien dan het
oogenblik.
Het Belgische vraagstuk is ongetwijfeld
het belangrijkste probleem dat zich aan de
oorlogvoerenden voordoet. Waar, v��r en-
kele maanden nog, het lot van ons land meer
dan ongewis leek, daar hebben de jongste
verklaringen �n van de Entente en van de
Centrale Rijken den toestand scherp belicht.
Duidelijk is daarbij op den voorgrond ge-
treden dat Belgi� een geheel bizondere po-
sitie inneemt, die met geen der andere strij-
dende naties kan vergeleken worden. Ook
hebben de verschillende verklaringen der
socialisten te Stockholm, de vredesbemoei�n-
gen van den Paus en de uitingen van de
wereld-demokratie het Belgisch vraagstuk
zoo scherp gesteld, dat slechts nog ��n en-
kele oplossing mogelijk blijkt, en�wat meer
is � dat/alleen die oplossing kan worden
aanvaard, alvorens er verder over vrede zal
worden gepraat. Wij staan daarbij voor het
merkwaardige feit, � eenig in de geschie-
denis � dat van de bezettende macht, als
conditio sine qua non, wordt ge�ischt deze
oplossing te onderschrijven en men van haar
dientengevolge eene afdoende verklaring in
dien zin verlangt. Niet op de vredesonder-
handelingen zal Duitschland over Belgi�'s
lot kunnen onderhandelen; neen, nog v��r
de diplomaten samen zullen komert om het
nieuwe Europa te scheppen, zal onze toe-
komst verzekerd moeten zijn.
De oplossing, welke als de eenig mogelij-
ke wordt aanvaard is de onvoorwaardelijke
onafhankelijkheid van ons land, met schade-
loosstelling. Duitschland moge nog aarzelen
zich aldus uit te spreken: het kan evenwel
enkel nog een ukstel zijn; afstel in geen geval.
Dit is dus de werkelijkheid, die worden
zal.
Hef belangrijke hierin is hoe het Vlaam-
sche volk tegenover dien toestand staat.
Want daar ligt de grondslag, waarop wij
met uitsluiting van alle waarschijnlijke mo-
gelijkheden, de Vlaamsche beweging "moeten
steunen.
In het begrip: een onvoorwaardelijk vrij
Belgi�, ligt allereerst een onvoorwaardelijke
veroordeeling van de aktivistische politiek
besloten. Wat zal er inderdaad van heel het
aktivistische -gebouw overblijven, zoo
Duitschland deze onvoorwaardelijkheid zal
erkennen of ten slotte, goedschiks of kwaad-
schiks, zal moeten erkennen? Want wij moe-
ten niet uit het oog verliezen dat deze voor-
waarde de eerste stap is, die gezet zal moe-
ten, worden voor het bereiken van het eind-
doel: den vrede. Aan een 'beslissende over-
winning van Duitschland kan niemand meer
gelooven; hoogstens zal deze strijd onbeslist
blijven,Azoo men er in slaagt binnen niet te
langeg tijd tot een vergelijk te komen.
Duitschland'zal zoodoende zijn wil niet kun-
nen opleggen, als overwinnaar aan den over-
wonnene.
Komt het niet tot een vergelijk � waarbij
Belgi�'s lot op voorhand is bepaald � dan
zal de strijd aanduren en niet eindigen voor-
aleer Duitschland tot verstandiger overtui-
ging zal zijn gekomen. Het is een Belgisch
belang, evenzeer als een wereld-belang, dat
de vrede op duurzamen grondslag worde
gebouwd. Men moge het nu te Berlijn z��,
nog niet inzien � officieel althans niet �
de feiten zullen het met hun onwrikbare lo-
gika komen staven. De tijden zijn voorbij
dat �militaire" waarborgen meer zijn dan
de vrijheid- van een volk. Het nieuwe Europa
zal zich niet, als in het verleden, op een toe-
komstigen strijd mogen Voorbereiden. Daar-
om zullen de vrijheid en het recht in de eerste
plaats bij de vredesonderhandelingen moe-
ten fielden; niet het geknoei van diplomaten,
die slechts voor de oogen der wereld' alleen
als tegenstanders tegenover elkaar staan; in
feite echter het onderling volkomen eens zijn
om in te palmen wat ze krijgen kunnen, ten
koste der kleine naties.Wie zwak was, heeft
tot hiertoe steeds ongelijk gehad. Het is dan
ook meer dan tijd, dat hierin verandering
kome en de toekomst eindelijk een gelukki-
ger menschheid zal aanschouwen.
Er ligt bovendien in den eisch der on-
voorwaardelijke onafhankelijkheid van Bel-
gi� en hare erkenning door Duitschland,
niets van een onrechtmatige aanspraak. Zelfs
indien Duitschland er in gelukt ware een be-
slissende overwinning te behalen, dan nog
zou het ongeschonden recht het geboden heb-
ben de belofte van den Rijkskanselier op 4
Augustus 1914, ten aanzien van heel het
Duitsche volk en van heel de wereld afge-
legd, gestand te doen.
Belgi� vrij! Andere dringende vraagstuk-
ken zullen de vredesbesprekingen tot een be-
vredigende en rechtvaardige oplossing moe-
ten brengen.
Maar in het Belgisch vraagstuk gelden
geen bijkomstige kwesties. Belgi� zal dus
worden wat het v��r den oorlog was: onaf-
hankelijk tegenover elk denkbare mogend-
heid, naar de formuleering van de Pauselijke
vredesnota. De Duitsche beweringen van
gen zijner onzijdigheid hebben reeds lang
uitgediend. Het werk van Waxweiler o.a.
heeft de ongeschonden trouw van Belgi� ten
duidelijkste bewezen.
Of Belgi� na den oorlog opnieuw een
verplichte neutraliteit zal worden opgelegd,
kan aan den kern van ons betoog geen ver-
andering brengen. Hoe ook Belgi�'s status
zal zijn: voorop staat de bepaling van zijn
afzijdige onafhankelijkheid; dus met.uitslui-
ting van elke eenzijdige politiek.
Wij hebben er aan gehouden een en ander
eenigszins uitvoerig uiteen te zetten. Dit
slechts om des te doeltreffender het besluit
te kunnen trekken.
Reeds hooger wezen wij er, terloops, op
welke consequentie er uit voortspruit ten
aanzien van het aktivisme. Wat onderscheidt
inderdaad deze beweging? Zeker niet het
doel waarover alle Vlamingen het eens zijn.
Maar het is er mede gesteld als met het doel
van alle oorlogvoerenden, die allen den vrede
willen, maar toch het middel hebben gevon-
den elkander .dood te slaan! Niet het doel
scheidt_L�^e:�nirldgl-n. >f->.ar wat baat de-j
ze prinrfpreere overt ens Lemming, ,zoo eciil
der richtingen verkeerd loopt en in een moe-
ras versukkelt?
Want een moeras, waarin men hopeloos
verdrinkt, is inderdaad het aktivisme.
Steunend op de tijdelijke macht van den
bezetter, en op die macht alleen, is het akti-
visme er in gelukt enkele hervormingen
door te drijven, die z.g. het Vlaamsche volk
zijn Vlaamsen recht moeten verzekeren.
Daarbij moest bij de aktivisten h�ttben voor-
gestaan ofwel een .blijvend overwicht van
Duitschland in de Belgische innerlijke toe-
standen, ofwel de bevestiging der Duitsche
maatregelen- en dit in het vredesverdrag.
Door het principe van Belgi�'s onvoorwaar-
delijke onafhankelijkheid- vervallen beide
verwachtingen. Een �onvoorwaardelijkheid"
met �voorwaarden"; hoe zou zulks te rijmen
zijn?
Waarvoor heeft het aktivisme dan geij-
verd? Voor minder dan niets, daar het tus-
schen de Vlamingen onderling verdeeldheid
heeft gestrooid, waar het er zoo op aan kwam
de eenheid te bewaren. Duitschland zal Bel-
gi� moeten loslaten, zonder de bevestiging
van welken maatregel ook. Dit is de naakte
waarheid.
Aan onszelf zal het overgelaten worden
ons eigen leven in te richten. Op de Vlamin-
gen rustte in oorlogstijd de plicht het Vlaam-
sche besef wakker te roepen, zoodat geheel
Vlaanderen bij den vrede als ��n man bereid
hadde gestaan in het vrije Belgi� ook het
vrije Vlaanderen te verwezenlijken. Dit in
het kader van de politiek der werkelijkheid,
die slechts bouwen kon op een 'breed begrij-
pen en een helder inzicht.Zoo van Belgi� een
alzjjdig vrijblijven van welken invloed ook,
wordt ge�ischt � naar de beteekenis van
zijn onafhankelijkheid �, met des te meer
reden mag men het van Vlaanderen eischen.
Daarenboven heeft het aktivisme niets ver-
wezenlijkt, en zal heel de opzet der onderne-
ming ten doode opgeschreven 'zijn, zoohaast
de laatste Duitsche soldaat ons grondgebied
zal hebben verlaten.
De Vlamingen hadden Vlaanderen moeten
bereid maken voor zijn groote taak. Zij had-
den Belgi� dienen te helpen in zijn trouw
aan zijne bestemming, in plaats van bij den
Belgi�'s ontrouw aan den geest der bepalin-1 vijand hun heil te zoeken. En hierbij gold
voorzeker niet te zwijgen of blindelings de
regeering achterna te loopen. Maar er is wel
eenig verschil tusschen het aankweeken en
aanmoedigen van VJaamsch zelfbesef en het
verwezenlijken van Vlaamsche taalmaatrege-
len met behulp van den overweldiger, dit
door verloochening van het principe zelf on-
zer vrije lotsbestemming, tegenover wie ook.
De Vlaamsche beweging ging nooit tegen
Belgi�, maar tegen de franskiljons, en zoo
wij tegen de regeering hebben geschreven,
dan is het niet geweest omdat zij een Bel-
gische regeering was.maar omdat Vlaamsch-
haters haar van haar verplichtingen tegen-
over Vlaanderen, ja tegenover Belgi�, poog-
den af te brengen. Dit was dan geen �akti-
visme", hetwelk slechts beteekenis heeft in
den zin van Duitsche medewerking. Alleen
onze bezorgdheid voor Belgi�'s onafhanke-
lijke houding kon ons aanzetten met klem te
spreken en ook voor Vlaanderen recht te
vragen, geheel in de lijn der hooge roeping
van Belgi�'s toekomst.
Dit standpunt heeft �Vrij Belgi�" van af
den eersten das? ingenomen: dat d-e feiten dit
inzicht komen �befcaciiligcn san ons Siec�ii-3.
tot volhouden en vertrouwen aanzetten.
In een volgend artikel zullen wij nader
op enkele bijzonderheden ingaan en daar-
door bewijzen dat Vlaanderens leven, door
rekening te houden met de werkelijkheid,
zijn geheele bestemming kan erlangen.
* GABRIEL OPDEBEEK.
t
FIERHEID.
Ik houd van torens, die omhooge klimmen,
en gaan zoo kreten van een fiere volk,
die stralen als een zon aan westerkimme,
en als een krone drage' een gouden wolk.
Ik houd van torens, als een roode toortse,
er brandend als een schoon en vrij gedacht,
zij groeiden uit de volk'ren en hun koortsen,
en staan geritst, zoo'n schildwacht in den nacht.
Ik zie hun schaduw gansche streken meten,
en schaduw merken op de breedste zee.
Zij schijnen 't worden van dees aard te weten,
en kennen al de feesten en elk wee.
Zij spreken met de boomen en de velden,
met de oude huizen, die hun vrienden zijn,
en luistren op 't verhaal, dat reeds vertelden
zoovele steden door der eeuwen-lijp.
Zij staan als glorie van verzwonden tijden,
en dragen moedig gansch hun volk zijn rouw,
hun fiere kop begrijpt het groote lijden,
waarmee gebeurt het leven en zijn bouw.
Zij zijn met Vlaandrens groote macht geboren,
en hebben al de moorden zwijgend aangezieh,
en rijke vorsten aan hun voeten hooren
de rechten zweren, als mocht 't volk gebi�n.
Toen viel die macht ; � de torens bleven sterker
en grooter staxen op de weerloosheid.
Het land gewerd den ongekenden werker,
die, voor de latere eeuwen, roem bereid.
Zoo kwam de rust, en zoete stille jaren.
De menschen leefden traag, met kalmen wil.
Zij wonnen geld,- en wisten geld te sparen___
En de oorlog kwam, met tuur en bloed-geril.
En weer de torens grooter en verheven,
geboden fierheid aan het lijdend volk. �
Bedrukt, doch niet verdrukt ze bleven,
en staarden heilig .schier in 't vlam-gekolk.
O 'k houd van torens, die omhooge klimmen,
en hooger stijgen dan de wereld-smart,
die 'stralen als een zon aan westerkimme
en zwijgend groot zijn, om hun bloedend hart.
Zij gloeien als een vrije, roode toortse,
en stijgen als een nooit-vernield gedacht,
dat woest is als een volk en als zijn koortsen, *
en hoog van fierheid is, en schoon van macht.
'k Houd van torens, die steeds hooger klimmen 1
Korp. DAAN F. BOENS.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Over deze tekst
Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.
Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.