ptër toldaU* i | BUS'i f. X-3J 9 mandes a-5< Itaawd'a» s-7; •?*«•* m,/*** '/*• i* t 8 »** a g bmuu&cb 5-3 BuHtn 't kutd, tmaand (. a-5' i'manden S-o Ranaudca ?-f 8EDACTIB es ajhuihraih i VilUi *Ma CoquiUt» ! Zeedijk OH PANNB Kleine sMm^-aûi-giagw» s,35 ï. de régal. Reckmea : vol-geat ov«re««-kofflit. Vaste Mcdewcrkers : M. E. Btlp ir*t L. Duykm, P, Bertrand Van der Schelden, D* Vm de Perre, Br J. Yan de Weestyne, Junl Filliaert, D* L. De Wolf, J. Simon*, {0. Waitez. KlassenbBsiaan en Oorloog j Na 't geen we schrevea in on s aitikel KUmcnstrÇd en Oorlog sou mea kunaen basluiten : het ware daa maar beat tc-rug te komen tôt het priaciepèder Fran-sche omwoateling ; geene .ooderschei-deae klassengroepsering is «en ïand, allen burgcrs van het vaderland, met deselfde rechten en plichten, mets an-den : geene vereenigingen dos. Of nog : patrooas en werklisden sa-men in «ene vereeniging en afschafiiag tact weeritand- of weikstakingikassen. Dat ailes werd langea tijd beweerd, ook in katkolieke middena ; docb de Escykliek Rerum Novarura stelde «en ei^de aan dien pdachtec-sîrijd en al aiet men, in patroonsmiâdsns nog ai te iikwi|li de Kath. Sociate actis met leede oegen aan, trachtts msn se tom-wijlen nog tegen ta wcrkcH, toch moch-ten we, voor het uitbreken van det^ oorlog, zeggen dat de christene arbeiderg-organisaties burgerrecht badden vcr-kregen ; ook il ec ge«n enkela reden om te ?eronderstallaa dat wij na dea oorlog iets aan die grondslagen xullen te ver-andtrea hebben o( dut wij s eue herlsving dier reactia zaïlm te ducbten bebben. Vandisn kant hebben wij mets te vreesen : maar doos sommige jourcs-listenwordt er reeds teverstaan gegeven dat wij, na den oorlog, aeel wat anders zulltn te doen bebben dan oas met die ondergucbikte belangen beaig te houden : dat bet nationaal balacg aile aan-dacht, aile krachtea * al opslorpea, dat wij «erst en vooral aullen te danken bebben aan Natioaale verdediging en de grcote vraagstakken die daaruit volgen ; dat wij alla wcrking die v#rdeeldheid sou kannen varwekken moetan van kaat schaiven tôt andere tijden. In bet nationalisme sou das «en gevaar kunaen scbuilen vooï Mat ht on onscr arbsiders-vereesigiogen. Voor dat gevaar mogea wij da oogen nist sluiten en de ultta-sationalisten in den waan niet laten dat wij aan hat verleden rersaken. Uit de ellande werd het maatschap-pelijk naagstuk geboren. Zal die ellen-d« verdwenen sijn door en met den oorlog ? Neec, integendeel ; dus moeten es redmiddclen aasgewend wordea en tuc-schen dese sal de vakverceniging een der doelmatigste blijven. Stellen wij de ultra-nationalisten gs-rust : de vakvereeniging is geen strijd-organisme, zij is eene vereeniging ge-sticht tuBSchen personen die een selfde bedrijf uitoefenen met het doel de vak-belaogen te bestudeerec, te ontwikkelen en te verdedigen. Daarom ligt het in de sending der vereeniging hetvak z&\ve te verbeteren, tucht en orde te handba-v@n ia de fabrieksn ; bet nationaal be-lang heeft daar nieta aaders dan bij te wincec: goed gevoede, welstellen-de, ontwikkelde werkliaden sijn est: rijkdcm voos een îat-d, en dragen er m chtig îoe bij de solidariteit te verster-kea tussseben al de i« won ers vaa e@s laad. Op al èa bsschuldighjfen, die \ôor awxi oorioé aangtvotrd wer-deu tegea de cbfi«t«ne v«.avereenigki-gen, ward afâocnde geantwoord en ge-» toond dat sij geen orgacism vas twee-dracht maar wsl van verstandhouding w&sen. W&ar menschea samen koman en sa-m^n lsven in familie, in gemeente, in staat, kunnen aile botsingen niet voor- | komen worden, ook niât in het beroep, : docb de beroepsvereeriging heeft voor ' i doel die gescbillen op t@ loassn en des Iatrijd te voorkomen. ^oodus houden wij er aan van nu af te "'■verklaren, dat wij, na den oorlog, hel a 5 tais een plicht sullen acbten den berop- I" bouw onzer orgaaisatlen te bawarkeo,op deselfde grondslagea als die gepleegc voor den oorlog ; de oorlog immari ' schafte de klassen niet af : aij bsstaas en sallen bestaan, omdat zij natuurUjf l" zijn. Die klassen bebben specifiek-eigei I bslaageo, die best behartigd worden h & elke klas. a" Docb wij houden er ook aan te seg gen dat wij klaarder begrepen wat he !e nationaal balang is, hoe nauw al di n klassenbelangsn aan elkaar vsrbond«! 2ija en hoe ailes kan samsnwsrksn to versekering der nationale welfaart. iî F. V. D. H. i- Dt Herdeaking jaa ta ïieislig r- {Uit Havre—bjjzondtr telegram 29 Okt 130 De tweede plachtige verjafieg Taa iei S Tïerslag heeft bier hsdea pl?s s gshad. Oa f" 9.30 sur fead voor het naiclatcria na oorlog g Villa Louis XVI te Sta Adrss««,s92 grootech wapeEscbouwiss piasis. Em deïacncm«>s Belgiach voetroLfe,waartasschc.Q een compag j_ |aie ?an ket twaailde llasa met het rsgimealt a|Taaadel en esn compagnie laalliisrs -marias r| aa «e wapana te habbec gebodes binât he |e m~ziak van het 12* Unie het vadsrlfcadsch Ue4 detd wscrkliaken, deûleerdon, gecst l" driftig tocjuichf, voor generaal Meistr die t l" Olksmuide hat bev«l voarde ovar d» Belgi aah« brigade besta&nde ait de lie «d 12 lioleregimenten, 'e Om 16 uur werd in het Groot Tfuat* i ! aea herdenklags-vergadering gehoudgs id Stampvolle zaal. Krachtige wam tûsgfjaic'n st ta redefoaringen wardea uitgeaproksn doo j- adiairaal Lacaze, minister van 't Fracscl :jj Zeewezen en miniater de Broqaaviilc. Na ket voorâragsa vaa « La Veillée de Armes » door d«i aotsur F*uchoi« en Juf ? t_ Roch wesdea doer hat aosiek van 't twaaif de liait alla aaUonale licierea van de Bond geaootea geapeeid. t. ——————— II PAPIERLINOEN »r " Ga viaagt ma nog, wat de Cenauur afkem an beict te verschijnan... Al «rat as osg«legei !Q en ongepaat en oatijdig meent... Z&tcen dii dea v^and kauaca w^zer maken dan bjj is. Zioaeu die tweedracht kunnea zaaiea i 't laed en bij machte zijn, soldâtes en bur !* géra overhoop te zetten... of gendarmen ei soldaten... Gszsgssla tegen 't gosvernemsnf i- al gebenre het oogeiuk — wie is er oaleil ;n baar I —dat 't goevernement ongelijk heeft., le Gezegeels tegen 'tgezeevsr vaa ofScisus rt mancea en officieuse gazettes die, op eom mando of uit goeatiag, geitadig van spiatei g. schrijvea « ad Belgaa » tôt d® Bclgen ait ed« m len Eeltiachaa bloede : gelokkigiijk zonde veel bijval, daar die brlsvea niet volgena dt ,a H. Paalns £ijn en nog minâer « sacusduc lr Lcc»m ! » j Ik hoop wel, é%t de kuriguse ssus vaa vg| |0fcasra*i«ri£ea nu sal veldaaK aijiS... Di | niema^d aog denÉt dat we stcffatle te kci ie l totaec... ec Oit mediiijaesd darve aankij r" | kea. We hcbbsa geluVk igKjk — na vold&a® '-"'plicht — oiemandacompasai» vandoen f...e s~| ook niem&sds Yêrdenting. De witte vies e- f jaa aîisea getuigen vas oca «illan, strevea g ^g'durven... en die dset wat hij kas ia e* I eerii/Jk m an : 't is te seggan (in den tege-l- wooraigea tijd) : «sa ktanige Ëetg en ae in koppige Vlamiag... zoader meer. r- Scrutator. OUI TOESTAND De Zeeslaq in t Kaaaal ! Het jongste feit op zee, ni. de zseslag die ia 't nanw vaa Kîlea plaata heefi gegrepen ' tuiachen tien daitsebe tarpadojagera en de ' eagalsche vlootaaacht, zeesiag die voor $e» volg had aet tôt zitiken bîengen vaa t<fee 1 duiische en aveave«l eagelsshe torpadoja> j géra, mitagadera eea lediga eagslschs ovet-setboot, veatigt voor oaa d« aaodachs op ds : daitsche vlootmacht die in de havena van de ; : Vlaamachs kust verscbolan zit. Mea vraagt zlch wsllicht ai hce die vloot-1 i mtcht cààr aedert maaadaa is aiûwezig. i Dit wordt hierdoor verklaard dat de éuitachs booten die in Ooateode en Zeebrngge iiggea, i . hoofdzakelijk lichte sgelvarende oorlog»-t bootjea zijn, torpedojagsrs en deatreyera v&n , 't allsrnieavate type, die bet vermoenten bij ° miatig weder de acherpe wa&k^smh^id der • Eegelsche vloot ia do hooge Nooïdsse te verschaikea en uit het < hol van Kid » te oistaaappea. Dea? schepen kozea ds wjjk naar Odsieade en Zsebragge, beat geackikte plaataen die veiiige achterhavans aasbiedea. ' Met welk dosl de Duitaahera dit aitvotï-â«a wordt hierdoor uitgelegd dat door de aaawesigheid van een Duitsche vlootmacht, • hoe geiing oak, op de belgische kaat, een , bedreigisg wordt gesteld tegen ds engeiacha l kuatvloot en aen aoodige waakgaamhsid wordt waargesoman tegsn alla mogelijke ^•verrÊsaiMgtn. I Hat ia âe Duiiacb»rs aldus gemakkelijk ' gaweest van aaa Wsetesde-Baden tôt Zes-bru^ge, da kaatsaterea vol mijaen ta leg-gen, mardoor de mogelijkhgid van een ' ontschspiag of een bsasderaa vaa de kuat fftl werdt verminderd. , H«t in dsa tijd regslmatig beschietea van g Zssbrugge waa een bawije dat de Ee$al-. ache vioot aiet alieen de vernietiging van , de Dnitsehe oaderzeaërs bsoogda, maar ook deze van ds duitsche torpedojagsrs. Dat r zulks aiet ten volis gelukte moet nist gewa« tca worden aan de draagkracht. ea de dosl* , matigheid vaa 't engeltch gsschui, magr t aan de veilige beschuttia^splasissa die de j Duitichera wistea te bouwea over Zesbrugge selfs. t Ea aihoewei de Uttsia torpads^risgea ia . deNoerëlsae, âa laatste tijden, ar mocbtan . ep duidsn dat ds voGrsorgëfaaatre£*l«a doos . de Bngelsche vloot ggaonen, doehaatig Zee -bragge hebbea a fgeilotes, toch wgat de se«> slag ia 't Kaa««l er op dat aaaweaigheid • vaa âuitsche aaelvareade oorlogsbooijss nog ateeds een gevaar daarstelt voor de aoheep° vaart laagsheea de kast ea la 'i nauw vaa Kale*. 1 De aiataad is aiet soo groot ea tea dieve-1 liage kuftaea de duitsche booten wel nog • ses s eea slag slaag. De zeer dtnkka overset-'|tingâdi3aat die plaata grijpt tussch&n Eage-s|iaad m Fraakrijk moeet zû lûar twijfelde Duiische begeerlpheid tcgetsiachen. Het feit ^fdat tôt nog toe geen aanslagen werden ge-. | plecgd omdiea averzettingdieBSt te strsmaoa ~|bswijst geaoeg dat ie Boadgenootsn laags • « diea kaat eea waakzaam ooq ia't zsil houden. *jj Da rit ia den nacht vaa 26 dezer door tte-a 'Mnitsohe torpeaojagsis ge^aagd mag dan 81 ook als aanwijsiag geldea dat ze eindelijk !*|hsbbea willea inslaas. Want vaa eeaver-fNwakte wsttkzaamheid der Boodgesootes a | kaa gees spraaK wezen, veraiiia h&t dadelijk i ; toi sen xwËm kwam die ia ors voordesl uit- | vitl. Het mag alieea bejammsrd wordea dat e aiet ails tiea daitsche torpedojagsrs naar it U«a keider geisoadea weriea ! '* De agawe&igheid vaa tien duitache torpe--. dcjtgcrs is een bewija dat we osa* aan «a-n aere ritten vaa diea aard mogea verw&ch-n tea. Het weise eeaa verwittigiag. Of hetau - wenecheiijk ia dit aogmaals te laten gebea-» rea ofwel cens voor goed dit broeinest van s Zssbiugge oRïchadalijk te maker>, met de . (iuitscbe terpedoj&gcrs te verpiichtea uit t& a komes, is een aaâgre z«ak. Maar de stem-ming vaa 't volk sou er bij winaen ta verae-^ mea dat de Vlaansche ku^t vaa aile duitsche ; bootea is beveiligd. ? 3 KERSTGESCHENK Geven voor onze soldaten is een dmd van lie/de en plichi S i PRIJ SKAMPEH a-? van ;-|de belgische stamdaard. s: 1. Pryskamp voor Folklore. l{" Naar aaaUidiag vaa het artikel «Eea* Lsgeade » — uit de ialeideade étudié vas 18 Itaaîsig&aaardigfteden ea Vlamiagea ia oor-log » (Balgische Staada%id 24-25 October 8" vaa Lso De Nayer, schrijvea wij op aaa^ ^ vraag van verschillende zljden, eea prijs )ij kamp uit voor Vlaanwche Folklore in oor ®r logstjfd. Dë oorlog heeft esn nieawea toestaad ge ^siîld voor oas volk ea niôuwe toestandai | echeppsa aieuwe gebruifeen, aieuwe ge uS wooatea, aieuwe gedachtsn. 't Wordt a vertolâi ia aieuwe spreuken, gazegdea *" woordea, woordsmeeteD, uitdrukkiagea ei lB di«s meer. Dat is de taal-eigsaaardigheii vaa 'a volk. Iets d&t ods eigen is, vertolk :n in 'a eigea zines?sadiag ea taslscheppiag 1® f- Dit alks aaagepast aaa eigea bateekenis. ' | De FoSslore van dea oorlog, daar ligt eei Es j sch&t vsa woordkusst ea woorischoohheii . I asbor^sn. Deze woordvaardigheii ea weord a . schooabeid bijeengarea ea bewarea voor la-tsr is 't doel vaa den prijsksœp. f Maeilijk, zal men segge». Hoegeaaamd aiet. Iedereea vaa oas is folklorist ; en nie-mand bâter daa 'a Viamiog, 'a vlaamsch soldas.*.Immers, zegt vader Ge^elle ieveis, 't zija r goede groaden waar de raven beetca ! Ea waar mes twes jattr beet ia en onder den groad moeten er sch&ttea liggen. Sehattee vaa frissche, sappi^e, vette spr«ukdn, bgtreffeade dea soldaat met beel zija bceUje dat hij meedraagt, betreffeade aUes wat .roadom kem is, ailes wat aan de ' overkant vaa den Yzer poert, betreifende de-' zan die van «achteren» komea of er « blijven " plakkea », betreffeads 't ooriogsgetuig en ■ 't oozlogsgedocnte, lucht ea omgeviag, hui-zeaiariage op ea achter 't front, werk en wacht, eten ea siapea, «■ vrlend, keaais, vijaad, overbeid, ea over daist diogen en nog. Twae jasr lasg is ds folkloristische waarde 1 van ons ras te rapekooie gesmetea geweest. j G'hsbt u maar te «stuipen» jongeas om t'al te verzamdea. • Zsadt ons diea ooget vaa woorden, wen j dingen, tpreukea, ui^drakkingen, ziaaea I eai. ^ Daaria bestaat de prijskamp. Aile joageiis der vaarlinie kunaen er aan meadoen. s? De zeadingeu te doen voor uiterlijk 31 II Dëcember. •I De Belgische Standaard isj s îJLaatste Tiidingen over den Oorloe j BEOGISCH FRONT mî 29 Okt. 20 uur. ~»Kalme dag op >kI't front. at* b- Dp de Somme ii* gr P&rijs 29 Okt. 15 uur. — Op het le Somme front deden wij eenige vor- i* deringen in de streek van Smliy Sail- lystl en Biaehes en namen krijgsge- ^.vangenen. m os Londen 29 Okt. 15 uur. — Niets te s- melden. In de krijgsverrichting van f**gisteren N. O. LesBœufs namen we lH 140 krijgsgevangenen waarvan 2 offi-cieren.P* ia saloniki-front e- Saloniki 29 Okt. i5 uur. — Op den >§ $ linler - Strouma - oever hebben de !tiEngeIschen een Bulgaarsche tegen-a" f aanval afgeslagen De Serviërs deden ^ j nieuwen vooruitgang en namen het u^dorp Gardelar in» Op onzen linker-^fvleugel woedt de artiilerie-strijd aan. t" - Bij Kisovo vloog een munitiedépot in p^de lucht. la Jet Kâeren ûnt Kansen bij de Roemenen f Op bet Traosylvaaische front zija d« i® Roemenen op de mee&t bedrsigde plaat-sen ten aanval getogea. In vier bergpas-ar sen wârd de vijand acbteruit geslagen. In de Jéul'V&llei sloeg de vijand op de >8. ; vlucht. In 't gab* el werden 1300 krijgs-n- gëvangeaen genom?», dris kanons es h- 21 mnraljsusen buit g&maakt. 3UI J He Lloyd Royal Belge de îe NBW-YORK, 30 Okt; 5 nos. — Het eerst€ a» schip de < Lloyd Royal » zal dase weel ie« Ns^-York verlaten. Ea £eggen dat sedeil be twee jaar geen eakel duitsch hacdelsschif ; New-York's havea verlief, Telepain 30 Oct 8 m op de somme Ongewijzigde To©stand Parijs 30 Okt. 7 uur. — De Duit-sehersvielen verwoed onze stellin-gen aan Z. Maisonnettes. De aanval, l gepaard gaande met het spuiten van brandende vochten werd afgeslagen. Londen 30 Okt. 7 vur. — Nieuwe vorderingen N. O. Les Bœuls: wij veroverden een vijandelijke loop-graaf, Elders artilleriestrijd. De ksering bij de Roemenen Boek&rest, 30 October, 5 uur. — In de UZA-, CAMPOLUNO- en JIUL-VALLEIBN, treden de Roemsensche troepen met goed gevolg op. Gister werdea 2A OO Duit« scheis gevaagea genomen ea drie ksnons en 13 mitraljeusen boit gemaakt. russisch front ' P^irograd?, 30 Oclober, 5 uar. — Onze ! vrker.ners wemsn met succès ic de STOC-HOD STREEK. Elders ariilierie-sti.ijd. In KAUKASUS werd eea tarscb offensief Dabij Hamadan stopgezet. Qruwelen in Servië. NAYBN 30 Oktobsr 7 uur. — Ken = half-ambtsiijk verslag isversebenenover I de bs^ettiag van Servie door de Oosten-rijkers. Oagehoorde gruwelen werden ; bedreven. Zoo 0. m. werden al de ge-kwetste Servische soldâtes met bun Ikommandaatop 13 September te Kaï-makatchalan gevoaden, ongenadig met ; meststeken afgemaakt. Pe toestand in Griekesland ATHENEN, 30 Okt., T uur, — De barge-: mezstsr ea de raad vas Athenen hebben aan II boord van de « Provence », admiraal Daitige ' eea huldebezoek gebracht. S /,■ ~ r ë**f - W 840 l5.o) ' " Binidag 3i October liM

Er is geen OCR tekst voor deze krant.