Februarirevolutie in Rusland

Februarirevolutie in Rusland

Redactie 's profielfoto
Redactie 15 maart 2017 736

Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog was het onrustig in Rusland. Steeds meer Russen uitten openlijk hun ongenoegen over tsaar Nicolaas II en zijn autoritaire regime. Toen de oorlog uitbrak, werd dat ongenoegen tijdelijk ondergesneeuwd door een golf van patriottisme. De sterk anti-Duitse gevoelens brachten een vlotte en massale mobilisatie op gang. Maar het enthousiasme was van korte duur. De Russische troepen leden enorme verliezen en de oorlogsinspanningen wogen zwaar op het land. De uitputtende oorlog wakkerde het revolutionaire vuur in Rusland opnieuw aan.
Eind februari 1917[1] brak een volksoproer uit in de hoofdstad Petrograd (Sint-Petersburg). Een boze menigte plunderde bakkerszaken en fabrieksarbeiders gingen in staking. De schermutselingen groeiden snel uit tot een brede opstand tegen de tsaar. Toen soldaten en uiteindelijk ook legercommandanten zich bij het protest aansloten, waren de dagen van de tsaar geteld. Nicolaas II trad af op 2 maart 1917. Een Voorlopige Regering nam de macht over.

De Russische Revolutie in beeld (L'illustration, 14/04/1917, p. 6)
 
De nieuwe regering nam snel maatregelen om komaf te maken met het vermolmde regime van de tsaar. Ze voerde persvrijheid en vrijheid van meningsuiting in. En in het najaar stelde ze vrije verkiezingen in het vooruitzicht, met algemeen stemrecht voor mannen en vrouwen. Toch bleef het onrustig in Rusland. De nieuwe coalitie deed immers niet wat de Russische bevolking misschien het meest verlangde: een einde maken aan de oorlog. De regering besliste om de strijd tegen Duitsland verder te zetten, terwijl het volk snakte naar naar vrede. Vladimir Lenin besefte dat. Hij had de eerste oorlogsjaren als banneling in Zwitserland doorgebracht, maar was na de Februarirevolutie halsoverkop teruggekeerd naar Petrograd. Daar stelde hij alles in het werk om het volk op te jutten tegen de nieuwe regering. Voor hem was het einddoel niets minder dan een socialistische revolutie. De weg naar de Oktoberrevolutie was ingezet.

 

[1] Datumnotering in dit artikel volgens de juliaanse kalender, die toen in Rusland de standaard was.