Onderwijs

Onderwijs

Photo de profil de Redactie
Redactie 01 septembre 2016 736

Volgens de Belgische wet moest ieder kind school volgen tussen het zesde en het twaalfde levensjaar. De eerste maanden van het schooljaar 1914-1915 verliep dat echter erg moeizaam. De mobilisatie had het leerkrachtenbestand uitgedund en heel wat schoolgebouwen waren ingepalmd door vluchtelingen en geallieerde of Duitse soldaten. In het beste geval kregen leerlingen enkele uren per dag les in een café, parochiezaaltje of huiskamer, vaak door ‘onderwijzers’ die daar geen opleiding voor hadden genoten. Wanneer het front stabiliseerde, keerde ook de rust enigszins terug. Zowel in het stukje vrij België als in bezet gebied werden de schoolgebouwen geleidelijk aan vrijgegeven. Vaak hadden ze als lazaret of paardenstal gediend waardoor het lerarenteam ze in erg slechte staat terugvond.
De grootste uitdaging bestond er echter in om ook de kinderen uit de frontgemeenten opnieuw van onderwijs te voorzien. De Belgische regering brak het hoofd over hoe de leerplicht te rijmen viel met de constante oorlogsdreiging. Heel wat kinderen waren bij de Duitse inval al richting Frankrijk, Nederland of Groot-Brittannië gevlucht waar ze les volgden in lokale scholen en in Belgische noodschooltjes of ‘schoolkolonies’. Dit onderwijssysteem moest volgens de autoriteiten geofficialiseerd en uitgebreid worden. Vanaf de lente van 1915 werden de kinderen die zich nog in de frontstreek bevonden, geëvacueerd naar binnenlandse of buitenlandse schoolkolonies. De kinderen, ‘Les Enfants de l’Yser’ genoemd, stapten op de trein richting West-Vlaamse scholen die verder van het front lagen of spoorden naar Zwitserland, Frankrijk, Groot-Brittannië of Nederland. Daar werden ze opgevangen door Belgische onderwijzers en kloosterzusters en kregen ze Nederlandstalig onderwijs volgens de Belgische leerplannen.
Hoewel ‘les Enfants de l’Yser zo wel gered waren van ‘verwildering en onwetendheid’, viel het strenge regime van de schoolkolonies veel kinderen zwaar en woog de heimwee erg door. Zelfs tijdens de vakanties konden de meesten niet naar huis en heel wat ouders beschikten evenmin over de mogelijkheid om hun kroost te bezoeken. Pas toen de wapenstilstand ondertekend was, konden ouders en kinderen de draad van hun gezinsleven weer oppikken. 
 
Ontdek meer over het Vlaamse onderwijs tijdens WO I
Over Het Archief