De dageraad: Belgisch weekblad, voorloopig te Londen

1570 0
12 oktober 1918
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1918, 12 Oktober. De dageraad: Belgisch weekblad, voorloopig te Londen. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/gm81j98g9w/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

1Bte Jaargang Nr 18 1 PENNY Registered ai the G. P. U. as a Newspaper Zaterdag, 12 October 1918 DE DUGERAAD BELGISCH WEEKBLAD, VOORLOOPIG TE LONDEN AANKONOIGINQEN Per regel ... 1 sh. Groote volgens overeenkomst BEHEER EN OPSTELRAAD : 28, VICTORIA STREET, S.W.1 Telefoon : Victoria 7099 gABONNEMENTEN Een jaar . 6 sh. Buitenland 10 sh Zes maanden 3/6 „ 6 sh Drie maanden 2/6 „ 4'6 I KAMERAD! Na den val van Bulgarie, lag het in een-ieders meening, dat Turkije, zoo deerlijk aan-getast door Allenby's leger, zoo niet effenaf de wapens zou neergelegd, dan toch even ge-polst zou hebben om de voorwaarden te ken-nen eener afzonderlijke vrede. Maar zôô d'iep is de Duitsche vvortel in Turkije geschoten, dat de bende Enver-Talaat, de Keizerlijke Turken, er nog in gelukt een overgave te beletten. Toch moest er iets gedaan worden om de» moordenaars trio aaneen te houden en om het volk in Duitschland, in schijn, voldoening te geven. . De " vriendelijke Max zooals de Duitsche bladen prins Max van Baden heeten, een bloedverwant des Keizers, zou dus het lei-derschap van het gouvernement waarnemen. Om van den anderen kant de uitheemsche " kameraden " in Frankrijk, in Engeland en in eenige neutrale landen graan op den molen te brengen zou ook 1 ' het volk " in dit nieuwe gouvernement vertegenwoordigd worden. _ Scheidemann — zijne Excellentie Scheidemann als 't u belieft — is minister zonder portefolio. En nu maar vooruit met een nieuw vredes-voorstel ! De Bondgenooten hebben reeds geantwoord op de ontijdige vraag van " vriendelijken Max en Président Wilson heeft gevraagd met wie hij te d'oen had, met het volk of met de oude beheerders, er bijvoegende dat, voor-aleer er spraak kon zijn van een wapenstïl-stand de Duitsche troepen eerst de door hen ingevallen landen moesten verlaten. Die vraag om wapenstilstand is noch min noch meer het bewijs dat Duitschland alhoe-wel aan den rand van den dieperik, steeds verstokt blijft in de boosheid, en aan het Duitsche volk nog blijft den blinddoek voor de-oog'n hot:ck*n. De vraag luidt, " om op de foasis " van het programma van Président Wilson in onder-handelingen te treden en intusschen een alge-meene wapenstilstand daar te stellen, ten lande, ter zee en... in de lucht ! Voelt ge ze komen die lammekens. Na van af September 1914, eerst te Antwerpen, dan op de Engelsche kusten, later in Londen, Duinkerken, Kales en Parij s honderden vrou-wen en kinderen geslachtofferd te hebben bij middel van hun zeppelins en hun gotha's, komen ze dit jaar, aan de Rhijnsteden te onder-vinden hoe gemoedelijk het is, van tijd tôt tijd een bommenwerper over de stad te krij-gen. Nu is het "amen en uit "en de Bondgenooten zouden nu gauw gauw moeten stop-pen ! " Zie, zegt de clown in den cirk, tegen zij-nen makker Auguste, wij geven een oorveeg, maar als ik zeg : " Stop " ! dan stopt ge. En als Auguste vier of vijf oorvegen heeft geïnkasseerd en hij dreigt de bloemwitte tro-nie van master clown te raken, dan heft deze de hand omhoog en roept : Stop ! Dit tooneeltje hebben we alilemaal in den cirk zien spelen en, kind zijnde, fel gelachen met de -argeloosheid van dien sukkelaar van ' n Auguste. Maar zulke tooneeltjes hooren te huis in cirkussen en ndet op een wereldtooneel waar het lot der volkeren moet besilist worcTen. Ge vraagt om te redeneeren over den toe-stand? Wel, dit vroeg minister Grey nog den 2en Augustu's, v66r dat de Bondgenooten hun poeder hadden gedroogd. Maar al de klassen der samenleving waren in Duitschland zôôdanig tôt het losbreken van den oorlog voorbereid, dat Scheidemann te recht kon zeggen : " In de radikale omschrij-, vingen van Berlijn, in de 4de en in de 6dà omschrijvingen, was de oorlogsgeestdrift toen zoo groot, dat wij gedwongen waren aan de vergaderde werklieden te zeggen : wij verzoe. ken u, overdrijft de geschiedenis niet ! " Iedereen heeft zich reeds afgevraagd, " maar hoe komt het, dat de Keizer en heel zijnen aanhang, de bende Junkers en de voor-vechters van het pan-germanism nog niet door het volk zijn klein gemaakt?" De woorden van Scheidemann zeggen u waarom. Geheel Duitschland was voor den oorlog. En wat gebeurt er nu? Van den eenen kam komt prins Max van Baden, de nieuwe Rijks-kanselier met den olijftak in de hand, aan» Président Wilson en aan de Bondgenooten smeeken om toch te mogen onderhandelen " op de hasis " van Wilson's eischen. En van den anderen kant zien we een dag-orde van generaal von Quast — een leelijke kwast — aan de troepen bevelen ailes te ver-nielen, hen verantwoordelijk stel'lend voor al wat niet vernield zou zijn. Von Quast kleurt de olijftak van Max van Baden in 't rood. De dorpen ten Westen van Rijssel zijn in brand. Douai, Cambrai. Laon, Juniville staan in vlam ! En de trouwe inter-nationalist Scheidemann is lid van het gou vernement ! Is er één enkele Duitsche gazet die protesteert tegen het vernielingswerk van de barbaren aan het front? Is er één enkele stem opgegeven in de Duitsche socialistische kringen tegen het wegvoeren der Belgische werklieden en tegen den arbeid in de nabij-heid van de vechtlinie, waartoe zij gedwongen werden? Is er van wege minister Van der Velde, voorzitter van de " Internationale " of van wege dezer algemeenen schrijver Kamie1 Huysmans één woord protest gezonden aan de "genossen", met wien zij na den ooriog wil-len verzoenen, om die baldadigheden tpgsn de menschheid te doen ophouden? Zoo ja, men deele ze ons mede ; wij zullen ze afkondigen. Aan een brave mitrailleur, die ons tijdens zijn verlof kwam bezoeken, vroegen we " moesten we eens tôt aan den Rhijn komen en ze moesten weer " kamerad " roepen, wat zoudt ge doen? " We zouden ze "kameraden"! was 't an*-, woord." Flor. Burton. ▲ - -w Niet verantwoordelijk ! Do brutte kracht, de claque en de fijne heeren Wij hebben in ons vorig nummer een en ander medegedeeld over onze redetwisting met Burger Huysmans, na de meeting van . 21 September. Wij zouden er nog een paar kolommen kunnen over pennen ; doch wij be-palen ons bij één tusschengeval. Huysmans kwam steeds terug op 't "insi-nueeren ", 't is te zeggen : toespelingen of de-deklelijke aantijgingen maken. Voor de zoo-veelste maal herhaalden wij, dat we niet hoe-ven te insinueeren en het ook niet doen ; dat wij klaar en duidelijk schrijven, dat hij — Huysmans — den Duitscher een handje van belang toegestoken heeft met zijn pacifisti-sche actie. Het ging dan een oogenblikje 1 " over verantwoordelijkheid " en wij vroegen : — " Wilt gij, Huysmans, de verantwoordelijkheid op u nemen van de grove onbeholpen-heden, die Burger Chapelle uitkraamt, en van de dwaze en razende uitvallen, door Burger Eeckeleers uit... gebulkt?" — " Ik ben slechts verantwoordelijk voor hetgeen ik zeg " — antwoordde de wijze se-cretaris van het Internationaal bureel. En "de claque " vergat, van louter verba- zing, in te stemmen... * * * Huysmans' ondoordachte woorden zijn diamant waard ! Hij is een ontwikkelde — zooals Heer De Coninck in zijn artikel Godsvre-de deed opmerken — en weet in de discussie ten minste de gulden middelmaat te houden. Van der Velde trekt er van door, als het " te warm " wordt. Maar de " brutte kracht " heeft ook zijn roi te vervullen en doet zulks gewetensvol. Bullebakken, als Chapelle en Eeckeleers (een voorzitter!), zijn onmisbaar in het Internationaal tooneelstuk, en ze worden trouw geholpen door de goed afgerichte figuratie. " Af-exerceeren " — zooals de socialisten te Gent dat in den tijd noemden — was steeds een geliefkoosd taktiek bij hen, die zich soms mannen van " 't vrij Gedacht " durven noe-men. En als er dan stommiteiten of brutalitei-ten uitgekraamd zijn, dan schudden de " fijne heeren " de verantwoordelijkheid af ! Maar de oogen van het werkvolk zullen wel eens