Zinloze slacht aan de Somme?

Zinloze slacht aan de Somme?

Photo de profil de Redactie
Redactie 01 juillet 2016 736

Eind juni 1916 opende de Britse artillerie het vuur op de Duitse linies aan de Somme. Zeven dagen lang ging het bombardement onophoudelijk door. Het was de voorbode van een massale infanterieaanval. Over een front van 30 kilometer klommen Britse soldaten op 1 juli uit hun loopgraven en liepen op de Duitse linies toe. Om de lijn te kunnen houden, mochten ze niet rennen of halthouden. De artillerieaanval had evenwel niet het gehoopte succes gehad. De Duitse machinegeweren waren nog steeds intact en maaiden de Britten neer. De eerste dag van het offensief verloren de Britten 58.000 manschappen, waarvan 20.000 doden. Een triestig record. Ondanks de massale verliezen, zette Commander-in-Chief Haig de aanval verder. Wekenlang bleven ze de Duitse troepen aanvallen. Pas toen de herfstregens het slagveld in een modderpoel herschiepen, zette Haig de aanval op 18 november 1916 stop. De Slag om de Somme had het leven gekost aan meer dan een miljoen Franse, Britse en Duitse soldaten. De geallieerden hadden 12 kilometer land veroverd.
Hoewel deze slag nu wordt verguisd als een zinloos bloedvergieten, paste hij helemaal binnen de militaire tactiek van het Britse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het veroveren van de Duitse linies was immers niet het belangrijkste doel. Het Britse opperbevel focuste daarentegen op ‘attrition warfare’ waarbij het doel is om zo lang op je tegenstander in te beuken totdat hij volledig gebroken is. Bij zo’n uitputtingsslag is het niet belangrijk hoeveel manschappen je zelf verliest, maar wel hoeveel reserves je hebt. In dat opzicht was de Slag bij de Somme geen nederlaag; het Duitse moreel kreeg een zeer zware slag.  Ook een tweede doel, het afleiden van de Duitsers van hun aanvallen op de Fransen bij Verdun, werd gerealiseerd.
In honderd jaar is de militaire visie op welke verliezen wel en niet aanvaardbaar zijn in een oorlog, grondig veranderd. In de huidige hoogtechnologische oorlogvoering is een mensenleven veel meer waard geworden, een inzicht dat het conservatieve Britse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog niet deelde.