. 3 ' • ^L T-,1 RCDAOT8E EN ADMINISTRATIEt WILLEM U-STRAAT 58 - TILBURG TSLEPH. 744 . POSTBUS 23 MMN NAAM IS RQELAND ALS IK KLEP, IS T STORM ALS IK LUID IS *T ZEGE ABONNEMENT! W**r HOLLAND 1.00 p*r KwirtuI Voor BUITEN LAND. .... Fi. 1.28 „ PRflJS PER NURflMERi 6 CENT Stille Armoede en Naastenliefde. Verleden week Koorde ik een interné iie juist' het Koofdartikel der „ Cloche de Belgique" gelezen had, tegon zijn werk-gezal reggeni „zooiets moest ook in de „Klok" cens geschreven worden, misschien zullen er ander de lezers ook wel eenigen zijn die er deugd van souden hebben!" En 'k dacht bij mijn eigen: „'t zal gebeuren, beste en wel in 't Vol-gende nummer. i En hier hebt gij het nU: Nijpend i$ de nood waarin velen zich (bevinden en 't staat absoluut op geen be-teren ; voedselschaarschte, woningnood, kleederengebrek, zijn 't niet als zoovele akelige spoken die de nachtrust komen storen en het dagwerk zwaarder willen makea ? Wie zal ze nog teîlen d e bange oogenblikkeu waarin de ouders zich af-rrageci hoe ze al die hongerige magen flillen spijzigen,' hoe ze hun kinderen be-hoarlijk zullen kleeden ora ze naar school on kerk te laten gaan? Wie zal ze tellen da teleurstellingen van vader en moeder op zoek naar een pnderdak voor het talrijke kroost? ledereen kon in de eerste tijden van Ôe balllngschap nog wat in het tekort foorzien; men had wat spaarpenningen ,toît België meegebrachtl Maar nu de jeorlog zoolang duurt is dit appelle tegen jden dorst ook opgegeien; en zij die nog Srat Belgisch geld bezit'.en cmderrinden fciaar al te goed dat men met een paar fco;.d°rd franken u'tgewisseid tegen dcn koers van dcn dag niet heel ver zal lco-pen.Daarbij zijn er een heele hoop nood-wendigheden die tôt heden toe niet sj e-*iaal do aandacht op zich getrokken heb-fcen, maar waarvoor het hoog tijd is dat er eea handje worde toegestoken. Laag genoeg hebben de vrouwen die moed genoeg hadden om hunnen man m Holland te komen opzocken, alleen Îestaan om zich in de eerste dagen van ua verblijf alhier uit den slag te trek-kenl Lang genoeg hecft men sommigcn éer 1209 oorlogsinvaliedefî. in Neder-Und verblijvend, aan hun ellendig lot •vergelaten. | Zou men van verontwaardiging niet «pspringen a's men mo t lezen zooils het vireden -, e :k in ; e„K ck" gedrtfct s o d fat een huisvader, d.e voor de verdsdi-|ing van het land zijn gezondheid opof-ferde, thans in de quasi-onmogelijkheid verkeert in het onderhoud der zijnen te voorzien? Heeft er ienand aan den toes'and ge-àacht der gendarmen, die kranige frusthandhavers aan wie wij ten allen tij.de zooveel verscLu'd_d waren en zijn? Groot is de nood, en n'emand za! ons tegenspreken a's wij beweren dat de tce-komst er hoegenaamd niet rooskleu-riger gaat op worden. 't Antwcord dat ik krijgen zal ken ik al van buiten : „de Comiteiten zijn toch daar om in al die noodwendighedcn te voorzien I" Akkoord: tôt leniging der ellende zijn de comiteiten* in 't leven gerorp -n. Maar laat het' mij zeggen, er zijn comiteiten en comiteiten, of beîer gezegd, groot is het onderscheid dat er bestaat tusschen de menschen die in naam van die comiteiten handelend optreden. Er zijn cr d:e hunne taak begrijpen, en zich van hun verant-woordelijkheid bewust zijn; 't zijn de menschen die hun gezond verstand laten spreken, en naar de stem van hUn hart weten te luisteren. MSUr daar zijn er, ook andere, en *t is onvermijdelijk, d e hunne zending niet vers aan, die denken ^t hunne plicht vervuld is als al 't bureelwerk in de puntjes afgewerkt is; oie huri heeie werk herleiden tôt e n au-tomatisch open- en toesnoeren der on-Qersteuningsbeurs ; die zich daarbij nog niet eens kunnen losmaken van eigen S*'Ue'n en nukken. de arme sukkelaars van Belgen die tôt de comiteiten hOnnan toevlucKt moe-ten nemen, weten zoo goed onderscheid te maken tusschen deze twee categorieën. Dezen keeren het mes in de wonde, en men kaw ze best vergelijKen aan de heel-meesters die zich ten koste van hunne patiënteïi onderrich'en en veïrijken. Ge-nen gietêrf bâlsem op de kwetsuren, ver-binden ze met zachte hand zooals de goede Samaritaan het voordeed, en als za darf in naam van hun comité de bfge-paste osiderstenning gegeven hebben, dan geeft uit eigen zak de rechterhand nog een toemaatje dat de linker niet eens kennen zal. Maar we moeten het beken-nen er zijn gevallen waarbij de hulp van een comiteit kan tekort schieten, het werk mag dan ncng zoo goed georgani-seexd zijn, zijn hu'pvaardigheid nog zoo voorbee'dig. Er moeten wetien en r^gie-menten in 't werk der ondersteuning be-■staan en deze moeten onderhouden worden.En tûch....ï. j 't Is nog niet lang geleden dat een onzer vrenden een wande1 'ngsken deed in een achterbuurtje van een der prach-tigste van Hollands s'eden, en 't toc^al wilde dat hij een huisje binnentrad waar een arme Belgische vrouw leefde. Zij vvas radeloos omdat ze liaar kind dat zoo zwaar ziek werd en wellicht sterven zou, niet redden kon. Ilad ze nu haar ellende geklaagd aan het Comiteit da.n wave er misschien ondersteuning gekomen die had kunnen dienen om de begrafen'skos-ten te helpen dekkan; de onmlddetlijke htLp heef# de arme kleine in 't leven ^e houden. 'k Heb hooger een woord gesproken over de vrouwen der geïnterneerden, die 't vadcrland verlieten om aan de man-nen den troost van 't familieleven te schenken. Welnu, \ elen fcesefft.n niet wat die moeders in den beginne moeten afbij-ten. Moeten ze bij- het comiteit soms aan-kloppen? Daar zal men zeggen: „Maar hebt gei dan in België niet moeten teeke-nen dat ge zelf in uw onderhoud kondet voorzien ? Gij hebt dus middeien van bestaan, vrouw.... en in dit geval kan of mag 't Comiteit u niet he'pen?" En ze schijnen niet te weten, die per-sonen achtcr hunne tafe1, dat die verk'a-ring de noodzakeiijke voorwaarde was om van de Duitschers de toeiating te ver-krijgen het bezette gebied te ver'aten. En omdat z« uit liefde tôt hunnen echtgenoot die verklaring aflegden worden ze nu veroordeeld om een paar dagen, en langer nog misschien, gebrek te lijden. Mag ik voor die menschen die handelen in naam van' Comiteiten het voorbeeid aan-halen van een Hollandschen hu'sbaas die een familie, nieuw aangekomen, onder dak genomen had en die, wetende in wel-ken benarden toestand de stumperds ver-keerden, tôt lien sprak: „Ziet ge, wij zullen van huishuur maar niet spreken; wildet gij op 't hof een handje toesteken, 't zou me natuur'.ijk zeer aangenaam zijn ; maar dit werk hoeft ge niet voor niets te doen 'k zal er u goed voor 'betalen." ? *t Was rond Ivcrstdag, in 't putteken van den winter. Een paar ta'rijke' fami-lies van geïnterneerden waren overge-komen; en( men zag d e onge'u':k:gen de gansche stad p'at loo/en om een onder-komen te vinden; 't luk e niet, er waren te veel kinderen I Het piaatselijk comiteit was ook in de onniogelijk're'd zoo op 't onverwachts, logies en dis hoogst noodzakeiijke meu' e'en aan zoo e 1 per o en te verstrekken. De aalmoezenicr der plaats deed een beroep op de bizondere Iiefdadigheid; en een goedhartige dame die niet tôt onzen heiligen God-'"' xjt behoorde, kwam'vragen of het liaar toe-gelaten was het hare b"j te dragen om al die ellende te verzachten. Ik zou voor-beelden bij de vleet kunntn aanhalen, waardoor ik zou bewijzen dat de nood zeer hoog kan stijgen, nood, waartegen-ôver de Comiteiten onmachtig staan, en die door de liefdadigheiid van particu-lieren moet verholpsn worden. Onder ons zijn er reeds velen die de taak op zich genomen hebben de stitte eu-nmede te verzachten. Ik ken er, gij kent en voorzeker ooki. Kijkt rondom u en gc -uit ei' aanstonds de hand opîeggen. Ge-woonlijk zijn ze niet te vinden tusschen lien die zetelen op de eerste rangen bij groote vaderlandsche feesten; neen, zij hebben den me | id niet vol van klinlccnde woorden, en ro ikende volzinnen oyer de allesovertreffei.de, de alleen-zaligma'.en-de deugd van vaderiandsliefde ; zij zijn niet overladen met driekleurige lintjes en mooie vlaggetjes en zwaarwegende herinneringsmedailles ; vccrzeker s orten zij hunne bijdrage voor een liefdadig-heidsconcert, zijn ze fier over hun Land en zijne Daad, geven zij aan 's Konings beeltnis een eereplaats in hun hu's. Maar 't is aan andere teekenen dat ge die groote en edele zielen kennen kunt; ze doen geen dwaze, onnutiige uitgaven; ze ontzeggen zich het overtollige ja soms het allernoodzakelijkste (wie denkt er niet aan Mr. van den Peereboom zaliger, die een hèelen winter zonder vuur leefde om, de opbcengst der gespaarde koien aan de armen van And.r echt to kunnen uitdeeien); zij zijn nooit kwaad gemutst, en een ondankbaarbe'd, hoe schreeuvvend ze ook weze, doet ze nooit hun goed Uiu-meur verliezen; hun goedige glimlach zegt genoeg dat ze het ongestadige men-schelijke hartj kennen en dat ze hun loon van God alleen vervvachten ; ze weten hoe de armen het moeten aan boord leggen om de twee eindjes aan een te knoopen; ze kennen de prijzen die de vluchtelingen moeien be alen; ze kunnen het weke'ijkscli budget van teti interné-familie opmaken ; zij spreken nooit minachtend over hen die op het gebied der fortun niet zoo lioog staian dan zij zelf; zij weten dat onze ambachtslieden de rechtmatige vergoeding van hunnen ar'oeid hier op den vreemde niet altijd kunnen opeischen ; ook zal het nooit in hunne gedachte komen, profijt te willen trekken uit dezen toestand, veeleer zullen ze zich overgelukkig voelœi wanneer zij het werk en de kunst van onze werklic-den en arbeidsters naar waarde kunnen vergelden ; zij spreken op bescbaafde manier de twee landstalen, zcodat ze iede-ren landgenoot deftig kut-nen te woord staan; tegenover' den arme zijn zij steeds eerbiedig in hun houding, een-voudig in hun woord; bij hun optreden verdwijnen de scherpe tegenstellingen der maatschappelijke toes'a. den, de mindere voelt zich stijgen en zij zelf verlagen zich niet; wijl ze hun blanke hand in de vereeitef van den werkman leggen, laten ze hun voelen, dat ze niet slechts den ade'donV van het geslacht, maar ook den ade'dom der zie» weten te waard e ren. Zonder twijfel kent gij menschen van dat maaksel en telt gij er enkelen onder uwe vrienden. Welnu, gaat dan lot lien in voile op-rechtheid, in vollen eenvoud en zegt : „Gij doet goed rondom u; zegt niet neen, wantf het steekt de oogen uit; mag ik derhalve bij u les komen neinen, en werken ondér uwe leiding? Ik heb tôt liiertoe nog niet veel gedaan, als het er op aankwam de vvare naastenliefde te beoefenen.' 't Is wel laat, maar ik heb toch nog wat geld, ik heb nog vwel wat riieubelen d e ik best missen kan, ik heb daar nog* een kamer die ik niet gebruik ; «egt nog) hoe ik dàt ailes ten dienste kan stellen van hen d e het noodig hebben". En denkt niet, dat ge zoodoende hel-dendaden verricht; ge zult gelukk'g zijn ja, omdat ge zult deelen in het geluk, dat uwe beschexme'ingen zu'l«n b®le\»i; maar bij dit ailes hebt ge geen reckt, om den kop fier op te steken en prat te gaan op uw mildheid, want g edeedt niets meer dan uw plicht. JOZEE CALBRECHT. Onze Geïnterneerden. De verhooging van de soldij bedraagt nu voor de mina ten 10 oenten per dag, gelqk het van 'I begin ai had moeten zgn; maar nog altijd vallen zij er buiten, die door hun werk f2.50 pe« week verdienen. 't la te hopea dat (3it ook verboterd worda. En nu zeggen wfl nog eens voor al de verbe-teringen, die nog moet on komen: 't Weze uit met die kleinœelige muggênafteri} om enkele centen. Dat wij niet tienmaaj op deaelfde zaak moeten terugkomen, tôt ze brokaken nal broksken eindel^jk de voile toepasaing krqgen^ die wij van in 't begin aangegeTen hebbea Doet de zakea goed van 't eersto af ea gesfl de voila maat niet alleen van 't geen ga geven .moet, maar ook van 't g»:n ge geven kunt. ** * Thans zien we dat aile kranWn lange mede-deelingen ten beste geven over den treurigen toestand onzer geïnterneerden in de kampeni. Het verheugt ona te zien dat men thans van aile kanten de belangen onzer jongens begint te behartigen; hoe meer er stooten hoe rapper de wagen aan 't rollen gaat. Onze trouwe lezers weten dat wij sedert lang do aandacht getrokken hebben op den droeveaj toeatand der geïnterneerden; die toestand wordt met den dag nog erger en wij hopen dat d« lotaverbeteringen, waarvoor we aedert lang opgekomea zrjn, nu hunne verwazanlijking ta gemoet gaan. Oe Belgisehe Cbrlsten Broetarbaiil in Uelerland. Hei Algemecn Chrislcn Vakverbond van Beîgië was vôôr den oorlog een# machtige soci&le organisatie. 105.000 leden leefden zijn opgewekt leven mede in al zijne uitingen: vak-bonden, werkloozen k^ssen, zieken-bonden, vaksctiolen, studiekringen eu sociale v/eken, cooperatieven, enz. Het had beslist een grooten invloed verworven op de economische wel-vaart van België. Staande buiten aile partijpolitiek be-woog het zich op het terrein der volks-ontwikkeling en ontvoogding op den groîsd der klassenverzoening. Oedurende den oorlog is deze machtige werkliedenorganisatie niet onverk-dadig gtblevtn en zijn zijne werkingen niet onvruchtbaar geweest. Later zal het blijken hoe in bezet België het machtig kapitaal waarover zijne inrichtingen beschikten, besteed is om de ellende te ienigen door de bezfttting en den stilstand van allen arbeid tcweeggebracht. Het optreden van het A. C. V. tegenover het machtsmisbruik der bezettende overheid zal slccht» later in het voile licht kunnen komen te staan. In het buitenland, waar zijne leideri nog vrij konden spreken en handelen, is zijne werking allernuttigst geweest aan de vaderlandsche zaak Geirouw aan het ordewoôrd van den Qoclsvrede heeft het zich beijverd den moed Ievendig te onderhouden bij zijne ledeu die rechtstreek3 aan de ver-dediging van het land meêwerkteh. Onder zijne leden die niet op het front waren hebben zijne inrichtingen veel eilende gelenigd en hulp geboden in demo'ilijkhcden van 't ballingschap. Tevens heeft het met edelmoedig-heid en klaar doorzicht de vraagstukken ter studie gelegd, die de heroprichting van het vadcrland aan de aandacht van de werkende klas moest onder-werpen, zooals het vakonderwijs, de werîdoosheid, de moeilijkheden die de nijverheid zal te doorworstelen hebben in de eerste jaren, de rechtmatige be-trachtingen der werkende klas bij eene dègelijke sociale wetgeving, den toestand van weduwen, weezen en ver-miakt&o, de heroprichting der economische werken, enz. In Nederland ook heeft het beroep gedaan op zijne leden om zich met het oog op de verwezenlijking van dit programma te organiieeren. le Blad SÊontfag 12 I6tel 1Ô1S Se Jàaraaitfl Vfo mi ni i m u il irii il h il il II m il il II I innrinriTTTTnnriii n 11 lin 11 h 11 ■ m i -

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.