^g^jggfï§OTi Nsnae /Z8Haig e Outil 191er S Cents vËrcaaN!(^5^^^ # v* EENQ f\A C. HT MAAKT 00 A C HT ' BEDflCTIEBUREEL : XALVERSTt'AAT 64, AMSTERDAM. - TELEF00N No. 9922 Noord. Di Vftamsche Stesi vsrschijnt te Amsterdam elken dag des morgens g. vier bladzijden. Aboniiementsprys. by vooruitbefcaling : _ Voor Holland en België per jaar / 6.50 — per kwartaal / 1.75 — per thaaild / 0.75. Voor Eugeland, Frankryk en buitenland dezelfde pryzen, met ver-hooging van verzendingskosten (2^ cent per nummer). Hootdop&teBBei* : Mr. ALBERIK DESWARTE Opsiefraatl t CYRIEL BUYSSE — RENE DE CLERCQ — ANDRE D£ &3DER ■ ' j |_- _ ' - " ' - - ■ - — Yoor ABONNE31ENTEN wende men zich tôt de Admînîstratïo van hat blarf. KALVERSTRAAT 64, AMSTERDAM. - Te!. N. 9922. Yoor AANKONDIGINGEN wende men zich tôt de Administratie van de VLAAMSCHE STEM, Kalverstraat 64, Amsterdam. — Tel. N. 9922. ADVERTENTIES: 20 Cents per regel. KÛRTE 1NHOUD le bUdz ij de: Vlaanderen (II). — Gabriel Opdebeck. Kleine Kroniek. Weten&chappelijk Niéuws. — F. van Ostaeyen Gebroeders. — René de Clercq. 2ebladzijde: Uit het Vadèrland. Van den ïser. Grenskroniek. Van den slag bij Yperen. Fit, het Staatsblad. Lente (9). — Cyricl Buysse. 3e.bla.dz ij de: J)e Europeesche Oorlog. Telegrammen en Berichten. De houding van Roemenië. [ Belgische ècliool van Amsterdam. | 4 ç b ] a d z ij d e : Voor de Uitgewekenen. 1 Uit de Karapen. Hollandsch Nieuws. Weekbladen. . . . Koningin-Elisabeth-viering. Officicole lijs-t van Belgische soldaten, krijgs-gevangen in Duitscliland (8). —mm Vlaanderen. II. Me(. 'Schooner dian al de rijksbé maanden, dîe zich vlechten in den tijdkra-ns der eeuwen, is Mei in Vlaanderen. .Mystieker dan Win-ter, met zijn ij le vrachten van puren sneeuw-Uoei, levensvoller dan Zomer in zijii bar-rende gloriën van zonnefestijnen, weemoe-oiger dan Herfst met het kopergoud van traag-stervende vergankelijkheid, is Mei, âls Vlaanderen, heteeuwig liopen, het kleur-j rijke bloeien, de opétanding, het eeuwig geloof en der schoorièn Tevenslied. Als twee téere armen van liefdesvrouw, die zicli strckken naar licht en zonne, zoo staat daar Mei in de Vlaamsclie landen, en breidt heur veiiangen open in grootsche heerlijkheid van al maar wit en rozen bloei-zang. •Jaar lia- jaar hebben wij het leven zien oj-engaan; jaar na jaar s tond .de aarde in geweldigen bloei en droeg der zcnne gouden poeieri'ng in 'fc stralende luchttrillen. En in dieu forschen groei van waE daar werd en •teeg uit den doode met) lioht en bloemen, Uoesemae de kraohtige doening der geboor-t»> in den persenden drang der rijke sap- pen... , Dagen en nachten, zonneuchtends en dèemeteravonden, oorlog en vrede wentelen in de eeuwigheid, en brengen hun wisselend vee en blijheid in den groei der levensdin-§en. E-n altîjd brandt er zonne, aitijd klaart er lichfc, aitijd werkb de Natuur met staag gcduld aan heur bouwend scheppeu, waar wenschen sclireien en lijden, waar een God de doornkroon droeg e.n driemaal yiel onder t schreinend wee onzer zonden. Het is Mei in Vlaanderen. Waar de daad Va-n tyozen vijand kathedralen en groot-?wie bouwen tôt bloedend puin verwoestte, ^îar zijn scbendende hand het Allerheilig-«« bezoedelde en -wierook-walmende, vroom-dwote kerken omschiep tôt vunzige stallen, , ar schiep Mei het wonder, daar hebben ae boomen hun vlaggen ontplooid, daar pan de forscbe standaarden, groen van lentejeugd, opstuwend uit den Vlaamsehen grond-hoiu breesden kop en huu machtig gebaar van stoere levensvollieid. Als een K'-eet., als het willen, bovenmaohtig, der ^'innende hoop. Daar liggen de stille graven, van helden daar rusten in den weemoedvollen | wd de braven, en daar heeft een bloeiende .■ Selegd om hun krnis, die wit zijn 6ere, Dl(>2sem ontzwachtelde uit hun rein . edel bloed... ^ ^6ur eu "^rooe geluiden, als '.>11 en openbreken, en leeuwe- zat v^n zonne neertuimèlen van uit rn °T6 W^V^teia, heeft Vlaanderen'a g uwen betreden met heur rilde-ranke z<oet-i en de wereld gebracht heur vrijde zon- \^pten en heur bloeiende herrijzenis... * * * ■ v0lllaanderen ^an<^ ^er gro°te, kleur-\-T_e> ,wariïi® schoonheid; Daarom is voor anc*©ren de Meimaand zoo vol glorie -en l«Yenfni?'U^r0€^' omdat wij, als volk, »«si.n T'1?'in œn 0Pgalls naa'r jg, llJKe ,wedergeboorte van ons ras. ■sta'ac-L,!S jaar iiebben wiJ g©arb«i<i met I/enfû° a n aan voorbereiding van deze aan ^eemdo sappen hebben wij stil- ef niant ^ onzen grond, alvorens wij voila u .^n Z01l<^en ^en grootschen boom der 8eS,nLeU?<i'0,,die 2'in een;t,e '"'orfcel<!n hart, An. v U1 ^rme liefde van ons licht rlp/i,0^1^ gedragen hebben in het - aefûoogSte _zjfilgvreùgd3( Nooit hebben wij gedacht dat deze opper-ste Katuurkracht wortelen zou in het bloed der Ylaamsche kinderen. Daarom is zij heilig ; door dat bloed wordt gekocht de losprijs van ons volk, hetwelk zijn Lente viert en zijn bloeiende Meie in den geweldigen strijd tegen den overwel-diger.Nimmer heeft het Vlaamsché volk een vreemde overheer^hing geduld. Eeuw na teuw, jaa- na. jaar heeft het gestreden voor het zelfbehoud van zijn rechten en van zijn vrijheid. Of het was tegen Frankrijk, Oos-tenrijk, Spanje, Duitschland, tegen wie of wat ook, aitijd is het opgestaan om te win-nen wat is recht en'te vechten, in nood en dood. in strijd en leven, yoor een winnend zelfbestaan. Het heldhaftig verwéer aan den Yser, de offerbegeerte van zoovele sclioonc jonge ir.ànnen, die hun leven gegeven hebben voor dat 1 and hunner eenigo liefde, de trots en de hoogmoed van degenen die bleven in 't Vaderlarid en die onder de verdrukking van den Pruis, hun fierheid weten hoog te hou-den als een blije vaan in wap'perenden zo-merwind : dat ailes is het gevolg der taaië volkskraoht, die zoo lange jaren sluimerde, en nu opengebreken is in deze bloed-bloeien-de Meie, waar brandçnde kerken en laaien-de gouwen hun roode bloemen hebben open-ge.^reicl in het licht van den goudjçn hemel. De Vlaa'mrche bewegirg, de fitrijd om de rechten van het hoogste geestèsleven, het-v.elk zich uit in het levende woord, in de taal, de m oe d e r t a a 1, is de heohts^ grondslag voor dir onafhankelij'kheid onzer ratie. Zonder die strijd, zonder dat ontwa-ken en bsgeeren naar ontwikkeling en schoo-nere uitdrukking van ergen wezen, ware <>ns volk verloren en hadden wij ons. geechaaind in deze dagen, voor zijn krachteloos verweer en zijn goedlaksch aanvaarden eener vreemde dwingelandij. Dat het zoo niet was is ten grootsten deele, te danken aan de Vlaàmsche beweging, die. het volk opgeroe-pen heeft voor het recht, voor het zelfbehoud van zijn stam. Wie na den oorlog, als het' weer vrede zal zijn in ons lantjeke, en aïs Mei zal bloei-en, wit en zangenrijke, wie zal dan den moed hebben ons volk zij ne eigen rechten te wei-geren en te spreken van de Ylaaansohe domlieid en de VTaaînsche boerschheid ? Het, ware eene brandende lafheid, eén verraad tegenover de wapenbroeders, ja, Het ware de ontkenning van dezen strijd, waarin de Vlamingen. naast de Walen, naast de Fran-Gchen en de Engeleclien 6trijden voor een recht, e.nkel en alleen voor de eêr der menschheid. Laat ons het niet vergeten, laat het zijn in ons harte, in de diepste overtuiging van ons wezen: de Vlaamsché bcweyivg i.s de zeJcer-ste ivc/arborç/ voor een oiwfhanJcclijk België, waarin de Vlaamsché stam zijn ontwikkeling wil voor eigcsn taal, en in de volste erken-r-ing van al zijn rechten. Dan zullen frans-kiljons, en audere soortgenooten, moeten be-grijpe-n de schande van hun drijven, omdat zij, door hun vermuilezelend optreden ons Vlaamsché volk zonden gedreven hebben in de armen van den Pruis, door in dat volk te dooden zijn opperste kracht, die het immer gedreven heeft naar de vrijheid, en het zelfbestaan. De Vlaamsché beweging heeft ons volk van die verbastering gerèd. De Vlaamsché Lente heeft in den Vlaamsehen grond gelegd de eerste, vruchtbare kiemèn van een nieuwen, arenvollen oogst, die zwaar zal wegen van saprijke volheid. ^ * En lijk Mei de maand ia, waarin de ge-loovigen komen met hun bloemenschatten tôt de Moeder Gods.. zoo wordt in Vlaanderen dezo herrijzenis geboren uit het on-wanke'l'bare geloof van onze broeders in een hooger besex1 van menschelijkheid. Hebben de Duitschers onze kerken plat-gelegd en met die kerken het uiterlijk sym-bool van het diepgewortelde geloof ; zoo heeft de Natuur, Gods schoonste openba-ring, zich gewroken over die schendende wandaad. In de boomen hebben zij geplaatst de simpele Mariabeeldjea en daaromheen heeft Mei gevlochten het groene loof en ont-stoken de witte kaarsen, die branden in den zoelen dag, in de geuren en de zangen van het vrije gel iid, met aandachtsvolle vlam... Laat ze vernielen onze kathedralen, laat zo branden en moorden in het Vlaamsché land : nocit zullen zij dooden ons geloof, het Vlaa-msche geloof, in de wedergeboorte van ons.ras, naar de blije dagen van zonne en levensvreugd. . Deze oorlog heeft <ie Vlaamsché beweging geheiliga en opgevoerd tôt de zaak van de Belgische nat-ie. De toekomst zal de oplos-sing onzer volkszaak brengen door een krachtdadig medewerken van aller eerlijkste pogen tôt de geheele en gansohe verneder-tsndsching van ons wezen. GABRIEL OPDEBELK. Kleine Kroniek. Kans op oorlog tusschen Amerlka en Duitschland. In de },New-York Herald"- lezen wij: ,.De heer Robert Bacon,, oud-gezant dçr Vereenigde Staten ' in Frankrijk. die ziclx in Europa bevondj is naar New-York terugge-gaan, aan boord van de Amerikaansche paket-boot Philadelphia". .."N'oôr zijii inscheping heeffc h ij de volgendp verklaring gedaan : ,,,,De oorlog tusschen de Vereenigde Staten en Duitschland komt even zeker aû; de .nacht. op den dag volgt. Binnen hoeveel. tijd en op' Welke wijze hij zal uitbarsten, hangt- v'ooral af van de hoeveelheid rood Amerikaansch bloed, dat de président Wilsôn in zijn aderen heeft.' Duitschland veronderstelt, dat de S-erontwaar-diging, die het in de Vereenigde Staten tegen zich heeft gewekt. minder en minder is gaan worden. Het verklaart achteloos, dat het on.-trent de zaak der ,,Lusitania" binnen een week ongeveer zal antwoorden, lietgeen een toevoegsel is aan do beleedi'ging, het Amerikaansche ' volk aangedaau. Ik vertrek met de hoop, dat président Wileon doen zal wat hij moet doen"1'. Bij velen rijst echter de vraag, wat Amerika in geval van oorlog tegen Duitschland. zou kunnen doen. Het antwoord daarop vindeu wij in .,The Financial News". ..Het is bolangwekkend. de twee tegenstrij-dige meeningen te yergelijken, die men uit over de mogelijke gevolgên van een oorlogs-verklaring der Vereenigde Staten aan Duitschland. De Duitschgezinde Amerikanen verkla-ren. dnt Duitschland Jiiets to vreezen heeft. De Kaiser weet wel, dat hij geèn proviand van de Vereenigde Staten kan ontvangen, zoo-lang het- toezicht op zee door de geallieerden niet verbroken is. Eenige koopvaardijschepen meer. behoorènd tôt de Amerikaansche vloot, constitueeren geen belangrijken facto r, in staat? om de plannen van Duitschland te dwarsboomen. Hst is onwaarschijnlijk, dat Duitschland de Vereenigde Staten zal aanval-len, daar het geen troepen dàarheen kan zen-den .Het eenige gevolg cler inmenging zal zijn, dat de Amerikaansche koopvaardijschepen dezelfde gevaren zullen loopen als dio der En gelschen of der Franschen in de onderzeesche oorlogszone. Doch Duitschland zou geen enkel voordeel kunnentrekken uit een oorlog met de Vereenigde Staten, die een ontketening van duurzamen haat zou teweegbrengen. .,De partijgenobten der Vereenigde Staten uiten zich geheel anders. Indien het land zich in den strijd mengde, zeggen zij, zou het be-teekenen, dat al zijn rijkdom, al zijn militaire en zeemacht. al zijn nijverheids- en handels activité!t op de Weegschaal zouden worden geworpen — en dit ensemble zou roor de geallieerden van heel g root belang zijn. Men moet rekening houden met de ontzaggelijke opstapeling, van beschikbare rijkdommen, die, in de moderne oorlogen, een factor van on-schatbaar belajig uit maakt. Ze zou het ere-diet der geallieerden verhoogen. Buitendien zou de zedelijke invloed van de inmenging van Amerika op de overige neutraie mogendheden .aanzienlijk zijn .in het byzonder op Holland en Scandinavie, die eveneens van ondei-zeeërs te lijden hebben gehad. Zijn medewerking v^rleenend, de geallieerden steunend met zijn crediet, zou Amerika hun taak vergemakke-lijken, onder het Terstrekken van zijn pro-ductie van oorlogsmunitie, ten opzichte waar.-van zijn industrie zoo goed is uitgerust. Dit punt is van bijzonder belang, met het oog op het tegenwoordig gebrek aan munitie. Bo-vendien zou, automatisch, het verbod om on-derzeeërs en andére oorlogsleveranties nit te voeren, worden opgeheven. Onder die omstan-digheden zou de tusschenkomst -der Vereenigdo Staten geenszins onbelangrijk zijn en zou zij het eiude van den oorlog kunnen verhaasten". Wy gelooven niet, dat er veel tégen deze la-atste ziens^ ijze te zeggen valt. En een onzer, die veel met Amerikanen heeft omgegaân-werpt de steliing op, dat tienduizenden Amerikanen, die tlians in Europa reizeii of verblyf houden, zich op slag zouden aanmelden bij de gelederen der geallieerden. .,,We are American born and-brought up and like to'see fair play àt- ail times". Een vrouw kolonel. De Dculy Xcus geeft het portret van mevr. Kokovtseva, commandeerend kolonel van het zesde regiruent Ural-kozakken. Zij werd twee-maal gewond en ontving de militaire toelage voor dapperheid. Het portret heeft iets zeer mannelijks, al mag men volstrekt niet van m an-vrouw spreken. Suzle tusschen Duitsche krijgsgevangenen. Uit Rennes deelfc men mede : ,,Talrijko Duitsche krijgsgevangenen zijn in het kamp van Coetquidam geïnterneerd ; tôt dusver hadden zij vertrouwen in de overwinning, doch bij de aankomst van een der laatete konvooien betoonden de nieuw aa,ngekomenen, die ondervraagd werdeu, zeer weinig vertrouwen te hebben in het succès der Duitsche legers. Daarop braken tallooze redètwisten los, die heel spoedig over gingen in v^stgevechten." Dat is een der symptomen van den staat van ontbinding der Germaansche ,,eenheid". Laten de Herrschaften overigens elkander maar crerust rommelen : daar zijn wij te neutraal voor om een stokje yoor te steken. Het Ingrljpen van Italie. De welbekende schrijver Hilaire Belloc, wiens artikelen over den oorlog de alge-meene' aandacht hebben getrokken wegens de strategische kennis en het diepe inzicht, waarvan zij blijk gaven, schrijft in het weekblad ,,Land and Water" over het numérieke resultaat van de tusschenkomst van Italie. Na de verschillende wijzen waa-rop de vijand zou kunnen optreden uitvoerig te hebben besproken, zegt hij: Mijn meening is,' dat welk karakter de gevechten aan de nieuwe grens.ook zullen aannemen, de vijand reeds in den aanvang de helft zijner reserves zal moeten missen en bovendien nog een vierde deel van de re6t en zich-in het ergste geval zelfs het verlies van zijn geheele reserve-krachten za 1 moeten getroosteri. Het is moeilijk uit deze wiskundige ge-Volgtrekking iets anders op te maken, dan dat het in het veld treden van Italie een zoer krachtigen invloed op het verschil in aantal tusschen de troepen van do'geallieerden en den vijand zal hëbben. Op dit oogenblik is de uitwerking veel grooter dan alleen de toevoeging van een tw-aalfde of dertiende deel — want hierop zou dat ,,vierde deel" ongeveer neerkomen. Het is bijna een zesde gedeelte van de troepenmacht der geallieerden die op het oogenblik in het veld staat en het resultaat is daarom des te grooter, omdat het deelnemen aan den strijd van deze nieuwe troepenmassa'6 het kleine getal der den vijand nog restende reserve aan mannen uitput. De Duitschers en het Fransche hotelwezen. De ,,Union nationale des syndicats hôteliers de France" heeft besloten, in overleg en met medewerking van vele afgevaardig-den en senatoren, een cai'npagne op touw te zetten, tenein.de het Fransche hc/telwezen zuiver nationaal te -maken, althans te zor-gen, dat het Duitsche element zich niet meer meester maakt van de overheerschen-de plaats, welke het voor den oorlog daarin bezat. En niet alleen wil men Duitsch hoo-ger en lager hotelpersoneel weren, maar te-vens ligt het in de bedoeling het Fransche publiek in de gelegenheid'te stellen in Fransche badplaatsen te vinden wat men vroeger in Duitsche badplaatsen ging zoeken. De ,,Temps" toont zich zeer ingenomen met dit plan en wijst er nogmaals op, dat vooral aan de Middellandsche Zeekust ailes wat met het hotelwezen in verband stond, in handen was van Duitschers. Over de hôtels in sreheel Frankrijk was een leger van jeugdige Duitschers verspreid, die als volon-tairs wprkzaam ware'u (en daarom gaarne door de Fransche directies werdeu in dienst genomen), het vak leerden, zich dan een gesalarieerde betrekking Avisten te verscliaf-fen eh zich voorgoed nestelden. Op deze' wijze hadden de Duitschers zich meester gemaakt van het grootste gedeelte. van de Fransche hotelindustrie. Erkend dient te worden, schrijft de ,,Temps", dat sinds de besche-iden hôtels van vroeger de reusachtige ondernemingen van t-hans zijn geworden, welke eeu nauw-gezette en punctueele exploitatie eischen, de Duitschers hiervoOr zeer geschikt waren. Maar — deze eigenschappen zijn geen Duitsch. monopolic. Wanneer de Franschen maar ernstig willen, kunnen zij zich spoedig de noodige qualiteiten verwerven. Maar d?in dient men wat te durven en zich niet to laten afschrikken door de m'ogelijkheid van mislukking. We ;noeten een groot-scheepschen opzet aandurven. Ook het scheppen van Fransche badplaatsen enz. zal een geduchte energie en taaie volharding eischen. Men moet de zaken niet half doen en niet sohromen hefc goede over te nemen van de Duitsche en Oostenrijksche badplaatsen, waardoor deze hun roet, gevestigd hebben. Mevrouw Ascjuith als arheldster. Mevfoûw Asquith • is als arbeidster van de staatsàmniunitîefabriek te Woolwich gaau werken. De hooge darne zal in de eerstkomende maanden afwisselend in aile wapenfabrieken van den staat werkzaamheden verrichten.. Pangermanisme. In ,.Critica". een spotblad te Buenos-Ayres komt een aardige spotprent voor, die de pan-germanistische bedoelingen van Duitschland te kenne'n geeft. In een stolp prijkt een kaas. waarop ,,Holanda" staat. Een rat, met een lielm op, sluipt om de stolp lieen, en zegt : ..Te drom-mel! wat ziet die* kaas er appetijtelijk uit!' Doch de rat,- zoo komt het ons voor, weet heel goed, dat in die kaas een rattenval van de beste k\yaliteit verborgen is. Wetenschappelijk Nisuws De Oorlog en de lnsekten. *) Het is algemeen bekend, dat de insekten te allen tijde, als overbrengers van besme-t-telijke ziekten, een zeer belangrijken roi hebben gespeeîd ; thans, in oorlogstijd, zijn zij meer dan ooit uiterst gevaarlijke gasten, daar zij, niettegenstaande hunne kleine ge-stalte, in een leger meer sc-hade kunnen aanrichten dan de wapenen van den vijand. De slagvelden zijn voor de insekten een zeer gunstig voortplantingsterrein, daar vele soorten hnnne eieren neerleggen in rottende lijken, zoowel van menschen als van paar-den. Andere voedan zich — als larve — hoofdzakelijk met uitweq^sels, àfval van cetwaren, of zelfs — zooals bijvoorbeeld de vlooi-larven — met het stof dat zich tusschen de vloerreten en in hoekjes en kantjes bevindt. Loopgraven, interneerings- en krijgsgevangenen -k a m p en, in 't algemeen aile plaa-t-sen waar eene talrijke menschen-massa in eene beperkte ruimte is opgestapeld, en de zindelijkheid te wenschen laat, zijn voorbe-stemd om door insekten en bijgevolg door besmettelijke ziektén te worden vergeven. Er is eene biologische wet die vaststelt dat een diersoort zich op des te breeder fcha-al ontwikkèlt, naarmate de omstandig-heden waarin het zich bevindt, gunstiger zijn. En zoo komfc het dat de groote epidfimieën, zeer dikwi jls samenvallen met, of oogenblikkelijk volgcn op de groote oorlogen.Voeg daar bij dat CÀjJog vaak hongers-nood mêesleept, die het menschelijk organisme ten zeerste verzwakt en zcodoende minder bestaiid maakt om aan de besmet-ting te weerstaan. Zoo vinden wij terug, als bijna noodzake-lijk eikaar opvôl-gende, de vreeselijke oor-logs - d r i jv uldigheid, waai-van sprake is in de oude litanieën : ,,A peste, fama et bello/ libéra nos Domine.'' Er zijn hoofdzakelijk twee verschillende wijzen waarop de ziekten door insekten worden voortgeplant. Vaak, i^rwijl het insek't 'aast op uitwerp-sels cf g,, in staat van ontbinding verkee-rende stôffen, hechten de kiemen zich aan zijn pooten vast, en worden op ons overge-brac-ht terwijl het O.iertje daarna rondwan-delt over ons aa-ngezicht of handen, of zich neerzêt op ons vcedsel. — Vooral vliegen zijn op dit gebied zeer gevaarlijk. De tweede wijze van voortplantiug komt slechts voor bij bloedzuigende insekten, zooals muggen en vlooien. Zij bestaat hier--in: dat een insekt' het bloed inzuigt van eenen door een besmettelijke ziekt© aange-tasten menscli, en aldus de zicktekieanen ! sàimen met het bloed cpslurpt-. Veronder- : stelt dat het insekt eenige oogenblikken na- ! dien zijn t-romp neerpiant in de huid van een gezonden persoon, dan is het onvermij-delijk dat de vroeger opgenomen kiemen, welke zich nog in de tromp bevinden, in het blçeçl van dit gezond individu worden verspreid, eu deze op zij ne beurt door de kwaal wordt aangetast. Ook op meer reohtstreeksche wijze kunnen de insekten, vooral de vliegen-eoorten, groot onlieil aanbrengen, n.l. door hunne eieren, tijdens onzen slaap, in onze neus-holten of in hoeken van onze oogen neer te leggen. Zoo haast de larven, die zich zeer spoedig ontwikkelen, uitgekomen zijn, kna-gen zij zich eén weg door ons vleescli en spieren heen, wat ontzaglijke pijnen ver-oorzaakt.In onze streken komt deze plaag slechts zeer zelden voor; in Rusland daarentegeu, is zij zeer algemeen, en heeft ze gedurende dezen oorlog reeds talrijke slaohtoffers ge-maa.kt.Geyéii wij nu, aan de hand van dr. Ver-sLuys' werkje, een kort overzicht van de vei-schillende insekten, welke ons, als ziekte-verspreiders, groote schade kunnen berok-kenen : De v 1 ie g e n : Hier wordt niet enkel bedoeld de gewone huisvlieg, maar eveneens de blauwe en grijze vleeschvliegen en aan-venvante soorten. Vooral in het versprei-den van darm-catarrh s}>elèn zij eenen zeer belangrijken roi. Dr. Trembur merkte op dat bij het overdragen van deze ziekte in het garnizoen van Tsingtau, de'vliegen de bijzonderste factors waren. Hetzelfde geldt voor het ontstaa.u van onderlijfstyphus, pestt miltontstekings-epidemieen enz. De Luizen: Er zijn drie soorten van luizen, welke, ieder volgcns bepaalde zeden en gewoonten, op den mensch parasiteeren : de kopluis (pl.m. 8 m.m. lengt-e), de plat-luis (pl.m. 15 m.m.), en C a kleederluis (pl.m. 4 m.m.). De twee eerste soorten leggén *) Naar aanleidiiig van de onlangs versc-he-nen brochure: Uber die Vcrbreitung von Sev-chen d.urch Insekten im Krie.gr, von Dr. J. Versluysi a.o. prof. d. Zoologie in Giesscn. hunne eieren vast aan de liaarpijltjes, de la-atste leggen ze neer in kleederen. en dekens. Luizen zijn bloedzuigende insekten, en komen dus alleen in aanmerking bij het overdragen van ziekten,' welke door in het bloed circuleerende kiemen veroorzaakt zijn, zooals b.v. vlektyphus en invallende kooi-ts. Het staat thans vast dat deze beide zeer noodlottige ziekten door luizen .worden verspreid. De Wandluis: is een insekt van ongeveer 5 m.m. lengte en 3 m.m. breedte. Zij1- heeft een zoo week lichaam dat zij zich zonder moeite in de smalste reten en gaatjes kan. verber^en. Daags houdt zij zich in hare schuil plaats teruggetrokken ; alleen 's nachts komt zij te voorschijn om zich door het inzuigen van bloed te voeden. Zij draagt-het virus over van invallende koorts, misschien ook van vlektyphus. De Vlooien: zijn va-n zeer groot bêla ng bij het verspreiden van de pest, eene ziekte die onverwachts voor Europa een bedreging is geworden, daar tijdens den verleden zomer en herfst gevallen zijn waar-genomen in G-riekenland, Zuid-Rusland,_ Egypte, Tripolis en Iissabon. De eigenlijke overdrager van de pest is de ratteii-vlooi der warme landen ; ook onze inheemsche ratten-vloôi en de -gewone men-schenvlooi zijn op dit gebied zeer gevaarlijk. Het groot aantal ratten, waairvan de loopgraven in Vlaanderen krioelen, nopen er ons toe het gevaar van eene drigende pest-epidemie in de oogen te zien. Voorloopig echter kunnen wij gerust .wezen, daar een groote hoeveelheid ratten-lij'ken werd onderzocht en er geén werd aan-getroffen dat door den pest-bacil was aan-g-eta-st.D e T e k e n De bekendste t<eek, in Europa, is de z.g. Houtsbck. Als zieken-verspreider is hij zonder gevaar. De duï-venteek, daarentegen, die eveneens in Eoiropa thuis hoort, werd beschuldigd van de invallende koorts over te dragen. Zekere bewijzen hiervan heeft men niet, en het yermoeden grondt zioh enkel op dit feit, dat andere teken-soorten van Klein-Azië, Turkesta-n, Perzië en «ekere deelen van Ê.us-land en Afrika, met invallende koorts be-smetteu . Daar de duiventeek den mensch slechts aanvalt wanneer zij uitgehongerd is, is zij slechts van ondergeschikt belang. Men ziet dus dat de insekten bij; het overdragen van besmettelijke ziekten#eenen zeer •gewiclitigen roi spelen) en het niet overbo-di-g zou wezen bij- de legers eenen bijzonde-ren dienst. in te richten, om, in zooverre dit mogelijk is, en voor dat eene epidemie is uitgebroken, het gevaar te beperken, door de ongedierte-plaag te bekampen. Door de Engelsche regeerin^ is dan ook onlaiigs eene commissie gevormd van be-roemde entomologen, welke, met de op-draclit het insekten-vraagstuk te bestudee-ren, naar het oorlogsvekl zijn vertrokken. Het ware te wenschen dat.de andere oor-logvoerende Staten • dit v.oorbeeld volgden, niet enkel in hun eigen belang, maar in het belang van ganscli Europa. FELIX VAN OSTAEIJEN. : : De Duitsche verBiezen. Natuurlijk is het moeilijk de verliezen van een strijdend loger nauwkeurig na te gaan; bijna elke lijst brengfc eene aanvulling van de voorafgaande. Toch is het mogelijk door berekeningen. een tamelijk juists cijfer te verkrijgen. Tôt 23 Mei waren versche-nen 230 Pruisisclie, 184 Beijersche, 14^ Sakr sische en 185Wurttembergische verlieslijsten. Volgens gedane berekeningen zouden deze lijsten verliezen geven: Pruisen pl.m. 1,560,000, Beijeren 270,000, Saksen pl.m. 210,000 en Wurttëmbérg 90,;000, totaal 2,130,000 man. De officieele opsomming van de geleden. verliezen, ver me Ici in de tôt 31 Mei open-baar gemaakte lijsten voor geheel het Duitsche rijk, bedraagt 'een totaal van 194,000 man. Indien dit laatste cijfer juist is, hetgeen stellig niet het geval is, dan reeds hebben de Duitschers tôt nu toe in dezen oorlog maandelijks 194,000 . of dagelijks over de 6460 man verloren, 1 " Gebroeders. Als zoiien uit één geslacht , Twee broeders, eikaar bekampënd, bidden saam, En de eene is hard en de andrs zacbt, Wiens offerand is aangenaam ? Laat den Heere spreken: Wiens offerand?—* Abe!, als de rijen van uw lammeren op het land Zacht is uw naam. EENE DE CLERCQ.:

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.