Registered at the General Post Office as a Xewspaper. Telephoon: Muséum 267. 12 De Stem uit Belgie Bureel: 21, Russdl Square, W.C. Abonnements îs. 6d. voot àrie maanden. Subscrlption : is, 6d, for three months. 2de Jaargang.- Nr. 37. Oplage : 14,600. VRIJDAG, JUNI 2, 1916. Ab*nnemeat voor de Vereenigde Staten, 40 cts. ; p«4/t0 1J vom Hclland, 1 fr. ; voor Frankrijk, a fr. ï AlvC 1U* INVAL IN ITALIE. MACEDOHIE. VREDESDEBAT. De Paus, de Wereldoorlog» en België. (Zie eerste gedeelte, Stem No. 36.) 3—DE UITSPRAAK VAN DEN PAUS. Maar, waarom doet de Pàus geen uitspraak over het Recht in dezen oorlog? Het is heel schoon te bidden voor vrede. Wij willen allen vrede, en doen we dten oorlog, het is tegen ons hart in, om vrede te hebben. Wij hebben toch geen schuld aan dezen oorlog. Aïs Duitschland ons nu den oorlog opdrong, wij moesten ons toch verdedigen. En zoo redeneert Duitschland tegenover ons. Sprak de Paus, dan zouden we klaar zien. Niet katholieken bijzonderlijk dringen er op aan opdat de Paus een onfeilbare uitspraak zou doen—natuurlijk in 't voordeel der Bondgenooten. Wat echter wonder is, is het feit dat zij die voordezen met aile smaad, onwetendheid en haat, dte Pauselijke onfeil-baarheid bekamptea ais zijnde een verstom-pen en verdompen van de menschelijke rede ien bijzonderlijk als een gevaarlijke faktor voor politieke aangelegenheden, nu kost wat kost den scherm van 's Paûsen onfeilbaarheid inroepen? Dat is op zijn minst gezegd toch heel wat onlogisch—grootelijks zelfzuchtig— en hopeloos onwetend aangaande het ware bedied der onfaalbaarheid. Die nieuwerwet. sche businesstheologanten vergeten dat de Pauselijke onfeilbaarheid enkel dan als zoo-danig handelt "wanneer de Paus, als Hoofd en Leeraar der Kerk, voor heel de wereld en aile tijden uitspraak doet over zaken van geloof en zedeleer." Zij vergeten—wat zij voordezen onophoudelijk aanklaagden—dat Pauselijke onfeilbaarheid) aile dwaling en ge-vaar van onzekerheid, definitief uitsluit, dat Rome's wijsheid, juist omdat zij eeuwige wijsheid is, noodzakelijk traag is, dat uitspraak doen over een punt van geloof of zede-leer niet een nieuwe waarheid verklaren is, maar een veropenbaarde waarheid, in een helder daglicht plaatsen, en hare gevolgen-zwangerheid onthullen. (13) Het rec'ht en. het onreciht als zoodanig wordt van zelf door de natuurwet en het christelijk recht veroordeeld, en 00k door de stem van elks geweten. Theoriën als macht is recht en nood kent geen wetten zijn als dusdanig door de natuurwet en vroegere Pauselijke uit-spraken als de Syllabus klaarduidelijk veroor-deeld. Het feit echter, wie recht of onrecht heeft in een politieke twist is voor een Pauselijke onfeilbare uitspraak niet vatbaar. De Paus, kon en moest dus, als wreker der katholieke moraal, niets anders zeggen dan wat hij zegde in de Pauselijke aanspraak van 22 Januari 1915: "Je réprouve hautement toute injustice de quelque côté et pour quelque motif qu'elle soit commise." Men antwoordt, jawel, dat is flauwe praat, en onwetendheid) de Pauselijke onfeilbaarheid te mengen dn eerô politieken twist, maar, wat we van den Paus, de hoogste zedelijke macht, als katholieiken bijzonderlijk verwach-ten, is een uitspraak over 't recht en het onrecht, is het woord "Duitschland" gij hebt ongelijk. "De Paus immers is in staat om daarover te oordeelen." Hij schijnt zich te verbergen achter een koude neutraliteit en laat ons troosteloos. Ten andere, is het hoogste belang der Kerk niet gebonden aan 's Pauzen uitspraak .ten gunste van de Bondgenooten? De Paus schijnt bang te zijn voor de Duitsche macht? of te speculeeren op de herstelling van zijne koningsmacht? Zoo schrijven de bladen, zoo praten het de bestweters na. Zoo denken en spreken oneer-biedig veel katholieken, die 00k hunne opge-hitste vaderlandsliefde plaatsen boven de kalme rede—en hun veelweterij boven kinder-lijken ootmoed. (14) "Koud neutraal is en kan de Paus niet zijn noch als persoon, noch als Paus." Het recht immers is een geestelijke deugd die een katho- (13) De Pauselijke onfeilbaarheid is geen willekeurige macht. Zij is gebonden aan de veropenbaarde waarheid en de veropenbaring is sedert den dood der Apostelen gesloten. Zoo luidit de leering der Kerk. (14) Zien die Belgische katholieken die zelf hun vaderlandsliefde plaatsen boven de katholieke beschouwing niet in, dat zij onlogisch zijn, wanneer zij de Duitsche katholieken beschuldigen hetzelfde te doen, hunne evenrechtzinnige vaderlandsliefde ten dienste te stellen van wat zij hun recht wanen? liek uit zijn ziel niet sluiten mag. De Paus gevaar loopen onder de voeten te worden ge- is veel minder neutraal dan Amerika of Hol- trapt. land het zijn. Deze zijn het, krachtens be- Deze is dus de echt vaderlijke houding van paalde internationale wetten, en moeten er d'en Paus en zoo de katholieken dat niet ver- zich naar schikken, als Staten. De Paus is staan, dan vatten zij maar weinig van de geen staatsmacht meer en heeft dus 00k geen geestelijke inrichting der katholieke Kerk. Haagsche internationale wetten onderteekend. "En daarom vindt de Paus het ongelegen een De Paus is niet neutraal in oorlogskwestiën, uitspraak te vellen waardoor hij zich als als zou oorlog en vrede buiten, zijne zending Bondgenoot verklaren " zou van een deel zijner vallen. Als de vertegenwoordiger van Chris- kinderen, en zoo zijn vaderschap opgeven en tus in een maatschappij van menschen, met hein in de onmogelijkheid stellen tusschen te de erfzonde en hare gevolgen : onwetendheid, s komen op tijd en stond, om het lijden door genotszucht, heerschzucht, hoogmoed besmet, ,den tweespalt veroorzaakt, te verminderen. ONZE JONGENS AAN 'T PATATENJASSEN. moet hij voor 't behoud van den vrede wer- Het vaderschap van den Paus steunt op het ken. Maar aile oorlog als zoodanig kan hij feit "dat Christus' leer een liefde predikt, niet veroordeelen, omdat er ocurlogen zijn die volgens werk er geen Jood is noch Griek, rechtvaaxdig zijn en rechtmatig als 't eenige geen slaaf noch vrije, maar allen zijn één in en laatste middel voor de goede intentie van Jésus Christus." de vrede. De Paus kan niet neutraal, dit wil Liefde moet alti:d praktisch zijn. En in. zeggen ongevoelig en onverschillig zijn aan dien de Paus nu de Duit,sche katholieken in den oorlog, omdat hij met ongevoelig eri j| ^et ongelijk stelde, ik vraag mij af "of de onverschillig zijn mag aan menschenellende voldoening die wij er aan hebben voor een en menschenwee, dewijl Hij de vertegenwoor- stond wel opweert tegen de last gelegd op diger is van Christus, wier eenige wet is. de schoudeTS der Duische kaholieken, de last liefde en daarom moet de Paus de oorlogs- le^ hun geweten op hun vaderlands- weeen sussen m de maat zijner krachten, en fiefd° . hun pSlitieke positie, op hun ziel." bijgevolg op de meest practische wijze. (15) En leid ons niet in de bâoring zegt het Onze De Paus is dus in de eerste plaats geen Vader. "En we moeten toch steeds de ziel rechter. God is de Rechter God doorgrondt onzer vijanden iiefhebben." (16) Ten andere, de inzichten van de menschen De Paus is wig Z0UJ durven bewer€n dat de katholieke in de eerste plaats de geestelijke vader van Duitschers als kqrps schuld hebben aan dezen al de katholieken, en als zoodanig is hij neu- oorlo Ev^^tls de socialisten zitten zij traal, âge er geen tegenspraakin de woord en vast ain de netten van den hedendaagschen neutraliteit en vaderschap. De Paus is oe- politieken warboel. De oorzaken van den last met de zahgheid van elke katholiek, om gQrl H di en hA woordje vader. het even tôt welke naùe hi] toebehoore. Al iandsliefdl—en gehoorzaamheid aan 't gemee- zijne kinderen hebben recht op zijn vader- nebest-echt katholieke deugden-zijn recht- schap, op zijne geestelijke hulp^ troost, raad zinni ilar€a van poUtiei^wanschapeShia. en leioing. Een vader is onpartijdig Zeker - is meer dat bewijsï dat de niet- en vast ziet hij hrt kmd dat meest hjdt liefst uitspraak van den Paus g6tJuigt van wijze maar van zijn befde geeft hij aan elk het deel vnnryirhtîffheiH | dat hem als kind toekomt. Een wijze vader ° I beschuldigt zijn boos kind niet openbaar, niet (l6) Derhalve, ofschoon ik heel wel den wreedaardig. Hij is zacht en zoet, en kent h.a.a.t versta in dezen politieken twist, denk ik al de geheimen van zijn denkwijze en doen- nochtans dat wij er Steeds meer kunnen bij wijze. Hij werkt, verbetert in t geheim. Hij winnell) in 't belang der beschaving, te vech- kiest met op>exibaarlijk partij tegen een kind, ten met cjean hands, dan met onstrategische al is het schuldig, maar integ-endeel, hij "reprisais" aan te wenden. Ik denk tevens tracht de banden der eenheid toe te snoeren voor w-e een werpt in de historié der als de kmderen vechten. onder elkander, dan oorlogen, en in de psychologie van het mili- luistert hij naar 't recht of onrecht van elk, taris ®e> van alle landen; alle smaadwoorden maakt ailes effen, en gebruikt enkel en dan [3est venneden worden, en dat de waarheid en nog maar, als hij weet dat het zoo best is, het recht begt gediend worden door klare, af- de strengste maatregelen als het huiselijk doende uiteenzetting der bewijzen, zonder leven en de begmselen waarop het steunt driftigheid. VoortxSlden van echte, waar- (15) Dit is een elementair beginsel van voor- heidslievende en zegevierende polemiek zijn zichtigheid—die eene zedelijke deugd is—en de "Brief onzer bisschoppen aan de Duitsche geen geinteresseerde diplomatie. Als ge voor bisschoppen " en de boeken van Waxweiler : kwalen staat die ge machteloos waart te voor- "La Belgique neutre et loyale," en "Procès komen, moet ge er 't beste uit rapen, die kwa- de la neutralité belge. Réponse aux accusa- len trachten te verminderen. tions " Dewdjl de oorlog een der kwalen is, welke de erfzonde—die natuur en mensch overhoop wierp—11a zich sleept, en dewijl derhalve, de oorlog nooit volstrekt van de aarde kan ver-dwijnen, zoo lang er onrechitvaardige en hoogmoedige en eigenzinnige menschen en volkeren zijn—en er zullen er altijd zijn— toch is het een feit dat in de katholieke Kerk, in haar geloofs- en zedeleer de middelen lig-gen om den oorlog zooveel magelijk te voor-komen, om den oorlog te localiseeren, om den oorlog te verkorten, om het oorlgswee te leni-gen, en "om den vrede te doen heerschen, geen gewapende vrede door militarisme, noch economischen oorlog, noch antinationaal internationalisme, maar een vrede, die in acht neemt het bestaansrecht en den onwikkelings-gang van elk volk." Middelen als: scheidsgerecbt, statencongres, ontwapeninig, afschafïing van geheime diplomatie zijn op vrede berekend1, maar veronder-stellen vaste, zedelijke gronden. Ook de wereld gin g uit om op eigen hand vrede te ma-ken. De Haagsche conferentie legde er de grondslagen van, maar de vertegenwoordiger der Zedeleer, de Paus werd er niet op uitge-noodigd. Het Europeesch pacifisme mis-bouwde, bouwde op drijfzand, bouwde een paleis van bange en verdokene ambities en nu dat dit paleds als een zandheuvel ineenstort nu vrsgen zij naar 's Pausen uitspraak. De Paus kan rechtmatig antwoorden : het gaat mij niet aan. Ik heb er geen schuld aan. Ten andiere, naar eene uitspraak over het recht, vragen de oorlogsvoerende natiérrmet, wel naar een uitspraak in hun eigen voor'deeî. "De "Paus die de vertegenwoordiger is van "het" Recht, kan niet goedkeuren datgene w_at elk land als zijn recht denkt. En veron-*3èrstelt nu dat al de oorlogsvoerende natiën wa i.riijk een uitspraak vroegen aan den Paus, denkt ge dat de Paus "ze zoo maar seffens zou kunnen geven, met zekerheid die allen twijfel uitsluit voor'de latere" geschiedenis?" Het oorlogsverloop met'èllcs 'natuurlijke voor-ingenomeniheid en partijdigheid is toch niet de geschikte tijd om een voorwerpmatig on-derzoek in te stellen over het politiek vraag-stuk van het recht op het onrecht in dezen oorlog. Doch er is meer. Het zou eerst moeten uitgemdakt worden wat recht is en hoeveel recht er nog steekt in de politieke wetten der Europeesche Staten, die meestal atheistisdh, materialist of utilitaristisch zijn. Dat is een schrikkelijk vraagstuk in de god-geleerdlheid. Wie kan wijs geraken uit de vele, witte, grijze, geele, roode oorlogsboeken waarmede de twee vijandtge partijen hun eigen recht verdedigen? Welk een warboel in zake rechtsleer? Men zegt somtijds dat twee partijen tegenlijk geen recht kunnen hebben. Ze kunnen beiden ongelijk hebben omdat zij beiden even ver afstaan van de ware definitie van het recht. En daarbij dewijl een oorlog niet op eens komt, maar in verband staat met algemtene, en verre, met bijzondere en naaste oorzaken, en definitieve gelegenheden van godsdienstigen, zedelijken, zielkundigen, staatkunddgen, finantieelen, maatschapjjelij-ken aard, wie kan, zonder lang en ernstig onderzoek uitspraak doen over een politiek geschil? (17) Ik voel innig med'elijden met die menschen die dit en dat zouden doen waren zij paus. Dat zij zich koes houden, want met al hun waanwijsheid zou de wereld nog slechter kunnen dtaaien. 't Gaat nu reeds slecht ge-noeg. Zij, die waanwijzen, zouden misschien ook weten hoe zij ttheologisch moeten beoor-deelen, de blokkeering, de diplomatie, de stik-gassen, de luchtoorlog. de duikbootemoorlog, de spioenendienst, kortom heel het ingewik-keld vraagstuk van oorlogsrecht en oorlogs-wettigheid.De Heilige Stoel wacht en zwijgt, hoort en ziet en zal spreken maar dan met zekerheid, zoo en wanneer hij 't nuttig en plichtmatig acht en al 't dagbladengekonkel mag valstrik-ken spannen om den heiligen Stoel te "com-prometteeren." Te Vergeefs. En 't wonder- (17) Het is misschien niet ongepast hier bij te voegen dat ik niet veronderstel dat de Duitschers gelijk hebben, dat ik integendeel per-soonldjk denk dat wij het recht voor ons hebben. Maar ik duid enkel 's Pausen houding aan tegenover het betwiste recht. Ik voeg dit hierbij, in geval een zekere pers zou kunnen denken "dat zij in mij 'la petite bête noire' der Duitschgezindheid heeft ontdekt."

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.