Gered door Oranje: de Hamontse burgemeester-spion

Gered door Oranje: de Hamontse burgemeester-spion

Redactie 's profielfoto
Redactie 22 augustus 2017 766

Vanaf 1915 zetten de Duitsers de grens tussen België en het neutrale Nederland af met de ‘Dodendraad’. Deze elektrische versperring clandestien oversteken was levensgevaarlijk. Wie niet geëlektrocuteerd werd, kon door de Duitse wachtposten worden neergeschoten. Toch bleven vluchtelingen én spionnen proberen om Nederland te bereiken. Grensbewoners als Louis Keunen hielpen hen daarbij. Keunen was burgemeester van de Limburgse grensgemeente Hamont. Tegelijk was hij de spil van een spionage- en verzetsnetwerk dat heel Noord-Limburg omspande. Hij werd meermaals aangehouden door de bezetter, maar kwam telkens vrij bij gebrek aan bewijs.
Bij zijn derde aanhouding had hij echter prijs. In juni 1917 pakten de Duitsers bij een mislukte ontsnappingspoging over de draad een vrouw op. Zij verklapte tijdens haar ondervraging de namen van haar helpers. De Duitsers konden hierdoor bijna heel het netwerk oprollen. Keunen verdween samen met zijn twee zonen en zijn zus in de Hasseltse gevangenis. Spionage werd door de bezetter zwaar bestraft. Op 21 augustus veroordeelde een Duitse rechtbank hem tot de doodstraf.

Het nieuws over de veroordeling van burgemeester Keunen kwam in alle kranten aan bod (Belgisch Dagblad, 5 september 1917).
Onmiddellijk zetten Keunens familie en zijn dorpsgenoten een reddingscampagne voor hem op. Keunen had goede contacten in het neutrale Nederland: hij was de zoon van een Nederlander, en runde zelf een tijdlang een bedrijf in de buurt van Eindhoven. Via een van zijn voormalige zakenpartners kwam zijn vrouw Elisabeth Claes terecht bij de Nederlandse ambassadeur in Brussel. Die contacteerde de Nederlandse vorstin Wilhelmina, die er persoonlijk bij de Duitsers op aandrong dat Keunen genade kreeg. Met succes! Op 6 september kreeg Keunens familie het verlossende nieuws dat de Duitse autoriteiten zijn vonnis omzetten in levenslange dwangarbeid.

Op het nippertje. Met dit document zette de Duitse generaal-gouverneur de doodstraf van Keunen om in levenslange dwangarbeid. (Geschied- en Heemkundige Kring 'De Goede Stede Hamont', Hamont-Achel)
Een jaar lang trotseerde Keunen de harde leefomstandigheden in het gevangeniskamp van Werden, in het Roergebied. Na de Wapenstilstand keerde hij uitgeput maar levend terug naar Hamont. Hij nam er zijn burgemeestersambt terug op en bleef tot 1946 in functie.