le JTaargang. lC. YKIJDAe S0 MEI 1910. iSo. 215. ABONNEMENT EN. 3?er 8 maanden voor Holland f 2.50 franco per post. Losse nummers : Voor Ilollay d 5 cent Foor Buitenland 7Va cent. Den Haag. 3?rinsegracht _ 89, Telef. Red. Adm. 7433. BELGISCH DAGBLAD Bestuurders: Dr". TERWAGNE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L. DU CA8TILL0N. BUREAUX OPEN VAN 9 TOT 12 URE EN VAN 2 TOT 4 URE. !» --'UU[3g?TâP"llWMi» Hll M i' iwntJ- 'y vrl'iiriL>T>WU!.'- Iflli-1 LjLOJ""1;. u-M I,n j_ - - ^ M IJI| IJH ^^ïïTrqrrTrMJJ I1ILIIJ AD VER T EN TIEN" .• Yan 1—5 regels f 1.50: elkt regel meer f 0.80 ; Réclamé* 1—5 regels f 2.50: elke regel toeer f 0.50. London : Dixon House Lloyd» - Avenue E O. * De îiieuwe ofiicieele taal in Belgie. BEZADIGDHEID. Een Belgisch magistraa't, de heer de llyck-man—Betç heeft enkele arlikelen over de Bel-gischo neutraliteit en het grooter België geschreven dîo door hunne sterke argumentatie onze belangstelling verdienen. Wanneer hij verklaart, dat de Belgische neutraliteit dood en begraven is, -%egt hij niets nièuws. Gewelddadig is zij immers door Duitsèhland en Oostenrijk aan haar einde g e-komen. De andere waarborgende mogendheden Frankrijk, Engeland en Rusland hebben door hunne verklaring van 14 Februari 1916 op Inmne beuçt aile daarover gekoesterde laat-ste illusiën îloen verdwijnen. Menkan Daar ver-lies betreuren doch deÎ3elgische neutraliteit is dood en zij zal nimmer meer onder.de levencten verrijzen. Meer en meer zien de Belgen in dat die papieren slagboom eerder den vij-and aanlokte. Wat ons belreft, reeds voor den oorlog hebben wij de jieutraliteit beschouwd als een ongewenscht geschenk, als een onwaar-dige voogdij voor een lang mondig geworden natio en eene economische mogendheid van len rang en grootendeels als de oorzaakvan al onze rampen. Het punt van dien bliksemafleider trok het vuur des hemels aan, dat in plaats afgeleid te worden, het gansche gebouw deed laaien. in de schijnveiligheid van die neutraliteit hebben de Belgen de verdediging van hun land verzuimd en zich als lammeren aaïi den wolf gaan blootstellen. Door onze aardrijkskundige ligging, door den rijkdom aan onzen grond en den vlijt van onze bevolking moeten wij natuurlijk tle veroveringszuçht van onze grooto buren opwekken. Onze nationale geschiedenis is dan ook het eeuwenlang relaas van den strijd tusschen Divitschland en Frankriik voor het bezit van onze gewesten. De toekomst van België en de vrede van Europa liggen In de vrijheid, den onafhanke-lijkheid en dg onschendbaarheid van hetKo-ninkrijk België, ten deele rfgenaam van do* staten der Boergondische hertogen. In het nieuw Europa zàl België steeds een der spillen van den vrede blijven. Europa , '.Ct thans in Trucalofi; Cl in. 1000 fco gaan werd door België zwak en onverzorgd ter wereld te laten komen. Aile teekenen zijn daar reeds bij de hand om te laten gelooven, dat aan België eene volledige vrijheid van beweging is verleend. De Belgische regeering zal toegelaten worden op het vredescongres ; wat zelfs niet gebeur-de voor de kleine staten te Utrecht. België nam nog deol aan de Conferentio der geal-lieerdon te Parijs, zooals zij ook zal deel-nenien aan a economische conierentie. Nu rijst de vraag op hoe het België van morgen de hem passende roi zal vervullen, daar het als de vrije vogel ,op eigen wieken zal moeten vliegen. Het is niet voldoende te zeggen : Gij zijt vrij en onafhankelijk. De Fransclie revolutie zegde het meer dan een eeuw geledon tôt den arbeider en men weet wat dit woord heon heeft gekost toen hij vaii ailes ontbloot met beide armen tegenover het almachtig kapita-lisme stond.. België zou ook zoo kunnen lij-den ingeval het de middelen miste om behoor-lijk te leven en zich te verdedigen. Ongetwijfeld hebben de geallieerden reeds daaraan gedacht. Zij die België in 1831 bo-ven de doopvont hebben gehouden julien oor-deelen wat Europa's belang vergt en ja dan neen België zal moeten vergroot worden om als vrije bufîerstaat te kunnen voort-bestaan — door eigen kïacht of met den steun van anderen. Men zal ons raadplegen, men zal ons verzoeken onze wenschen te laten kennen, maar als de groote mogendheden mee-nen, dat wij een zwaarderen last van ver-antwoordelijkheid, een ruimer zedclijkon plicht zullen moeten torsclien, kunnen wij weige -ren, zelfs indien wij den lust hadden neen te zeggeh ? Als wij~ ons zouden achteruit trek-ken zou het te vreezen zijn, dat onze groote bondgenoOten in onze plaats zouden handelen in het belang van het opperste heil van Europa, dat het particulière heil overtreft. Enkele verdachte elementen bûiten België sproken van bestuurlijke scheiding. Sommige Iiollanders en Duitschers raeenen \xiterst be-liendige politici en diplomaten të wezen dezo door hen in het leven geroepen kreupeîe be-weging te steunen. Door wat uitzinnigheid laten zij zioh leiden ? Hebben die Hôllanders in het bijzonder dan de geschiedenis an hun eigen land vergeten en het grievend chez vous, sans vous et contre vous ? In 1831 hebben de groote mogendheden aan de Belgen niet gevraagd : Bevalt u de neutraliteit ? Bevalt het u dat Walen en Vla-mingen Samen de Belgische natie vornu'n ? En. wanneer in 1839 België tegenstribbelde en eèn beroep deed pp diezellde mogendheden om Luxemburg en Limburg te beliouden was er geen gehoor in Israël. De internationale po-litiek is het tegenovergestelde van gevoel. Ailes- is berekening. Wij, Belgen,- hebben dus de wet der sterksten moeten ondergaan. Wij hebben ons gelukkiglijk aan de nïeuwge-schapen toestanden kunnen aanpassen, zooals wij het morgen zullen doen. Daar nu het séparatisme regelrecht indruischt tegen de be-langen van onze bondgenooten en de Duit-sche plannen van verovering in ,de^ hand werkt, is het nutteloos die vraag te discus y sieeren. - Op voorhand is zij opgelost. Via mingen en Walen hebben sleclits elkander te verstaan hoe zij den taalstrijd zullen 'oplos-sen.Dit is volstrekt mogelijk mits goede wil. Niét verzwakt door bestuuriijke scheiding, eerste stap tôt de politieke scheiding zooals de jongste geschiedenis van Zweden en Noorwegen het bewijst, maar - clevar «e»l>ol^l P .Igig ... W-t oui ' log komen. Zoo Duitschland zeif een vreed-zaam nieuw Europa wenschte en nicuwe men-êchenslachtingen wilde vermijden, mrest h^ ook willen, dat België zich forsch en vrij l kunne ontwikkelen. Ongelukkiglijk wil het Btelgië zoo niet annexeeren, loch tôt \ azaal< staat verlagen. En dat nooit ! Op welke wijze zal België vernieuwd worden ? Dit is zaak van de groot mogendheden", die ons bijstaan en wier levensbelan-gen en nationale veiligheid met een sterkexen Belgische bufferstaat zijn verbonden. Daarover zijn polemieken ontstaan die België niet dienen. Wij hebben ons daarbij ont-houden. Wij laten aan de staatslieden de hun