8 Jaar — |Nr 66^:31») Vijf centiemen net nummer aài,M,tàwmmmmsnmmmmamtammaimÊmmmÊÊimmmmmmamm————mmmm— iiirarMmr» m nirrwin ai Mgnrrrwmitwi Pinsdag 28'Maart 1916 DE BELGISCHE STANDAARD ^^pp-RTA ÇHT B A A R T 9 /vy A Stichtep^Bestuupde»* î — 8 tldcfons PecCeri Vatst*, OpddUrs: M. E. Bhlpairb, L. Dutmrs, V. VAN Grambrkîsn, D VA* «KR Scheldkh. Dr VA« DB PBRKB, D* J. VÀK db Woksttke, JCOL Filliairt Ak»an«iu»Rt8f.ri)» : Voor soldaten: Voor i rcaand fr. :,a%*T ^^,5 % ^^^"maant^n — Voor J masode» fr. 5,«5 Nletîsoldaten in 't landVoor I mttcd fr. 1,73 — V *»r a »mmmm it.sjw 3 d ( Niet soldâtes buitea 't land : Voor 1 msand fr. 3,50 - V.cr a aaaaneea fr. 5,0» - ^1 3 maanoen ir. /,3o ri T> rT-MKrTrTTCTTmnMrrrBTTnr.'it-ii m»,grtn, i H# m m .^ai iiw^MwwiTiiMMTMMMrTTtîBrrïnMîMr——s*e*^——*MMiaa—-raiwM—— " ""' —a——— Aaok©ndigmg«a : *,«5 fr, £de reg«Il — Reklamen s 0,40 fr. de rtgel. — Viuohtelingen s 3 mlâMchingfta van * regel* 3,50 It Voor aîîe mededeeliegen sich te wend ec tôt : Villa MA COQUILLE, Zttdi]k; DR PANNE, BOEKEN Vers Liè^e. — La Chemin du Grima. Août 1914, par Gustave Serasille. — Paris 1915. — Perrin «t C'% 35, Quai des Orands-Augustias. (i), We weten al îe goed aan weike euvel-daden d« Duitschers zieh te buiten gin-g«B in ons land, ne deo val der fortin van Laik ; missefaie» wcten we aainder wat er gebeurde it eersta dagen va» bon inval over d« grens. 't Nieuws kwam moeilijk over oit da schielijk overwel-digda streken, en daarbij kwam dat wa geneigd waren geen geloof te geven aan da vèrschrikkelijke geruchten die rond-lie pen. Wie heeft er bij da eerste ver-halea vas Duitsche gruwelen, niet ge. ichuddebold met min ai meer ongeduld, an gesegd : « Hoe kan man toeb zoo everdrijven ? 't Is toch onmogelijk dat ds Cuitschers 200 handclen ! » Niets was everdre^en, er was «élis meer daa ons rerteld werd. Dit baek geeft er sens ta Baser een bewijs van. Het geeft, met groote soberbeid, de gebeurtanissen tond Luik, eerst van 4 tôt 8 Au<ustus, la a ca 13 Augustus. Tuoscaen deze twee perioaea, eenig# dagea van betrek-keiijkc kalrete : de Duitsche Regeering auaakte nieuwe vredes-voorsteilca aan België, die als de earste werdan afge-ilagan. Daarna, liât de Duitsche regee-ring langs dipiomatische wegen aan >nae regeering weten,dat dê oorlog tmr-oan un wreed karaktêr xou amnnê-net». En of sa woord biald I Maar it bad vergatan er bij te voegtn, 3at da Duitsche lagers raads op voor-aand het scbrikbewindbaddeniagevoerd ïat vas 't oogenblik ai dat een Ouitscb régiment deu voet in België had gezet, )ok bat pluoderea, aibrandaa en ver-aaaerden had begoanen. Haddea Duit-icba officiers aan bnn maeuen niet ge-tagd: « Laat u door niets tegenhouden. België haett ons dan oorlog durven rarklaren ; boa oameedoogeader ge b suit toonan, des te sneller zult ge deor-irakan, en des te spoadiger behaltn wij le sagepraal ! Spaart enkal de spoor-îalian, ce zullen voor ons meer »at iplevaran daa kathadralea I » Dit ward stterlijk beketid door een Duitscb ge» :wstste, te Laik in sens ambuiancie ver-:orgd, Andersn voegden er zuebiend )ij : < Wxj htbbea skcht gebandeld, est oc h bebbet. wij het vierde deel niet ge-iuan van betgeea onê werd opgelegd. » Zoo werdea de dorpen tnsseben de ;tens en da forten van Luik geleges, ystematisch gemarteld. Bij de greos : ?ra*corckamgs, Hockay, Ssrt-l$*-Spm. /oar de forten van Embourg en Bon-ellts, de dorpea Chanxha, Pouluvr, Àncé, Louvttfni. Voor de forten van ibaudfontains en Fléron : Battiez, Herve, Bowthe, Soiron, Olne, Forêt, Saint-ladHin, Mstfnés, R&mséi, Fécher-Sou-Michtroux, Retinne, Fléron, ieyns-Hensay Rond de forten vao Eve-;naa en Barchoa : Birman, Mouland, V^rtagt, Queue-du-Bois, Bellâtre, Julè-%9nt, ans. Na den 13" Augustus : Bar-hen, Blégny, WanHre, Visé, Rond het >rt v&u Pcntïssfi : Hermtal, Vivegnits, \upty % lier malle, Haccourl, Hcrmée, leure-le-Rom lin en eindeiijk de stad <uik zelve. Al die stille dorpen, zoo liefelijk ge-sten in eetîss scbilderachtige -atreek, be-■oond door vree'sacoe landbouwera of eerstige arbeiders, werden geplunderd, erbrand, en hunne inwoners op de îha&delijkste wijze bebandeld ; met o&derden werden za vermoord, terwijl al wat ze bezaten, in auto's werdinge-pakt — onder toesiebt van ©fficieren — en over de grens gebracht. Het voorwendsel? « Man bat gsschos-sen I » betzelfde dat wcken lang dienen moest ora aile gruwslen t® rscbtvaar-digen ? De reden ? De rasernij over dgn onvoorxienen weerstand van bat klsine België, de o&gelooflijke verliezen door het machtige leger geleden, de ongs-wenschte vertragiag daardoor veroor-zaakt in de triomfwandeling naar Païijs. De Belgiscbe soldaten vochten als leeu-wen, ze dorsten aieb vergrijpen aaa de keizerlijke troepen ? Dat zouden da bur-gers uitboeten ! Priesters, vrouwcn en kinderan zouden dan last dragen van da telearstelling der soldaten van Wil-htlmll; ze waren zwak(met?rees gesla-gan,en laadden geene wapens:eene waar-dige prooi, voorwaar, voor hat maefetige leger ! Men laae die bladzijden, waar de martelie van elk dorpje wordt verteld, mît nauwkeurige aanduiding van plaat-sen en namen ; geen twijfel kaa er blij-ven bestaan over de waarheid der opge-geves i«iten,de degelijkheid der inkwes-ten. Hetgeen later gebsurda te Dînant, te Andenne, te Leuven, te Aerschot en elders, gebeorde hiar van den eerstea stond af, altijd en overal op dezelfde wijze. Zt vondaa het selfs aiet noodig hanae procédés te vernisuwen ! En hkr, gelijk elders, ward het saesrmaals be-wezea dat het Duitsche soldâtes warea ja,—soms zelfs officierea— die schotea, en zao het signaal gavea tôt mcord en plnndering. Het is onmogelijk met kalm gemoed en drooga cogen den kruisweg te lezea van die ongelakkige dorpen, gisteren onbek^nd, vandaag door het marteiaar-schap gewijd. En mea zegga niet : « Andere volkeren hebben op een gege-ven oogenblik, juiat hetzelfde gedaan als de Duitscbers bij on? : de oorlog brengt di« wreedheid, die buiîcnsporig-hed n mee ; iadar volk mag op dat punt Jtija mea culpa slaan ». Neen, de oorlog brengt die gewilde, zorgvuldig voorbe-reide, streng gesystematiseerde wreedheid niet mee ; ea geen ander volk kaa beticht worden met zulke van hooger hand