open gaan ! En wij zullen helpen om ons volk, ons rechtzinnig en al te lang miskend volk, den sluier van de oogen te nemen. Wij zullen aantoonen, wat sommigen in 't schild voeren ; wat de bedoelingen zijn van zekere slimmerikken, die op de kosten der arbeiders een heeren-leven leiden en langs den rug van het proletariaat naar boven klimmen. L. Clauwaert. ▲ •w Van waar komt het geld ? De Brusselsche correspondent van het Alge-men Handelsblad, van Amsterdam, meldt aan îijn blad, dat de Gazet van Brussel, een ac-tivitisch orgaan, belangrijke verbeteringen oracht in haar uitgave, niettegenstaande de papierschaarste, en dat het blad weldra zal l'an de pers komen in een moderne drukkerij van de middenstad. De man van het Algemeen Handelsblad irukt daarover zijn verwondering uit. Hij speelt den flauwen in de klucht, want hij weet jeer wel, dat de afstand tusschen de Middenstad en de bureelen der " Kommandantur " tiet groot is. Voor de gepensioeneerden In Belgie - In Engeland Uit Brussel wordt geschreven, dat aldaar de personen, die van Staatsrustgeld genieten, een toeslag gaan bekomen, ter oorzake van het duur leven. Die toeslag zal volgender wijze berekend worden : 50 per honderd voor hen, die min dan 1.000 fr. rustgeld hebben; 40 per honderd voor degenen, die tôt 2.000 fr. komen ; 20 per honderd voor hen, die een pensioen genieten boven de 2.000 frank. Deze toeslag zal betaald worden door de Befgische Staatskas .Wij wenschen den S'taat daarvoor niet eens geluk. Aile loonen gingen omhoog, zoowel in Staats. als in bijzondere diensten. De Staat mag zijn oude trouwe die-naars niet blootstellen van honger om te komen ; hij mag ze ook niet prijs geven aan de openbare liefdadigheid, maar al te vaak een soort bedelstaf. In Engeland verblijven — 700 Belgische gepensioeneerden, die hun rustgeld trekken door tusschenkomst van het gekend officieel comi-teit, Bishop Street, Londen ; een Comiteit — tusschen haakjes gezegd — dat met de mees-te lieftalligheid en takt al doet wat in zijn macht is en al wat door de Regeering toegela-ten wordt, om de gepensioeneerden te bevre-digen.Het gedacht werd opgeworpen, ook onze uit-wijkelingen-gepensioeneerden een duurtetoe-slag te verleenen, daar toch al de werklieden, bedienden en beambten, in werkelijken dienst, verhooging van loon bekvvamen, hetgeen maar billijk is. Door belanghebbenden werden reeds aan bevoegde ministère smeek-schriften (sic) gezonden. Maar de trouwe oud-staatsdienaars klopten aan doovemans deur ! Onze regeerders te Le Havre, of hun beambten — die allen duurtetoeslag genieten — meenen waarschijnlijk, dat er nog... comitei-ten genoeg zijn in Engeland, waar de gepensioeneerden aan 100 fr. en minder — soms veel minder ! — in de maand, kunnen gaan aanklnppcn... Een goede raad aan de gepensioeneerden ; vereenigt u ; sticht een algemeenen bond met afdeelingen ; richt meetingen in en bepleit uw rechtvaardige zaak in de bladen. Laat u niet afschepen met "de wet Minister Van der V elde heeft op 21 September j.l. gezegd : Het algemeen belang stond boven de Grond-wet. Welnu, het persoonlijk belang der oude staatsdienaars staat ook boven de pensioen-wetten. Als de oorlog de grondwet onver-wierp, mag hij ook de pensioenwetten negee-ren.De zaak der gepensioeneerden in handen geven van volksvertegenwoordigers — zooals een onzer briefwisselaars voorstelt — vinden wij onpractisch. Het verleden is daar — het kort-verleden ! — om zulks te bewijzen. Helpt u zelf, gepensioeneerden ! Geen personen tusschen u en den Belgischen Staat, die uw trouwe diensten erkende door u rustgeld en onderscheidingsteekens te verleenen, en die nu verplicht is — ja, verplicht ! — u voor ge-brek te vrijwaren. L. CLAUWAERT. A Het nieuw vredesvoorstel De tekst van de vraag Bern, 6 October. — Bij het heffen van de Rijksdagzitting is de tekst van de nota die door bemiddeling van de Zwitsersche regge-ring aan Président Wilson vanwege de Duitsche regeering werd overgemaakt, bekend ge-worden.Deze nota is als volgt opgesteld : "De Duitsche regeering verzoekt den Président van de Vereenigde-Staten van Ameri-ka de zaak van den vrede in handen te nemen, aile oorlogvoerende staten ervan in te lichten en ze te verzoeken gevolmachtigden te zenden om de onderhandelingen te openen. De Duitsche regeering neemt als grondslag voor zijn onderhandelingen het programma, voorgesteld in de konde aan het kongres gedaan den 16 Januari 1918, door den Président van de Vereenigde-Staten van Amerika en in zijne latere verklaringen, bijzonder in de redevoering van den 27 September 1918 om te vermijden dat het bloed vergieten voort-dure." De Duitsche regeering vraagt de onmid-dellijke sluiting van een algemeenen wapenstilstand op land, op zee en in de lucht. " Get. : Max von Baden." Deze nota werd door den Duitschen minister te Bern ter hand gesteld aan het hoofd van het politiek département van de Zwitsersche regeering, om aan M. Wilson te worden overgemaakt. ▲ Burgemeester Max ziek In den Haver is 't bericht ontvangen, dat Burgemeester Max ziek is. Toch noudt rie Duitsche overheid hem in de strengste gevan-genschap.De Belgen van 't bezet gebied — van waar bet nieuws komt — vragen wedervergelding ap een voornaam Duitsch gevangene. Wij ook ; alleen met maatregelen van dien aard is de Hun te temmen ! Onze linietroepen, als Roodhuiden kruipend, wenden zicl naar den mijnenwerper Het Belgisch leger in 't gevecht De Belgen voor Roeselare Verheven moraal onzer jongens Van een ooggetuige : De regen plast geweldig geheel den nacht door. Het terrein is doorweekt en gelijkt een eohte modderpoeil, waarin men tôt de knoesels in 't slijk zinkt.Indien wij Dinsdag van tijd tôt tijd het zonneken zagen, bleef het weer door-slecht, maar die wind, regen, slijk en wat al meer, had geen den minsten invloed op onze jongens, die meer dan ooit blijk gaven van hoogen moed en goeden luim. Zij zijn blijgees-tig, opgeruimd, onze mannen, en nooit toon-den zij zoo schoon hun aanvaiverniogen, u«ai gedurende deze vier dagen van harden strijd. Ziehier twee feiten, die heel kenschetschend zijn : " Het Belgisch bataljon, dat véôr Sley-hage streed, vernam opeens, dat het oogen-blikkelijk ging afgelost worden en dat het dus zich gereed houden moest om af te trekken. Onze jongens weigerden als één man, on-danks den afmattenden strdjd, zich terug te trekken vooraleer de taak, die zij zich voorgesteld hadden — het innemen van het dorp — in haar geheel te voltrekken. " Aan ons dit brokje ", riepen zij uit één mond, en in een prachtigen stormloop maak-ten zij zich van Sleyhage meester. » * \ Te Staden namen onze jongens eenen hee-len trem, machien en wagens,, als buit. De Duitschers hadden den tijd niet gevonden om hem te ontruimen. Vlug zag men eenige onzer mannen op de voetplanken der wagens en wij! 'n ftinken kerel zijn helm zwaaide, riep hij onder 't goedkeurend gelach zijner gezel-len : " Nu zijn wij in den trein. Vooruit nu maar op weg naar Brussel ". * * * Gelijk de ambtelijke mededeeling het meld-de, gingen wij steeds vooruit, ondanks het he-vig verweer en de verwoede tegenaanvallen van den vijand. Langs Handzame, en meer naar 't Zuiden op, zijn de gevechten zeer he-vig. Onze troepen veroverden Hazewind, op twee kilometers ten Noord-Oosten van Staden, en Gemeenhof in dezelfde richting, op twee kilometers van Oost-Nieuwkerke. Het gehuch-t de Ruiter, dat slechts op 2.400 meters van Roeselaere ligt, is insgelijks in onze handen. Op dezen oogenblik verlichten overgroote branden den zwarten hemel. De Duitschers hebben een deel van Roeselare in brand gesto-ken. * * * Qe liefde onzer soldaten voor koning Albert Een paar feiten bij de inname van Moorslede en Houthulstbosch Reeds komen ons stukje voor stukje de hel-dénfeiten ter oore, waarvan onze jongens se-dert het begin van den reuzenaanval getuige-nis gaven. En nochtans, wat het meest treft, is misschien wel de wezenlijke vereering, die de Belgische soldaten hun Koning toedragen. Zeker voelden zij bewondering en verkleefd-heid voor hun Vorst ; doch sedert Hij hen het bevel gaf zich op de vijandelijke verschansin-gen te werpen en den bezetter achteruit te drijven ; sedert onze jongens hunnen Opper-generaal steeds bij zich voelen, zoowel op den bevelpost aïs in de vôôrlinie, dragen zij hun Koning een grenzelooze bewondering en liefde toe, die uit al hun woorden spreekt. De Koning ook denkt niet enkel om diege-nen aan te moedigen, die voor de bevrijding van het dierbaar vaderland strijden, ook zij die lijden zijn het voorwerp zijner bekomme-ring. Vandaag zagen wij onzen Vorst in een krijgsgasthuis van het front, waar Ri! van bed tôt bed ging, om de gekwetsten met d< meest minnelijke woorden op te beuren. Wi< zal de vreugde en de fierheid onzer manner beschrijven, wanneer de Koning tôt hen na-dert, hen vriendelijk aanspreekt, hun koortsi-ge hand drukt, zich bekommert om hun lijden ! Ge moet den glans hunner oogen zien. wanneer hun een traan ontwelt, om te begrij-pen, hoe zij Hem beminnen en hoogschatten, die met hen vier jaren aile g'evaren deelt ! Een jongen vertolkte ons in deze eenvoudi-ge woorden, wat al zijn gezellen diep voelen : " Op 't slagveld is de Koning een echt sol-daat, in 't gasthuis is Hij een ware vader vooi ons. Allen zouden wij desnoods voor Hem cii oifci'vtsi'i i Reeds meldde ik u hoe hevig 't gevecht Moorslede was. Een companie, die der vijand in het dorp aanviel, bemachtigde nog al gemakkelijk den heuvel, die op kleinen afstand het dorp beheerscht. Doch daar geko-men werden zij tôt stilstaan gebracht dooi eenen regen van bommen, die de mijnenwer-pers op hen afschoten. Rondom deze zaaiden machiengeweren onophoudend den dood in onze rangen. Dan zag men onze linietroepen, voortkruipend als Roodhuiden, zich naar de duivelachtige tuigen wenden, zich plotseling op de bedieners werpen en ze een voor een neervellen. Een enkel, door een Duitschen officier bediend, bleef voortvuren om de mijn-werpers te verdedigen, die zonder ophouden schoten. Een on-zer mannen, voortkruipend tôt achter den officier, velt hem met een dolk-steek. Dan worden de mijnenwerpers over-meesterd en Moorslede stormenderhand geno-men.« » » Het innemen van Houthulstbosch was ook en harde taak en strekt onze mannen ter eer. Zoowel bezijden het woud als midden in de diepte ontmoetten onze jongens een wanhopi-gen weerstand. Na de linietroepen overhoop te hebben geworpen, bevonden zij zich op eens voor een batterij van 105. De Duitschers schoten met weergalooze woede tôt de onzen, op 20 meters der stukken waren genadet'4. Dan op bevel van hun overste beschoten ze onze vooruitrukkkende troepen met de carabien. Men doodde ze ter plaatse en heel de batterij, met al haar materiaal, viel in onze handen. En zeggen, dat ze zoo veelvuldig zijn de feiten, waardoor onze helfdhaftige soldaten luis, ter bijbrengen aan onzen naam en ondanks den hardnekkigen tegenstand van den vijand steeds vorderingen maken ! j*. Stad voor Stad ! Ons gouvernement treedt krachtdadig op Wij ontvangen onderstaande officieele mededeeling : " Het Belgisch gouvernement is sedert ver-scheidene weken in betrekking met de gou-vernementen der Bondgenooten aangaande de te nemen maatregelen tegenover den vijand die voortgaat te plunderen en stelselmatig te vernielen." 4 Altijd dezelfden Op 't oogenblik dat de Duitschers totaal verslagen zijn en de Keizer's knechten tôt een wapenstilstand willen geraken om hun be-dreigd leger in Belgie te redden, op 't oogenblik, dat al de Bondgenooten het eens zijn met Clemenceau en met Wilson om van den Duitsch te eischen, dat hij eerst Frankrijk en Belgie ontruime vooraleer er kwestie zijn kan van "onderhandelingen ", komen Franische socialisten van de groep Longuet en konsoor-ten aan Président Wilson tejseinen, dat z'j, aandringen om toch gehoor te geven aan 's Keizers vraag ! Dât ziin natriotten !

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De dageraad: Belgisch weekblad, voorloopig te Londen behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Londen van 1918 tot 1922.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes