De stem uit België

2617 0
28 september 1917
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1917, 28 September. De stem uit België. Geraadpleegd op 20 april 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/w37kp7z67n/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

De Stem uit Bureel : 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C Téléphoné: Muséum 267 Abonnement : 2sh. 3 rnaanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten. 50 cts. Voor Holland : ï fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : Ish. ^ of 1.50 fr ■ l'w ff^^i»'ira»3^^3^^ra^:y*«gcg>«MWBKra'rvarera*^ra;oa»«cia3U£5a'»g6aMK^fr;qBgK-gygv wiibi miMUP«amg]Mw. 4de Jaargang, Nr. 2. <Bfe- 1635-1646 ) ©pliage: 11,200. VRIJDAG, SEPTEMBER 28, 1917. Registered at g.p.o. as a Newspaper. 12 t>lz. I •:Wi«MfrM»jnnM» miH'i1 i'i i itcdxomus •,. -!3*^xKiair"r>«nrfr' Mw^^JwfrawyTOTHjBiiBfrfflwig^ii^^ïvrtftaigaraMAaTt^ -rang-i .,r.a^-.-rjri TMTBWm nna*nrcrT«nrirr fflirwirif-r y- ,-.:i:î t.:-..... «tsw ir»AMm»ns De Duitsche Macht boven zedelijk Recht. Hoe za! eeni duurzame vrede tôt stand kornen? Niet door een verpilettering op het slagveld, wat bij den overwoimeâe enkel wraaklust nalaat en het zaad van nieuwe ootiogen ; niet door de panacea der démocratie, welke aan een rqgeering slechts een ander aainzicht geeft, zo rider de innerlij'ke kwaal te genezen, waaraan zij lijdende is : een democratsch bstuirr kan even militaris-t'sc^, zijn ali. peti autocratisch De maat- ■'pl"'' ■' "■ ' r : 1' _n door de negening \ n een nieuwen gee^t, die haar wordt ingesort. Zij nie, Heilighreid de Paus legt dan 00k den vimger op de wonde plek, wanneer hij uitroept, dat in de internationale betrekkingen "de sltoffelijke macht moet onderdoen voor het zedelijk recht." Dat beginsel, zoo diep geworteld in de natuurlijke zedenleer, moest ongetwijfeld de woede der Al-Duitsohers verwekken. Een een lien,, jonker Albrecht von Stolberg Werin-gerode, schrijft in een open brief aan den Paus : "Gij zegt dat in de pîaats van de stof-felijke macht het recht moet gesteld worden. Waar in de geschiedenis, waar in» het leven der naties heeft dit ooit plaats gehad voor binnen'landsche en brii te ni and sche politiek? Het is de sterkste die de wet pplegtt in de wereld. Zoo 00k in het levem van elke natie : hij die de stoffelijke macht in handen heeft, heeft 00k de macht cm de wat voor te schrij-ven. In Duitschland verkeert men in den toestand van "te zijn of niet te zijn " en het zou daarom een zoinde wezen idealen ita te streven, welke volgens de leer der historié enkel utopieën zijn." (Leipziger Neueste Nac'hrichten, 21 Augustes.) Feitelijk is het waar, dat er gevallen ge-weest zijn in het leven der niaties, waarin deze theorie werd toegepast, maat het is eene schromelijke overdrijving te beweren, dat er geene heerschers en geene gouvernementan geweest zijn, die het reoht hebben gesteild boven de maclut ; en tiheoretïtech is het zuiver Darwinisme, eene grove dwaling die de grondsLagen der zedenleer ondermijnt. Het moet ons dan 00k niet verwionderein, dat Duitschland in zijn anitwoord op de Pause-lijke vredesnota deze dwtaling met de lippen verwerpt, m met eene omgieeveniaàrde schijn-"imti^bi.id b "t door «»-» l'an» vi. oropgesteld J-e 1 be .i.-ei aar en l: .:eifs de grootste deugniet brengt sorns inog bulde aan de deugd. Maar de waarheid is, dat de zede-looze leer der opperheejrschappij van de macht in puitschiand door b:are wijsgeeren werd geprediklt, diep ils doorgedrongen in den gedacbtengang der mamigte en allerwege door hare regeering werd toegepast gedurende de-zen oorlog. Dit wiilen wij in 't kort bewij-zen en zoodoende aantonan, dat de Pauseldjke vredesnota een treffende veroordaelirag is van de Duitsche gedachte en bat Duitsche gedirag. * * * Wan.neer de Pans verklaart dat in de internationale betrekkingen het rechit de o^eAand moet hebbeîi bcfven de macht, verzet hij zich natuurlijk niet teg'en eene dwaling welke ui;t-sluitend in één Land werd gehuldigd. Zij werd, zoo nieit altijd iin ronde woorden nitge-sproken, doch dikwijls practisoh toegepast door vele staatsliedan in Tien modernen tijd ; zij was o.a. neergelegd in de politîeke daden van Napoléon I, Napoléon III en Cavour. Maar nergtens wierd zij zoozear tôt eene gel-dende theorie verhevein als in Duitschland, waar zij is doorgedironigen itot in het merg der staatsidee. Bij de wijsgeeren van dit land, en voornamelijk bij Hegel, k'urrnen wij er de onverbloemde uitdrukking van vdnden, en er de ontwikkeling van. naspearen Zij vangt aan met pantlhsïsehe begrippen over enlkdling en S'taat. Voor de christelijke wijsbegeerte zijn de iindivid'uen afhankelijke wezens', onderworpan aan Gods Wet, bedeeld met eene gezellige natuur, die ze aandrijft om zich te veneenigen tôt eene staatsgemeen-schap, we'ie bestemd is om hurme aange-boren rechten te beschermem en zijnerzijds 00k plichten moet opleggen aan de onderda-nen om zijrne taak te krannen vervullen. Deze Staat ïs derhalve een middel, niet een doel, terwijl de enkelingfen niet zijn voor den Stiaat, doch de Staat voor de enkelingen ingericht is. In de Duitsche wijsbegeerte is het andersom. Individnien zijn in hare voorstelli'ng als zoo-vale zielfgenoegzame godhedan, niet bedeeld met eene gezellige natunr, noch tôt elkaar gedrevan door gerechtigheid en liefde, maar in den grand van elkaar gescheiden, zoodat ze enkel vereenigd ku-nnen worden door eene buiten hen gôlegen knaoht, die ze beheersdht en organiseert: namelijk den Staat Deze is het orgaan, waarin de verhevenste doelainden van het volk zijn belichaaind ; zijne bevelen. hebben de waardigheid van zedelijke gebo-den, waaraan eeçieder bahoort te gehoorza-men. en welke onafhanikeiEjk zijn van de zedelijke en godsdienstige wetten die alleen het individueale leven beheerschn. Of, zoo er dergelijke wetrten bestaan, dan is hat alleen de Staat, en niet God, die ze schept en uit-vaardigt. Deze staatsbevelen zijn overigens geene wetten ;n den zedeli'jken en godsdiens-tigen zin, doch enkel middielen, waarvan de Rtaat in zijn almacht zich naar welgevallen kan bedienen om de orde, dit is "zijne" orde, vast te stallen, zoodat h.ij op elk g'ege-ven oogenblik maatstaf wordt van ihetgeen goed en lieltgeen kwaad is, van betgeen waar of valse h is te ditenitijde. Zijne macht is zijn recht en buiten, dat bastaat er geen ander. Volgens die Duitsche wijsbegeerte—welke helaas niet uitsluitend in dit land gehuldigd wordt—is derhalve de eigenmachtige Staat niet gebonden aan de goddelijke wetten, welke m het diepstie van 's menschen leven geschreven staan ; voor hem bestaat niet "wat zwakke gaestera gerechtigheid en goedbeid noemen " ; 'bij moet zicb daaraan niet storen ; hij is een god op zichzelf en waar de ont-plooiing van zijn maoht met welslagen en zegepraal bekroond wordt, daar is voor hem het merkteeken zijner goddelijkheid. En de-wijl zijn k,-acht 00k /Àjti recht is, zoo ma,; hij van aile dndividuen een onvooTwaardelijke gelroorzaamiheid vergen, en deze moeten het zich tôt eene eer rekanen, dat zij, als zoovele raderen in het mecanisme, med'ewerken tôt het welzijn van dan Staat m zoodoende deel hebben in zijne goddielijke oppetfheerschappij. Zoodra die Staat zich bewu'st is, dat hij tôt eene voortrcffelijkh eid is gekomen, welke andere volke-n in de schaduvr stelt—en de Duitschers twijfelen ©r niât aan, dat zij die volmaaktheid bereikit hebben—d;an acht bij zich tarons geroepen om de inaJbunrstaten en gansch de wereld, zelfs tegen wil en dank, met zijne besehaving te begiïtigen ; en waar men wearstand mocht bieden, heeft hij hat recht zijne bedwingend'e kracht te geibrucken om den onwil van den zwakke te breken. Want tussûhen Staten bestiaat er geene ver-honding van gereohtigiheid of hefde, maar, zooals Hegel zioh uitidrukt. "eene betrekking van bracht." En, voegt hij erbij,. "tegenover den wil van dien opperstaat hebben andere volken geen reoht te doen gelden." Daaruit is voortsgesproten de lust naar overheersching, de "lubido dominândi," wsl'ke de drijfveer is gewo.rden van ©en groot gedaelte der Duitsche maatschappij. Vandaar 00k het gezegde van Bismarck: "waar ibet de macht geldt v. van Duitschland, lcen ik geane