opgelegde, met bîind gehoorzamen na^evolgde, barbaarscbheid ; met aulk volkomen verachten van recht es recht-vaardigùeid, met zulka gnoode euvelda-dan tegen een kleia, hoog beschaafd volk, wïen man niets ten laste koa leg-hen, dan zijne fiere *rijhei isliefde I Hoe kleeft het bloed van Tfcessalonica nog op den naam vas Theodose, en de ver-woesting van 't Palatinaat op dien van Turenne ; hoe bitter wordt aan Enge-land — en met voila recht — zijn oor-logvoeren in Transvaal verweten I Toch was er hier geene spraak van lang op voorband beraamd, met koude beslist-heid toegepast systeem. En wat noch Engeland, noch Ludewijk XIV, noch Theodose deden, dat heeft Duitsckland gedaan, dat doet het aog aile dagen. Eerst heeft het zijn slachtoffers verplet-t«r J, daarna heeft h«t ze belasterd. Niet alleen heeft Duitschland het onachuldig bloed bij beken doen vloeien in ons Iand, niet alleen heeit het België's riikdom-msn, zijne kunstsebatten, zijn handel en nijverheid vernieîd ; te laf om eigen wreedheid ea willekeur te verantwoor-den, heeft het de «chuld er van op België gelegd. Tusschen zooveie euveldaden is deze misschiea'de snoodste 1 En al wat in Duitschland van tel is, heeft daartoe bijgedragen al het gewicht van persoon- lijkbeid, van naam en roem : zoowel de Keizer als de Staf, de pera als de poli-tieke partijen, als de wereldbekende hoogleeraars ea geleerden ; allen hebben denzelfden vsldtocht van leugen aangegaan, om Duitschland wit te was-schan ten koate van zijn slacbtoffer. Maar de wereld weet beter nu ; 't licht straalt overal door : en 00k dit boek zal de duiaternis op merdg punt doenwijken. Het waanzinnig hoogmoedig Duitsch« la&d zal eens leeren bestffea dat macht niet ailes is, ja niets is, als bat niet ge-paard gaat met den geest van rechtvaar-digheid, en den eerbied voor 't recht. L. Duykers, — (x) Dit boek i* te verkrijgen in den B*lq. Boxk- i handxl Villa Lo«i*e, aakerdr«ef, De Pan*e. (P«j*3»5® h.) " Enkele Moeilijkheden „ W« kregen fisttr het Toitedigf rarslag in hatiden va» do Duitsche RljVsiagzitti»^ van 15 M «art. Da Rtjk»das hcrop«nd« msi eea toetpraak van den VooraiUer die deu h«ldea-motd van 't Daittche legar en da vioot op-hcmdcude, besloot : « Inden tu bîjaa tw#e jaar woed»ndeo oor« j loi; mo?en tcjj net enhtts moeilfkheden te i hampeit htbben, on» tdrtroawea dut de i krscat en de «eaigeslad® Wil de» "»olk8 dexe s»l overwieaea, biijft oageschokî. Enkele uo«ili]kh«den ! ! Is bat aiet alle»-beàaid»ad? 'tlsdaserste , maal dat «r ia daa Kijksdag over < eaksde ; moeilijkheden » fewag gema^kt wordt. M*ar laat zlch in deo laatstea tijd btet begrijpen. De « enkela aïoeifijkbedan» waar-over de Veorzittv spteekt, u«teu we geruet « koloBsale aaoeiiijkùedan > kcitempclen. Deze kieet ait ket bart teekent Duitsch-laaâs toastand net eeu «chtipe attijaing ten i afgrood. Nooit baeft Duitschland voor groeter œoei-iijkbedcn {eataaa. Het wordt er ia vsrzwol-geo.Vo6r Verdun is de laatste Duiische hoop ineeugezakt. Het Tolk ricp om een zege. De Keizer belootde die zege te Verdun. Nooit heeft hij zw&ardtre nederlsug gekeud. Het Daitsehe volk roapt om meer en degg-lijker et«a «a voeding en de economische toc* i stand van het Duitsc îe Rijk verplicht het volk op rantsoen ts levea ea steeds niauwe aiaatrsgelea ia te voeree om de verbruikiag In te krimpen. Het kwartpoaa boter, dat «I-ken Dnitscher p« we«s; i« toegestaaa oat-braeskt maar al te vaafe en bij gémis a m vleesch mag hstt volk... beesee kaagen. Het Duitsche volk werd het iugestampt dat de oorlog hoogstens drie maaaden zou dursn en eindigea met da verplettering van ! Frankrilk en Engeland. De kolossale Duitsche macht was immers tôt ailes in staat. En de oerlog duurt reeds bij de twsc jaar en de duitsche overwining is al lang den dieperik in. Maar wat over de drie maanden duurt is : het bloedvergietan en 't slachtoffe-ren ten ondomme der dulttche jeosrd, het v«r-artaea van 't land. Duitschland is raeds aan z^jn vitrde ooîlogsUsning sa da menschen geven niet meer, zoodamg dat het in de duitsche blftden de groote financiers verwe* te» wordt dat ze niet gaven naar vermogaa. Het duitsche volk s te and» op zijn leger «s zfin vloot. En WacU&rme, hon leger zit rtamaard en hnn vloot is « iagebotteli ». De Tirp is w»g, de illusie 00k. De duitsche hand«i ligt plat. Hst dnitsch geîdwezsa ralt, vervaarUjk, des berg af. En wanneer de Keizer de hospitslen be-zoekt, bezlgt hij «teeds dezelfde woorden in antwoord op de kîaehten der lijders : « Ich habe dss uicht gewoîlt ! » Natuurlijk ! « De «nkele moeilijkhedeu » liggea den ketzer 00k en niet allermicst, op de maag. « Enkele moeilijkheden » — Kolossale bekea-te&is I PAPIERLINGEN Aile vlaminges zullen t* akkeord zija met hat Fraasch dagblad « La Dépêche de Lyon » dat calaog» het vol-geade sehrcef :,, Ctux qui croient que les Flamands j tant en mnjoriii hostiles à la langue et la civilisation françaises, sont bien mal renseignés, et c'est faire une injure grave et imméritée au feufle flamand que de parler de bloc germano-flamand. " (Zij die denken dat het groottte deel Vlanaingen gckant zijn tegen de fransche taal en beichaving, zijn heel ilecht ingelicht, «n 't is het Vlaaipscha volk on-verdiend en zwaar beleedigen te gewagea van een Qermaanach-Vlaamschen hlok.) 't Doet ont deugd zulki van e«n Framehmaa ta hooren, nu inzonder dat aommig* Belges, mit aaa m der «Union sacrée» 1 ons uitacheldea voor Fran»«h-haters ea germanofielen, en ons dio „ injure grave et mmeritée " aandoen I Profetsor Harnack zei oalangt tôt eeaigo Noor-weegsche Stadenten : „ de historische banden tusschen wajenbrotders gesmeed,*i)n sterker dan rasverwant-ichaf. " Dat voelen wij Vlamingen het beat 1 Lijk ; Noorwegen, Zwecien ea Deneoaarkea, behoort het Viaaaische Volk tôt het Gcrmaanaehe ras. JEB spijts ! dat, ligt er tusschen ons en het Duitsche Volk eea af-[ grond, die heet : de geschied*nis..hett*cm is geschied van af den laffen inval der Gcriaaanscbe Barbare» in België. Nimmer of nooit zal de historische blok ait dieu afgrond kunten gorukt wordea, en zoo, cal hij ten eeuwigen dag« bclettea, dat da twee boorden or van samen koaaen. *** # 1k kom volgend schrij ven uit Frankrijk te ontvangea van een nonneke... dat — ge zult het met mij bekennen — aog zoo doœ niet is als zijn kapke staat. « De tijdea worden van langsom wreeder. Het is juist lijk de pro-tMt Isaias zegde : « ik zal voor hem gaan en de groo-ten der aarde vernederen ; ik zal voor hem gaan en ds koaingen van hun kroenea berooven ; ik zal voor heaa gaan en de volkeren op de vimeht drijven ; ik zal voor hem gaan en de steden vernietigen.»... Met dit ver-tchil dat Cyrus toch zoo wreed niet was, als onze vij • aaden. rïelaas wanneer zal Qod medelijden hebben met ons 1 Zonder twijfel, als wij ona voor Gods aan-schijn teenemaal zullen vernederen 1... Wij hebben nu niet bbnmaal, uaar twuuaal ailes voor God verlaten. Vele opofieringen heett Hij ons allea gevraagd en wij hebben gozegd : Heere Jezus, wij zullen U volgen overal waar Gij gaan zult wij zullen gaarne hier op aarde uw doornenJcroon dragen, in aiwachting dat op de marteling van den oorlog, op de dooraenkroon Van angst en vrees en bitter lij-den, rozen zullen bloeien die ons eeuwig krocen zullen 1 » Andersche zielea nietwaar I dan de schierlewierlen j en schijvertuiten, die in deze angstige dagen van bloed : en dood, met hun eer en hun lichaam te koop loopen 1 Scrutater. De Amtrilanen es de mde. j ^ Wa hgbbea in den tijd verslag uitgebiracht over d@ rais vas dan Aaierlkasnschea kolo-ael Ho as.à die de verscbiliaade europ^esche koofdstedea bezoeat. Met welk inzicht werd toea niât te weet gekoiaea, want kolonel Ho use bleef gesloten al» 'a mosscl. Na koloael Housa eehter weerem terug is i& da Vareenigd# S aten, v»rae«mt man van gind» dat hij naar Europa kwam em hier an daar te tasten of «r nog op g»an vrade koa gcdacht an aaa welke voorwaardea. Ea weet ge op welke basis Duitschland ' item voorstelde vrede te willen sluitea ? 'z Is entwat vau aiet : teraggave vaa de Duitsche koloaiCa ; geee oorlog s vergoeding door eea vaa beide parti] en ; autonomie voor Polen ; verdeelimg vau Monténégro, Servie «n Albanie tusschen Ojstearij*, Bulgarije »a Griekenland ; Tnrklje wordt van Eag»lsche, PerziC van Russiscbe contrôle bevrijd; de Daitschers ontruimen België en Frank-rijk ; Btigeland wint of verliest niets. Kolonel Houss heeft deze vredesvoorstel-hn op... zak geborgon en is er mee naar Amerika vertrokken, zonder i* den s«âilie»r-den te durven voorleggen, omdat uit de ge-sprekken die hij voerde met voorasnstaande maenen der boadgenooten hij meende ta knneen vatten dat de bondgenooteu zelfs niet beieid K{jn nu reeds aaa vrede te deakei I Met Economisch Verbond De Bjndgenooten kwsmen te akkoord Om op krijgskundig en op staatkondig gebied eéa wil en eén weg te volgen. In 't korfe ko-raen ze te akkoord over da te Ueffeia inaatre-gelsn om nu eu later den Duitschan handel gedeelteHjk v*n de wereldmacht te weren. Ds eerste vsrgaderlng zal plaats hebben midden April, dit om de Rasscn toe te laten er sich te vertegsnwsoïdigen, Ook deze verstandhoading is van het aller» grootste beiang. Bljsonderigk dat Duitschland met Oostearijk reeds bat economisch verbond sloot. Dat kan voor ons