trerste Jaargang toi Woensdag 13 Mei !9iS S Petits ^REOACTIEBMREEI. S PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - TELEFOON No. 9922 Noord. Dg VlaaiSscSe Stem verschijnt te Amsterdam elken. dag des morger op s'er bladzijden. Abonfiementsprjjs by vooruitbetaling : Voor Holland eu Belgiti jier jaar / (i.ôO — per kwartaal /1.75 — per maand / 0.75. Vocr Kngelancl, Fraukrijk en buitenland dezelfde prijzen, met ver-liooéinir van verzendinsakosten (2U, cent per nummerl. Hootdopstellen : Mr. ALBERIK DESWARTE Opstelraari : CYRIEL BUYSSE — RENE DE CLERCQ — ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEMENTEN wende men zich tôt de Administrai van het blad: PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - Tel. N. 9922. Voor AANKONDIGINGEN wende men zich. tôt de Administratie van de VLAAMSCHE STEM, Paleisstraat 31, Amsterdam. — Tel. N. 9922. A DVEB.TENTIES : 20 Cents per regel. korte inhoud. 'e Sla dzijde: Vortrouwen — Dr. J. Koste Jr, Ite lluiterkens — Kabocter. Oorlogslyriek —■ G. H. Fricm. Kleine luoniek. Ohtaarding — <J • C. Philips. Het witte wonder — Joh. Dcmacrjt. 'a B1 a d z ij d e : dit liot Vaderland. Brieven uit het Ypersclie — Jozef Simon Brieven uit Antw.erpen — Ardel. Brioven van het slagveld. Van Jonge Geslachten (12) — Léo Mast. 3e Bladzij de: Do Europeesche Oorlog. De houding van Italie. De torpedeering van ae Lusitania. 4e Bladï ij de: Boekbéoordecling — Arel, Voor de Uitgewekenen. Vit de K'ampen. Voor onze gewoiulen. i- Vertrouwen. Wij, weten niefc Wiè — behalve «en Duii sclien voorstaiider van annexatie — er ka : op uit zijn. bij de Vlamingen twijfel te doe: ontstaan over lnui tcekomst in een bevrij< België. V/ayneer men in eigen leven geen ver trouwen stelt, dan is dat leven half gebrc ken. Zoo gaat liet soms met een volk. Oo zegg?n\vij aan de Vlamingen, die liun vol dieper bewust en meer ontwikkeld wille zien : weg met allen twijfel, de toekoms lioort u toe; gij h'oeft sleclits eerlijk e: oprfcht tt willen, opdat U recht — en voll redit geschiede. , Dat men al wat wij schrijven, vermink of veydraaie, dat men volzinnen uit liu verband rukke om ons gevoelens toe t schrijven, die dè onze niet zijn, toch wille: wij twee grondgedachten blijven verkondi gen en herhalen in duidelijke en bondig woorden, opdat vriend en vijand die hoc ren: België moet wederom vrij en volkc men onafhankelijk worden, en in dat vrij België moet het Vlaamsche volk zijn voll lecht "fcekomen en al zijn mogelijkhede: kunnen ontwikkelen. Rei>ds heeftt men ergeng beweerd cl a vrij oiis thans aan de Vlaamsclie bewegin maar weinig gelegen laten ; alsof wij in on liart het stilzwijgen konden opleggen aa: r de heilige overtuiging, die gansch ons leve: is, alsof er zich zelfs in deze dagen geen fei ten voordeden, die op deze overtuiging wei ken als een zweepslag. Wij bepalen ons bij, een enkel geval, da yij evenwel zonder bitterheid vaststellen juist omdat wij vertrouwen dat zooiets late met meer zal kunnen gebeuren : naar aan leiding van liet inricliten der vakleergar gen in de kampen, hebben Vlaamsclie soi dater er zich over beklaagd, dat zij zo weinig lessen kunnen volgen, die in hu taal gegeven worden ; men begon reeds d de zoo verdienstelijke inriehters daarvoc aaU9prakelijk te stellen; men maakte e aan sommige Vlamingen een verwijt va dat zij er zoo weinig voor voelen om aa Jiun Vlaamsche makkers in de eigen tas ^at aan te leeren. De grondoorzaak va /zq w^ntoestanden bleef onaangeroerd, e ^ grondoorzaak is dat er geen Vlaan: se e hoogeschool bestaat. Er zijn geen ing< r,leurs> die in het Nederlandsch. hun hoc ?ere °pleiding genoten hebbe'n; bijgevol ^encht er een groote armoede, waar he ge dt de inrichting van het vakonderwijs e 2J]û er maaar weinig Vlamingen, die i ®SeD taal hun vakkennis aan hun landg< '°oten kunnen mededeelen. i ggen wij dat om in deze dagen, waa e grootste gedeelte van ons vaderlan W overweldiger bezet is, de taa '-le aan te vuren? Kunnen wij er ie1 or voelen in de kaart te spelen van di lai ° ^€e^e Duitscliers, die slechts b< ig begonnen te stellen in de Vlaamscli oging, nadat Aarschot verwoest e ; JJ?ven vei'brand was? at goede trouw is voldoende, opdat me - ,eiv ^ei'gohjke bedoeling niet zou toi I tha.n!\en" i ^ zouc^€n Duitsohers or den 1^°° msc^le hoogescholen aanbi< t solin'ni aQ ï°.u^€n wy noo €en enkele lagei i de kin/ leZe-' waar c^e onderwijzer aa I AlKw ei€n V1^ aanleeren mag dat Konin I neerlq C01\ed1€l0 vorst ^s' m€<: zijn lan Konin? door zeo wou en dat d I eernîo°m C?n eGnv°udige, troostaanbrei [ arme Jï?e?er ^ag€ ^ ^o dat^ verpleegde. I betraoV amill^en ^unucn hun recht slech f en..^lul volksontwikkeling vei a s vrije burgers in een vrij land. 2Qu yenvonderd opkijken, zoo w de brieven mededeelden van Belgen, d nooit de Vlaamsche Beweging in het ha: clrùegen, en die nu tôt inkeer gekomen zij] Wij, Vlamingen, langs onzen kant, zoi den ongelijk hebben een enkel oogenblik 1 vergeten dat het oorlog is, en dat er toc in betere dagen ook onteaglijk veel -vooral wanneer wij zullen denken aan on: dooden — zal en moet veranderen, waa door de Belgen die van goeden wil zijn, m< v oderkeerig vertrouwen hun steen zulle s bijbrengen tôt den zedelijken en stoffeli ken heropbouw van het vaderland. Of wij ons daa.rom mo'eten laten kleine-ren door dezen of genen kortzichtige, d zelfs gedurende den oorlog zijn kleiuzieli< gevoelens voor onze taak niet heeft kunne ■\erloochenen ? Dat ware niet alleen ec oneerlijkheid tegenever onze overtuiginj maar ook een lafheid. De lieeren, die thans in het bezet gebic van België in Nederland, Engeland < Frankrijk, waar ook Belgen verblijven m« gen, de Vlamingen in hun taal zouden wi len in een hoek duwen-, komen aan lin eersten pliclit te kort, en wij zouden c 3 laatste zijn om een enkele miskenning ■ dulden," van waar d'à ook komen moge. Al werd ons vaderland bij lia in zij geheel bezet, toeh zijn aile Belgen vrijg-vcelende burgers gebdeven ; al vcelen wij oi allen zwaar gotroffen, toch meeten wij on: i fierheid lioog hou den, i Die vrijheid en die fierheid gebieden oo 1 dat wij aan niemand de gelegenheid geve zich in te beelden dat er thans over weli - gedachte of welLc.* toestand ook onder Be gen oneeniheid zou heerschen. k Laat ons het geknoei aan anderen ove t laten. li Laat ons denken eerst en vooral aan d t teekomst var\ België. i Die teekomst vergt dat wij Vlaminger b trouw blijven aan oris streven naar hooge leven. Zoo hebben wij ons aandeel aan de a heropbouw van het nieuwe België : ee i klein maar nijver, beschaafd en verdraas e zaam land, v/aarin Vlamingen en Wale i langs gelijkloopende wegen al de hoede righeden ontwikkelen, die hun kunnen te 9 eere strekken, Dr. J. HOSTE Jr. - ■ Os Ruiterkens. b y Windhelm 6prak: de Rijn is groot 5 Maar de teekomst ligt op zee. 1 Aan de wereld Krieg met nood en dood 1 En België pikken we me&. D''rom met trommel en met fluit Om wat roem en om wat buit. Er op uit! t Duitsche ruiterkens rijden snel. r Maar de loopgraaf dondert: hait! Die ruiterkens aarzelen, elk zijn vel! Eu keeren, ach wie bald, Zonder trommel zonder fluit 0 Zonder roem en zonder buit, u Er uit! e r Vlaamsche handen zijn ijzersterk r En de bezems spotgoeu^oop. a Geef de hand een wreef en den bezem a wei ,1 Dat lielpt ze wat op den loop. a Zonder troninfiel zonder fluit a Met wat striemen i •. hun huid, Er uit ! Och, hun liedekens mag ik graag g En de Rijnwijn heeft zijn geur. t Maar een koperen helm en een roode n kra? a Dat zetten wij aan de cleur. Zonder trommel zonder fluit Door de deur en door de ruit, r Heel rap rap rap er uit ! [î KABOETEE. ; Ocriogs-lyriek. Lusitania-ivals. — Ja, je gaat ze hatei n je gaat haten met een onverzoenlijko ha; ailes wat. Duitsch is, ailes wat Duitsci s denkt. Je briescht van onmacht, >vaar maar een speld hebt en een speer zou wei e schen van hier tôt Berlijn. De vrouwc n heffen in radelooze angst de armen of slaa o- zo om de snikkende kinderen, die ma: (j vaag voelen als een gruwelijk mysterie, d; e de dood daar nadert. En ze schreien, : L_ schreeuwen, de angst krampt hun kelc n uit... En de moordenaars dansen er bi ze klappen in de handen, ze roepen r D, ;s wordt met algemeene voîdoening gehoori dat doet ons goed... ja,.dat roepen ze < iuichen ze bii hun berendans, de beeste: ij G. H. PRIEM, Kleine Kroniek. I- : . « Bij onze krijgsgevangenen. k Ziehier liet progra. i van een feest, doo] — onze jongens ingericht in 't kamp U ,e Soltau : COSMO-PALACE. — Kamp van Soltau Bestuur: Weldeyer en Hagens. W een en, maar doen lac h en omnietzocveeltelijden. Program van 7 Ma art, ten bate der "VVer ken van Steun aan de Gevangenen. |e Bureel : 1 uur. — Gordijn : 1^ uur. Eerste deel. — 1. Orkests leiding Canva : 2. De Backer, Brusselsche komiek; 3. Da vin, alleenspraak ; 4. Siegfried's Brothers " excentric music aet-; 5. Muller, ^enre; 6 ^ Bij moeder Lambic, akrobatische panto , mime, door den troep Helda. } Tweedë deel. — 1. Orkest; 2. Wydicl j and Claes, excentrische goochelaars; 3 n Lecomte en Charlier, le prijs aan de Con ^ servatoriums te Brussel. en te Luik : ge mengde aria's . voor twee klarinetten; 4 Vickers, Nelson en Roberts, Engelscht zangers; 5. ïïarville, legerkomiek; 6. Le. Quatre Rimbaud, dansers. Veille de Première, schets doo] ls M. Lepoutre, vau den Cosmo, getoonze ^ door M. J. A. Weber, teoneelschikkiuî ^ van M. Depa'ture. Rolverdeeling : de Morênes, bestuurder 11 M. Hagens; Maunoe, blaffer, M. Depa-^ ture; Gueulard, regisseur, M. Gallaix; Livel, artist, M. Deleval; Jean Franc artist, M. J. Marc; eerste akrobaat, M Janus; tweede akrobaat, M. Sterckx; der de akrobaat, M. Coeman; vierde akrobaat. M. -Beuczech; Jane du Missisipi, M.X. r Z. H. de Paus en de Nobelprijs. ^ Enkele Italiaansche bladen bevatten berich-n ten ovor het toekennen van den Nobelprijs a ai •- Z. H. dôn Paus ter belooning van diens vredes Q bemoeiingen. Do waarheid is, dat de jongst( maal deze niet werd toegekend, en dat thani de commissie der Nobelstichting nog niet is ge bijeengekomen. Wel hebben enkele invloedrijk< leden in brieven en gespreken een voornemei in den bovenbedoelden geest te kennen gegevei _ iets wat niet te venvonderen is. Blijkens mededeelingen uit Stockholm is he echter onjuist dat aan den Paus, de Nobelprij: voor den Vrede zou verleend worden, zooal; door Fransche bladen wordt # beweerd. Het i: nagenoeg zeker, dat ook dit jaar die prijs nie-zal worden toegekend. Vadervreugd te Soltau. Een Gentenaar, in het gevangenkamp vai Soltau, vernemendo dat liij vader was gewor den, schreefî Daar kwam een lief klein kindeke Gespoeld aan Vlaanderens ree, Op den adem van het windeke, Uit het land van over Zee. Het kwam en stalc zijn handeke Naar vaderken omhoog, J)ie voor zijn dierbaar landeke, Sinds lang ten strijde toog. In Duitschland zit uw vaderke, Gevangen thans en waclitj Van liôfdo slaat elk aderke, Voor u, bij dag eri nacht. Groei op, mijn oorlogskindeke, Tôt knaapjo vroo en vlug, Straks brengt toch 't vredeswindeke Uw vaderke terug! Mijn rozig, • blozend bengelke, Uw vader lieeft verdriet. Want zijt gij moeders engelke, Uw vader kent u niet! g Oorlogsbrood. Een inwoner van Keulen is veoordeelc geweest tôt 75 mark boete, door oorlogsbrood aan zijn hond te hebben gegeven. Dit vonnis werd uitgesprokcn op aanvraa'^ der Duitsche ,,Maatsch'appij voor de Be sclienning tegen Wreedheid jegena) d< •• Dieren". Antwerpsche Humor. Enkelo dagen geleden liad een winkelier eei overgroote pancarte in zijn uitst'alling gehangei 1 waarop te lezen stond : ,,licver dood dan ' ' Het volk stroomde voor zijn vitrien, iedereei wou dien lieîd bewonderen. Ik geloof dat z< i dien dag fortuin gemaakt hebben, maar o wee je die gloi io was van korten duur. Daar treed l- een officier zijn winkel binnen, rukt de plak n kaat af en neemt zo modo, tôt grooto razerni, n van don winkelier, die hem aohterna zet Lr roependo: ,,houd den dief", en die in vollei galop naar het politiebureau loopt ora een< klacht in to dienen. Daar vraagt men hem ,,Wat heeft men u ontstolen?", waarop hi n antwoordt met'groot gebaar : ,,Wel mijnheer j, een pancarte en eene d u i t", want liij liât werkelijk om zijn zin te eindigen een duit me | daaràchter s c h geplakt. Ailes bleef zoo to ^ twee dagen nadien, wanneer ze hem kwamoi halen met groot geleido 0111 hem naar d< 1* Begijnenstraat to voeren. Die grap kost lien 7 dagen kotl Een Belgisch Feest. Do machtige vereeniging do ,,Protestan-i Alliance", waarvan het hoofdkwartier te Lon den is gevestigd, heeft sinds maanden flinl gewerkt om de I3elgi9che ,,refugees" ter hulj te komen. Aan honderden werden kleederen geld en hospitaliteit verschaft. Naast en ir dezelfde richting werkend als het hoofdkomi teit, heeft de ,,Protestant Alliance" zeer vee goeds voor onze landgenooton verricht. Op 30 April liield dezo vereeniging, in eei der grootste zalen van Londen — in ,,Queen; Hall" — een algemeene feestvergadering waarop zoo wat 4000 personen — Belgen ei Engelschen — aanweZig waren, op de drie bij 1 eenkomsten. O111 half drie werden verscheidei redevoeringen uitgesproken, om 6 uur zongei . verseheiden honderd kinderen mooie koorlie deren, om half S — bij de avondzitting — wer L den do feestelijkheden plechtig besloten doo een algemeene bijeenkomst, waar opnieuw ver sclieiden sjjrekers het woord voerden. Bij ' einde werd een mooie serie liclitbeelden vài den oorlog op 't doek geworpen. Onder de sprekers vinden we de heerei , Michaël Me. Carthy, een bekond Enselsel . schrijver, Professor L. Orehard, Rev. "\ViDian Cuff, Rev. W. Brown Pollock enz. In naar der Belgen door het komiteit geholpen, las cl heer Lhermigniaux een bedankingsbrief voor } Do heer Gust. van lloosbroeck. — onze mede ; medewerker — gaf in de namiddag en avond zitting voordraoliten in 't Vlaamseh en in Engelsch over de betrekkingen tusschen Enge | land en België, on oogstte een geestdriftige] bijval. De populariteit van den Duîtschen gezant te Washington. Naar de ,,Times" uit "Washington verneem heeft graaf Bernstorff, Duitsch gezant, eei anonieme waarschuwing gekregen, dat mei Maandag het Duitsche gezantschap in de luch zou laten vliegen. De noedkreet van de ,,Lusitania". Het Morse-telegram dat do ongelukkigi ,,Lusitania" afzond, zag er uit als volgt: Sos sos sos sos, corne at once, big list. Het bevat, zooals mon ziet, viennaal dei bekenden noodroep: Sos (zend out" succour = zend hulp), gevolgd door de dringende waar schuwing : Corne at once, big list = Kon dadelijk, een groote passagierslijst). riederlandsche neutraiiteit. ' Wat die juist beteekent, daarovor is ieder een nog niet akkoord. Dienaangaande geef do „Tel." uitdrukkelijk zij no meening kennen: ,,De Telegraaf" hitst op, is niet tactvol, i onvoorzichtig, geeft do neutraiiteit van on land prijs, bemoeilijkt op ernstige wijze cl zware taak onzer regeering, ,,door te ijverei voor een weerbaar Nederland, waarbij ééi mogendheid met narno en nadrukkelijk word aangewezen, tegen welke onze Vv'eerbaarma king moet zijn gericht", zoo schrijft ,,He Huisgezin", steekt onderwijl zijn kop in ' zand en wil dus niet zien, dat het gevaar, da ons bedreigt, alleen van Duitschland komt. Wij moeten ons niet zoo weerbaar mogelij] maken, zooals ,,Het Huisgezin" meent dat wi schreven, 0111 voor Engeland en Frankrijk eei waardevolle bondgenoot to zijn — neen, wi moeten onzo reserves tôt den laatsten mai weerbaar' maken, opdat Engeland en Frankrijl voor ons waardevolle bondgehooten zijn, zoo dra Duitschland een aanslag op onze onafhan kehjkheid pleegt. Do openlijke bespreking ei erkenning hiervan eischt 's lands belang, da allerminst gediond -is door dû voorziclitigi ouwemannetjespraat van hét grootsto dee onzer pers, voor wie do oogenblikkelijke lieu traliteit meer waarcl is dan een onafhankelijl Nederland in de teekomst. Het devies is niet langer: ,,Jo maintiendrai'-doch: „Als wij er maar uit blijven 1" Koning Albert in Portugal gehuldigd. De Portugeesche Akademie van Weten schappen heeft het gouden kruis aan 'konin' Albert verleend, voor ,,de diensten die hi aan de maatschappij bewezen heeft." Een interview met Riccïottj Caribaidi. .,Lo Petit Nivois" liad een onderhoud me l generaal Ricciotti Garibaldi, waarin dez l laatste op de vraag: zal Italie meedoen? ant 1 wOorddo : ! — Binnenkort; <Io regeering moet een beslui ï ten gunvsto van den oorlog nemen, anders.. ! — Ancîcrs ? -j — Is liet revolutie. En ik zal me aan het hoofd stellen. Daaror | wil men van geen Garibaldiaansph legioe weten. Garibaldi is meer dan genoeg, me: 1 neemt niet aan dat liij 30.000 bajonetten ach ; . ter zich hebbe! — Is dit do weerklaûk van de Italiaansch j meening ? — Twijfel er niet aan. De Katholieke parti} [ hield zich in den beginnte onzijdig, zij be : schouwde de dingen van een verkeerd stand ; punt. Nu is zij terug gekomen van hare dwa l ling. Zij wilde oorlog, omdat zij daarin î naast do voldoening aan de nationale verzuch 1 tingen do oplossing van het vraagstuk van hé l'ausdom ziet. Ontaarding. De geweldige oorlog, welke tegenwoordi« de halve wereld met lijden en klagen ver ' vult, vermoordt niet slechts honderdduizen " den krachtige mannen en vernielt nie J slechts stad en land, hij vermoordt ook bi hen, die gespaard blijven door de woesti ' strijdmiddelen, de betere gevoelens en ver - wart zelfs de zielen der vrouwen en doet dei l haat de smart overwoekeren. Tal van be wijzen voor deze bewering laten zich zonde: moeite verzamelen, er twee te brengen ach ten wij voor dezen keer voldoende. In het ,,Hamburger Fremdenblatt" vai 26 April j.l. ,vinden wij 't volgende doodsbe richt: Am 24 April starb stolz, seit vielen Mo naten geschmiickt mit dem Eisernen Kreuz den Heldentod fur Kaiser und Reich unt seine liebe Heimat mein iiber ailes geliebte: Mann, der treue Vater meiner kleinen An nelise, unser einziger Sohn Dr: phil. GOTTFRIED KUHLMANN Leutnant d. Res. un Kompaniefiihrer. Wir betten Ihn in fremde Erde, eine hei lige Staat fur Deutschlands Grosse un Zu kunft. GottstrafeEnglandJ Im Ngmen der trauernden Hinterbliebe nen: Hanna Kuhlmann Hamburg, z. Zt. Lilie, deri 24. April 1915 In onze taal overgebracht luidt het: Dei 24 April stierf trots, sedert vele maandei i gesierd met het IJzeren Kruis, den helden 1 dood voor Keizer en rijk en zijn bemind ge 1 boorteland mijn boven ailes beminde man 5 de getrouwe vader van mijn kleine Anna Louise, onze eenige zoon Dr. phil. Gottfried Kuhlmann. Luitenant van de reserve en compagnie-che 5 Wij leggen hem in vreemcle aarde als eei heilig zaad voor Duitschlands grootheid ei t toekomst. God str.affe Engeland ! In naam van de treurende overlevenden Hannah Kuhlmann Hamburg, t. t. Lilie, d. 24 April 1915 Heeft de smart het verstand der %weduw zoo zeer verward, dat zij het gevoel ervoo [. miste^ hoezeer zulk een doodslDericht ee] } ieder moet terugstooten ? Hoe kan een vrouw zoo zeer' aile kieschheid vergeten 5 Hoe stuitend deze bede aan God hij mog ï Engeland straffen, geuit aan 't opeu graf 3 Hoe verwilderd door haat moet deze vroiu 1 zijn, om bij de begrafenis van liaar echtge noot God om wraak te smeeken, God, die d alomvattende lief de, de vergevende goed b heid, de alwetende wijsheid is; Hem on b wraak te smeeken, zonder wiens wil geei b haar van een menschenhoofd kan vallen Hoo leelijk deze woorden: ,,hij stierf trots" f Welk een af stand tusschen zulk een jklein ' geestigen, wereldschen hoogmoed en d • vastberadenheid, die de vruchfc dient te ziji ! van echt vertrouwen in God ! Hoe baar va] : aile echte vroomheid dit heele pronkende ei wraak roepende doodsbericht ! Arm ge - slacht, dat van zulke moeders zal wordei 1 opgevoed ! " Hoe stuitend ook dit geval is, althan | kan men voor de weduwe de verontschuldi ging laten gelden, dat de smart haar ver : ward heeft. Niet de minste verontschuldi ging kunnen wij echter aanbrengen voor de: 'ostenrijkschen aartshertog Leopold Salva tor, Vf* 11 wien vermeld wordt, dat hij, n den strijcl van twee vliegeniers bijgewooni te hebben, van welke de eene uit de hoogt gewond ter aarde stortte, om tegelijk me zijne machine verbrijzelcl te worden, uit P riep: ,,Dat was het mooiste, wat ik ooit ge j zien heb." Schaam u, aartshertog uit he huis Habsburg, dat zich beroemcl op zij: vrome godsdienstigheid, schaam u in ' diepst van uw ziel en ontdoet u van w îiaam ,,Salvator". Laster niet door deze t langer te dragon, den ,.Verlbsser", gii. di 3 u ontdaan hebt van de leer des Heilands - toen gij den moorcl van een mensch aan schouwd liebbende, verklaardet, nooit iet k mooiers gezien te hebben. Huivert gij nie bij de gedachte voor 't altaar te moeten tre den, waar men Hem vereert, die als hoogst gebod de menschenlicfde leerde? Voelt g niet, dat gij verdiendet uit den tempel ge geeseld te worden? Hannah Kuhlmann en Leopold Salvatoi Daar de . vrouw, door haàt verwilderd 2 hier de man die door de wreedheid des 001 logs verdieriijkt ! Aan hen, die in geleerd ' grondige beschouwin^en het zedelijke me ment van den oorlog zoeken op te spoi'er . beveel ik aan, deze beide uitwerkingen va , den tegenwoordigen wereldwaanzin nie - voorbij te zien. T. C. G. PHILIPS. Het Witte Wonder. ; ,,Oorloghe... Tijden van doodt ende ■ schricke, jDestilentie, zware vervolginglie ■ ende andere openbare elendigheden..." 3 Nu ja ! Maar waarom er de ,,elendig- j heclen' ;nog van vergroten? En dat doen J wij ! Dat doet gij, dat doe ik en een ander, • en allen! We zitten zo maar aanhoudend 1 te zeuren, te wikken, te schikken, te stra- tegen ! We stellen de kanonnen, we roepen • de vloten op de zeeën, we overweîdigen • -forten, we winnen loopgraven, hoogten, Bosporussen... Een uur later, dan verliezen t we, dan worden we gevangen genomen, ver- • slagen, gedood; daii is het schrikkelikste lot het onze... En zo ging het gisteren, zô . gaat het lieden en zo gaat het morgen. , En we verheugen ons, we bedroeven ons, [ we lopen oi^gemonterd, we laten ons ter • neerslagen — en bizonder we maken ons . boos, we maken ons kwaad op dit, op dat, om deze, om gene, om ailes. We ergeren ons voortdurend, we schommelen, onze geest scliommelt, ons hart schommelt... en schom-melende laten we het leven voorbij gaan ! Nu goed! Lees krant en vlugschrift, ' maar verder: Erger u tech zo niet! Dat wijzigt niets aan de omstandigheden. Ja, de Russen zijn achteruitgedreven, aan de Yzer wonnen de Duitsers een hoeve... 't Is waar, maar waarom zo de rnoed te verliezen en te spellen, dat het er maar be-roerd uitziet? Morgen is 't weer anders, misschien wel juist 't omgekeerde... Mens! Erger u toch niet. Ga liever eens naar buiten! Daar is de natuur bezig! Aan-schouw ze. Zij is ons aller meesteres. Wij gaan, zij blijft. En of de mens in zijn - domine waanzin het 'leven dooft, of hij > vernielt wat hij zo moeiza-am heeft opge- bouwd, de natuur volbrengt rustig haar taak... Ik stel me voor hoe ze ginder, al de geheime krachten vau licht, lucht en p aarde bijeengarend, openberst in gezang, 1 gekweel, in jonge teer-groene blaadjes, 111 1 lieve, verse, lachende bloempjes — ginder, te midden van rokende poermuilen, bloe-dende mensen! Wat een tegenstelling moet het daar wezen ! Op al de heerlike tinten der lente, die één, die allés bezoedelende kleur va:i gestold, onsohuldig mensenbloed ! Wat ks geeft daaT de natuur aan de vechtende, wœdende, dodende mens ! Doch neen, laten wij ons niet ergeren! De natuur is open. Gaan wij er binnen. Daar in die tempsl van schoonheid vergeten wij al het lelike ! Blauw, staalblauw hangt de lucht boven Nederland, en vol lentezonne. E11 overal, heel het land door bloeien reusachtige rui-^ kers : da-t is het witte wonder dezer Mei-" dagen, dat is het witte wonder van Hollands x boomgaarden. Ik weet het, wij hebben ze 1 ook — en ze moeten nu ook bloeien in j Limburg en in Brabant, en heerlik staan_, ! en brede witte lijnen, wij de witte vlekk-yi vormen waar pas enkele maanden geleden 3 het poer en het bloed rookten en dampten. Doch, het is alsof ik h t wit-te wonder nooit te voren zag. Ik s ta in verrukking bij een oude perelaar, die zijn bloemarmen uit-strekt alsof hi] zovele writte kransen op de aarde wil neerleggen ; ik bewonder dat kleine boompje, jeugdig, forsig toch — en 3 heel overladen met witte, waaicrende, sprie-tende, geurige tuiltjes— !Nu labbert een - windje de witte bladjes zijgen als kleine vlindertjes op 't gras der weide. Vanmor- 1 gen hing de boomgaard vol mist; docli toen " de zonne er doorheen pijlde toen werd het 1 fantasties: de witte nevels boldén door de 1 witte bemen, over de smaragden weide in 9 mystérieuse stilte; ik zag een poort opeu-^ gaan, een droom-pc 'j op vroegere jaren; ik zag vervlogen tijden even weer : ze dans-' ten voor de opening verbij, op heerlike muziek, in licht van stralende luchters en ^ verdwenen dan weer... Ik vergat allen en ailes, ik wist niet meer dat er ergens oorlog v was. Ik leefde.... Dàt kwam van liet witte wonder.... 0 Belg, broeder, ga naar buiten ! Suf niet, ' erger u niet, laat u niet opwinden door " vcorbijgaande oorlogsgebeurtenissen, die 1 feitelik op de einduitslag maar van geringo invloed zijn, en waaraan ge tech niets ver- D helpen kunt. j G a naar buiten! Daar ligt het witte won- _ der der boomgaarden Hoort ge ook al in de verte liet kanon loeden.... wijd een gedachte aan de jongens.... docli traclit te vergeten,- tracht de droeve indrukken te boven te komen! Zo bereiken we de gcze-gende dag van het eind — en zo zal het . Vaderland kunnen rekenen op onze kraclit, op onze rnoed, op onze wil, die we onge-a schonden bewareu moeten. t Mens, ga. zoek en vind het witte wonderJOH. DEMAEGT.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.