toekomende taak over te beelissen wat ons België van morgen zal zijn en of zijn giebied vergroot zal worden of te niet. Dat is, meen ik, de taal der* bezadigheid. Met den heer de Ryckman—Betz zijn we het ook volkomen eens als hij zegt, dat de Declaratie van Sainte Adresse in feito een aanhangsel van het Verdrag, van Londen uit-maakt en gelijk staat met België's handteeke-ning onder dit verdrag. De vorm doet er niets toe. De grond en het doel alleen "tellen wij. In dien zin hebben wij ook destijds de Declaratie 14 Februari 1916 besproken en toe-gejuicht, als zijnde h«t rouwberioht van onze vermoorde neutraliteit. Ni fleurs, ,n« couronnes. DE TOCSTAND rust t Steeds wordt de nieuwe slag aan de jj!f'SV< Maas met de grootste heftigheid voort- vjcrJC gezet. Het dorp Cumières aan de lin- |)onr|,'r keroever is door de Duitschers geno - ten °j men, die aldus ook langs het oosten njn,r Mort Homme willen omsingelen en ver-, Vereal o ver en. Die verovering is echter nog ([0 &„e niet gebeurd en moet zij gebeuren, zij voor zal nog tienduizenden Duitsche levens ^oc]lte] ■ eisellen. . steene Aan den rechteroever der Maas vorde- jyjen , ren de Franschen in de streek van Dou- optimi aumont. Eens te meer lieeft men kun-nen aansiippen hoe onvertrouwbaar de Duitsche legerberichten zijn. Kost wat g kost wil men het Duitsche volk blijven ïnislciden over den vooruitgang van het offensief te Verdun. Daar de gevechten voortduren, kan d(& c men er nog geen, gezamenlijk oordeel ten di over het geheele gewonnen of "verloren k0 de langs beide partijen geven, doch eéne geerin zaak is -zeker: de Duitschers dringen groote tôt Verdun nooit binnen, tenzij de Fran- zich ; schen de stuk geschoten en doorzeefda land. plaats vrijwillig ontruimen, om zich on- Het i'ûddellijk daarachter opnieuw te ver- sche schansen. een I Aan de Italiaansche" grens beweren geene de Oostenrijkèrs nog altijd vorderingen de r& te maken in Zuid-Tirol en vooral in het Het i; oostelijk deel van dit gewest. Voet voor deze v°et betwisten de Italianen het terrein. komer Ongetwijfeld zullen zij ook op dat Dui punt den vooruitgang des vijand kun- heeft, ne" tegenhouden, zooals op de andere zich i PHnten der gevechtszCne. ne no e Italiaansche bondgenootep zijn en wij hoeven ons dus niet onge-ë inaken. De jaardag van de oor-rklaring werd -met gee^d-rift in ornaamste steden van Italie ge-Alom wapperden de vlaggen der enooten. De winkels waren geslo-ïr werden adressen aan den Ko-en aan de reg'eering gestuurd. Men ook niet missen te zingen voor sneuvelden en geld in te zamelen de gewonden. Vaderlandsche op-î doorkruisten de sttaten. Gedenk-a en monumenten werden onthuld. siet dat het Italiaansche volk ' vol sme is. i© 5lT&ilhanfia9'. Nederlandsche pers is niet tevre-ver de afscheping van de klach-jr Nederlandsche Eegeering in za-,;Tubantia" door de Duitsche re-g. Deze lei de duimen voor de Vereenigde Staten, maar toonde arrogent tegenover het kleine Hol-Ilet is de Pruisische neutraliteit. mooiste schip van de Holland -vloot is getorpedeerd geweest doon* kiitsche torpédo en Duitscbland wil schuld hekennen, ondanks het goc-3ht van Nederland. Ziedaar de zaak. 3 bovendien sterk te vreezen dat regeering geene voldoening zal be- tschland, dat België vertrappeld omdat het klein is; zou meenen ;e verlagen in geval het een klei-tie recht deed toekomen. Links en Rechts. , Bevestigd. De