groote na-deelen opleveren owdat iederean weet dat de centrale rijken, Duitschland bjjzonderlijk, nijverige iauden sijn die hun Warea wrt»n op te driogea.Dit tegeogaanzal een hardeastrijd vergen. Van nu af moeten we dien iozetten, willen we onze einfoege aiet zien beschada» wan door de Duitsche iadringiog ia de vread* «me omwerking v*q walvaart die volgen moet op de verdelgiag. Wie daaraan mocht twijfeleB, gtliev» elechts de Daitsehe bladeo te doorloopea ea bijioaderlijk de met duitach geld ondeihoude zoogezegde neutrale bladeu. Daarin wordt men van nu reeds ecne msthodisch» propa-ganda van Duitsche waren, oijverheid ea haadsl gcwaar. Er vait op te l»tten en te... werken. "•nglTTnBfr^-i-niMi-TTi|-rMrrrnirrn srss> ikmsih BR1EF DIT EfltELAHD Van onzen gewentn Briefwisselaar. ROMB EEH MtRKWAAROIftE VOORORACHT (Slot). | Sprekeada van taalveerdlgheld en van ' Streuvels, kon Prof. Hamelius niet nalaten, i om te sluiteo, ook eea woord te zeggen, over i Streuvels vwl besprokea laatste werkea : In : Oorlogstijd, waaivaa de aitgave, ecoea tijd laag o&derkroken, nu schijot weêr vosrtge-zet te zijn., Protessor Hameiias was van ga-dacht dat, ondanks al wat er in af- ea kwaad te keuren is, Streuvels boakjes later zekere geschiedkuadige waarde kuanen en zullen hebben, al handelea ze slechts over een zeer beperkt deeltje van ons volk, '* omdat ze komen van iemand gewoon de disgen na ta kijken ". Ea Professer Hameiias zegt het laidop dat, al is het waar dat Streuvels beter zou doen van te leeren en te denkea alvorens aoo maar vlot-weg dikwljls ougegronde beoordeelingen los te lat«n, die h«m en zijn | werk alleen schaden, al zijn, om zelfde reden, i daarin veel " waarheden voorbarig , al te ruw, al te rauw, of al te vroeg, dus al te on-rijp — nelrgepend, " toch is het verwijt van Duitscbgezindheid ot pangermanisme aan hem en aan andere Ylaamsche schrijvers ge* daan " — men kan licht«Iijk raden door wie en waarom — " teenemaal valsch en onver-dedigbaar ! " " lmmcrs, zegt Prof. Hamelius, " wie voor ailes aaa taal en^zeden van " zijsgeigen ,stro*k houdt, moet zich voor» "uit voor al, en noodzakeiijker wijze tegea " «lkeujndriagsr of elke opsiorping verset* " ten ! " Daar sal Baas Ganzeadoack niet aange-dacht hebben 1 Docb, al moeten wij — en doea wij het ook ge&rn en genegen, — P ofeasor Hamelius b»-dankea voor sijn heeriijke voordraoht„dio zulke gezonde gedachten nopsus oas volk en onze taal le den vreemdc verspreidt, al moeten wtf hem voor ai daak weten, omdat hij zoo heerlijk de trouwe Vaderiandsliefde aller Vlamingen, en aamelijk der Vlaamsche ■chrijvers heeft gewroken tegenover gewild misverstand en dwazen haat, toch mogea en moeten wij er bijvoegea dat ondanks al wat gezegd kan sijn ten voordeele van Streuvels in onderbavig geval, hier de schrijver tôt zijn «een schade, den kunste-naar beeit in de schaduw gesteld en al te zeer dea persoon met zijn eigen dik-wgls klsbî'cestige meeningen heeft ontbloot, en dat Streuvels in deze hoogst gevaarvolle omstaadighedaa voor de geschiedenis en ket

Er is geen OCR tekst voor deze krant.