f cAfgtfe Oàargang N". lia raaanaag 24 Mêl i9iâ " fi Ce nl ft REDACTIEBUREELI PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - TELEFOON No. 9922 Noord. De Vlaamsche Stem verschijni te Amsterdam elken dag des morgens gn vier bladzijden. Aboimementsprys bjj vooruitbetaling : _ Voor Holland en België per jaar / 6.50 — per kwartaal / 1.75 — per maand f 0.75. Vocr Kngeland, Fiankrijk en buitenland dezeltde pinjzen, met ver-hooging van verzendingskosten (2^ cent per numnier). Hootdopsteller : Mr. ALBERIK DESWARTE Opsielraad : CYRIEL BUYSSE — RENE DE CLERCQ — ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEMENTEN wende men zich tôt de Administratie van het bïad: PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - Tel. H. 9922. Voor AAXKONDIG1NGEN wenda men zioli toi : de" Administritie VJH de VLAAMSCHE STEM, Palsisatraat 31, Amsterdam. — Tel. N. 9922. A DVEETENTIES : 20 Cents rer regel. Italië verklaart den ooriog aan Oosienrijk. Duitschîand s gezant krijgt opdracht te vertrekken. Begin der Hostiliteiten. Vrijheidszin. Wij denken niet dat de wierookwalmën, die overaMer eere van België opgaan, ons I volk zouden kunnen bedwelmeii. Koning Albert geeft het voorbeeld .van den een-voud en de zelfbeheersching. ,.Men noemt mij soms cen held", zegde Jiij nog olïlangs aan een journalist, ,,ik heb slechts mijn ■ plicht gedaan". ■ Voor zelfoverschatting is er van Belgische zijde geen gevaar, en zoo wij steeds belang I hechten aan al wat over België thans ge-=chreven wordt, dan is het vooral oui daar-in de kern; te ontdekkeu van al wat voor ons | meer waarde heeft dan medelijden of ont-fermen : den zin voor het recht s Mochti Duitschîand ja of. neen zijn leger i in België zenden ? Ziedaar gansch het vraag-| «tiik, dat eenmaai als een nachtmerrie op i Duitsche gewe.tens wegen za 1, . . ! Wat ons- treft en .ontroert is elk woord, waaruit blijkt-, dat men de zegepraul :van ions recht wil helpeh verzekeren. Wat ons vooral.dankbaar. stemt is de erkenning van het feit dat Belgie strijdt uit besef van zijn hoogsten plicht. Zoo er iets is, dat ons nog meer naar het liarte gaat, dan zijn het die verklaringen, waaruit blijkt, dat de wereld niet vergeten wil wat onze gewestjpn ook in het verleden voor dé vrijheid hebben gedaan. Zoo Heeft de Znid-Amerikaansche schrij-ver J. Enrique Rodo te Montevideo onlang? een roçrende toespraak gehouden, waarin hij aan den heldenstrijd van de XYIe eeuw herinnert." die onzen bodem met martelaars-bloed heeft gedrenkt. Na die jaren kwarn een loodzware slaap over Vlaanderen. Moge na den kamp, die thans gestreden wordt, gànsch ons laild oilt-waken tôt de hoogste beschaving î Wij hebben geen zin voor het impérialisme; wij voelen niets voor een grensuitbrei-ding, waardoor menschen bij ons zouden komen, die daarmee niet gediend zijn, maar wij hebben wel eerbied over voor al die deugden, waardoor een kleine natie groot ■ kan worden : fierheid, broederlijke verdraag-izaamheid, verstandelijke en stoffelijke voor- i 1 uitgang. en als hoogste uiting van gansch B het breed stroomende volksleven, een bloed- ■ ■ warme kunst. I In rijn redevoering te Montevideo ver- ; ■ klaardè Enrique Rodo op een îeest, inge- j ■ richt ter eere van Erankrijk, Engeland en j I België, dat hij, allereerst wenschte hulde te i I brengen (aan den naam van het volk, dat I het minstjop materieele macht steunen kan, ■ dus aan België. I Bij het lezen van zijn redevoering, voelt »nien, midden al zijn warm gekleurde woor- ■ den, als het ware het leven opdoemen van I het nijvere, vreedzame België : men wordt H er zelfs toe gebracht een oogenblik te ver- ■ get«n, dat ailes dàar door den oo'rlog thans ■lam geslagen is. H Treffend js vooral het gedeelte, waarin handelt over de diepe oorzaak van den ■neldeiijpoed, waarmee België thans de we-' ■reld verbaast: H rMaar waaroin zouden wij ons verwon- ■ ,eren .9ver ontembaren geest, en zou-I ,fn ^leni_ als iets nieuws beschouwen in I"1 \V aarom verkeerde de overweldi-Kr lnJden waau, dat het vlakke land van Bal 3j! ren 7iiin doortocht zou dulden, zoo-I tS Paard op zijn rug gedwee den mees- ■ rTh ^e, IjaaS^' het kent? Om tôt bezin-Bdi^ ° f?men» Tvare bet aan den overwel-R eer ^Idoende geweest voor zijn eeest op I Vf ^j811 heldhaftig tafereel van dat ' I vn^311 6ren' waar^n hrandstapels en echa- | Bvonr!1] verT.®zei?' een Vlaanderen, waarin, ! 8 0 over de toekomst van ' ■ l...,3 )eshst werd, in strijd met dat ander ■ ^ S ltj?e imP^aHsme van Filips II." , Heetuicrf t ^®clefs^an(i in de steden ophield, I zich m ' ! lîri(lue Roclo, dan was het om Bland "00Pen in het bevrijde Neder-I de uitwi^fU ^^ts nadat de beid en | Bheid ilHJ,] f s^e^en tôt een verlaten- j Bin hun «C1Gn waardoor het gras 1 Btfl groeienîmaa^ Z°° vo^r^e straten l>egon | Bvole Va,flI<316UW ©avén wij a'an Nederland ^fcoonlui tl 6 X)6*:e clènkers, kunstenaars en Hderen 1vSJz<îu uitgeweken Vlaan- , fe kfachtçn niet6?-?, 2o,oveel hoogstaande " • kuunen schenken, maar wat wij meer dan ooit bevroeden, as dat de schuîd ' daarva'it op het eigenlijk Vlaamsche volk zelf niet drukt, Avat wij weten is dat het Vlaamsche volk zich slechts. begon. te verheffen, naarmate het meer voelde voor het eigen Nederlandsche woord, dat eenmaai dragen moct tôt in de verste nithoe-ken van Ylaanderen de algemeen mensche-lijke beschaving. ,,Wat geeft het'5, verklaart J. Enrique Rodo, ,,dat de nieuwe overweldiger van Luik tôt Oostende zijn overheersching over de Bejgisqhe gemeenten uitstrekke, en midden de puînen blijvende kente&£;eu6 wil laten van zijn overweldiging ? De her-tog van Alva had immers nog een meer diiurzamen waarborg van zijn triomf be-komen, hij, die op de Groote Markt te Antwerpen, het bronsen standbeeld heeft mogen aanschouweri, dat hem voorstelt met de voeten gedrukt op de borst van de over-wonneji Vlamingen. Xoclitan.^ zijn die over-wonnelingen van het standbeeld opnieuw ver'rezen. Zoo ook, de velden weer bezaai-, end, de puinen wegruii .end uit zijn ver-. woeste steden, wahi- "elechts onlierstelbaar i blijft de schending van zijn heerlijkc kunst-5 gewrocliten uit het verleden, zal België her-i rijzen omstrâald met hoop, dank zij een t volk, dat in zijn onschuld de mannelijke daden heeft betoond, welko bij den tegen-spoed passen. Versterkt als natie door de , eensgezindlieid, waarmee het onverdiende l leed gedrageii werd, zal België herboren i worden. Het menschelijk gcvoel duldt in dat opzicht geen enkelen twijfel; zoo er werkelijk twijfel kon ontstadn, en een der-? gelijk volk in onze dagen door het primi-l tieve veroveriiigsrecht van de wereld kon weggevaagd worden, dan ware er geen enkel geweten v.an een vrij man, dat niet duizendmaal een algemeene ineenstorting , zcu verkiezen, waardoor ganscli deze bescha-î ving zou vernietigd worden, boven liet be-stendigen van een internationale inrichting, waarin een zoo diepe ongereclitigheid, een zoo groote scliande zou mogelijk zijn". De oude vrijheidszin, dien J. EnHque Rodo verheerlijkt, was ook uw vrijheidszin, Vlamingen. Hij kon U maar weinig baten, ofsclioon geen enkel fiere d'aad' van een dap]>er volk verloren gaat voor het nage-slacht,' vermits men tJians nog uw ontembaren vrijheidsgeest in verband brengt met hetgeen .IJw voorouders jiebben gedaan. Die viijheidszin v ordt thans door. het bloed bezegeld tôt een eensgezinden kamp, zijde aan zijde van onze Waalsche land-genooten, tegen het onrecht en voor de « oiiafha nkelijkheid. i Maar de kansen staan schooner voor on6, j j Vlamingen, dan in de XVIe eeuw. Tof^ j was de strijd rampzalig, thans is hij eens- . gezind en zegenrijk : de vrijheid van ons •land, de onbelemmerd© ontwikkelrng iiair eigen wezen van de twœ 'bestanddeclen, die België uitmaken : Vlamingen en Walen. i • ■ ' j. HO S TE Jr. .1 > -—"" ' ' s Paus Benedictus XV. Een medewerker der ,-bera vernaait enkele persoonlijke bijzonderheden over Z. H. den Pàus. Eenige dagen geleden kwam Z. H. een weinig vermoeid door een lange reeks audiënties met buitenlandsche diplomaten eïi politici, met Franschen, Belgen, Duit-scliers, Spunjaàrdeu en Russen, in zijn vertrekken ter'ug. Ver?cheidene audienties had-den zesr lang geduurd. In de antichambre cntmoette Z. H. een persoon, met wien hij sinds den tijd van zijn.episcopaa.t in Bologna zeer vriendscliappelijk omging. Z. II. bleef \ staan, deed glimlaehend den Bologneesolien edelman, die was neergeknield, opstaan, en vrœg heni : ,,U heeft vaak gelegenheid naar het buitenland te gaan, licht u ons eens in. Wat zegt men van ons?" ,,.Overal," antwoordde de aangesprokene, ,,hooi*t men gelukwenschen met het geluk-kig resultaat, waarmede de aansporingen van Uwe Heiligheid, vooral wat de uitwis-seling der gewonde gevangenen betreft, zijn bekroond." L .De Paus glimlachte niet meer, een scha-duw van diepe droefheid trok over zijn ge-zicht, hij maakte een onbepaalde handbewe-ging en zeide dan : ..Het is weinig, het is te weinig.... Ik zou iets heel audeis willen i doen!" Een lange en smartelijke pauze ; yolgd.e. (T.) f Kleine Kroniek. Nog een geniepigheid. Wij le/.en in de ,.Novoie Vremia" : ,.De Duitsohers zijn hcelemaal niet veilegen in de kcuze der middelen om oncenigheid ondcr de Russische bevolking te zaaien. Docli al hun pogingen daartoe zijn vruchteloos gebleven. Thans wijden y.ij cen nieinv stelsel in door de jeupd te trachten in te winnen. ,,Een leerling der 8ste klasse van het gym-nasium te K. heeft een brief ontvangen, die het visa der ccnsunr en het volgende zegel draagt: .«Warschau, 27-1-15 5. P. B. station." In dien brief stelt een anonymus, die beweert ..officier in dienst" te zijn en niets anders is dan een Duitsche agent, dien leerling voor oui een agitatie tegen den ooilog op touw te 7,ct-ten, die een ongunstigen keer voor Rusland zou hebben genomén. In sonibere klcuren schildevt) de officier den toestand op het strijdtooneel, waar wij in wanorde zouden strijden. Buiten-dien, merkt hij op, zouden, zelfs wanneer de Russen overwonnen, zij geen schndeloosstelling krijgen, daar Duitschîand dan door den ooriog gernïneerd zou.zijn. De officier geeft den raad zij h.brief rond te. zenden, vooral onderdé jongé-lieden van K. en andere steden. ..De sclîolibr gaf den brief dadelijk in handen der militaire overheid, uit naam van aile leer-lingen der a<-litste klasse, die vorontwaardigd waron over do Duitsche daad, die een beroep op verra ad is." En dan te zeggen, dat de Teutonen andereii rassen de groote rer en het hooge gehik willen aandoen, hun onzegbarc besch'avig te doen deel-achtig worden ! Een beroep op rie Zweedsche Apothokers door hun Nederlandsche collega's ten bate van de BHgen. De voorzitter en de sclirijver van de Holland-sche. Vereeniging van Apothekers, de heeren J. J. Hofman en H. Suyver, hebben een beroep gedaan op hun collega's uit Zweden van het ,,Sveriges Apotekareforbund", ,.Sveriges far-maceutforbund" en ,,Svenska farmaceutiska Foreningen", om de Belgische apothekers te steunen, wier apotheek tijdens den ooriog ver-woest is en die hun vermogen daarbij verloren hebben. De nood is zoo groot dat de liulp van Holland alleen niet volstaat. Yan daar dat ook op de andere neutrale landen een beroep gedaan wordt. De bedoeling is, door een rente-' vrije leening na den ooriog, de zwaar beproefde ! collega's te steunen. Een commissie van be-kende Belgische apothekers zal zich met het bo-lieer van het kapitaal belasten. De mogelijkheid bestaat dat terugbetaling van het 'uitgeleende kapitaal eerst plaats grijpt na langen tijd en in sommige gevallen wellicht niet. Het terug be-taalde kapitaal wordt naar verhouding oncjer de inteekenaars verdeeld. Reeds heeft de eerste oproep in Holland ten gevolge gehad. dat door honderd twee en negentig van Holland zes honderd apothekers, dadelijk twee honderd vijf-tig verbintenissen zijn aangegaan, tôt een ge-zamenlijk bedrag van ongeveer 2o,000 fr. ,, Stockholms Dagblad" 18 Mei 1915. Hongaren en Duitschers. Het Hongaarsche blad ..Pesti Xaplo'' te Budapest schrijft het volgende, naar aanlei-ding van een lx>ek van den Duitschen profes-sor Franz Li.^t, waarin deze de samenstelling aanprijst van een statenbond van centraal Europa : ,,Onzen magnifieken. strijd en den helden-nioed onzer soldat-en opvatten als een verlan-gen oni Duitschers te Worden, dat is' den. spot, drijven met onzen trouw aan het verbond in dezen ooriog. Wij zijn' er niet slechts niet toe bereid. Duitschers te worden. doch wij zullen nog Hongaarschèr, nog nationalistischer en nog onafhankelker dan ooit zijn. ..De plannen van centralisatie. die te "NVoe-nen zijn bedacht, 'zijn dwaas, doch die van Ber-lijn zijn nog dwazer". Alweêr een der lokvinkerigen Duitschers geweigerde verbroedering ! Welke vrienden zullen nà den ooriog Duitschîand overblijven ? Dr Herrschaften zijn toch wel te beklagen in weêrwil van hun kolossaalheid... Geen lak meer. Laatsto berichtcn meldcn dat de lak in Duitschîand op raakt. Het is verboden brieven met lak te verzegelen, dit moet met loodjes ge-schieden en aile stukjes lak worden zuinig op-pezameld. Wij hopen van liarte dat het met de verlakkerij van 't publiek nu ook gedaan is. Levend verbrand. Prins Koerakine, spéciale gelastigde van het Roode Kruis aan het front der Russische legers, telegrafeerde den loen dezer, dat de Duitsche cavalerie na het bombardement van een station, waar Russische gewonden verzorgd werden. dezen kolfslagen hebben toegebracht, het station begoten met petroleum en benzine en, met de gewonden, aan de vlammen overge-levejd.Wat was Attila eigenlijk toch nog maar een tweede raçgs barbaai.!' Een rekening. Bij het doorbladeren van de officieele stuk-ken van de maand Mei 1871, komen de volgende cijfers onder onze oogen, di© tôt na-dfiaken stemm en. De veld-artillerie bediende zich van L>00 kanonnen en verschoot 932.000 obussen. Infanterie en cavalerie bezigden 150 millioen patronen. Wat de oorlogskosten aangaat, voor de ge-/amenlijke Duitsche staten beliepen ze 1 milliard 71 millioen 350,623 francs en 75 centimes.'t Zal nu wel een beetje meer zijn. Hoe Nleuwrode zijn naam kreeg. Xieuwrode is een dorpje niet verro van Aer-st hot. Dit vlekje is op een zonderlirigen wijze t:an zijn naam gekomen. De kerk was gebouwd en daarrond eenige Jiuisje3, maar de plaats had nog geen naam. l'o eene wilde het zus heeten, de andere zoo. Mert kwam niet tôt akkcord. T ■ wjjl men daarovt^r nog aan 't twisten ' was. kwam daar een koeherder aan met. zijn vee. Een roodharige koe ging op deu loop en sloeg een zijpad in. In gramschap ricp de jon-gen: Nà (nu) roo, nà rOo, nà zal ik u slageiu 't Is gevonden riep een der twist-ers, Nàroo zullen wij het dorpje heeten. Later b?eft men dit woord in Xieuwrode verbeterd. maar in i den volksmond heet het nog altijd Xàroo. De Lusitania mocht niet geholpon worden. Het .stoomschip ..Etonia" van Liverpool te Boston aangekomen, deelt mede dat do ^Etonia" en een ander. stoomschip door twee Duitsche onderzeebooten zijn aangevallen, toen zij trachtten de ,,Lusitania" te liulp te komen, na het draadloos verzoek om hulp te hebben op-gevangen. De kapitein der ,,Etonia" heeft ver-klaard. dat zijn schip zich op ongeveer 40 mijl van Kinsale hevond toen het 't verzoek om hulp van de ,,Lusitania opving. De ,,City Exe-ter" en ,,Marrangansett" hadden het draad-looze verzoek ook opgevangen en stoomden voor de ,,Etonia" in de richting van de ,,Lusitania" uit. Plotseling zag hij de periscoop van een onderzeeboot vlak vooruit. Hij beval : voile kracht vooruit. De onderzeeboot dook onder, kwam- enkele oogenblikken later dicht açhter de ,,Etonia" weer boven en vervolgde het schip, dat dank zij zijn grootere snelheid na 20 minu-ten wist te ontkomen. Later zag hij een andere periscoop aan stuurboord. Hij liet hefc schip f enden en wist weer aan een aanval te ontkomen.Vervolgens melddo - de ,, Màrragansett' ' draadloos aan de ,,Etonia", dat een onderzeeboot een torpédo had afgeschoten, welke het schip slechts op S voet afstands was voorbij-p;egaan. De ,,Marragansett" ried der ,.Etonia" den ,,Lusitania" niet te hulp te komen. De denkende paarden. De bekende Elberfelder denkende paarden zijn in Aug. al naar ?t front gestuurd, en het gerucht îiing. dat zij in Vlaanderen gedood waren. Zij leven ecliter nog, en mogen zich in. een uitstekende gezondheid verheugen. Aan liun ontwikkeling wordt "echter voorloopig niet verder gewcrkt. Veel-Wijverij. Onze aandacht wordt op de ineest kiesche wijze gevestigd op een der gevolgen, die deze jammerlijke uitroeiings-oorlog zou kiumen hebben. Men noemde ons het woord 3,Veel-wij-veri j ' ' 1 En men haalde eenige geschiedkûndige voorbeelden aan, ten bewijze, dat, zelfs na heel wat minder bloedige oorlogen, de overheid er vroeger op bedacht is geweest, door middel van verschillende maatregelen de door een volk geleden verliezen zoo practisch mogelijk aan te vullen. Een van die middelen was de veel-wijverij ! Zoo werd na het eindigen van den moord-dadigen 30-jarigen ooriog op den Kreisdag te Neurenberg (14 Februari 1&50) besloten, dat de geboorten moesten worden bevot-derd. Dies werd bepaald, dat geen mans-personen onder de zestig jaren zich in kloosters mocliten terug trekken ; verder dat geestelijken in het huwelijk zouden mogen treden ; doch ten derde en ten principale : dat ieder mans-persoon toestemming kreeg, met tien vrouwen in het huwelijk te treden. Aan deze laatste bepalincr was ten over-vloede toegevoegd, dat elke man, er aan herinnerd werd, dat liij niet slechts'tôt plicht had, zijn tien vrouwen behoorlijk te verzorgen. doch tevens, dat hij er voor te waken had, dat geen oneenigheid onder zijn \versçliiljeude_vrouwen jaipclit heêrjçiec.. Letterkundige Kroniek. De Roman van een Jeugd, door Paul Kenis. (IF. L. ê J. B russe Uitgevers Maatscho,ppij.) I. • Deze lloman van ccn Jcugd is de roman van ccnc geriezing. AYat hebben we er velc van die Vincent's ge-kend', en moeten we niet van harte aan allen de genezing wonschen, die Paul Kenis' held te heurt is gevallen ? Xiet Oud is ze de jeugd waartoe Vincent be-hoort, de door Xietsclie's filosofie, Barres' ..culte -du moi"' en het heele ,,esthetisme" be-dorvene, ontredderde jeugd, die meende door het leven als in een droom te kunnen stappen, met de betraclrting alléén van innerlijke vol-making, met liefde slechts voor diep en trotsch gedacht, fijn en gescherpt gevoel, voor schoon-heid en intellectualiteit. In vele romans van dieu tijd hebben we die kunstenaars-psyclie ieo-ren kennen, en dat zonderlinge en angslwek-kende ziekte-proces.sus dat van den men;ch — die met eenvoud en deemoed de geuade van het leven ontvangt en iîi de sàmenleving zijn nede-rige taak aanvaardt, en deelt do uvc van lij-deii en van genot met zijn medemenschen — woa maken den boven het levr-n gegroeiden, in zijn ..eigen rijk" afgezor.derden ariist... Dû» ziekelijke aanleg van tov would bc-.,Uber-menschen" opgroeienden, in roes van fel ou soms heel pijnîijk maar ook genotsvol gevoel van schooniieid, van stout-openvouwende en breed-vertakkende gedachten, van harmonieuse ontplooiing van jeugd-krachten, maakte uit en de schooniieid, en de zwakheid tevens van den kunstenaar, van deu jongen intellectueele van dien tijd... Later heeft wrijving en stoot van do wer.kelijk'neid veel illusies aiMi 't v.a-nkelen gebracht... Waar ze mepnden liée leven te ver-droomeu, heeft 't leven op die jonge menschen een drukkende liand gelegd, jiairde verplichtin-gen, zware noodzaak en ijzeren dwingelandij. Kenis' Vincent behoort ook tôt de siaclitof-fers van ,,zelf-kultus" en van artificieelen kweek in kunst's broeikaston, dit-* zich zoo sncl van af 1880—'90 vermenigvuldigd hebbon. voornamelijk nà liet naturalisme, met den bloei der symboliek. Hij ook voelt zich1 niet op zijn plaats in het stil, zedig vaderhuis, in liet juk van de ,,bur-gers-moraal". in de aanvaarding van den ge-wonen plicht. Het verzet tegen de ^.bourgeois", dat ras van lagere soort, van stomme-rikken en hardhuidigen, brandt in hem met laaie vlam. Kunst is de groote levenszaak. Zijn vlucht naar Parijs, die een energieke daad moot beteekenen, de mot taaien wil doorgedre-vene vrijwordihg, is feitelijk niet meer dan een nieuwo droom die in hem ontkiemt. In Parijs trekt hem alléén 5t literaire aan, het midden waar de kunst haar Mekka vindt. Geld om te vertrekken en zijn leven daàrginds in te ricliten, overlegde plannen van bestaan, zeker-heid omtrent zijn toekomst. heeft hij niet ; zijn onpractisclie geest heeft zich weinig met die questies ingelaten. Maar zijn geestdriftig-romant-isch wezen hunkert naar den in-toclit in het quartier Latin, droomt reeds van de glorie die -heny zal te beurt vallen, van de liefde die Mimis en Musettes hem zullen bieden. Hij vertrekt met een heelen schat verzenbundels en 't voor-naamste dat hij meedraagt — voor kleederstuk-ken schiet er in zijn koïfer weinig ruimte over — zijn de handschriften vau zijne jonge jaren... Als in een tooverpaleis komt hij aan, en zijne stappen zijn eerbiedig, waar hij in den Jardin dit Luxembourg of in de Tuilerie dwaalt, door het Louvre wandelt. langs de Seine kuiert, do zon do koepels van liet Panthéon of de Invalides vergulden ziet. De bohème zingt . hare leutige liedjes en fluitf hare onbekommerde deuntjes, lokt hem naar de ..Rive Gauche", naar de^ vroo-lijke ,,rapins" vau het Quartier• Latin, do rozo midinetten van hot Bal Bullier of van deu Moulin de l'a Galette... In deze impres-•sies van den pas in Parijs aangelanden en dââr 't nieuwe leven met liecrlijkheid indrin-kenden Vlaamschen jongeling — die zaclit door de zingende stad in den graoievolW droom-slaap van de Latiniteit wordt- gewiegd — vin-den we op zijn best terug 't literair talent van Paul Kenis, den biogrâaf van La jolie Mademoiselle Ccripettc, den sintimenteelen minnaar van de achttiend'eeuwscho damen-figuurtjes en freele jonkertje^... En die zeer romantische. weeke en teere liefde van Kenis voor 'b allerschoonsto Parijs, voor vrouwen-gracie en kunstrijkheid, boezemt hem heel fijne tafereeltjes in — een beetje Musset en Murger-achtig van vizie — maar ook soms Baedekerachtige bescliouwingen, waar hij te veel van zijn liefdo en van al de herinnerin-gen die voor hem aan dèze straat, aan gène wijk, aan dit gebouw verbonden zijn, wil uiten... Zijne vizio is bijna- uiteluitend literair en in zijne manier van de stad to zien — waar hij met-voorliefde zijne stappen richt naar mu-sea en bibliot-hekpn, naar do buurten wier namen in vroegere romans en oude kronieken zijn te vinden —- in die aanschouwing herkent men heelemaal den dichter en den estheet niet den grooten, scheppenden romancier... Het grootsche Parijft voelt Kenis al heel weinig episch aan... Het perspectief van de stad ontbreekt, de samenzang van do massa, het koor van dat wereld-geheel... Als werk van indivîdualistische psychologie laat het boek weinig den kreet van het volk hooren, geeft het zeer weinig de ziel van Panjs.... Maar in het tweede gedeelte van dien roman komt de keering... Het leven maakt zich van Vincent meester, ontroofb hem zijn trots — zooals de Winter den boom ontbladert — en den roep. van_.de maag grOmi, de ejsch van liet lichaam nijpt'... De jongen die zich in» beeldde Parijs binnen te trekken als een prins onder triomi'-bogen en te oogsten roenu ri jkdon en' liefde, en te kunnen uitleven liet béstaar • van zijn droomen en sclienken de schoonsti schooniieid van zijn gemoed, lijdt, na enkele we-'.m honger in do onmeedoogende stad... .Vruchte loos loopt hij van 't eeno redactiebureel naa.i 't andere, van de betere ,,revue" naar d< mindere, van groote naar kleine uitgevers, om een boek te publiceeren, een paar studiet of novellen te plaatsen, eenige opstellen of kro-niekjes te verkoopen, de deuren zijn gesloten, Hij is zeer gelukkig eindelijk als geheimschriji ver van een beroemd dichter zijn brood kunnen winnen. - Maar deze plaats verliest hij, omdat niet ge dwee genoeg, te fier en zelfstandig Xi eerst begint voor goed Vincent's verval hi moét een paar lessen geven, aan armoe-prijB om den mond open te houden... bij Dufayel, adressen schrijven kranten verkoopen oj st-ràat pianist in een verdacht huis wor den Uit de artisten-wereld, zakt hij a steeds lager en lager naar do wereld der ar men en sjoi'elen eerst, der oplicliters, schoftei en vagebonden later, van de omgeving der ca, melots en sjouwers van de ELallen naar d» apachen- en souteneurs-kringen. Hij loopt mej jonge dieven rond, heeft een snolletje dat voo; hem den kost verdieitt, nioet eindelijk vreezer in liauden der politie te vallen Dan daagt onverwachts de redding Vin cent wordt door een automobiel gekwetst... men ontdekt zijn adres en zendt hem naar he< ouderhuis terug Dààr begint het nieuwe leven van Vincent en we hopen dat Kenis. dit. zuiver en evcnwich-tiger, gezonder en sterker bestaan van Vinceni làter zal beschrijven Xu stond hij rijpei voor het leven, liet heerlijke leven dat hij nog zooveel meer moest iiefhebben omdat hij meei geleden had Zoo kwam met de genezing ook nieuwe Ievensmoed... Hij was jong en zou een nieuw leven beginnen,. ernstiget en dieper doordacht Zijn lijden zou . hem leeren cen eenvoudig goed vicnscK te worden; het nieuwe leven zou vol toe-wijding en liefdo zijn voor de ongelukki-geu en misdeelden die hij begreep sederfc hij ze van nabij had gezien Met nog half verteederd lachje. dacht hij aan al de begooehelingen yan voorheen, de ..bohème" die hij zoo kinderachtig naïef had gedroomd, de literaire theorieën over ,,TJebermensch" en individualisme, die den sterkere, den kunstenaar het recht gaven zich vrij te ontwikkelen çn to heerschen over de zwakkeren. AVas hij zelf niet een zwakke geblekenP Hoe ijdel leek dat ailes; hoeveel. schooner was het ccn simpel mcnsch te zijn, die bescheiden zijn plicht doet en zijno diepe menschelijkheid legt in het innig mede- voelen met ieder levend wezen "« Xa den Roman van een Jcugd —• waarin Kenis beschreef den smartelijken zielestrijd van zoovele jonge intellectueelen, op weg naar het dilettantisme, of weggescholon in liun ,,ivoren torentje" — mogen we van Kenis verwachten : den nieuw en romon van de. nieuwe jeugd, van de genezen jeiCgd," bloedwarm, dieptreffend werk." ANDRÉ DE RTDDER. HOE DE [WEEISEHEH BPGEROEPEH WORDEN. In do Engelsclie bladen, o. m. ,,The Standard", verschijnen advertenties over de geheolo bladzijde, waarin Lord Kitchener do Engelsclie mannen oproept. Hier volgt de vertaling : Lord Kitchener vraagt meer mannen. War office Whitehall, S. W. Ik heb gezeid dat ik zou het land laten weten, wanneer wij meer mannen noodig hebben voor den ooriog. De tijd is gekoWien en nu roep ik 300,000 recruten op om nieuwe legers te vormen Zij die een betrekking hebben bij de voort-brenging van oorlogsmateriaal of zoo iets, zouden best hun werk niet verlaten. Het is tôt mannen die dezen plicht niet volbrengen dat ik een beroep doen. KITCHENER. Nieuwe voorwaarden van inlijving. Leeftijd-grens nu 40. Leeftijd 19 tôt 40. Crootte-minimum 5 voet 12 duim. Breedte-minimum 33 duim. Inlijving voor algemeenen dienst voor den duur van den ooriog. God zegene den Koning. — >«» -> ■ tamm « —— Toen de Joch-Kiur kwam... De garven stonden op het land, Toen werd de hofsteê ons verbrand, Gedrenkt met 't bloed van vader.-j Mijn zusters als gemeeue hoer, Verkracht, geslagen op den.vloer, En de ,,kultur" kwam nader. Schooniieid van eeuwen werd tôt puin, 't Kaiion zon g in het stille duin, Waar was nog ruet gebleven? De vijand zong zijn dreunend lied; Gaf ieder dorp zijn rijkdom niet, 't Volk werd in hoon gedreven. De garven stonden op het land, Ai schooniieid werd verpuind, verbrand, Maar "'t taaie volk bleef strijden : Nu staat er de opmarsch stil, héél stil.,' « :t Is of God niet meer helpeu wil, Of... uitkomst brengt na 't lijden î Amsterdam, 19 Mei 1915. J'AN, J, ^^DENTHUI^

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.