zeer goed ingelichfe X Xe S iè e 1 e bevestigt thans het vertrek van den hui-digen nuntius te Brussel, die met het oog op dat vertrek de zalcen der inter-nuntiatuur in Den Haag regelt. Het valt te betwijfelen, dat de in de on-genade gevallen nuntius afscheid zal nemen van Koning Albert en van de, Belgische regeering, die niet geneigd zijn hem het gebruikelijk groot-lint van den Leopoldsorde te schenken, daar hij België in nood geene diensten heelt be-wezen, .die deze onder scheiding wettigen. Het vveren van den Duitschen economischen invioed uif België Naar uit België aan de B. B. C. wordt gemeld, doen daar de groote cre-dielinstellingen pogingen om over de met Duitsch, Oostenrijksch en Zwitsersch ka-pitaal gestichte banken de contrôle te verwerven. Het schijnt voornamelijk te gaan om de Banque Centrale^Anversoise, de Crédit vAnversois en tôt op zekere hoogte ook de Banque de Bruxelles. De Belgen koopen de aandeelen dezer ban-.ken op, met de bedoeling .de meerder-heid der aandeelen te vèrvverven. De directeur der Banque internationale de Bruxelles, de Ôostenrijker Victor Weil heeft reeds het veld moeten ruimen. Geene woorden maar daden, zooals men ziet. En dit is kranig, omdat dit gebeurt onder de tiranny van een Von Bissing. Uitgebloeid. De Duitsche Lente, eene uitgave van de De Toekomst, heeft het niet verder gebracht dan haar eerste num-mer. Hélas ! elle a vécu... l'espace d'un matin. De Nederlandsche schrijvers en artis-ten, wier vertrouwen mfebruikt was geweest, hebben de Duitsche heeren laten weten, dat deze voortaan medewerkers moesten zoeken in het land der bàrba-ren die Leuven en .Reim-t;. "bohhem i;". nielct. l/aar het aoei gennst was hebben de Lentemannen hunne schilderij opge-rold,ISTederland heeft eens te meer bewezen niet rijp te zijn voor de Duitsche pénétration pacifique (?). De „Nieuwè Courant" en'de bestuuriijke scheiding in België. We hebben reeds op deze plaats den genaamde Kietjeps, schrijver van de Vlaamsche Kroniek in de Diets.che S t e m m e n op leugens betrapt. Dat fuivend studentje had o.m. vër-teld, dat minister de Broqueville in een schrijven, dat aan Turnhoutsche flamin-ganten bekend is, zich voorstaander van annxatie heeft verklaard. We hebben dat ventje uitgedaagd het bewijs te leveren. In dezelfde Kroniek had het geschreven dat de redactie van de Nieuwe Courant zich in het Avondnnmmer van 22 April zeer uitdrukkelijk voor Bestuuriijke scheiding had uitgedrukt. Daarover door een Nederlandsch le-zer geïnterpelleerd, jontkent dit blad in zijn Avondblad van 24 Mei, ' zulks te hebben verklaard. Nochtans is het voor niemand een geheim dat een paar medewerkers van dit blad, namenlijk zijn naam-looze correspondent in België, in voile vrijheid in zijne kolommen voor de bestuuriijke scheiding) in België mogen agiteeren en dat een zijner rédacteurs nog dezer" dagen in een openbare Ver-gadering van liet A. N. V. in Den Haag eene lans voor die siaak brak, die hem, vreemdeling en buitenstaander niet aan-gaat. Het geschil kan verder tusschen de N. C. en de D. S. afgehaspeld worden.• Wij staan hier voor allerlei distinguos die tôt onze competentie niet behooren. Een sehoon figuur. De verdiensten van Emile Royer Waren zoo schitterend dat zelfs moffenbladen als La Belgique — 20 Mei — er voor bui-gen. Iierinneren wij dat de overledene in 1864 werd geboren en in 1908, tôt lid van de lcamer gekozen werd. Het moffenblad schrijft. dat hef een van nature zeer schitterend verstand was dat hij van jongsaf met een groote wetenschappelijke documentatie verrijkte en dat hij ook met de fraaiheden der kunst versierde. Dan volgt een overzicht van zijn zeer werkzaam leven. Aangestipt wordt hoe hij tôt in de punt j es waakte.op de voorrechten van het Recht, hoe hij mede een vurig voor-st,andér van den leerplicht was, en van den 4e graad. Ziehier het slot van het artikel: „Zijn deel in het wetgevend werk van deze laatste jaren vooral is aanzienlijk. Stellig is hij een der Kamerleden die het meest de vragen heeft onderzocht door zich telkens te omringen van de talrijke en de meest juisté elementen van oordeel. De taak die hij verwezenlijkt heeft op sociaal en *rechtskundig gebied ter Kamer is niet ver deze van Emile Van der Velde te evenaren en men weet dat het iets wie zeggen. Emile Royer is een schoon figuur van volksver-tegenwoordiger en van -rechtsgeleerde." Ziedaar het oordeel van een tegenstander en van een vijand van ons land. Wat moeten de patriottische Belgen dan niet zeggen? OORLOG. Daar ftwam,. in verhijs'trende woorden^de mare : ,,Germanje „trekt hier, met haar moor- dende schare!" 1 En plotseling geschud uit zij'n vredige slapen, Riep Belgeolands , heldhaft flen strij'dkreet : ,Te wapenî" En latend den arbeid en 't huisgezin, Jcwamen De zoon en de vader naar 't vendel te Samen. En dtiizenden trékken er, om te bezwijken. Want Belgen toch willen eer slerven dan wgken.... En weldra was 't beestaehtig slachten begonnen En bliksemden lionzend de bronzen ka- En honderde sombere, dondrende monden Verkondden den Komenden dood dien zij fconden.... En vloeiden er tranen hij 'l hartsclieurend scheiden, Nog meer vloeide 't bloed onder 't ijselijk. gtrijden. En bang, in -dit bloedige lijkenveld staar- den Wijd open de oogen der stervende paar-. ' ' den. En Lafheid verstrooidde de strij'dende heh den Op vroeger met bloemen besprenkelde vel- .den, En doodde onder 't o'og van de zuster, den broeder, En moordde het kind in den schoot van zijn moeder. En durfde den bevenden grij'saard ver- hranden, Verneedren de weerlooze maagd tôt haar v gdhande. En de aardige groep. van spelende kin- dren, Met maaiend geweervuur grij'nslachend ver- jnindren. ' : « . En zieken, 'die niet zich verdedigen kon- den, Met wreed bajonetstaal afschuwlijk ver- ^vonden. En wat in haar weg stond: het volk met de huizen, Verminken en martien, yerbranden, ^ver- jgruizeti. En h oog uit do wolken, (wen dapperen streden Op. 't slagveld), verwoesten de heerlijk- gle steden. Eh hqog uit de wolken, waar niemand den laffen Verrader van Recht en Belofte kon straf- îen, Uit duivelsche roofvogels, Belgenlands scliatten Door schennende bommên, in splinters doen . • vpatten. En hoog uit de wolken, wéri nacht haar heschermde, Zond 'Lafheid den dood op ,wie slicp en wie kennde. • Ach! menige held, die beweend in het graf leit Mœst ^wiohten voor sterkte van Scben-pis en Lafheid.,.. Maar steeds zal de Menschheid, die liel- Jienschaar roemen En 't land van de Lafheid verachten, yerdoemen!.... MARTIN PERMYS. lie keroverlng van het fort Douaumont door de Franschen. Het Journal des Débats resu-meert als volgt de . schitterende gevechten, die het fort Douaumont weer in het bezit van de Franschen brachten: Terwiil de Duitsche aanvallen en de Fransche tegenaanvaiïen zich voor den Mort Homme bleven ontwikkelen, zocht de Fransche bevelhebber, geleid door een gezonde krijgsmethode, niet in den aan-gevallen, maar in een anderen sector, een tegenstoot te geven. Daar de vijand; op den linkeroever werd beziggehouden viel hij hem met de grootste energie op den 21en heroverden de Franschen °ï> de Noordelijke helling van het ravijn van Bras de links daarvan gelegen steengroeven van Haudromont; in den nacht van den 22en voerden zij daarna een kleine operatie uit, aan den rech-terkant van het dorp Vaux. Eindelijk, in den loop van den dag van den 22en, manier «tenônstratief geageerd hadden, deden zij den hoofdaanval op het cen-trum over een frontbreedte van twee kx-lometer en kwamen binnen het fort Douaumont. Het was een zeer mooie operatie; zij werd schitterend uitgevoerd. Zoo' zijn de Franschen thans weer voorbii de lihies van 28 Februari, op 'n terrein,^ waar men van den 25en van die maand af nu bijna drie maanden lang heeft ge-streden. Terzelfder tijd werd een andere operatie uitgevoerd op deu 21en en 22en dezen keer op den linkeroever, ten Wes-, ten van heuv#l 304'; hier werd op de Duitschers het terrein heroverd, dat zij op den ISen in dezen sector bezet hadl-den. Zôô is de loop geweest van deze gedenkwaardige gevechten. De voorbe-reiding tôt deze aanvallen was een schouwspel, zooals men zich dat onmo-gelijk enkele- maanden geleden had kun-, nen vooi-stellen. Terwijl de artillerie van den aanvaller* de eerste linie van deu verdediger vernielde, trachtte de artillerie van den verdediger de eerste linia van den aanvaller te verbçijzelen, ten einde den aajival in de geboorte te smo-ren. Onder dezen stortvloed van staal ging de ,,furia Française"' over in een onwankelbaàr stoïcisme. In onze -troe-pen is, zonder dat zij daarbij ook maar iets van hun offensieve kracht verloren, die slechts in- de schoonste" momenten van hun geschiedenis aan den ^ dag kwam. Met een heldhaîtig doorzettings-vermogen wordt ailes wat den eenen dag veiloren is, den anderen dag weer heroverd. Men verdedigt zich aanvallender-wijs. De pogingen van den kroonprins, die er ailes op zette, eindigden_ met een terugtocht. En wie onze krachtige troe-pen in hun kantonnementen ziet, nog onder het bereik van het <?ijandelijk vuur, wordt getroffén door hun uitstekende houding en hun icalnite. Men spreekt niet in paradoxen, zoo men zegt, _ dat, lioo dichter men bij de eerste linies komt, hoe bet'er het leger 2ich houdt. Wanneer men denkt aan de groote gevaren, het lijden, de opofferingen, die deze strijd vordert, dan wordt men vervuld metbe-wondering. In de oogen van al de sol-.daten ziet men de overwinning dagen. I • J» -TT.mglIfW»'W'IWIII I II II —* DE MORT HOMME. Over de Leteekenis van Mort Homime îfj al veel geschreven en getwis.t- Ihans aeett de anunnik Meunir in een Fransch blad eeiï vcriilarine «oeev-en, welke zeer aannemehjk lil-'nkt YoJgens deze gtond pp de hoogte m-, dm tiia cen bekende plm (orme),, die iaier stieri Sien, duidde daarom den heuvel aan met Moi t Orme. In het dialect der Ardeimea laat meu veelal der uitvallen. Zoo spreekt men .van een machand jnplaats van paçt'r enz. De naam Mort Orne werà echter door amhtenaren niet hegrepen, zoodat zij' er >'« olficieele stukken enz. Mort Homme ,van niaakten. » ■ BELGEN, • scfopijft eus en leest ons. •. •

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.