De stem uit België

1667 0
28 september 1917
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1917, 28 September. De stem uit België. Geraadpleegd op 25 april 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/bg2h708r9k/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Bureel: 21. RUSSELL SQUARE. LONDON, W.C. Telephone: Museum 267 XDe Stemj Abonnement : 2sh. voof 3 maanden. Subscription : 2th. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 ets. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. VOOR GOD EN VADERLAND. 4de Jaargang, Nr. 2. (Bte- 1635-1646.)' Oplage: 11,200. VRIJDAG, SEPTEMBER 28, 1917. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz. I lA De Duitsche Macht boven zedelijk Recht. Hoe zal een duurzame vrede tot stand komen? Niet door een verplettering op het. slagveld, wat- bij den " overwonnene enkel wraaklust nalaat en het zaad van. nieuwe oorlogen; niet door de panacea der demo- cratie, welke aan een regeering slechts een ander aanzicht geeft, zonder de innerlijke ' kwaal te genezen, waaraan zij lijdende is: een democratisch bestuur kan even militarie- � tisch zijn als een autocratisch. De maat- schappij kan enkel gered worden door de �?"�"'*J lan een nieuwen (geest, die haar ~*P*e*.*. . .^. -':.:- - rr. ;y:0 ;d d,e paus ^ a� wonde plek, waneeti.hij uitroept,, dat m ice internationale betrekkingen "de stoffelijke macht moet onderdoen voor het stedelijk recht." �at beginsel, zoo diep geworteld in de natuurlijke zedenleer, moest ongetwijfeld de I woede der Al-Duitsohers verwekken. Een een hen, jonker Albrecht .von Stolberg Werin- gerode, schrijft ito, een open brief aan den Pan# : " Gij zegt dat in de plaats, van. de stof- felijke macht het recht moet gesteld worden. Waar in de geschiederfs, waar in het leven der naties heeft dit ooit plaats gehad' Voor bmnenlandsche en . ba".,-nilandsche politiek? Het is de sterkste^ (. t de. wet oplegt in de wereld. Zoo ook In hot leven van elke natie : hij die de stoffelijke macht in handen heeft, heeft ook de macht Sm de wet voor te schrij- - ven. In Duitschland verkeert men in den toestand van "te zijn of niet te zijn " en het zou daarom een zonde wezen idealen, na te streven, welke volgens de leer der historie enkel utopie�n rijn." (Leipziger Neueste Nachrichten, al-Augustus.) Feitelijk is het waar, dat er gevallen ge- wees^ zijn in bet leven der naties, waarin deze theorie werd toegepast, maar het is eene schromelijke overdrijving te. beweren, dat er geene heerschers en geene gouvernementen geweest zijn, die. het recht hebben gesteld boven de-macht; en theoretisch is het zuiver Darwinisme, eene grove dwaling die de grondslagen der zedenleer ondermijnt. Het moet ons dan ook .niet verwonderen, dat Duitschland in zijn antwoord op de Pause- lijke vredesnota deze dwelling met de lippen verwerpt, en met eene onge�venaarde schijn- heiligheid het door den, Paus .vooropgesteld - sftMIii V-�g% . 'T f'- �slfc de grootste deugniet brengt soms nog hulde aan de deugd. Maar de waarheid is, dat de zede- looze leer der opperheerschappij van de macht in Duitschland door hare wijsgeeren werd gepredikt, diep is doorgedrongen in den gedachtengang der menigte en allerwege door hare regeering werd toegepast gedurende de- zen oorlog. ' Dit willen wij in 't kort bewij- zen en zoodoende aantonen, dat de Pauselijke vredesnota een treffende veroordeeling is van de Duitsche gedachte en het Duitsche gedrag. * * * Wanneer die Paus verklaart dat in de inter- nationale betrekkingen het recht de overhand moet hebben boven de macht, verzet hij zich natuurlijk niet tegen eene dwaling welke uit- sluitend dn _ ��n land werd gehuldigd. Zij werd, zoo niet altijd in ronde woorden uitge- sproken, doch dikwijls praotisch toegepast door vele staatslieden in TIen modernen tijd ; zij was o.a. neergelegd in de politieke daden van Napoleon I, Napoleon III en Oavour. Maar nergens werd zij zoozeer tot eene gel- dende theorie verheven als in Duitschland, . waar zij is doorgedrongen tot in het merg der staatsidee.. Bij de wijsgeeren van dit land, en voornamelijk bij Hegel, kunnen wij er de onverbloemde uitdrukking van vinden, �n er de ontwikkeling van naspeuren. , Zij vangt aan met panthe�sche begrippen over enkeling en Staat. Voor de christelijke wijsbegeerte zijn de individuen afhankelijke wezens, onderworpen aan Gods Wet, bedeeld met eene gezellige natuur,- die ze aandrijft om zich te vereenigen .tot eene staatsgem�en- schap, welke bestemd is om hunne aange- boren rechten te beschermen en zijnerzijds ook plichten moet opleggen aan de onderda- nen om zijne taak te kunnen vervullen.. Deze Staat is derhalve een middel, niet een doel, terwijl de enkelingen niet rijn voor den Staat, dooh de Staat voor de enkelingen ingericht is. In de Duitsche wijsbegeerte is het andersom. ' Individuen zijn in hare" voorstelling als zoo-' vele zelfgenoegzame godheden, niet bedeeld met eene gezellige natuur, noch tot elkaar gedreven .door gerechtigheid' en liefde, maar in den grond van elkaar gescheiden, zoodat ze enkel vereenigd kunnen worden door eene buiten ben gelegen kracht, die ze bebeerscht en organiseert: namelijk den Staat. Deze is het orgaan, waarin de verhevenste doeleinden van het volk zijn belichaamd ; zijne bevelen hebben de waardigheid van zedelijke gebo- den, waaraan eenieder behoort te gehoorza- men, en welke onafhankelijk zijn van de zedelijke en godsdienstige wetten die alleen het individueele leven beheerschn. Of, zoo er dergelijke wetten bestaan, dan is het alleen de* Staat, en niet God, die z� schept en uit- vaardigt. Deze staatsbevelen zijn overigens geene wetten in den zedel�jken en godsdiens- tigen zin, doch enkel middelen, waarvan de Staat in zijn almacht zich naar welgevallen kan 'bedienen om de orde, dirt is "zijne" orde, vast te stellen, zoodat hij op elk gege- ven oogenblik maatstaf wordt van hetgeen goed en hetgeen kwaad is, van hetgeen waar of valsch is te d�len Itijde. Zijne macht is zijn recht en buiten dat bestaat er geen ander. Volgens die Duitsche wijsbegeerte�welke helaas niet uitsluitend in 'dit land gehuldigd wordt�is derhalve de eigenmachtige Staat niet gebonden aan de goddelijke wetten, welke in het diepste van 's menschen leven geschreven staan ; voor hem bestaat niet "wat .zwakke geesten gerechtigheid en goedheid noemen " ; bij moet/zich daaraan niet storen ; ' hij is een god op zichzelf en waar de ont, plooiing van zijn macht met welslagen en zegepraal bekroond wordt, daar is voor hem ' het merkteeken zijner goddelijkheid. En de- wijl zijn kracht ook zijn recht is, zoo mag hij van alle individuen een onvoorwaardelijke gehoorzaamheid.vergen, en deze moeten het zich tot eene eer rekenen, dat zij, als zoovele raderen in het m�canisme, medewerken tot het welzijn van den Staat n zoodoende deel hebben in zijne goddelijke opperheerschappij: Zoodra die Staat zich bewust is, dat hij tot eene voortreffelijkheid is gekomen, welke andere volken in de schaduw stelt�en de Duitschers twijfelen er niet aan, dat zij die volmaaktheid bereikt hebben�dan acht hij zich tevens geroepen om de naibuurstaten en gansch de wereld, zelfs tegen wil en dank', met zijne beschaving te begiftigen ; en waar men weerstand mocht bieden, heeft hij het recht zijne bedwingende kracht te gebruiken om den onwil van den zwakke te breken. Want itusschen Staten bestaat .er geene ver- houding van gerechtigheid of liefde, maar, zooals Hegel zich uitdrukt, "eene betrekking van kracht." En, voegt hij erbij, "tegenover den wil van dien opperstaat hebben andere volken geen recht te doen gelden." Daaruit is voortsgesproten de lust naar overheersching, de " lubido dominandli," welke de drijfveer is geworden van een groot gedeelte der Duit- sche maatschappij. Vandaar ook het gezegde van Bismarck : "waar het de macht geldt van Duitschland, ken ik geene wetten." Van- daar eindelijk de geschriften van Clausewitz, van �ireitschke en van Bernhardi, die dorst beweren, dat Duitschland "eene wereldmacht moet verkrijgen om aan het Duitsche karak- ter, het Duitsche genie den invloed te ver- zekeren, waarop het recht heeft." En het is door de verovering met het wapen in de hand, door den oorlog, dat de wereld onder de Duit- sche machtsfeer moet gebracht worden. Want het beginsel, hetwelk du eens uitgedrukt, dan weer stilzwijgend ondersteld wordt, is, dat geene orde of geene eenheid op aarde kan bestaan, tenzij door de "kracht." Wel kan er een verbond van nati�n' tot stand komen, doch all de leden kunnen daarin niet op den- . zelfden voet 'gesteld worden : Duitschland is het uitgelezen ras, de andere volken hebben niet het rechjt om meesters te worden. Zij moeten onderworpen worden en dienstbaar gemaakt aan Duitschland. Daaruit volgt dan, dat Duitschland, 'krachtens zijne wezen- lijke^ meerderheid en den aangroei zijner be- volking, zich genoodzaakt ziet om zijne gren- zen vetder uit te zetten. Dlat andere volken eene plaats bekleeden onder de zon en natuur- lijke rijkdommen bezitten is zooveel als een "onrecht" tegenover bet Duitsche rijk. Dit land bevindt zich immers, volgens sommige geleerden, in den toestand van. een noodlij- dend man, die het recht heeft om zich datgene waaraan hij behoefte heeft, toe te eigenen. En dit alles werdt gezegd, terwijl Duitsch- land boogde op zijn. voorspoed, terwijl zijn schepen alle zee�n doorploegden en al de nati�n schatplichtig waren geworden aan zij- nen handel, zijne nijverheid en zijne weten- schappen ! En op het oogeniblik dat Duitsch- land zoo bunkert naar het goed van anderen en desnoods bereid is om het gewapender- hand te bemachtigen, zfegt het n-'ett�min een vredeslied. Maar zijne vredeslievendbeid be- teefcenlt enkel dat het aan andere volken de gunst van een ondergeschikt leven wil toe- kennen, zoolang zij Duitschland laten doen wat het wil en nemen wat het begeert ; doch het zou eene euveldaad zijn, die bloedig moet gestraft worden, indien zij tegenover Duitsch- lands hebzucht een eigen recht wilden doen gelden : getuige daarvan het rampzalige Bel- gi�, dat volgens Duitsche wijsbegeerte een 'misdaad bedreef toen, het weigerde in den dienst te treden van het moordenaarsivolk. Menigen "zullen; wellicht in die schets van de Duitsche wijsbegeerte eenige overdrijving vinden. Wij moeten het bekennen:,-He* ! i" � wel in vpi-cftpMi.oir', jj�esMJ-1 � dachten- -zijn doorgedrongen tol 11 'bet li.;u t Van het Duitsche volk ; de academiejeugd werd er mee verzadigd ; en waar de wijs- begeerte niet werkzaam was, daar heeft het chauvinisme, opgezweept door de overwin- ning van 1870"op Frankrijk, dezelfde zede- looze stemming gebracht in de gemoederen : Voor de Duitschers is het als een stelregel geworden, dat de belangen van hun land v��r alles gaan ; dat men blindelings aan de lands- bevelen moet gehoorzamen ; dat de Staaf niet kan misdoen ; dat het recht^teeds aan zijne zijde is, dewijl hij de macht bezit. "Eigen- gerechtigheid " is het kenmerk geworden van het Duitsche volk, en van vorenaf hebben al de volkeren- der wereld�fBelgren, Franschen, Engelscben, Amerikanen�ongeluk, wanneer Duitschland orakelt, dat zij ongelijk hebben. Dit stelsel werd toegepast in dezen oorlog. Duitschland Wilde veroveren ; die verovering was het hoogste goed, bekrachtigd door den wil der Godheid zelve, en waartegen andere volken geen recht konden doen gelden. Om tot dit doel te geraken, waren alle middelen, zelfs de meest zedelooze, een heilig recht, waarvoor alle andere rechten moesten onder- doen. Duitschland had dus het recht zijn ' Zijne Majesteit de Koning van Engeland begeleid door M. Gylsen, algemeen bestuurder-beheerder der Uoyd Royal Belge, bezoekt de scheepsbouwwerf van de heeren Brys en Gylsen, Ltd., te Whiteinch, Glasgow (18 September 1917).

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De stem uit België behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Londen van 1914 tot 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes