Bureel i 21, RUSSELL SQUJ LONDON, W.C. Telephon»! Uuaeum 267. De Stem VOOR GOD EN VADERLAN uit Begie Abonnement : lsh. 9d. yooi 3 maanden. Subscription : lsh. 9d. for 3 montîis. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland 1 fl. Voor Frankrijk : 2.25 ► fr. Voor de soldatert : lsh. of 1.50 fr. jde Jaargang, Nr. 21. (uiz. 1303-1314.) VRITDAG, 9 FEBRUARI, 19 Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz. I d. Nogmaals het Nationaliteitsbeginsel. Sedert wij ons vorig opstel over het nationaliteitsbeginsel schreven, is een nieuw werkje over dit onderwerp ter markt gekomen : " Le Principe des nationalités," door Henri Hauser Paris, Alcan). Naar de belofte, uit-;,;esproken in den onder-titel : " Ses origines historiques," onderzoekt de schrijver den oorsprong van het be-jinsel en vsaftdt dien, gelijk v;e vroeger ook opnie: clien, il» de I ransche Revo-lutie; doch hij gaat verder en kleeft de meening aan, dat er tevens een verband bestaat tusscnen het begrip van nationaliteit en de Fransche Re-volutie. Dat echter kunnen wij niet aannemen, want de nationalistische beweging in vele landen gaat eerder uit van een begrip, dat we anti-revo-lutionair kunnen noemen, en nogmaals moeten we herinneren, dat er een hemelsbreed verschil bestaat tusschen den geest der Revolutie en de schoone leuzen, die zij op haar vaandel schreef. Maar veel verdien-stelijker is de arbeid van den schrijver, waar hij het begrip van het nationaliteitsbeginsel ontleedt en de moeilijkheden opsomt, welke de vol-slagen toepassing ervan zou ont-moeten. Taal, ras, godsdienst, maat-schappelijke inrichtmg en ge-schiedenis zijn de bestanddeelen, waaruit de nationaliteit wordt opge-bouwd, doch geen van die elementén is een vereischte en de heer Hausér vindt terecht dat het meest wezenlijke in de nationaliteit is "un"fait de conscience collective, un vouloir-vivre coJbîtif." Spmmigen mogen hopen dat na dezen oorlog een nieuw Europa zal verrjijzen, gevestigd op den grondslag vaiï het nationaliteitsbeginsel. Doch ' b6n houden zij geen rekening met de /onoverkomelijke zwarigheden waar-* voor men bij de verwezenlijking daar-van te staan komt en de verkregen rechten die daarbij zouden te loor gaan. Het nationaliteitsbeginsel, hoe ideaal het ook moge schijnen, is "le type d'une faussé idée claire," en daarom kan het niet zonder recht-schennis van algemeene en volslagen toepassing zijn : er zijn andere be-schouwingen van moreelen, socialen, historischen en judirischen aard, die eveneens bij de inrichting der Staten in aanmerking moeten komen. Zoo spraken de vroegere moralisten, en hun oordeel draagt den stempel van het gezond verstand. Vooral dient men te vermijden dat kostbaar men-schenbloed vergoten worde ter verwezenlijking van een ideaal, waar-onder een "idée fausse" kan schuilen. Het nationaliteitsbeginsel lijkt mij van veel meer beteekenis buiten de internationale conflicten bij het be-palen der burgerlijke rechten binnen de grenzen van een Staat. Doch daarvan spreekt het boekje van den heer Hauser niet, en wij laten dit onderwerp nu ook onverlet, daar het meerdere beschouwingen zou vergen. Léon Maury. o Een Brief aan den Eerw. Pater Callewaert. Weleerwaarde Vader, Al dikwijls heb ik u eens willen schrijven... maar de dagen zijn kort hier en werk is er altijd op onzen winkel en, ja ik benijd u soms om uw schrijf- en spreekgelegenheden en ook om uw schrijf- en spreekvaardig-heid... Want, zeggen de menschen, die Pater kan het goed zeggen. Soms z>jn we wel eens lastig om al uw ellenlange boterhammen en om dien vreeselijk-kleinen druk, die een mensch naar zijn bril doet pakken ; maar u hebt toch altijd het goed eindje vast en slaat den nagel juist op den kop. Ja, we hebben dikwijls gejuicht en gejubeld onder uw klaroen-schallende woorden, maar evenzoo hebben we geschreid en gesnikt onder uw pakkende taal van de ziel, we hebben gehuild onder den geesel van uw woord, gestampt en ge-snokt onder uw kerelsgreep, gezucht en gehiigd onder uw mokerslagen. krachten zullen verspreiden onder ons volk—dat volk dat thans hunkert naar het brood voor 't lichaam, maar ook naar het brood dat u breken zult en aan 't breken zijt voor zijn ziel. Bewaar die heerlijke bladzijden uit uw gulden boek en de keerzijde er van, de bladzijden uit het zwart boek der ondervinding. Groote tijden als deze, dragen groote lessen in zich: Laat aile Vlaamsche krachten samen-werken om er door, ons volk te ver-beteren en te vernieuwen.... U hebt, enkele Zondagen geleden, Mr. HERBERT C. HOOVER, voorzitter van het Neutral Committee for Relief in Belgium, aan wiens hardnekkige doordrijvendheid het te danken is dat er steeds voedingsmiddelen in België binnen komen. (Zie blz. 9 en blz. 4.) Maar altijd hebben we gevoeld dat u den vinger legde op de wonde en het vlijm zette in het verkankerde vleesch ; we hebben gevoeld dat u in ons den onderlageren mensch niet spaarde, dat u den deugniet in ons neept en kneept en afranselde gelijk een vader die de roede voor zijn kin-deren niet spaart, met andere woorden dat gij onze Belgische gebreken en ondeugden luide en vlak weg hebt • blootgelegd. Wij zijn u dankbaar, Eerwaarde Vader, om die vele, schoone bladzijden, die ons dikwijls hebben ge-sterkt en getroost, opgewekt en be-moedigd ; maar die vooral ons hebben leeren kijken in ons eigen zelven, die ons hebben geleerd "ons te zien als anderen ons zien," dat is onze flauwe kanten, onze gebreken en ondeugden, onze missingen en tekort-komingen.We hopen, Vader, dat u vele van deze goede dingen die uit uw pen zijn gevloeid hier in Engeland, zult be-waren later en zult vaster leggen in een schoon en goed boek, dat zal zijn waar en klaar, bondig en juist voor de wetenschap, maar treffend en levendig en smnkelijk voor icderoen -—een boek dat niet alleen het Davidsfonds maar aile Vlaamsche onze Belgische jeugd pakkend en krachtig toegeroepen : " Jongens, durft durven," ik wilde toen achter u komen te staan en met een machtige stem u naroepen : " Belgen, durft durven."... Ik zou daarbij nog een bladzijde willen schrijven hebben (voor uw zwart boek) over het karak-terlooze van ons volk, het halfslach-tige, het onzelfstandige, het vorm-looze, het lamlendige er van ; over zijn gebrek aan zelftucht en zelfeer-bied, zijn gebrek aan geweten en overtuiging, en andere lamme kanten van een schoon volk ; maar, maar mijn brief zou dreigen zoo te worden, dat hij me het recht zou ontnemen uw artikels lange boterhammen te noemen, en... uw pen is nog niet versleten en zal in uw handen ook niet roesten... Met gevoelens van achting ben ik, Waarde Vader, Uw getrouwe, Lezer. o Zij gaan naar de Belgische school niet. Nog eene bladzijde uit 't zwart boek der ondervindingen in 't vluchtelingenland. De andere bladzijde "Zij gaan naar de kerke niet meer," heeft ingeslagen op veel gemoe-deren. Misschien pakt deze bladzijde ook op veel latekomers. En vergramt ze hier en daar een teergevoelige, 't is de schuid weêrfjin van de waarheid en van dezen rareu tijd die ailes toelaat buiten 't zeggen van de waarheid.Defoekomst van ons volk ligt in de jong°re geslachten, in de degelijke opvoeding 1er kinderen, in hunne vaderlandsche opvoeding. Iedereen zal dat wel aannemen. Derhalve werden er onder meer in al de groote centers der vluchtelingenlanden Belgische scholen gestioht, en zelfs na een jaar bestaan, zullen de onderwijzers u zeggen dat ^ de kinderen nog ailes te herleeren hebben, dat hun verstand zoo achteruit gegaan was en zoo- door de oieuwigheden der gastvrije landen omge-draaid dat ze de kinderen drop bij drop, de kennis van eigen taal, en woord en zin moe^-ten herinspeiten, in 't Vlaamsch g-zegd dat ze hun de eigen taal, en de gedachten moeten in den mond geven. Want geen woorden hebben om gedachten uit te drukken : dat is stom zijn, "maar geen gedachten hebben dat is dom zijn. En daar ligt het groot gevaar voor onze kinderen." Waarhjk, ik vraag mij af wat er geworden moet van zooveel Vlaamsche kinderkens uit de IJzerstreek, die thans in Z/witserland zijn, zonder Vlaamsche school. Hebben wij dan geen Vlaamsche volksvertegenwoordigers die —dat is echt Vlaamsch werk—er door hun. invloed voor zorgen opdat een tak van om Westvlaamschen boom niet worde losgerukt? Ziet ge 't gevaar niet iin. dat die kinderen ons terugkeeren in hun dorp, verzwitserd ea fier om hun verzwitserschheid? Zullen die kinderen nog houden van 't zalig werk van den landbouw der IJzerstreek? Wat moet er geworden van zooveel kinderen verspreid in Engeiland en Frankrijk, ver van een eigen school? 'k Heb zooveel menschen hooren klagen daarover, 'k heb ouders zien schreien als ze spraken over de onwetendheid hunner kinderen, maar 'k kan niet verstaan, hoe zooveel ouders hun kinders niet sturen naa: een Belgische school waar zij er gelegenheid toe hebben. Of beter 'k versta het maar /i te wel, en 'k zal een na een de voorwendse'^ aanhalen van de ouders om hun vaderlandsch plichtverzuim te billijken. Die voorwendsels getuigen dat veel onzer menschen niet ver-standig zijn, om niet te zeggen, getuigen dat zij dom zijn. En nochtans, wie zal mij tegen-spreken wanneer ik beweer, "dat de toekomst der kleine volkeren afhangt vah de varstan-delijke ontwikkeling en de wetenschap !" Hoe lang nog zal het moeten duren dat m on . land: het getal der ongeletSerdeu ovçrgroot is, en het getal der verbeulemansten oneindig grooter, en "dat wij, Vlamiagen, in de Laats > sport staan in geleerdheid onder de Germaai--sche volkeren?" Zal het beteren, zoo v. ■ duizende Vlaamsche kinderen van eigen o : derwijs en- opvoeding verstoken laten blijven V lk weet het maar al te wel : omdat in zooveel onzer scholen de kinderopvoeding tobbelde langs de antipedagogische tweetaligheid, en dus halve menschen maakte, schijnt heit <:•: weinig op aan te komen of ze nu verdrietii-ligd worden. Maar gansch dat oud stels van tweetaligheid is uit den booze, en vec1 pralctischer en degelijker wérken vele onzL-r Belgische scholen waar een Waalsche eu Vlaamsche afdeeliing werd ingericht. Mag ik hier een opmerking maken? In Engeland werden veel Belgen propagandiste, van Belgische scholen, uit naitionaliteitebc-ginsel, zij maakten ons uit voor overdrijver^. Waar is de logika? Ik heb brieven ontvan-gen van Vlaamsche vluchtelingen in Frankrijk die blij waren omdat hun kinderen nu Fransch leeren en bijna niets anders kunnen spreken. O ijdelheid ! Hoe meer talen men kent, hoe beter, "maar de taal die opvoedt is de moedertaal, en 't kinderverstand kan geen twee talen met een keer goed aanleeren." 't Zal wel woorden kennen, maar 't zal geen gedachten hebben : 't verstand zal niet opeti-gaan. En "moeders, zoo uw kinderen hun Vlaamsch vergeten, zij vergeten ook ailes wat Vlaamsch is : de fiefde voor hun huis, hun eenvoud, hun blijheid, hun zedelijkheid, hu;i godsvrucht en heel de opvatting van 't Vlaamsch familieleven." Ja, wij, Vlami-n-gen, zijn een volk dat zichzelf irinacht. Geleerdheid voor velen, beleefdheid voor velen, dat kan enkel zijn Fransch en in het Fnansch. Geleerdheid, menschen, dat is verstandsont--wikkeling en "een Vlaamsch verstand kan enkel op zijn Vlaamsch geleerd zijn." Beleefdheid dat is gemoedelijkheid "en 't Vlaamsch gemoed kan enkel op zijn Vlaamsch beleefd zijn." Anders is het al kunstmatig-heid en overwdcht, aandikking en geplaveise!. Voor enkele dagen kreeg ik op mijn kamei het bezoek van een Vlaamschen soldaat, een eenvoudigen boerejongen, uit een der gidsen- ' regimenten. Hij was op verlof gekornein bij' zijn moeder, en 'k kwam ook—lijk 'n hartei| lijke christen jongen—goên dag bieden aan' den Belgischen pastoor. Daardoor alleen kon '< ik reeds zijn deugd wegen. Hij vroeg mij te willen een briefke schrijven voor een militaire aangelegenheid : "want, Pater, ik ken ik geen Fransch, 'k ben ik niet geleerd." Daar hebt gij het: Fransch kennen voor veel Vlamingen, dat is geleerd zijn. Tut, tut, tu:, dat heeft met het verstand en de verstand— ontwikkeling niets te doen. 't Zijn al veel menschen die wat Fransch kennen, en tocii ze zijn aartsdom. Mijn schoone jongen, 'k heb met u gespre-l:en uren lang over de duizende kwestien van dezen oorlog, en 'k h^b bewonderd uw klare gedachten, uw dieptn kijk, uw eigenaardigf) beschouwingen, uw medegevoel met mijn op-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.