wetten." Vandaar eindelijk de geschriften van Clausewitz, van ïireits<^rlte en van Bernhard'i, die dorst beweren, dat Duitschland "eene wereldmacht moet verkrijgen om aan het D'uitsche karak-ter, het D'uitsohe genie dein invloed te ver-zekeren, waarop het recht heeft." En het is door de verovering mat het wapen in de hand, door den oorloig, dat de wereld onder de Duitsche machtsfeer moet gebracht worden. Want het beginsel, faettwelk nu eens nitgedrukt, dan weer stilzwijgend ondersteld wordt, is, dat geene orde of geene eenSieid op aarde laan bestaan, tenzij door de "'kracht." Wel kan er een verboad van naitièn tôt stand koman, doch ail de leden kunnen daarin niet op dan-zelfden voet gestéld worden : Duitschland is het uitgelezen ras, de andere volken hebben niet het rechit om meesters te worden. Zij moeten onderworpan worden en dienstba.ar gemaakt aan Duitschland. Daaruit volgtt dan, dat Duitschland, krachtens zijne wezen-lijke^ meerderheid en den aangroei zijmer be-volknng, zich genoodzaakt ziat om zijne gren-zen veïder uitt te zetit'en. Dat andere volken eehe pllaats bekleeden onder de zon en natuur-lijke rijfcdommen beziitlten is zooveel als,©an "onrecht" tegenover het Duitsche rijk. Dit land bevindt zich inrmers, volgens sommige gelleerden, on den toestand van een noodlij-dend man, die het reoht heeft om zich datgene waaraan hij behoefte heeft, toe te eigenen. En dit ailes werdt gezegd, terwijl Duitschland boogde op zijn voorspoed, tarwijl zijn schepan aile zeeën doorploegden en al de natiën scha'tplliohitig waren geworden aan zij -nen handel, zijne inijverheid ©n zijne weiten-schappen ! En op het oogenb'lik dat Duitschland zoo' hrrn'kert naar het gioed van ander en en desnoods bereid is om het gewapender-hand te bemachtigen, zînigt het n:ettemi-n een vredeslied. Maar zijne vredeslievendheid be-teekent enikel dat het aan andere volken de gunst van ©en ondergeschikt leven wil tioe-kenmen, zoolang zij Duitschland laten doen wat het wil en nemen wat hat begeert; doch het zou eene ©uveldaad zijn, die bloedig moet gestraft worden, indien zij tegenover Duitsoh-lands habzucht een eigen recht w.'den dben gelden : g^ltuige daarvan het rampzalige Bel-gië, dat vol-gens Duitsc'hie wijsbcgaerte een misdaad bedreef toen het weigerde 'in den dians.t te treden van het moordtnaarsvolk. * * * Menigen zullen wiellicht in die se.hets van de Duitsche wijsbe- ■ rH overdriiving, vinden. W ri 1] be r wel in vergstalheid gteraa1 1 îdjne ge- dachten zijn doorgedrongi n tôt -n het h,art van het D-nitsche volk ; de academiejeugd werd er mae verzadigd ; en waaT de wijsbegeerte niet werkzaam was, daar heeêt hat chauvinisme, opgezweept door de overwin-niing van 1870 op Frankrijk, dezelfde zede-looze sitemming gebracht in de gemoederen : Voor de Duitschers is hat als een stelregel geworden, dat de belangen van bun land vôôr ailes gaan ; daJt men blindelings aan de lands-bevelen moet gehoorzamen ; dat d© Staat niet kan misdoen ; dat het recht steeds aan zijine zijd'e is, dewijl hij de macht bezit. "Eigen-gerecbltiglïeid " is het kenmerk geworden van het Duitsche volk, en van voranaf hebben al de volkeren der wereld—Beligen, Franschen, Engelschen, Amerikanen—ongeliik. Wîfonaer Duitschland orakelt. dat zij ongelijk h4bben. Dit stelsal werd toegepast in dezen oorlog. Duitschland wiilde veroveren ; die verover'ng was het lioogste goed, bekrachtigd door den wil der Godheid zelve. en waartegen andere volkm geen recht feonden dloen gelden. Om tôt dit dio©l te geraken, waren aile middel'en, « zelfs de maast zedalooze, een heilig redht, waarvoor aille andere rechten moesten onderdoen. Duitschland had dus het recht zijn Zijne Majesteit de Koning van Engeîand begeleid door M. Gylsen, algemecn bestuurder-beheerder der Lloyd Rouai Belge, bezoekt de scheepsbouwwerf van de heeren Brys en Gylsen, Ltd., te Whiteinch, Glasgow (18 September 1917). .

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De stem uit België behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Londen van 1916 tot 1919.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes