Zondagsblad: letterkundig bijblad van Vooruit

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

ZONDAÛSBLAD Bijblad van " YOORUIT „ ZONDAG 17 SEPTEMBER 1916 Tweede Jaargang - Nr 21 Prijs : B centiemen Een verjreten dichter M. B. Ledegouwer 1 Eén en anderhalf jaar is het geleden dat deze dichter ondergmg, in het woelige leven van de wereldstad Parijs, dat de mare van zijn overlijden ons sloeg met verbazing, met medelijden, met woede... En sedertdien !... Andere gebeurtenissen zijn gekomen, hebben onze aan-dacht ingencmen ; -velé Vriendenbanden zijn uiteengerukt, velen hebbenons verlaten, deze hier, gene ginder heen-trekkend... Vêler beeld, vêler herinnering zijn in ons ge-heugen uitgewischt... En toch, Ledegouwer, vriend, met je mooie blonde haar, met je helderen blik, stralend van guitigheid en levenslust in je klare kijkers, toch zijn a.llen je niet \ergeten, toch leeft in enkelen nog de herinnering aan het onrecht, de gemeenheid je«aangedaan. Toch leeft bij enkelen je herinnering voort, en zal ook blijven voortleven, met heiligen haat onze geesten bezielend tegenover lafheid en ploertige kruiperij. Bij zijn waren naam Evarist Verdurme geheeten, werd hij geboren te Zeveneeken, den Ie" September 1895. 't Was in 1910 dat we met hem kenms maakten, toen hij de omstreken van Gent kwam bewonen, om alhier zijn studies aan te vangen in een gesticht van middelbaar onderwijs. Dadelijk onderscheidde hij zich tusschen zijn medeleerhn-gen door zijn vluggen geest, zijne lenige opvatting, zijn meerder initiatiefvermogen. Eens hadden we, in de Fransche les, 'n opstel gekregen, 't vervelende, afgezaagde deuntje van 'n papegaai die aan z'n dood kwam. De leeraar was oud : 'n ventje van bij de zestig, klein, verschrompeld, geel, altijd in 'n redingotje van de goedkoop9te stof gehuld, 'n ventje van wien niets nieuws te verwachten viel. Minute was zijn bijnaam. (Wie zal er in slagen de étymologie te geven van sommige bij-namen van leeraars?) Tijdens den speeltijd staken we den draak met Minute en met zijn zonderlinge opstel len, want erg ingi nomen met den Waalschen leeraar waren we niet; die in Nederlandsch was ten minste een man, niet een inummie... Zoo dachten we, zoo praatten we, toen Ledegouwer 't denkbeeld opperde: ik schrijf mijn opstel in verzen. Met stille bewondering dachten we over dat plan... En Ledegouwer voerde 't uit: van het ou de muffe ver-haaltje van den dooden papegaai, door zoovele generaties van leerhngen dozijnen keeren naverteld : II y avait une fois un fer roquet, et ce ferroquet... enz. • Daarvan maakte hij een frisch, guitig, Fransch dichtje, heelemual in Lafontaine's geest. Wat gaf ik er voor, het hier te kimnon aanhalen ! Helaas, zoovele en zoovele schat-ten van pittigen geest gaan onder in de vergetelheid ! Wij allen, jongens van dertien tôt veertien, wij waren opgetogen met het stukje, vol bewondering voor den schrijver. We zagen in hem reeds een nieuw talent! (En we vergisten ons niet, waarachtig!) Helaas! wat gebeurde er? Nog zie ik Minute tusschen de banken schuiven om de huiswerken af te halen ; nog hoor ik hem grommen tegen de slordigaards en de vergetelachtigen. Tôt hij aan de bank kwam van Ledegouwer... Hij nam het werk op, be-keek' het suffig-, met strakken blik. « C'est en vers? » vroeg hij, sulachtig verwonderd. « Oui, monsieur », antwoordde Ledegouwer, met een gliinlach waarin gansch zijne ziel besloten lag. Minute nam eenvoudig het -opstel beet en scheurde het middendoor — als eenig antwoord. En toen Ledegouwer uitleg vroeg, met toch begrijpelijke, nog jongensachtige teleurstelling : " Le règlement défend de remettre des vers en cinquième n Hij moest nog twee jaren wachten, Iwee klassen hooger zitten, alvorens verzen te mogen afgeven. Le règlement défend. Dat was gansch je fatum, Ledegouwer. Je vroeg, te vroeg rijp zijn volgens het idee van sommige men-schen, je niet-kunnen-instemmen en je niet-kunnen-je-neer-leggen bij reglementen, bij levensgewoonten en -opvattin-gen die jouw, jouw dichtersziel waarachtig niet pasten, dàt moest je knakken, cJàt moest jouw verderf veroorzaken. Wanneer ik dit incidentje aanhaal, 't welk een licht begrijpelijke teleurstelling bij den jongen dichter nahet, dan denk ik heel kalm over het sullig aan-het-reglement-ge-bonden schoolmeestertje, dat met begrijpen of niet \oelen kon, welk een teleurstelling hij den jongen had aange-daan. Het feit haal ik alleen aan om te toonen, hoe de • voorbarig-ontwikkelde dichter door achterlijke gebruiken of vooroordeelen geestelijk kon gekwetst worden ; maar —- nogmaals — geen minste wrok daarom tegenover het leeraartje, dat toch zich zelf zoo niet geschapen had tôt 'n leertuig zonder zie!; dat we zelf genoeg onverdiend sarden en plaagden, ziek maakten, afbeulden zelfs... Maar nu moet ik spreken over 'n anderen leeraar, hij, dien Ledegouwer 't meest liefhad, in wien hij 't meest vertrouwen stelde, dien hij vergoodde, zelfs... Walg vervult me, als ik aan je denk, leeraar, letter-kundige, briefwisselend lid der Vlaamsche Akademie, walg vervult m'n binnenste, als ik denk aan wat je dien jongen misdaan hebt, dien jongen, die je zielslief had, die in je vertrouwen stelde als in een vader, meer dan in een vader. Walg vervult me, o man met je mooien zij zwarten baarcl, man met je prachtige, decimeter-lange haren, man met je valschen, schijnheiligen glimlach, man met de theatre-gebaren, man met de mooie << posen », die je innamen voor een of ander kunstwerk. Man met dfe plooibare, buigzame ziel, geef rekenschap van wat je met je beschermeling hebt uitgericht ! Die man was een vurig, overtuigd Flamingant, en sprak natuurlijk, als zoodanig, thuis altijd Fransch. Eveneens was hij katholiek, en vroom, en godsdienstig, en zedig, en als zoodanig... (Vul maar aan, vul maar aan, lezer). Nou ja, er zijn dingen die men moeilijk zeggen kan ! Die man was eveneens leeraar in Nederlandsch, gaf ons dus les in onze moedertaal, ontwikkelde ons kunstgevoel, leerde ons het schoone en het goede beminnen. Ledegouwer werd zijn geliefkoosden leerling, hij genoot het meest van den kursus, zijn talent zou zich openbaren... En de leeraar begreep hem ten voile, zag wat moois er in hem schuilde, ontwikkelde zijn vermogen. Niet zooals Minute,

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.