De stem uit België

2903 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1916, 07 Juli. De stem uit België. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/ww76t0hz2b/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Bureel:21, Russell Square, W.C. Abonnement: ls. 9d. voor drie maanden. Subscription : ls. 9d. for three months. 2de Jaargang.—Nr. 42. VRIJDAG, JULI 7, 1916. voor Holland, i fl. ; voor Frankrijk, 2. f5 frs.: Price lid. FRANSCH-BRITSCHE OFFEHSIEF IN PICARDIË. ERNSTIGE VOORUITGANG. Aile de vrienden van "De Stem " lezen en overwegen dit. Wie wil dat De Stem blijve voortbestaan, abonneere zich of helpe ons aan nieuwe abonnementen 1 De verkoop per nummer brengt ons geen pronjt op uit reden der verzendingsonkosten en der over-nummers. . , ., Ons blad moet leven van de abonnementsgelden. Wij hebben omtrent 6,000 abonnementen aan 1/9 noodig om daarop te kunnen bestaan. Dat totaal moeten we tusschen nu en enkele weken bereikt hebben. Maar daarom moeten aile vrienden, die meenen dat De Stem er noodig ls voor ons volk, zich inspan-nen. Menige burgersfamilie is nog niet geabonneerd : zij gelieven het als een sociaal werk van eerste ge-halte te aanzien, door hun abonneeren te maken dat onze mindergegoede klasse—die zoo innig aan De Stem houdt—hare lezing voorts kunne bluven ont-vangen. . . Men denke nu voor een wul met zoozeer aan het verspreiden van ons blad aan kleinen prijs j het komt er nu eerst en vooral op aan het blad in leven te houden. Help ons, en stel niet uit. De Paus als Rechter. Toen in Februari van het loopende jaar de z.g. Congregatie-overste aan zijn pro-zastuk tegen den Paus aan 't arbeiden was, schreef de heer Jules Coucke in de "Indépendance" van den i6n dier maand deze behartigenswaardige woorden : " Men koe-stert een gevaarlijk zelfbedrog, wanneer men meent, dat er in de wijsgeerige en sociale stelsels geen verderf steekt, en zich inbeeldt, dat deze binnen de studiezalen der denkers en der geleerden blijven opgesloten." Dat is gesproken niet enkel als een boek,, maar als de Pausen ! Want, wie heeft in deze laatste tijden meer gewaarschuwd tegen verderfelijke wijsgeerige leerstelsets dan juist de opper-herders van Rome en inzonderheid Pius IX. in zijn Syllabus en Léo XIII., de Paus-wijs-geer, in zijn beroemde Encyclieken? Die vermaningen werden echter door de wufte menigte in den wind geslagen, en intusschen ging men voort in vele hoogescholen van Duitschland, Frankrijk, Engeland en België de z.g. wetenschappelijke theorieën te preeken, welke tijdens dezen oorlog in daden werden omgezet. Nu gansch Europa in vuur en vlam staat, vordert men van den II. Stoel, die den brand voorspeld had dat hij spoedig, spoedig zijn stem zou verheffen... en zou komen blusschen. Doch het is wat laat, bij een huis, dat in vlammen opgaat, te komen , aanplakken : "met geen vuur spelen hier"! ' Te laat, gelijk het volk zegt, de put gevuld, wanneer het kalf verdronken is. De christelijke moraal blijft ongedeerd, hare grondvesten waggelen niet, maar door de uitwerking der verfoeilijke stelsels, alom in Europa verspreid, hebben velen den vasten bodem der zedenleer verlaten en zinken weg in een poel van euveldaden. Juist heden nog, 20 juni, lees ik in "The Times," dat Revent-low daar pas geschreven heeft : " het is el-lendig dat Duitschland en Oostenrijk onze zaak door de zedenleer pogen te rechtvaar-digen ; ik doe aan Real-politiek en spot met het fantoom der moraal ! " En nu zou men willen, dat de Paus, die wijzen kan en gewezen heeft op de onver-zettelijke zedenwetten, te midden van den oorlogsgloed, nogmaals met"een kort, bondig, afdoend woord " de eischen kwam herinneren dier moraal, waarvan men de lessen, ondanks de vermaningen der kerk, misprijzend heeft verschopt!—Of liever, neen, onze "Congre-ganist " vraagt niet zoozeer, dat men de denkers kome storen in hunne "vrije dis-cussies " ; hij eischt, dat de Paus als Rechter optrede en met een donderend woord de schuldigen kome treffen ; hij eischt niet zoozeer het leerarend "non licet" en de zede-lijkè theorie, dan het aanwijzend "tu es ille 'Irir," neergebliksemd op de overtreders. De Beschuldiging. "Benedictus XV."—zoo zegt hij met eigen woorden — "had moeten optreden als Rechter." Reeds "in de eerste maanden" had hij "een vonnis moeten vellen." Hij had "van den beginne af... luide en krachtig moeten spreken in naam van de gerechtig-heid en de waarheid." "Van de hoogte van het Vatikaan " had hij "een duidelijk, be-paald, krachtig woord" moeten "laten hooren." Hij had moeten "bepalen, welke partij een onrechtvaardigen oorlog voert." Hij had "de Duitschers moeten brandmerken om het schenden van België's onzijdigheid en de wreedheden die zij gepleegd hebben." Hij had " een gerechtig oordeel moeten uitspreken, dat zich in zijne gestrengheid uitstrekte tôt al de schuldigen "—in België, in Duitschland, in Frankrijk, in Engeland, in Servië, in Italië, in Polen, in Galicië, in Armenië, op de Noordzee, op den Atlantischen Oceaan, op de Middellandsche zee, enz., enz. Dat ware een "opbeuring" geweest voor de lijdenden, en dan had hij wellicht "een anderen keer gegeven aan de gebeurtenissen." Doch de Paus heeft dat vonnis niet uitge-sproken ; hij heeft "geen vertrouwen gehad in de goddelijke grootheid van zijne zending." Hij heeft "een overdreven terughoudendend-heid getoond tegenover de rechtsovertre-dingen der oorlogvoerenden..." Ziedaar het verschrikkelijk verdikt, saam-gegaard uit verschillende plaatsen van de " Memorie." Daar ligt nu, gelijk de ontvelde judex op de vermaarde schilderij van een ongekenden meester in het stedelijk Muséum te Brugge, de ongerechtige Rechter Benedictus XV., ter verachting gedoemd door het vonnis van een zeergeleerden, zeer hoog-staanden man, die echter zijn aangezicht niet toonen durft, doch schuil gaat onder de mom van een Congregatie-overste ! Toch toont onze vrome schrijver eenige privaat karakter heeft en het oordeel, waar er belangen van Staten mee gemoeid zijn, hoofdzakelijk langs diplomatischen weg wordt meegedeeld. Toen onze bisschoppen eerherstelling voor ons belasterd volk wilden bekomen, hebben zij een " onderzoek " gevraagd, met weder-zijdsche goedkeuring in te stellen, waarin het "hoor en wederhoor" zou toegepast worden. Dat ware zeer goed mogelijk geweest : andere, doch eenzijdige onderzoeken, hadden reeds plaats gehad en het onder-zoeksgebied was beperkt. Had de Paus willen voldoen aan den eisch van den " Con-greganist," dan behoorde hij evenzeer, uit rechtvaardigheidsgevoel, een dergelijk "ge-rechtelijk onderzoek " in te stellen. Hoe kon hij anders een billijk vonnis uitspreken over de gepleegde misdaden? Wel zijn er nu verslagen voorhancfen van onderzoekscom-missies en kleurboeken, die naar onze over-tuiging duidelijk aanwijzen, dat de Duitschers velerhande schelmstukken hebben bedreven. Daartegenover staan nochtans Duitsche geschriften en Witboeken, met gezworen getuigenissen, die de feiten of loochenen of wettig verklaren. Wij twijfelen HET HOOGALTAAR VAN CALDEY. (Zie " De Stem," nr. 41, BU. 9.) Geheel het altaar is opgebouwd uit steenen afkomstig uit de puinen van a! de vernielde Engelsche en Welsche kloosters van vôôr de hervorming. Op de frontsteenen is de herkomst en het stichtingsjaar der abdii van herkomst ingebeiteld. aarzeling in het uitspreken van zijn vonnis. "Ongekende redenen," zegt hij, "zullen mis-schien eens het gedrag van den Paus recht-vaardigen." Die bedenking had hem daarom moeten weerhouden een zoo stoute taal te spreken. Dan, behalve de "ongekende redenen," die wij later zullen vernemen, zijn er toch gekende genoeg, die of voor de hand liggen,'of door den H. Stoel zelf werden aan-gewezen, en duidelijk aantoonen, dat 's Pausen gedrag geheel onberispelijk, wijs en rechtvaardig is. Het uitgebrachte vonnis van den "Congre-ganist" kan inderdaad alleen indruk maken op onbezonnen lieden, die er niet op na-denken, dat de H. Vader moet handelen in overeenstemming met dé gebruiken der H. Kerk,—dat hij het onmogelijke niet doen kan en bovenal rechtvaardig moet zijn,—dat hij moet weten,, dat sedert de Middeleeuwen het Protestantisme een ommekeer gebracht heeft in den uiterlijken toestand van het Pausdom, —dat de Paus als Rechter werd afgewezen en geen bevoegdheid bezit om over aile zaken te oordeelen,—dat hij Paus is, en op de eerste plaats moet zorgen voor het heil der zîeTen en dit niet in gevaair mag brengen om \ voldoening te schenken aan eenige licht-zinnige menschen,—dat hij verzekerd moet zijn, dat zijne uitspraak iets baten kan en de menschen niet blootstelt aan. grootere rampen... Alleen hij, die al deze feiten en gevolgen over het hoofd ziet, kan losbollig van den Paus meer eischen dan deze gedaan heeft. Dat zullen wij bewijzen. Het lag niet in 't bereik van den Paus om als Rechter op te treden. Er zijn twee verschillende wijzen, waarop de H. Vader zijn ambt als Rechter kan uitoefenen : hij doet dit namelijk, ofwel in "juridischen vorm," ofwel in "extra-juridischen " vorm, waarbij de werking een er niet aan, dat de Duitschers schromelijk liegen, en wij mogen er verzekerd van zijn, dat de Paus, als privaat persoon—vooral na de brieven onzér bisschoppen—evenzeer als wij de Duitschers als schuldigen beschouwt. Doch), zoo hij als onpartijdig Rechter wil optreden en een publiek vonnis uitspreken, dat geldig zij voor de wereld, vraagt de rechtvaardigheid, dat hij zulks niet doe, al-vorens het " hoor en wederhoor" hebbe plaàts-gehad. Zoo is het gebruik voor de "causae maiores " te Rome ; en zulks geschiedt voor ' de grootste booswichten in aile beschaafde landen. De Duitschers hebben zich daarvan tijdens dezen oorlog meer dan eens ont-slagen geacht; doch de H. Vader mag zich niet verlagen tôt het peil van Duitsche sol-daten ! Daar het verhoor niet zoozeer over de feiten gaat, maar over de " kwalificatie " der feiten, d.i. de omstandigheden, die ze zede-lijk goed of slecht maken, zoo zouden er vele vraagstukken te beantwoorden valleni, en daar de "Congreganist " van zijn standpunt uit genoodzaakt is een vonnis te vragen, "dat zich in zijne gestrengheid uitstrekt tôt al de schuldigen," zoo moest de Paus oolT zijn onderzoek doen uitstrekken tôt de schelmstukken jn een tiental landen gepleegd. Hoe-veel Jarën zouden er nôô3îg zijn, eer hij daarmee klaar was? Doch, dat is niet ailes. Dit onderzoek hing af van de welwillendheld der besturen van de verschillende landen, die hun aan-klachten en hun getuigen tôt verweer moesten j indienen. Voor België hebben onze bisschoppen zulks niet bekomen ; zou de Paus beter geslaagd zijn in zijn eisch bij de Duitschers en de Turken? En zoo dezen van een onderzoek niet wilden hooren, wat meer dan waarschijnlijk was, dan moest het vonnis bij verstek worden uitgesproken, wat niet meer zou gegolden hebben, dan hetgeen we nu zelf vellen. Hij had niet de noodige bevoegdheid. Toch tusschen de handelwijze onzer bisschoppen en die van den " Congreganist " is een merkelijk verschil. Ons Episcopaat heeft zich niet gewend tôt den Paus, opdat deze de Duitschers voor zijn rechterstoel zou dagen ; het heeft geen "kerkelijke rechtbank " willen instellen, zooals de "Kôlnische Velksz." ver-keerdelijk beweerde, doch enkel een " eere-rechtbank " van uitzonderlijken aard. Het gold immers een*twist tusschen broeders en onze bisslchoppen wilden dïen lalten be»-slechten door een "scheidsgerecht." Daar echter het Duitsch Episcopaat zich voorge-nomen had zijn beklag te doen bij den Paus over vermeende lasteringen, oordeelde ons Episcopaat het billijk, dat het "hoor en wederhoor " werd toegepast en de uitslag daarvan meegedeeld aan den Paus, die dan, als Vader der Christenen, "daarop zijn oordeel zou kunnen steunen." Zij, die voor het verhoor zouden uitgekozen worden, hadden geen , bijzondere rechtsbevoegdheid noodig, daar zij enkel leden waren van een eere-'tri-bunaal. De "Congreganist" echter eischt een "vonnis" van den "Paus" over de schelmstukken van oorlogvoerende volken. Hier kan de vraag gesteld worden, of de "kerkelijke tribunalen" te Rome de noodige bevoegdheid hebben om zich die zàken aan te trekken. Het is hier geen "scheidsgerecht," geen " eererechtbank " op wederzijdsche aan-vraag ingesteld. De Paus is voorzeker de ver-klaarder en bewaarder der zedelijke wetten, doch daarom is hij niet de aangewezen Rechter over .al de "feiten," waarin de moraal betrokken is. Iëmand dooden of iemand schade berokkenen kunnen tegen-strijdig zijn met de moraal ; zij kunnen ook gewettigd zijn, wanneer zij b.v. geschieden uit zelfverdediging. Het zijn de "wereld-lijke " en niet de kejkelijke rechtbanten die daarover te beslissen" hebben. Doch in ons i geval zijn er geene, omdat het vergrijpen geldt tusschen Staten. De schrijver der Memorie gaat nog verder. Hij eischt dat de Paus verklare "aan welke zijde een rechtvaardigen oorlog wordt gestreden." Daarover zal deze voorzeker wel zijn oordeel gevormd hebben, even als wij, die dadelijk met een antwoord klaar zijn en zonder aarzelen de zaak der Bondgenooten als de eenig gerechtige uitroepen. Zeer wel, doch de Paus kan als Rechter in zulK een ge-wichtige zaak zich met dit oppervlakkig in-zicht niet tevreden stellen. Ook hier is een onderzoek de eerste vereischte, en dat kan niét geschieden zonder een uitstapje te doen op de slingerpaden der Europeesche politiek. De oorkonden van de verschillende landen, waarvan vele nog niet openbaar zijn ge- 1 maakt, dienen geraadpleegd, eer een ge- i rechtig oordeel kan geveld worden. Mag de Paus zich op dat terrein begeven, indien hij niet van wederzijde als scheidsrechter daar-toe _ uitgënoodigd wordt? Volgens den schrijver der Memorie zou Pius X. beweerd hebben "dat hij het zijn plicht achtte ' soms ' tusschenbeide te komen in de poli-tieke zaken." Die aanhaling is niet geheel juist, wat vreemd aandoet voor een Congregatie-overste ! In zijn consistoriale Rede van HOTEL DES ALLIÉS HOTEL BUCKINGHAM, Charing Cross, Strand. INGANG, 28, BUCKINGHAM STR. LUNCH 2/-. Soep. Visch, ENTRÉE. Tusschenspijs. Kaas. DINER 2/6. Van 6 tôt 9 uur, Uitmuntende Belgische keufeen. Kamers'baden, ist klas ontbiit, ver-lichting van af 4/6. Pension : Bijzondere prijzen voor de heeren offlcieren ln verlof.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De stem uit België behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Londen van 1914 tot 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes