Eerste Jaargang N«>. 72 ÏMnsdag 13 April 1915 5 Cent s DE VLAAMSCHE STEM ALGEMEEN BELGISCH DAGBLAD I [en volk zal niet vergaan! Eendracht maakt machtl ^Ï^CTlÊBUREEL! PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. - TELEFOON No. 9922 Noord. pa Vlaamsche Stem verschijnt te Amsterdam elken dag des morgens jn vier bladzijden. Abonriementsprys by vooruitbetaling: Voor Holland en BelgiS per jaar / 12.SO — per kwartaal / 3.50 — per maand / 1.25. Vocr F.ngeland en Prankrijk Frs. 27.50 per jaar — Frs. 7.50 per kwartaal — Frs. 2.75 per maand. Hoofdopsteller s Mr. ALBERIK DESWARTE Opstelraad : CYRIEL BUYSSE — RENE DE CLERCQ Mr. JAN EGGEN. - ANDRE DE RIDDER Voor ABONNEStEKTEN wendo men zich tôt de Administratie van het blad: PALEISSTRAAT 31, AMSTERDAM. Voor AANKONDIGINGEN wendo men zich tôt de Administratie van d« VLAAMSCHE STEM, Paleisstraat 31, Amsterdam. A DVERTENTIES : 20 Cents per regel. Korte Inhoud. 1 e B1 a <1 zij de: In het bezet gebied — Mr. J. Hoste Ji\ Kleine Kroniek. £en Vlaamsche Held. ' Elisabeth — Tony de Ridder. Aan lezers en medewerkers. Diutscliland afgesloten. SeBUdzijde. Uit het Vaderland. _ . Brieven van het Front. De .Prins soldaat. Invioed van Vlamingen op Ned. Kunst. 3e B lad zij de. De Europeesche Oorlog. Brieven uit Engeland. — Firmin van Hecke. Ingezonden Stukken. 4 e B U d z i.i d e. Voor de Uitgewekenen. Overzicht van Tijdschriften. Dooden en gekwetsten. . InhefBezetgebied. De onafhankeJijkheîd der Balle. II. Wij hebben in. r.cn voorgaand arfcikel laten | uitscbi j nen, dat de treurige omstandig-I heden, waaronder ons kleine land gebukt [ blijft, den stafhouder van de Brusselsche I Balie verheven hebben tôt den man, aan I wien.de eervolle maar gevaarlijke taak opge-[ dra^en wordt te verdedigen Avat er in het j bezet gebied overblijft van de Belgische on-( afbankelijkheid. Het werd ons gegund bet stenografisch I verslag in te zien van bet pleidooi, waar in I de heer Théodor feifcelijk eerst en vooral I voor die onafhankelijkheid opkomt. Wij hopen, dat bet pleidooi in zijn ge- ! heél zal uitgegeven worden, want aile advo- I Men, aile dienaars van bet Recbt moeten I weten wat er in België gebeurt ; wij bedoe- [ len hier vooral de advokaten uit de kleine K laaden, voor wie de reclitszekerheid toeb ook I lare beteekenis bewaard beeft, ondanks al j bei geweld en de wa-norde, waarmee deze I oorlog gepaard gaat. In zijn pleidooi verklaart de beer Théo- ■ dor, dat de rechterlijke macht van bet be-| :et gebied niets beter zou verlangd bebben I dan dit geschil met bet Duitscb bestuur te K vermijden, maar de stafbouder der Brussel-K fcbe- Balie eiscbt insgelijks het recbt op vrij I te mogen spreken, opdat zijn woord de weer- ■ klank weze van zijn geweten. In het bezet gebied is de wetge vende en 1 de uitvoerende macbt van bet steeds vrije ■ België door de Duitsche bezetting tijdelijk K uitgeroeid, maar de rechterlijke macbt, I welke de ovenveldiger te eerbiedigen beeft, I kracbtens de internationale konventies, is K als het laatste bolwerk, als de zedelijke ves-I ting van de Belgiscbe onafhankelijkheid. Komt er in die vesting een bres, dan kan I ïulks de beteekenis bebben dat men bemsfc I in een werkelijke annexatie. I Voor de eerste bres, -\vaardoor bet Duitscb I bestuur de Belgiscbe onafhankelijkheid kan I bedreigen, beeft de Brusselsche Balie post I gevat. itisschien geldt bet van Duitscbe zijde j ten niisverstand, een verkeerd begrip van de I r«chten, welke mogen uitgeoefend worden | door hen, die een gebied bezetten. I Men kan slechts wenseben dat bet opge-I nelderd worde, maar dan weze bet ook niet | ('°or middel van bajonetten, want het wapengeweld past niet bij de waardigbeid I v,an recht. | .In zijn pleidooi wordt door den beer Théodor de waârde betwist van de Duitscbe I debeten op rechterlijk gebied. [ i , e eerste rechtsgeleerde op wiens oordeel i pj; zich beroept is de bekende Duitscbe i junst P. Laband, die betoogd heeft dat volons het nieuw recbt, tijdens de bezetting I / instellingen van bet overwel- igd gebied blijven be9taan, en bet slechts ce nitoefening van de politieke macbt is, I e overgaat bij hen, die bet land be-zetten.Deze grondgedachte werd stipt nageleefd, ,sn het Duitsche leger in 1870 Elzas-Lotha-I bezet hield. Het koninklijk besluit ai* 21 April 1870 bepaalde inderdaad, dat 6 ^vetten van het land op burgerlijk gebied 2°uden in voege blijven. i ®n eerste poging om aan die opvatting fA r ^ ^ werd gedaan op de kon- we?ke -n Brussel gehouden le* waar bebben de verscbillende vAgee,nngeû ontwerp over de gebruiken îiiet i^1°or^°?' <îat toen opgemaakt werd, ^j^achtigd, maar men vindt er de g-01 S^achten in terug, welke door de aagsche konferenties van 1899 on 1907 be-^Id vrerden. litiff0? iVerc^ ^.00r a^e mogendheden de bepa-ten , dat zij die een land bezet- s; ' j ivaar het onmogelijk is, de be-di-ron 6 van moeten eerbie- Was beer Théodor in yr riever|- aan de beer en Von Bissing en âin3"?' g«TOMn had. i rnrol- ? in dat opzicht een wel- Itccu '11 • ~e^00S> •da.t alwie den zin voor bet nieb verloren beeft, ontroeren zal. KyoQt<3 Duitscbe Jegerataî zelf beeft de B tusscbenkomst in de wetgeving van bet bezet gebied uitdrukkelijk bepaald bij bet ge-val van oorlogsnoodzaak. De beer Théodor verklaart niet te willen onverbiddelijk zijn, en zelfs aan te nemen dat op burgerlijk gebied wetten uitgevaar-digd worden, in uitzonderlijke gevallen en waar bet volstrekt noodzakelijk is, maar verder kan niet toegegeven worden. Hefc Duitscb dekreet van 10 Februari, waardoor de bevoegdbeid der recbtbanken veranderd en de verdediging afgescbaft wordt, is een omAventeling op rechterlijk gebied, welke inbreuk maakt. op de Belgiscbe onafhankelijkheid. De rechtbank van eersten aanleg verliest een bevoegdbeid, welke baar door de Belgiscbe wetgeving toegekend wordt; al wat de buurkontrakten betreft wordt, zooals men weet, voor den vrederechter gebracht, bijgestaan door twee bijzitters, gekozen onder de eigenaars en de liuurlingen, terwijl de advokaten voor die op een zoo zonder-linge wijze samengestelde recbtbanken niet eens mogen pleiten ! De heer Théodor wijst op al de misbrui-ken,welke uit een dergelijk stelsel op wette-lijk gebied voortspruiten, en teekent verzet aan tegen de vernedering, welke ganscb de advokatenorde treft. ,,De drang naar onafhankelijkheid en vrijbeid", verklaart bij, ,,ia bet, welke de Balie buiten baar wil om, vooruitstuwt in het uur des gevaars, die baar doet spreken wanneer de volkeren gebukt, onder de ijze-ren hand van den meester, zwijgen en ont-moedigd zijn, die haar vol fierheid doet ver-rijzen, wanneer het gevaar dreigt en het on-weer nadert. Mogelijk kan men deze instel-ling niet lief hebben, maar eerbied is men baar verschuldigd. ' ' Overigens is de Haagsche konventie voor aile onderteekenaars gelijkmatig verplich-tend. De handteekening van den Koning der Belgon beeft dezelfde waarde als die van den Keizer van Duitschland; beiden mogen zich in dezelfde voorwaarden op de konventie beroepen, en het is niet aan te nemen, dat men aan hen, die een land bezetten, toelate de bepalingen der konventie naar eigen willekeur uit te leggen, ook waar men de noodzakelijkheid te beoordeelen heeft om van een grondgedachte af te wijken. Het Duitsch bestuur beweert dat zijn de-kreten van 3én en lOen Februari door de omstandigheden gewettigd worden. Al de beweegredenen, welke de heer Théodor in dat opzicht te berde voert, bewijzen, dat die noodzakelijkheid niet bestaat. In onderhavig geval vraagfc het Duitsch bestuur de medewerking der rechterlijke macht van België in verband met zijn dekreet van lOden Februari. De rechterlijke macht van België is be-voegd om na te gaan of er daartoe aanlei-din^ bestaat. Volgens het openbare Recht van België heeft de rechterlijke macht naar den geest der grondwret de bevoegdheid om over de wettelijkheid der koninldijke besluiten te oordeel en. Maar hier geldt het geen Belgische wet en, wel een dekreet waarvan de kracht moet uitgaan van een internationale konventie-, welke aan Duitschland en België verplich-tingen voorschrijft. Tegenover hefc vreemd gezag vertegen-woordigt de Belgische rechterlijke macht niet alleen een gedeelte van de Belgische souvereiniteit, maar gansch de natie, waarvan zij de rechten te behârtigen heeft. De uitvoerende en de wetgevende macht behooren voorloopig niet meer aan het Belgische volk, maar krachtens de internationale konventies beschikt het nog over de rechterlijke macht. Wordt die rechterlijke macht door het Duitsch bestuur onder voogdij gebracht, dan kan daardoor een twijfel ontstaan over de onafhankelijkheid zelve van België. ,,Wij zijn niet ingelijfd. Wij zijn niet overwonnen. Hefc vaderland blijft bestaan; meer dan ooit zijn wij het met hart en ziel verkleefd," verklaart de heer Théodor in zijn slotwoorden en ons dunkt dat wij zijn stem hooren beven, waar hij er aan herin-nert, dat de zonen van den voor^itter der Rechtbank voor de vrijheid van België strij-den, terwijl zijn eigen zoon aan het front is. Waarom wij dat ailes hier schrijven? Om-dat het ons ook voorkomt dat waar een Belgisch advokaat over het vrije woord beschikt, hij insgelijks moet denken aan zijn konfraters, die in het land bleven, en zijn eerste plicht hem gebied de stem te verhef-fen, opdat geen enkel geweld het stilzwijgen zou opleggen aan zijn stafhouder, die enkel gesproken beeft zooals zijn gôweten het hem voorschreef. Dat zou overigens het standpunt zijn van aile advokaten, tôt welk land zij ook ioehoo-ren.Mr. J. HOSTE Jr. jVASCHRIFT. Woensdag lJf. April, om 10 ure van den ochtend, zal een Vergadering van Belgische advocaten plaats hebben in het Hollandsch Koffiehuis — GroenmcurUt 29, (eerste ver-die-ping), te 's-Gravenhage. — Hiermede wordt een zeer dringende opi'oep gedaan om het eensgezind optreden en de algemeene aanwezigheid te behomen der tlia/ns binnen Nederland rertoevendc leden der Belgische Balic.i i Kleine Kroniek. Rembrandt en Duitschland. Het militaire vraagstuk. In nummer 12 van jaargang 191o van ..Der Do ..Daily News" resumeert dit vraagstuk Ivleine Blaue", volk&hlad, verschijnend te als volgt : Berlijn, lezen we in een artikel van Hoch- ,,Twee dingen zijn er, die wij niet weten: Kultur deze plechtige woorden : ,,De natie van ' eerstens in lioeverre de Duitsehers hun leger Goethe,, (Schiller en Jvleist ; Kant, Schopen- ; aan het westelijk front kunnen versterken, hauér en Nietzsche; Bach, Mozart, Wuyver, ' zonder hun in bet oosten opereerende krach- Durer, Rembrandt en Bochlin, heeft het niet ten te zeer te verzwakken, en tweedens welke noodig vreemd goed te stelen". Of onze Hol- de superioriteit is, welke men noodig zal heb- landsche vrienden zich goedsehiks Rembrandt hen om de Duitsche Jinie in het westen te zullen laten ontnemen, gelooven we niet. lui breken. Op het oogenblik is het eenige, dat wij lietzelfde stuk wordt er van Shakespeare be- kunnen verklaren : dat de omstandigheden den. weerd : ,,Dasz die Englander Shakespeare vér- ; Geallieerden in het westen veel gunstiger zijn loren, die Deutschen ihn gewonnen liabeif'. ! weegt". Na den Pruisischen Rembrandt dus ook de Het is zoo vreemd niet, dat wij meer ver- Teutoonsche Shakespeare! Ze rooven niet al- trouwen stellen in de beseheiden uitlatingen léén de kunstwerken van de landen die ze van dit Engelsche blad dan in de snorkende doortrekken .maar wenschen ook de kultuur artikelen der befaamde Duitsche pers. van de gansche wereld te monopoliseeren.... Rembrandt draait zieli in zijn graf om. 0e kathcdraa, van Metz, n k h I11 ,,L'Eclair de l'Est" staàt de volgende, , , BarD^arsciin®ia- voor kunstenaars en kunstminnaars veront- Dit wrakend noord weerklonk onlangs m den rustendo tljdi„g te lezen: Diutschen Rijksdag. ..Or» liet oogenblik worden ondergrondsoli.) De _ sooiahstisehe afgev-aardigde Ledebrar W6rkœ onder de kathedraal van nitge- sprak m die roenge zittmg eene redevoenng voetd- Hoe wij er aclitev zijn gekomen, zullen mt waann hij o. m. zegde: wi.j niet zeggen. Het is van belang, in onze heeft het wachtwoord gegeven: uji inliehtingen nimmer een naam uit ingelijfde strijden tegen het tsarisme. Als gij dat werkeli.ik pr0vmciën of overweldigde streken te men- mit ten uitvoer brengon, dan moet gij «il «• gen. Het zou het aaiwijzen van een dacht- begmnen tliuis aanvangen eu aile isaris;nclie offe,. aail de Teutoonsehe barbaarschheid zijn strekkingen in de Duitsche politiek nalaten. ik ,,Die werken, verklaart de Duitsche over- onderschrijf gaarne ailes wat tôt lof \an ons heid, hebben den bouw.van een centraal ver- dapper leger en zijn aanvoerders is gezegd en warmingstoestel ten doel. geschreven, maar ongelukkigerwijs toont bet ,,Doch de Metzenaars zijn zeer ongerust; Duitsche legerbestuur. het op pers te legereom- zjj meenen, dat de onder hun geliefde en ver- cando, met zijn politieke werkzaamheid, dat eerde kathedraal bewerkstelligde ondergravin- liet geenszins op dezelfde hoogte staat. rlet is g€n geen ander doel hebben dan mijnovens te j u bekend, dat opnieuw Russische troepen bij plaatsen, teneinde het prachtige gebouw in Memel over onze grens zijn binnengedrougen. (|e te doen springen op den dag, dat j 'Daarop heeft het opnerste legercommando_bç- Hetz weer Fransch zal moeten worden." kend gemaakt, dat voor leder coor de Rus- Het is mogelijk, het is zelfs zeer waarschijn- : sische bonden verbrand dorp ot landgoed d r i e Iijk- wie acht op het oog61ibiik het overbescha- ; Russische dorpen en landgoederen m Diana vingsleger te goed om zelfs de ergerlijkste ! zouden worden gestoken. Ik was ontzet toen daden yan Tancja]ism6 te plegen? ik dit verriam." _ Verscbillende leden der. sociaal-democratic,che . partii riepen dan : „Dat is barbaarsohheid.'' H^n rooverijen. E11 als wij Belgen. of onze bondgenooten Ergens lezen wii : van Duitscbe barbaarscbheid spreken, dan lie- ..Het Beiersclie nationale muséum is liet weren de Pruisische bladen dat wij lasteraars Jewus komen leveren dat sommige officiereii, begiftigd met waren kunstzin, aan de musea ' " van het land denken, terwijl zij strijden. Handelt een eerlijk man aldus? , Beiersclie officieren, die zieli aan het wes- De redevoeringen van den Keizer van terfront bevmden, hebben als g.ft een prach- i il ' tig steenen madonna-beeldje uit de vijftiende Duitschland zijn sinds lang wereldberœmd e^w gozonden/> wegens hunne verregaande naïviteit en an- Neen, het is geen blad uit een vijandelijk d-ere dergelijke hoedanigbeden. land, dat op smadelijk ironische wijze van dien Nil heeft hij wederom het woord gevoerd rooversbuit gewag maakt — het is het ,,Ber- in Russisch Polen, — en weet ge wat bij nu liner Tageblatt", dat prat gaat op de hemel- beeft uiteevonden ? Officieel hee*ct bij tus- tergende langvingerigheid zijner landgenoote- schen zij ne bondgenooten niet alJeen Oos- lijke landsvei-ded.gers! Wat bbjft er; nu m s , .., TJT ... j tt 1 ^ A/To tyioov hemels naam over van de schijnheihge jam- tenrijk-Hongarie en de Halve Maan, maar m6rklaoht >)Het is nist waar» der 93 Duitœhe ook... God gerekwireerd. professoren, geleerden en kunstenaars? Arge- ,,Wij Pruisen, zoo zegde bij, zijn hefc ge- ]oos dœn thans de huitebeloerders zelven de woon, tegen een vijandelijke overmacht te duidelijkste bekentonissen ! strijden en te overwinnen. Daarvoor is noo- dicr' hefc vaste vertrouwen 00 onzen grooten Italie surveilleert Oostenrljk geduldig. Bondgenoot daar boven, die onze recbt- Men meldt uit Washington aan do ,,Moni.ng V 1 val 1,<. Post", dat de ,,New-Ttork Sun" van haar cor- vaardige zaak met de overwinmng zal be- ^ te ' Home volgende telegram kronen. heelt ontvangen: In die merkwaardige rede komt nog net ;TJit een bron, die ik niet mag vermelden, volgende voor: Jieîj ik positieve bewijzen, dat Italië niet voor ,,Wij bebben één ding voor op onze einde April aan den oorlog zal meedoen. Italie vijanden: zij hebben geen parool ; zij weten is niet van liouding veranderd; het stelt zijn niet, waarvoor zij 6triiden en voor wie zij tusschenkomst uit tôt den dag, waarop men zich laten doodschieten. Zij dragen den venvackt Constantmopel door de «^heerden i -u bezet te zien, misschien met medewerking van zwaren ransel yan het booze geweten. dat Ru en'Hongariie voorgoed betreden door hun een vredelievend volk deed overvallen. de Eussell) 200dra de Karpathen eenmaal over- Wij rukken echter tegen den vijand op met sdu-eden zijn. den ransel van een licht geweten." ,,Do retien van dit uitstel is de mogelijk- ,,Zij bebben geen parool"... Wat zegt ge heid, dat Oostenrijk, Duitschland loslatend, daarvan? naar een afzonderlijken vrede dringt. Men herinnere zich dat diezelfde keizer „Dezo gebeurlijkheid sehijnt een weii'g >çj- in 1911 te Aken aan den militairen gon- af mettemm wijdt men er een «BWge i t 1 *l. ci- aandaent aan. verneur der provincie Luik gezegd beeffc Lodovico Ariosto sprak van ,,1'incogaito dat hij niet begreep waarom België zijn le- campion" gertje versterkt bad... ,,Nooifc zou Duitsch- land bet onzijdige België aanvallen: België Man hat geschossen! kon een onvoorwaardelijk vertrouwen heb- 't Gaat er dikwijls zonderling toe in de we- ben in Duitschland " reld. De Duitscbsrs die Leuven in brand sta- Ernstigo Belgen, groote dagbladen, Waar- onscki.ldigen fnsilleerdcn, hadden over- tusseben de Patriote", beriSpen zieb zelfs ^^t op die keizerlijke woorden om hunne mm of branden en >t moorden gegaan. ;t Was genœg meer anti-militaristische neigmgen te ver- er een meende een sehim to liebben gezien recbtvaardigen. of daar bsgon me 't lierve levenl Het toeslaan En nu komt diezelfde keizer met de ver- van een deur was voldoende! klaring af, dat ,,Duitschlands vijanden geen En dat we hier niet overdrijveu bewijst de parool hebben" volgende gebeurttenis, die zeer ernstige gevol- Is het niet treurig voor ons, ondermaan- 86n ^ k.,mn"1 hel>I>,Cn- Te,Herentha!s 1 , v n®, ' t , , er omstreeks elf uur 's avonds een vervaarlnk Bcte stervelmgen, dat een der hoogstetaan- rucht hoord Dadelijk de in wa^ de menschen van huicbelan] moet besebul- staando wacht opj andere wachten werden digd worden ? verwittigd en daar ging het op een draf naar de plaats des onheils, waar er op z'n minst een Weeral de Pascha! paar dozijn moffen werden afgemaakt. En de Aïs ge er nu nog aan uit kimt! i j een- krijgshaftige wacht omsingelde het huis, be- voudige véraohterde menschjes met ons infe- hoedzaam trad men binnen met gewapenden rieur verstand snappen er niets meer van. Die revolver en men vond, ja men vend... de meid Von der Goltz reist en maakt uitstapjçs. als van den heer S., die heel vreedzaam de matten waren het de liefeli.ikste aller liefelijkste tijden. aan het uitkloppen wasf Nu is hij weer te Weenen, waar hij den ouden — Frans Jozef troost en hem paait met zoete Het faoerUe. woordjes en l>eloften van een sultanaat, er- In de omstreken van Gent komt een Duit- gens bij een nog te ontdekken Negerstam aan sche onderofficier op een pachthof geloopen. den Noordpool. Het sehijnt dat het ook wel Ruw en bot roept liij : „\VapensP Hebt gij in zijne Hoogheids bedoeling ligfc even nog een geene wapens meer?" 't Boerken, een van onze kijkje te nemen ie Konstantinopel ! Dat hij slïmme Vlaamsche boerkens, beziet den man zieli maar haast, want hij zou bedrogen kun- beteuterd : ,,Wapens, Mijnhteer? Ja, ik geloof nen uitkomen. Hij mag zich wel eerst eens dat mijn zoon nog een geweer heeft." goed inlichten of de halve maan soms niet on- ..Wat, een geweer!", schreeuwt de officier, dergegaan is, gedurende 'zijne koi*te (lim, hm) ,,Waar is hij, dat ik het hem afneme." afwezigheid uit het rijk der zeven hemelen. ,,Mijnlieer", antwoordde het boerken be Oppassen is de boodschap, Pascha, want daar leefd", hij moet tegenwoordig al de kanten van liggen wolfijzens en schietppweren en de Tur- den Yser zijn ; hij is soldaat bij de Belgische ken zouden u soms uit innige dankbaarheid troepen; als gij al ginder eens' passeert kùnt gij voor bewezen diensten, poste restante, naar den liet hem maar gerust afpakken." zevenden zolder kunnen zenden, om wat te be- 't Onder 0 f fi c ier ke was weg 'ijk weggcvaa gd. ( fconien yan uwe kultur kri.igskunde U »—^w En Vlaamsche Held. Hoe pastoor Jan Bernaerts zijn Eerekruis verdiende. Vele. Vlamingen kennen den overtuig-den, moedvollen Vlaamschen ptriester Jan Bernaert6, een der kranigste figuren onder onze jongere Flaminganten. Ik lieb hem voor jaren aan 'fc werk gezien als Vlaming en — ofschoon door politieke overtuiging van hem gesebeiden, — steeds heb ik hem bewonderd 0111 zijn gloeiende liefde voor Vlaanderen, zijn onvermoeibare werkkracht, zijn onverschrokken taal die niemand spaart die, naar recht en rede, een geese-ling verdienfc. Hij is een Antwerpenaar, een inboorling van de Paardemarkt. Als student reeds bezielde hij zijn medestuden-tèn voor den Vlaamschen strijd, en nu bezielt hij — als aalmoezenier —- onze solda-ten in den kamp tegen den Duitschen over-weldiger. Het tweefcalig weekblad de ,,Stem uit België" deelde den volgenden brief mede. geschreven door een î.ergeanfc van hefc Belgisch leger, die pastoor Bernaerts niefc kénde... voor dat hij hem aan 't werk zag te midden der barstende bom-men : ,,Het was den 2ô September 1914. De Duitsehers lagen in bet bosch van Buggen-bout en werden hevig aangevallen door onze troepen ; zoodôende, als dat wij den avond van den zelfden dag meester waren van Opwijck. De Duitsehers waren alzoo verplicht groote legermachten doen terug te komen die naar het zuiden op weg waren. Den zelfden nacht, hadden zij reeds talrijke versterkingen bijeen gebracht en werden wij op onze beurfc aangevallen met den grootsten spoed. (omdat hunne ver-bindingslijnen in gevaar waren), en den 27 September waren wij terug gedreven uit Buggenliout en namen wij intrek in onze loopgraven, voor het bosch, niet ver van den ijzerenweg. Wij waren blootge6teld aan een ongelooflijk hevig kanonvuur. Wij werden bijzonder beseboten met ,,obus brisants" en j,groote sclirapnels" ; de eersten vielen ge-stadig in onze loopgraven, ailes vernielende, zoodat onze positie onhoudbaar werd. De Duitsehers waren er toegekomen, mitrailleu-zen in de eerste lijn huizen te plaatsen ; en nu werd onze toestand hachelijk, temeer daar dé reservetroepen die onzen aftocht moesten beschermen, zelf reeds opgebroken hadden, verplicht door het hevig kanonvuur. Op dien oogenblik, greep er een niet al te wel geregelde aftocht plaats, zoo-doende, dat wanneer wij al veclitende tôt een zeker punt waren gekomen, het hoogst tijd werd de troepen te liervormen... en deze lastige taak deed de aalmoezenier van een onzer regimenten. De aanval was zoo plots en de vijand in zoo groote overmacht, dat het oogenblik nakend was, waarop de état-major en wij zelf gingen omsingeld worden. En wat doet de aalmoezenier1? Hij neemt een geweer, zwaait het boven bet boofd. loopfc naar het vaandel, dat de moedige vaandrig lioog houçlt en verzamelt een 200 tal mannen, hij zelf is gekwetst in hefc aangezicht. Heeft hij een kogel door de wangen gehad? Ik weet het niet! Doch ik zie het bloed loopen van zijn gelaat. Hij vermaant zijne 6oldaten... Hij ademt diep, werpt de scljouders achteruit en met eene stem, die gansch het vernielingstooneel overbeerscht en bedwingt en als aan den storm 6chijnt te gebieden, heft hij den zang van ,,'Den Vlaamschen Leeuw" aan, en o! wonder. Luisterfc, bet lied gaat van lippen tôt lippen. Allèn tôt den laatste zingen uifc voile borsfcl... Zij zullen hem niet temmen Zoolang de Leeuw kan klauwen Zoolang hij tanden heeft! ,,Neen! zij zullen hem niet temmen!" i want gestadig komen mannen zich rond het | vaandel scharen. Wij hadden vele gekwet-sten, doch de aftocht gebeurde in voile orde lang6 den ijzerenweg. En het vaandel was gered ! Oh ! brave aalmoezenier ! Wat waa-rt gij groot op het oogenblik waarop gij gansch deze massa soldaten in uwe handen hield. Ja 1 uwe figuur is weerdig gebei-teld en op doek overgebracbt te worden, als toonbeeld van mannenmoed en vurige va-derlandsliefde."Pastoor Bernaerts heeft — tôt belooning van deze en andere daden van onverschrokken moed — een eerekruis ontvangen. Elisabeth. Heiligc 'van Thùringen — Koningin van België bij haar beeltenis als Liefdezustcr. Ik zie zoo huivrend droef Uw zachte oogen Om 't groote leed, Dat in Uw reine ziel het mededoogen Opbloeien deed. Ik zie Uw teere leven vroom aanvaarden De donkre smart, Die in een leedvol denken stil bewaarde Uw heilig harfc. Er is geen wonder heerlijker te noemen In lijdensnacht, Dan van die stille Heil'ge, die in bloemen De Liefde bracht. Oosterbeek. TONY DE RIDDER. Een woord tôt onze Medewerkers en Lezers. De toenemende bijval van ons blad is o?is een ?nachtige aansporing om steeds en steeds meer onze dierbare VLAAMSCHE STEM in aantrekkelij kheid te doen toeriemen. ( Met oprechte vreugde dan kumm-en wij al onze Vrienden aankondigen9 dat wij nage-oweg elken Zondag met een of meer ittustra-ties zullen verschijnen ini den aard vam deze onzer beide succcsvolle K oning- Albert -nummers; illustraties van actuecl of van meer algemeen belang. lets a-nders: Ons blad wil niet afbreken met de ovtr-levering der feuiUctons. Twee nie,uwe. reeds liggen op onze tafel klaar, waarvan wij r.r reeds eeneri hebben aangekondigd, namelijk DE ^ ONBEZONNEN RECJITER, het boeiende werk van den gevierden Vlaamschen schrijver LODE BAEKELMANS. Edoch, de VLAAMSCHE STEM wordt zoo mild door de schare harer medewerkers begiftigd, dat wij ons genoopt zien aan enkelen h/imner somtijds een gedeelte ,,Onder de Schreef" af te staan. Om een du-bbele reden doen we dat gre-tig! Ten eerste, omdat het on-s mogelijk malien zal te voorkomen dat onze voorraad kopij hvlpcloos aangroeicy wat ontstemminig en ontmoediging Icani veroorzaken bij diegt-nen onzer Vrienden, die hun zoo bereidwil-lig wer\ niet zien publieeeren. Ten tweede, omdat het verschijnen van zoo menig ger'eed liggend stuk, vaak te om-vangrijk om ,,boven de schreef" opgenomen te worden, ter zelf der tijd het belang van ons blad nog zal vermeerderen, nog rijker lectuur vtrsclmffen zal, en de afv.isseling van den geheelen inhoud van de VLAAMSCHE STEM nog in een aanzienlijUe mate zal doen toenemen, Boven de schreef zwllei: onze gewone rùbrieken doorgaan, als daar zijn: Letter-kwndige Kroniek van André de Ridder, Tooneelkrônick van denzelfde, Oorlogs-bibliografie van Mr. Frans Wittcmans en anderen, Korte vertellingen van Mies Kie-vits, Iîenri Veusken-s, Edmond Schorre-mans, A. de Bever, Angellus, enz. De^e reeks zal zich voortaan aanvullen, met nieuwe rùbrieken, onder andere Muziek-kroniek van v. d. S., een W e t enschappeîij/ ke Kroniek van Dr. Gunzburg en meer andere. Binnenkort zullen wij ook openen een allerbclangrijkste reeks interviews, met de grootste ingenomenheid aan de VLAAMSCHE STEM afgestaan door vooraanstaan-de mannen in Nederland over vragen van hoogste àctuallteit. Onze ervaring leert ons, dat onze inspam-ni/ng zal beloond worden door een dagelijks toenemende toewijding en mede-mspannving vamwege onze lezers, abonnenten, medewer-kers vrienden. ^ % mu Duitschland van d© wereld afgesloten. Door do Engelsche blokkade verliest Duitschland 4170 millioen mark op zijn invoeren, 370S millioen mark op zijn uitvoeren. Het verbruik van de meest noodzakelijke îuwstoffen der Duitsche industrie ovortreft de heelemaal onvoldoende voortbreiigst. Petroleum Nifraten Productie 125.000 Nihi! Verbruik 1.055.396 785.000 Rubber Koper Productie Nihil 37.445 Verbruik < 15.600 223.741 Duitsclila-nd's invoer bestaat voornamelijk uit grondstoffen en uit voedings middelen (84 % van zijn totale invoer) en het voert uit, artikelen in zijne fabrieken vervaardigd (64,6 % van zijn uitvoer in 1912). De stilstand van den invoer staat voor Duitschland gelijk aan stilstand van zijn han-del en nijverheid. De Duitsche afzetgebieden zullen een gemakkelijke prooi voor de geallieerden worden. En do vermeestering der Duitsche afzetgebieden over de wereld, staat voor de geallieerden gelijk aan de sluiting der Duitsche markt. De Bundesr&t heeft een maximum-prijs vast-i gesteld voor rogige. graau, gisfc en zemelen. Pr. in Berlijn van 1000 Ko.: (1912 M. (1914-M.) Roggo 186 220 Graau 217 260 Sinds 1 November is het voorschrift, dafc tarwebrood 10 % rogge mag bevatten en het roggebrood 5 % zetmeel. De toevoeging van izetmeel aan brood is tôt 20 % toegestaan. (,,Kolnische Zoitung,,, 29 October 1914). De groote molens aan de rivieren staan stil. Men maalt in kleine molens (,,Kolnische Zoitung", 29 October 1914), hetgeen grootere on-kosten met zich brerigt. Seheepvaartbeweging in de twee vooi'naamsiQ Duitsche Jiavens. Binnenkomende schepen, Aan tal schepen. Tonnenmaat. Hamburg ... .. 15.735 12,961.255 Bremen 3.761 1.994.122 TJitgaande schepen. Aantal schepen. Tonnenmaat. Hamburg 17.636 13.176.560 Bremen 3.612 1.957.458 Op dit oogenblik nihil. Vanaf Augustus 1914 is do Duitsche handels-vlag gelieel van de wereldzeeën verdwenen. Duitsche invoer in New-York. Juli 1914 11.163.543 dollars Âugustus 1914 5.269.319 — ^September 1914 .L413.,793

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.