tst# Jaar, W 102 Yijf centiemen het nummer Dcnderdag 15 Jufi 19151 De Belgische Standaard I •<©. Taal en ^olk BAGrBLAD Foor God an Haard en Lanrî %*;* iieaaor -gp.. v »<.- aaarn mzanoaa ,a cuji»**; ., <>., 4 BE tFLfiiSCHE STI.v'^BD» WfSïWjBt dsgriijk bonhc r.entsprijs v-x>r 50 numtnet's bij voorut'betaling. ■ ces >U; soldâtes. : 3,50 fr. : er Se aie -sôtâ'ite»— in 'i lami 3.5a fr. ; buittH 't land 4.50 i <, ho m r *%nr, Hf-- vantlhnum ***r veordm gwraaça, wordf 00 abOHHtmtKtt- 1 ■*r if s mindtr. ^ _ Sestuurdei : -LDEFQNS PEETERS. .5TË OP9TBUJBRS t M. E. BELPMRE, L. DUYKEBS, Victor VAJPRAMBEREN, Bsrtnwd VAN DER SCHELDEN, Juul FILLIAERT, Voor aile mededeelingen zich wenden tôt : Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEPANNE. Aankondigingen : 0.2-5 fr. de regel. — Reklamen : 0.40 fr. de regel, Vluchtelingen : 3 inlasschingen van 2 regels, 0.50 fr. Een Kanselrede. Deze riamelijk van den Z.E. P. Hénusse, S.J. onder de militaire mis van Zoudag 11. uitgesproken in de kerk te N. Met een woord : ze was degelijk et prachtig. Pater Hénusse heeft me dooi zijn aanspraak enkele stonden van reir geestelijk en schooa litterair genot ge-schonken, hetgeen in deze tijden var brutale verwoesting en onmenschelijkt uitmoording een werk van hooge barra-haitigheid is. Het onderwerp zijner rede ? De hou-ding van den Paus in het huidige we-reld-epos.Van meet af stelde de gewijde rede-naar het volgende princiep voorop : He past den onuerdaan niet de handelwijz* zijns oversten openlijk te beknibbeleî <en vast niet te veroordeelen. Geldt di beginsel voor den militair, meer nog is het van kracht voor den Katholiek. Wat de veel besproken verklaringei van den Paus zelf betreft, deed de spre. ker — zonder er 00k maar eventjes t< willen op drukken dat een interviev slechts de waarde heeft van een interview, zonder meer — stevig uitschijner hoe moeilijk het, menschelijker-wijz< gesproken, voor den Paus is de voile echte waarheid vooralsnog te vergarei én lu kënnèn, ingezien de bij zonder e om-sta iigheden van tijd en plaats en df eî dudt-, tegensprekende hfprmen naai dv.\ elke Zijne Heiligheid de yerschil-le 2 :;evens tet het vaststellen die; w>. h-, id moet bijeenbrengen en beoor-de 'en. jrst 3n vooraJ : de Paus is ver ver-w >erd /an het oorlogstooneel. Wat Hi weet en kent van den strijd, houdt Hi dus niet uit eigen doorleefde ondervin-ding, doch van getuigenissen die uiter-aard kunnen beïnvloed worden dooi driften van allerlei soort. Als ver af-staande toeschouwer van den volkeren-krijg kan Zijne Heiligheid tijdelijk ondei den invloed komen te staan 't zij van de eene of de andere partij der strijdende nsachtea, meer nog onder dezen der Duitschers en Oostenrijkers dan onder dien der verbondene Mogendheden. Onze te-genstrevers — machtig en sluw — zijn bij den H. Stoei vertegenwoordigd door drie gezanten, terwijl het zv/akke België alleen er standvastig en regelmatig vertegenwoordigd wordt door den Minister van State, M. Vanden Heuvel. Het groo-te Frankrijk kent officieel den H. Vader niet en het machtige Engeland heeft te Rome slechts een tijdelijken, onlangs benoemoen afgezant. Het |gcvolg daarvan is dat op 't v/it der Verbondenen onmiddelijk het ster-kere zwart der Centraalstaten volgt en de kraste logenstraffing van den Duit-schér-Oostenrijker de, stelligste bewe-ring van den Belg-Engeischman ygr-zwakt of verîiietigt. Stevig zat hier de redeneering van den gevierden redenaar ineen ; zij was de uiting zelf van 't bloot gezond veistand en iedere, onbevooroordeelde toenoorder moe ?t het ten slotte met den Z. E. Pater beamen dat in de huidige omstandigheden de Paus in de volstrek-te onmogelijkheid verkeert om heden ten dage reeds het be; liste eindoordeel uit te spreken : Hier U de waarheid en het recht, daar de L'ugen en het onrecht. Doch later,wann- er de nevelwolken voor de politieke driften rond de waarheid op~ gehoopt, zullen opgeklaard, zij , raogén wij van 'et hoogste zedelijk en geestelijk eza g opaarde het klare, dyidelijk uit: pi en vofjî is verwacb - , ,vaar-op « ig> •, onschuldige oh iiers der a e e recïitvaardigh ,, in de eersl pl..,'Us recht hebben. G vis î Wij kennen de voile waarheid «rru ùt wij haar met onze tranen, met - J oris lijden, met onze smart, met ons goec en met ons bloed medegeleefd hebben, en het is ons pijnlijk dat de Paus tôt nog totoirocivwaam is om Oi.o aétt giuv/iiauf; geschonden recht ten voile te wrakenter aanzien van heel de wereld. Doch krop-pen wij dit smartelijk gevoelen voorloo-pig op en wezen wij overtuigd dat wij al-dus de bevoorrechte kinderen zijn var Hem, die «den kelk des lijdens tôt oj den bodem » heeft geledigd. Op da oogenblik was de E. P. Hénusse effena prachtig èn in woord èn in gebaar èn il gelaatsuitdrukking en 'k voelde mijn ont roering zwellen en stijgen om 't patheti sche van dit ojatorische moment, da zoowel ons aller lijden en smart vai krijgers en bannelingen eoncretiseerdi in zinnelijken klank en beeld. Doch één Wezen is er, aat niet kài bedrogen worden voor de sluwste diplo maten, ze wezen dan nog Duitschers,£ei Wezen dat nu reeds de voile waarheid stralend in de witte glorie van zijn on gerepten glans, kent, dat ons zijn on schuldige kirderen noemt en als dysda nj.g liefderijk op het harte drukt, en da Wezen, ,de Waarheid, het Recht zelf heeft van nu af reeds zijn oordeel uitge sproken en in zijn ondoorgrondbari raadsbesluiten zijn de omstandighedei en de middelen reeds bevroed, waarmei Hij den oneitydigen verguizer van'tRech eenmaai strafîcn zal naar de maat vai zijn hemeltergende euveldaden, Het wezç zoo,,. Statig* weeikloîik het vaderlandsc! lied in de loofstille ruimte van den tem pei, wiji het onschuldige Lam Gods il pyiesters ha^den vlekkeioos rees bo ven de koofden der dichte dromme Bel gische soldat, m, zuchtend en biddend hopend en vergevend, doch vergetem nooit ! V. N. —(-y nivrrwm-———r -I~T Fortnieuws. Een kronkelande weg, eindigend met eei trap, leidt ons naar het fort. Nu forten 0: tranchées bezoeken dat hoeves we niet, da is oud vet. Maken wij maar kennis met d< bewoners die, onder ons gezegd, de lwirnig ste kerels van gansch de lijn zijn, geloof ik hier wonei onzegasten. Een stamp op de voordeur.... Wat voordeur !... Ja, ja, voordeur, en nog met een bel er aan L, Een stamp op de voor deur, zeg ik, en de brigardier komi scheldend toegesprongen. Houdt uw pooter maar bij u, zulle, of... Ha, ha, ! 't is Gust Kunt ge niet binnen komen ï Zet u. Een bo terham eten ? Een pot koffie ? Neen. Ja. illa, Madame, schenkt in ! Madame is Antwerpenaar, en dat hy huis-tiouder is en met koffiepot en patates-frites-£om goed omspringt, zult gij bost gaan smaken. Dat Madame hier de broek draagt, staat vast ; en komt maar aan geen potten )f pannen, of.... Kwaad zijn de jongens hier îu eigenlgk nooit, maar een " schacht " zou îr zich somtijds noch aan mispakken. Hoort gi] daar buiten die vijl krassen ? 't 'ijn andere bewoners die in den atelier aan 't verken zijn. Smelten en vijlen; ringen, porte-îigaren en eigaretten, ailes met sinaak af-çewerkt, volgens honderde modellen, kunt erkriigen. Kolonels, majors, enz., heb-»en zij tusschen hunne klanten, en 't ver-?ed een kwaartje, komt koning hier ooit oorbi]^ Zij zullen leveranciers aan 't hof rorden.... Ja, dat ringen maken is nog al en eport. Knoeierijen en zagen voor wat luminium, om zotte worden, bijaonder se-ert dat de dnitech spaarzamer wordt met bussen en shrap».eis. 'k Geloof zelf dat ze ier een keerske beloven aan St Anljonius m eens een klein bombardement te be-omec.Ginds in den hoek, ligt Julien ; nu lui is ie kerfel niet, zulle. J,îij is aau 't studeeren. lUjd in ( boe, en. Heb ik niet j^o.oren zeg-bu dat hij, na den oorlog, zyn exaam giiig îeyrgen voor deurwaarùer aan 't ministe-e.? Nu, denk daarom niet d&t onze student m drooge gast is. Neen, neen, want zoo er kwinksiagen of on t meest te liegen valt, heeft hij altijd een mijs. 4 Ben der bestgekcj nene bezoekers van dit "oo tlSSbimbït!* zefc<?r de aal- moezenier. Brave vent, hoor! Voor eersieder een vriendelyk woord en riauwelijks binnea of stoelen en banken worden byeen gescho-ven en de nieuwstydingen besproken, ge-wikt en gewogen. Ook brengt hy hier dag-bladen, illustraties en boeken voor het ge-meenschap, zonder te vergeten dat hij. pho-tograaf is en aan de mannen, de liefste en dierbaarste herinneringen verschaft. Zoo leven hier onze vier vrienden sedert maanden ; afwisselend van werken met eigen verzet. Levend voorbeeld van broeder-Ujkheid en goede verstandhouding voor onze soldaten. Gulle gastvrijheid zult gij er genieten, vrienden zyn het voor eenieder en de aangename avonden die men er door-brengt, 't zy met kaarten of vertellen van dezen die mon heeft achtergelaten, het uit-eônzetten van toekwmstige plannen, zonder de kasteelen in de lucht te vergeten, zullen ons nog lang bijbly ven, Belgen hebben immers altyd herberg-zaam geweest, dapperheid en deftige leute zyn onze deugden. Kzabbec. JMUlh Mengeïmaren. I)e papiernood is groot in Duitschland, onmiddelijke maatregelen moeten getroff'en worden, indien het yerschijnen van de bla-den verzekerd wil biyven.'tZou tfëh geen kwaad kunnen, want 't zijn toch allemaal leugens dieze uitspreiden enhunnegoedwil-lige lezers opdisschen. De generaal Porro, italiaansche veldheer aaa denge leralen wtaf, is in byzondere zen-ding naar Parys gekomen, waar hy menig-vuldige bezoeken bracht aan de ministers van oorlog, finanties en buitenlandsche zaken. In den romp van het schip Kirliswald, te Marseille in lossing, heeft men negen bom-men gevonden. Men denkt dàt duitsehe agenten deze bommen geplaatst hebben wanneer het schip uit New-York afvaarde. In Nederiandsch Indië verspreiden de Duitschers thans een overvloed van ge-schriften om de be volking te beïnvioeden en ten gunste van Duitschland te stemmen, Goruchten loopen dat de Grieksche minister Gounaris onderhandelt om een leening in Duitschland aan te gaaa, «S^i UL. iJlMiM-WitKil ir>'. n Onjfewenachte Qasten. Uit vertrouwbare inlichting blijkt dat de Duitschers in 't Grpot Hertogdom Luxem-burg zoo gehaat zijp, dat tôt zelfs de kleine kinderen în deseholen lied j es zingen, tegen den verfoeiden Prujs. Deze liedjes zijn dan nog in 't Duitsch, hetgeen wel te kennen geeft dat men daar de waarheden wil laten hooren gooals het behoort. Hier, lyk overal elders, is het de duitsehe barbaarschheid en hooghartige handelwîjze, die de men-schen zoo tegen d-^r Pruis keert. Kenteeke nend mag het ook heeten dat, in dezelfde liedekens, de begeerte uitgedrukt wordt ; met Frankriik te stryden, om den gehaten \ Pruis uit 't land te ver jagen Oorlogsnieuws. DOORWiNTERING ? In onze oorlogskroniek van 7 Juli schreven | wij : " Hebben wij den tijd voor ons en steu• \ nejiwij op den tijd, de Duitschers hebben ; thans, voor den pogmblik het voordeel van de j mannen en de ammunitie.,, 1 Deze zin heeft op zekere ontmoeûigd,e gee-sten een verkeerd uitwerksel gehad. Er kwa-men ons brieven foe om de dagbladen te laken die altijd het .tegenofem^slde beweefd'had-ien. Wij, integendeej, cïïenen slechts de waar-leiâ, wsnt uit de waarheid alleen komt een ge-/oel van berusieE, van overtuiging en van on-/erzettelijken wil orn de zaken op zijn best loor te drijven. Paaien baat tôt niets en 't is loor dit paajen dat zulk ontmoedigend gevoel ;ekweekt wordt. Dot deze zin niets dan de vaarheid gaf,blijkt ten overvloede uit de laat- [ % H « xtste Berichten. Qr. Hkw. 19,35. i' ruai — K et L ît ai )ijzonder ten Westen Diksmuide. In den morgend werden 2 duitsehe aan-malien afgeslagen. Verleden nacht hebben wij een twaalfta! gevangenen jenomen. Fransch Front. Parljs, 15,10 Nabij Labyrinthe hebben de Duitschers een aanval gepoogd ; maar ze verden achteruit geslagen en bijna allen weggemaaid. Grenaden gevecht în kanonnengeschot in 't bosch van Apreiuout, rond Regnieville en in 't bosch Le Prêtre. In de Vogeezen hebben de Duitscheneen voorpost aangevallen, )p den oostelijken oever van de Fecht te Sondernach. 35 vliegeniers hebben le zeer belangrijke Duitsehe statie beschoten te Vigneulles.Onze vliegeniers îebben 171 obussen van 90 geworpen, en allen zijn gaaf tefruggekeerd. ste gebeurtenissen, uit de laatste redevoeringet van staatsmannen en uit de handelingen var aile staatsbesturen. Nog eens, wij hebben d< bereiding van Duitschland onderschat.Niemanc had ooit kunnen geiooven dat zijne ooriogsor-ganiseering tôt op zulke hoogte was gebrach en 't was dus te goeder trouw dat werd voor-gesteld, dat het Duitschland na zes maander strijden rnangelen moest aan ailes. Doch wu den toestand klaar inzag, rnoest allicht beslui-ten, dat in de verledene maanden,Duitschland! werkzaamheid niet onledig is gebleven. Wat ze zoo overvloedig verspilden ir den beginne aan ammunïtie, was van de stape. lingen ammunitie genomen, die voor den oorlog waren wuggelegd. Dus met de aandurende aan-maak die steeds voort plaats had waren ze toi op heden in staat, in deze zaak, te wedijverer met de bondgenooten, die niet voorbereid zijn de.eerst dezeopeenstapeling van munitie moeten tegengaan en vervolgens een evenwich; stellen in gelijke voortbrengst, om eindelijk door de uitbating van aile krachten, de voortbrengst van Duitschland te boven te komen. Dit laatste wordt thans bewerM en zal ver-kregen worden in de eerste dagen. Wat het mannen-getal aangaat : redelijk is het aan te nemen dat Duitschland neg in een voldoende positie verkeert tegenover de bondgenooten betreffende gewapende mannen. Hun gansche leger was van in den beginne heel en al uitgerust. De legers der bondgenooten moe-sten binst den duur van den oorlog nog gedeel" telijk uitgerust worden.Deze uitrusting schijnt wel eene afgedane zaak te wezen nu—want de fabriceering van wapens gaat door met een schrikkelijk-verbazenden spoed — zoodanig dat we thans in evenwicht zijn. In levende be-schikbare krachten hebben we verre de boven-hand. Wanneer al deze beschikbare krachten zoowel op 't oostelijk als op st Westelijk front zullen, ter dege uitgerust zijn, dan helt de balans sterk iangs onze aijde, Duitschland weet dat ailes, zoowel als wij. Daarom wil het nu zijn offensief doorvoeren, zijn slag slaan. Mislukt het, -r dat zal ! — dan breekt onze tijd aan en kunnen we voor goed beginnen. Zal de période, waarmee dit beginnen aan-vang zal nemen, van langen duur zijn ? 't 1s te eeggen, zal zij een doorwintering noodig maken ? Italië bereidt zich er voor en andere bondgenooten zien ook zulk geval in. Immers hier gaat het op aan om Duitschlands ilgeheele verplettering. Daarom — indien het iuitsche leger hier totaal niet wordt versla-ïen — moet eerst België ontruimd en Duitsch-ands grondgebied ingèvailen worden. Als we îu inzien de degelijkheid der zoo versterkte iuitsche stellingen dan blijkt het alweer dat de nbeuking van dit front een waar reuzenwerk s en een reuzenwerk wordt niet verricht op inkele dagen of weken. Doch dat onze jongens moed hebben ! Het allernoodzakelijkste om aan Duitsch-and een doorwintering toe te laten schijnt dit and te ontbreken. De bladen wezen er reeds >p dat de Kaiser het als een akeligheid voor )uitschlands bestaan aanzag een doorwinte-ing te maken. En dit is te verstaan. Het ver-peelde nu al zijn reservemanne» en reserve-mnities. De bondgenooten beginnen nog maar un reservemanuen en munities te leveren, De ?vensrrtidde!en geraken in Duitschlahd uitge-eput, innerlijke raoeilijkheden zijn te vreezen h daardcor zelf mogen onlusten voorzien wor-en. Ten andere wat zal het duitsehe volk zeg-en alswanneer het voor de werkeiijkheid sal taan van eene doorwintering ? Sedert het be-in van deu oorlog immers werd het voorge-ouden dat de strijd niet lang durea kon en raaien moest op hunne zegepraal ! Te meer, de handel wordt er lam- en stilge-egd. En de handel is de rijkdom van eene na-ie. Ook mag het als een v*elbeteekenend feit lanzien worden dat de Hamburg-America liniç >nlangs in faling verklaard werd. Waar geen rertrouwen meer bestaat in hunne eigene naatschappijen moet noodzakelijk ook het rolksbetrouwen aan 't wankelen gaan. Duitschland wa.5 niet voorbereid om eene loorwintering degelijk mogelijk te maken,om-lat het er niet op voorzien was en nu de mid-lelen ontzegd is om deze zaak te bewerkstel» igen, Gekomen aan het toppunt van zijn macht itaat Duitschland thans op het keerpunt van ;ijn bestaan. Men moet eerst tôt de grootste loogte van de glorie gekomen zijn om ver-aads en plotseling de diepte van 't verval n te storten. Dit was het geval met aile hloei lerioden in de geschiedenis en de geschiedenis s een eeuwig herbeginnen. Duitsch-Turksche invloed in Tripolitanië. We meldden de kaping van een grieksch ©ilsphip, dat eene turksche afretrdignig ,an boord had om de volksstammen in Tri-lolitanië te bewerken, op te ruien tegen de tatianen en den heiligen oorlog te prediken. lit nadere inlichtingen blijkt dat het schip nsgelijks een grooten voorraad geweren, •atronen en andere munitie, aan boord had. )ok kostbare geseher.ken wer4#n enMekt n, verborgen in een dubbele sehnif van de iel, vond men 150.000 frank in g»B«i. Dm» a aile opzichten een goede vangst. ieneraal Botha gelukgewenscht. Ter gelegenheid van de overgava ier uitsche troepen in Duitsch Zuid-W««t kfrika, heeft Lord Kitchener een telegra» an gelukwenschen aan den Boeren-Gene* aal Botha geseind. lie zal 't geheim ontsluleren ? In een volgend artikel, wanneer mij de tijd iet uitgemeten wordt als thans het geval is, dl ik eens uiteenzetten de waanzinnige roomen van Duitschland, die meer dan de elft der wereld in een hel hebben veranderd. Vant, welke ook de geheime drijfveren mo-en zijn van sommige daden van het politiek rama, dat véor den oorl«g werd afgespeeld, én zaak staat vast: de verantwoordelijkheid an den oorlog rust op hen die het ultimatum pstelden, dat Oostenrijk aan Servie zond. De opstellers wisten maar al te wel dat het ltimatum moeilijkheden met ^usland zou erwekken, zij wisten of hoefden te wef^n at Rusland niej; lijdelijk de vernietiging van et Servisehe volk zou bijwonen. Door het erleenen van slechts enkele uren aan Série om dit ultimatum te beantwoorden, laakten zij, willens en wetens, een verzoen-jke overeenkomst moeilijk. De minister van uitenlandsche zaken van Engeland had zich in, dag en^nacht, te beijveren om het geschil 1 der minne te regelen, al zijn pogingen aren op voorhand tôt vruchteloosheid ge-•acht. Geheimzinnig is echter de roi die ostenrijk en deze die Duitschland in het ama hebben gespeeld. Wie stelde het ulti-atum op : Oostenrijk ? Duitschland ? Boi-sn ? In de roi van Oostenrijk kunnen wij cee stadiôn onderscheiden. In het eerste is ostenrijk stijfhoôfdig en wijst aile bemidde-ig af. In het tweede integendeel schijnt ostenrijk bereid om te onderhandelea. uitschland neemt eene juist tegenoverge-çlde houding aan,Wanneer Oostenrijk stijf->ofdig is, is of wil Duitschland vredelievend

Er is geen OCR tekst voor deze krant.