De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk

1740 0
03 november 1917
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1917, 03 November. De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/q814m9376d/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Tweede Jaargan§ Nr io. 3 November 1917. Prijs : 10 centiemen. Tweede Jaargang, Nr 10. — 3 November 1917. DE EENDRACHT Weekblad voor het Vlaamsche Volk ABONNEMENTSPRIJS : Een jaar. t . . . fr. 5.20 Zes maanden .... » 2.60 Drie maanden .... » 1.30 Geene abonnenten worden aangenomen die niet op voorhand tet bedrag hunner inschrijving laten geworden. BUREELEN; 4 Voor het Generaal Gouvernement ; Prinsesstraat, 16, A'NTWERPEN. Voor het Etappen- en Operatiegebied : 8, Huurdochterstraat, GENT. Postchekrekening Nr 80. AANKON DIG1NGEN : Prijs naar overeenkomst. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. Geene handschriften worden teruggezonden. BOKKBESPREKING : Het toezenden van één boek of schrift geett recht op vermelding ; twee exemplaren, op bespreking. VERBANNING VAN ■Priester Van (1er Meulcn AANBIED1NG VAN EEN GOUDEN KELK. I Inschrijvingslijst geopend door de zorgen Ivan de Katholieke Vlaamsche veregnigïng Per ■ Crucem ad Lucem. Se LlJS'r ■Als blijk van diepe hoogachting en warme I vriendschap voor mijn oud-leerlingPaul. I — L, Wellens, Pastoor te Rijkel (Limb.) 20.— ■Hugo Van den Broeck, Brussel 5.— ■Yl»amsch-Kath, Studentenverbond, Antvv. 2.5o ■Prof. L, Dosfel, Gent 25.— Hk. Geerinx, Zela 5.— ■~Etn onderpastoor uit Oost-Vlaanderen 5.— ■Het Onze-Lieve-Vr. College van Tongeren 20 — ■Uit Mesielbroek (Brab ) 5.— Hi)K. HeerC. pastoor,—opdat de geestelijke ■ overheid zou protest aanteekenen tegen ■ het onrechtvaardig handelen van de ■ Belgische Reg'eering tegen den E. Heer f Meulen 5. H 2) E. Heer B. onderpastoor, — opdat de I geestelijke overheid van Mechelen zou I Vlaamschgezind worden en 00k zou I inschrijven ten voordeele van den E. I Heer Van der Meulen 5.— ■ 3) Heer A., Schoolhoofd,— opdat aile Pas-I sieve Vlamingen zouden wakker worden I su het noodlottig- gevolg inzien van I hun tegenwerking. 5.— I N. B. — Voor wat de giften betreft, enkcl Mvermeld door de gemeenten van herkomst, ■ worden, bij gebreke aan de noodige aandui-Hdingen, de namen der gevers voorzichtigheids-Hhatve niet openbaar gemaakt, zoolang* de Bopzenders niet het verlangen uitdrukken nog-Hbekend gemaakt te worden, wat zelfs wel ■ alltszins wenschelijk is, indien eenigzins mo- I Vtrdere bedragen en mededeelingen nog te ■zenden aan L. Sips, Van Arteveldestraat, 27, H Antwerpen. Het Eeuwfeest onzer Hoogeschool IMet een onhelder inzicht in te bestrijden toestanden gaat onver-mijdeiijk een wanhopig tasten naar het radikale redmiddel ge-çaard. Wilszwakken zijn wissel-vallig. Uit gémis aan doordrij-vend doelbewustzijn spruit de ellendige nieuwsgezindheid voort, die telkens een der liefste wen-schen in vervulling gaat, ontgoo-cheld omdat het toch het arkanum nietblijkttebrengendatonsdadelijk de gebraden kippen in den mond jvoert, verwaarloost voort te bou-wen op reeds verkregen, gedeel-telijke resultaten, maar zich dweepziek voor nieuwe politieke avonturen weer inschepen laat... Hebben wij aan die eeuwige flamingantenkwaal het haast on-°Pgemerkt voorbijgaan der Hoo-geschoolheropening te wijten ? Rond Nieuwjaar ~werd het velen duidelijk dat wij om bij de na-derend gewaande vredesonder-'^ndelingen een integrale oplos- Slne vnn Vlnnmçphp vr.i nirctn L te kunnen afdwingen, sterkere panden in de vuist moesten hou-den dan enkel een Vlaamsche Hoogeschool. Dat bij 't uitpakken metolleiiei politieke plannetjes de doelmatige studentenpropaganda wel een beetje verwaarloosd werd zou ik niet durven bestrijden. Maar op zich zelf was het ge-lukkig dat het politieke trommel-vuur eenigsinds verlegd werd, de Vlaamsche Hoogeschool buiten het gewoel der politieke driften lcwam te staan. Ophield een fel-omstreden brandend vraagstuk te zijn, om een zeer normaal, dood- gewoon feit te worden. * * * * Laat zelfs de eerste heropenings-plechtigheid der Vlaamsche Hoogeschool slechts nog in akade-demische kringen gevierd worden. Maar het eeuwfeest der Gentsche Aima Mater dient in de breedere kringen van ons bewustwordend volk herdacht met pie te i t.. \¥.a ni groot en rijk aan toekomstwen-ken is de symbolische beteekenis ervan in en door deze tijden. Had de oorlog niet ruwhandig ons sut Belgisch leventje over-hoop gegooid, dan zou dit Jubi-leum in onze officieele kringen tôt heel wat luidruchtiger feestver-toon aanleiding gegeven hebben dan de omstandighèden dit thans wel toelaten. En met vroolijken ernst hadden de uitgenoodigde geleerden uit vreemde kultuur-landen bij feestdisch het weer moeten hooren van de snoesha-nige Belgische zelfgenoegzaamheid hoe ons land dank aan zijn schit-terend onderwijs zoowat het voor-treffelijkste op elk gebied pres-teere.o kon... « Ce petit peuple vaillant, qui, grâce au régime de liberté et dans un esprit de justice et de respect pour le droit de chaqu'un... » Maar voor de Vlamingen was de Gentsche Hoogeschool steeds een te vijandige macht in Vlaanderen geweest, dan dat zij zich hadden kunnen verheugen over haar bloei. En zoo bitter stemt het denken aan de geestelijke verminking en nationale verbastering van de jonge mannen, die geroepen waren om door gezondmaking en versprei-ding onzer kuJtuur de Vlaamsche volkskracht een zegevie-rende expansie te bevechten, dat 00k thans, nu door de verne-derlandsching een breed vooruit-zicht op een heerlijke toekomst geopend werd, de feestvreugde zou verzuurd worden. Indien wij vierden haar honderdjarig be-staan. En niet haar stichting een eeuw geleden, door Willem I, Koning der Nederlanden. * * * Weinig was overgebleven van den ouden luister der Leuven-sche Universiteit, die in 1425 door den Hertog van Brabant, Jan IV gesticht en in de XVI ppiuv rppHc crpw/'Uiir hrnnfl- punt van beschaving in de Ger-maansche landen geworden was, toen zij bij den inval der Fransche revolutionairen en de aanhech-ting van België bij Frankrijk, in October 1797 definitief afgeschaft werd. « De professoren werden uiteengedreven; de goederen ver-beurd verklaard, verkocht of tôt andere openbare doeieinden be-stemd ». Zooiets kan niet ver-wonderen van kerels die er ern-stig aan dachten de Antwerpsche Kathedraal, die zij veel te bar-baarsch van stijl vonden, steen voor steen te gaan afbreken. Maar de daad van koning Willem, die in September 1816 reeds de stichting van drie nieuwe Hoogescholen bevolen had, ka-rakteriseert even krachtig het nieaw regiem. Den 3 November 1917 opende de Gentsche Universiteit hare poorten. PI et Latijn werd er, evenals in de meeste naburige landen nog als voertaal gebruikt. Slechts Frankrijk en Engeland hadden afgebroken met deze humanistische traditie. Doch naast een paar vakken als Fransche litteratuurgeschiedenis en de verklaring van de « Code Napoléon », in het Fransch gegeven, werden ook de Vaderland-sche geschiedenis en letteren door den beminden Prof. Schrant, de politieke geschiedenis en de staat-huishoudkunde door den grooten Thorbeke bij middel van het Nederlandsch gedoceerd. Thorbeke's « Bedenkingen over de Hoogescholen en het Akade-misch onderwijs aan de letter-kundige Faciilteit aan de Universiteit van Gent» in 18?8 gepu-bliceerd, bewijzen het duidelijk dat hij een overtuigd voorstander der vervanging van het Latijn als voertaal door de moedertaal in de akademische opleiding was. Hijschreef daarin o. m. « In den tegenwoordigen tijd zijn de Universiteit en landsinstellingen en hare strekking betreft bepaaldelijk den Staat, in welken zij zijn gevestigd. De Hoogescholen zijn hieiin den gang der ge~ zamenlijke beschaving gevolgd, die zich meer en meer met het eigenaardige en nationale van elk volk verbonden. Hun doel is alzoo vooral de vorming van bekwame Staatsdienaren en Staatsburgers, in zooverre deze vorming eene eigen-lijke wetenschappelijke grondlegging onderstelt. Zoodra voor het onderwijs eene moderne taal wordt aangenomen treedt het Nederduitsch alsdan in zij ne natuurlijke rechten. Wij oordeelen, dat niet«alleen voor de diplomatieke vakken maar ook voor het hedendaagsch recht de aanneming van de landstaal nood-zakelijk is.» Was het op Thorbeke's aan-dringen dat de Staatscommissie die in April 1828 belast werd het vraagstuk der Hoogeschool-hervorming te bestudeeren op haar agenda plaatste dit voor ons zoo belangrijke punt? « Past het nieuwe maatreeelen te nemen ten opiichte der taal waarin de lessen moeten gegeven worden ? Zou rl/J n ni rnrwtfm voorschrijven voor de mathesis en de natuurlijke xvetenschappen en voor enkele vakken van de genees-kunde en het recht Zou het nuttig zijn te besluiten dat de vakken over de diplomatie zullen in het Fransch gegeven worden ?» (1) De muiters van 1830 hebben voor een antwoord gezorgd. Een zeer ruw antwoord. En Rogier zei. «...nousdemanderons si en bonne poilitique, dans l'intérêt de la nationalité belge, il ne serait pas préférable d'avoir une seule université centrale, une université belge, que d'en avoir deux, l'une wallonne et l'autre flamande. « En effet, n'est-il pas préférable de réunir en un seul corps les divers membres d'un pays, que d'en maintenir et d'en perpétuer la division? Un corps politique ne devient na-ton qu'autant qu'il a une âme nationale et jusqu'ici cette âme nationale nous manque encore. La Belgique reste composée de membres qui se sont rejoints, je le reconnaes par un juste sentiment d'aversion contre l'appres-sion hollandaise... Mais après avoir renversé cet ennemi commun, la Belgique n'a pas asse{ reporté son attension sur elle-même, elle a continué à vivre soumise à d'anciennes divisions, elle n'a pas fait assez pour se constituer en une seule nation ayant un sentiment commun, une âme commune ; et dans mon opinion, tout en respectant les usages, les mœurs, les garanties locales, nos institution doivent tendre à réunir toutes les populations de la Belgique dans des sentiments et des intérêts communs»(2). Ware « le Belge » maar in zijn graf gebleven « après des siècles d'esclavage », dan wij hadden de doemenswaarde geestelijke ver- (/) Coopman en Broeckaert. Biblio» graphie I bl. 57. (2) n Is het inderdaad niet verkieslijker de versçhillende deelen van een land tôt een lichaam te vereenigen, dan de ver-deeldheid er van in stand te houden en te bevestigen ! Een politiek lichaam kan slechts natie worden op voorvvaarde dat het een nationale ziel bezit en tôt nu toe missen wij die nationale ziel nog... België blijft saamgesteld uit deelen die zich vereenigden, ik herken het, dank aan een gemeenschappelijk gevoel van alkeer van de hollandsche verdrukking... Maar na dezen vijand verslagen te hebben hebben wij niet genoeg aan ons zelve gedacht, leefden wij voort onderworpen aan oude verdeeldheden, hebben wij ons niet genoeg ingespannen om één natie te vormen, met een gemeenschappelijken geest, een gemeenschappelijke ziel — en volgens mij zouden onze staatsinstellin-gen— met allen eetbied voor de lokale zeden en gewoonren er moeten nnar streven al de volksgroepen in België door gemeensclta; pelijke gevoelens en h>1nnppn ) drukking der laatste eeuw nooit moeten doorworstelen. Hadden wij in 1830 onzeNeder-landsche Hoogeschool maargekre-gen van ons Nederlandsch bestuur, ware de levenwekkende kultuur-arbeid van een Schrant en een Kinker en een Thorbeke maar nooit door een kliek fransche onruststokers verstoord geworden, aan welke grootsche kultuurtaak hadden wij de levende krachten kunnen wijden die thans aan zooveel onvruchtbaren propa-ganda arbeid vergooid werden, of verknoeid door een onzinnig onderwijs ? Wat zou Groot Nederland geworden zijn voor de wereld, in de klassieke periode, diena zooveel verval en zooveel rampen en zooveel broedertwist komen moest. Wilhelmus van Nassouwen, wij zijn van Dietschen bloed ; het vaderland getrouwe ; dat God het steeds behoed' als toevluchtoord der vrijheid, der waarheid onderstand, dan juichen wij vol blijheid gezegend Nederland. Duizenden hebben het thans rechtstaande met wijding nagezon-gen.Maar in 1830 was er slechts één Snellaert, die dienst nam in het Nederlandsch leger, tegen de j muiters. Snellaert is een groot i Vlaming geweest. Lamfroyt. -, ..V.-n, . ... - Over drinpode Usrïoriinpn il net Bllieliaai Oiienljs Er is geen land ter wereld waar het onderwijs een zoo uiteenloopend lcarak-ter heeft als het onze. Wij willen hier die leemte aanduiden en op liçt middel wijzen dat hier grootendeels kan aan verhelpen. De remmende hand die het tempo der ontwikkeling van ons onderwijs vertraagt is de Belgische politiek. In 1912 gaf de Franschman Henri Lasserre een werk uit over « La doctrine officielle de l'Université ». Schrijver valt op heftige wijze de Parijsche Hoogeschool aan, omdat hij in de strekking van haar onderwijs een gevaar ziet voor de zedelijke en geestelijke toekomst van Frankrijk. Uit de bezorgdheid van den i katholieken Lasserre blijkt dat de in-vloed van de Parijsche universiteit zich over gansch Frankrijk uitstrekt en dat diezelfde Hoogeschool de richting aan de heele onderwijsweereld aangeelt. Ook in Duitschland zijn de Hoogescholen de lichtbakens die de eenheid van opmdrsch aan aile krachten naar hetzelfde doel vcrzèkeren, Niet aldus is de toestand in België. Ik moet hier harde waarhedeii zeggen. ■ Ik heb geene principiëele bezwaren tegen ! het vrij onderwijs en ik voel me te zeer katholiek om, op grond der be-staafide misferuiken, e-;ne algeheele la'i-ciseering van ons onierwijs te gaan éischen. Toch besiaan hier evenals op "t gebied vtn het ambteiijk onderwijs -.1.»

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Antwerpen van 1916 tot 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes