8e Jaargang. N1 25 Prfls : 5 Centiemen Zondag 31 Mei 1914 DE WAARHEID ORGAAN VAN DEN " VRIjEN SOCIALISTENBOND „ Sleclit» li!j clio de» vrij* ici van andereti lief tieeft ise die a elf wanj--dig. ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR DE Nieuwe Veemarkv, 19, GENT ABONNBMBNTSPRIJ» /oor 3 maanden Fr. 1-00 /oor 6 raaanden » 2-00 /oor 1 jaar » 4-00 0P V00RHAND BETAALBAAR — Aooeocen worden geplaafst rtlgeee lyereeiimst — De Ultslag der Klezing van 24 Mei j Veel kiezers dachtten en zegden het dan ook luidop : dekiezingzou we! eene verras-sing kunnen zijn. Anderen waren van gevoelen dat het hek aan den oudenstijl zou blijven hangen. Den uitslag bewijst dat de eerste gelijk hadden. Onderzoeken wij nu eens de oorzaken dier plotselinge stemmenverplaatsing. De katholieken zijn in het arrondissement Gent-Eecloo 5,321 stemmen achteruit gegaan. De liberalen winnen 3,731 stemmen en de socialisten 1,343. Dus is het verlies van de katholieken overgegaan naar de beide groote partijen. Beide partijen zullen natuurlijk juichenen nogmaals het einde der klerikale regeering voorspellen. Wij juichen nietmeê. Nietdatwij de vrien-den zijn van de papen, verre daarvan, maar omdat wij de overtuiging hebben dat die Stemmenverplaatsing niets dan stoffelijke oorzaken heeft. Konden wij met zekerheid vaststellen dat dien achteruitgang te danken is aan meer verstandelijke opvattingen over politieke en godsdienstige kwestiën, dan juichten wij met beidé handen mede, omdat wij dan met zekerheid zouden kunnen zeggen : eindelijk voorzien wij ook het einde der klerikale over-heersching.Maar, bedroevend genoeg, zoover zijn wij nog niet. Zooals wij hooger zegden, is het aan stoffelijke oorzaken te wijten. Vooreerst het stemmen der militaire wet heeft de buitenbevolking ontstemd ; hierdoor verliezen zij hunnezonen die den landelijken arbeid moeten verrichten, en dit verplicht hun tôt groote uitgaven. Daarna heeft hetinvoeren van het zooge-zegd verplichtend onderwijs den beker doen overloopen. Boerke Van Brussel heeft eens bij gelegen-heid dat er in de Karner spraak was van verplichtend schoolgaan, uitgeroepen : Wie zal er dan de koeien wachten ? En die vraag werd op een algemeen gelach onthaald, maar nu komen de feiten bewijzen, dat dit eenvoudig boerken beter den geest van den buiten kende dan al de rechtsgeleerden en andere groote heeren die er met hunne diplomas zitten te pronken. Een derde oorzaak is : de belofte tijdens de kiesstrijd van 1912 door de katholieken afgelegd, van het toekennen van een pensioen van 1 frank daags. Wel heeft de sluwe vos Woeste tijdens de laatste zittijd gezegd : van kiesbeloften hoeft mengeen rekening te houden, maar het volk heeft daar eenander gevoelen over. Zij aanzien zulke beloften als heilig, omdat zij in den grond des harten eerlijke lieden zijn. In den uitslag van deze kiezing ligt er voor elke groote partij eene les besloten, en die is : belooft wat mogelijk en eerlijk is. Wij, zoowel als andere partijen, kennen het zwak der menschen. Dit hebben wij niet ten bate willen nemen. Wij zijn ontstaan door de oneerlijkheid van anderen, hiertegen hebben wij vastberaden den strijd gevoerd en zullen dit blijven doen, tôt oprechtheid en eerlijkheid zal zegevieren. DE WAARHEID. politieke Beschouwinjen Na elke verkiezing zijn al de partijen tevrederi, dat is thans weer het geval. Men weet immers dat zij aile drie over twee jaar vlagden om hunnen triomf te vieren. Ofde kopstukken altijd werkelijk tevreden zijn, zouden wij niet durven zeggen, maar, indien zij zich aldus toonen, is het om de aanhangers hoop en moed te geven. Voor een leger kiezers gelijk voor een leger sol-daten werkt niets zoo ontmoedigend, niets zoo neerdrukkend en ongeschikt voor een volgende slag dan een neêrlaag. Goede gene-raals loochenen die dan ook zoolang zij maar kunnen, en wanneer die niet te ont-kennen is, roepen de soldaten van verraad. Nu weerzien we de drie groote partijen tevreden. Socialisten en liberalen, hebben elk één zetel, en de laatste nog drie duizend stemmen gewonnen, De eerste hebben hier stemmen gewonnen, ginds wat verloren. Bei-den schatteren het uit van prêt en vieren triomf. De katholieken hebben twee zetels en drie duizend stemmen verloren. In een eersten oogenblik schijnt men in dat kamp niet goed geweten te hebben welke houding men nu moest aannemen. Een neêrlaag bekennen gaat voor politieke voorlichters boven menschelijke krachten ; men weet hoe ontzenuwend dit werkt op de volgelingen, daarvan schreven de eenen : « De katholieke partij houdt stand », en anderen riepen onbeschroomd « triomf! » Zoo zijn allen tevreden, althans in schijn, want dat die tevredenheid gemeend is, geloo-venwe niet. Inwendig moeten dekatholieken de tijd van Minister Beernaert betreuren, toen er met beleid en voorzichtigheid bestuurd werd. De millioenendans is na hem stillekens aanbegonnen, en kwam weldra in galop. Wij geven toe dat de tijden veranderd zijn ; allerlei veranderingen enhervormingen dron-gen zich op : openbare werken, verplichtend onderwijs, een grooter leger, sociale wetten enz. Het hekken aan den ouden stijl laten hangen ging niet meer. Maar elke hervorming maakt meer misnoegden dan dankbaren. Het gebeurd zelden dat men door weldaden vrien-den kweekt, terwijl dezen die benadeeld worden, van vrienden soms in bittere vijan-den veranderen. Het ongeluk wil nu dat men geen enkele nieuwigheid kan invoeren zonder belangen te krenken; elke regeering heeft dat onder-vonden.En als de katholieken zoolang aan het bewind gebleven zijn danken zij dit aan het voor hen zoo voordeelige kiesstelsel, maar ookaan de sclirik voor het roode spook waarmede zij altijd goed hebben weten te schermen. Die schrik bestaat nog bij de middelbare en hoogere klassen, maar de ontevredenen van dien kant keeren zich tôt de liberalen, terwijl die uit de lagere klassen zich tôt de socialisten wenden omdat dezen het meest beloven. Er staan het katholiek gouvernement moeilijke dagen te wachten, maar... voor hunne opvolgers — als het dezen gelukt ze omver te krijgen — niet min ; te veel tegen-strijdige belangen en begeerten schreeuwen om voldoening... * Je- * Doch laat ons de vreugde van de over-winnaars niet bederven, door hen te kwellen met bezwaren vdôr den tijd. Wie dan leeft die dan zorgt, en gaan wij tôt eene andere beschouving over : Het kiezerskorps kan men vergelijken aan een leger, bestaande uit drie verschiilende korpsen, of aan drie verschiilende weiden met inieder een troep schapen. Bijna allen zijn ingedeeld bij de een of anderen troep, en voor nieuwe partijen blijven er weinigen over. De opvolgende kiezingen hebben dit overvloedig bewezen. Enkel te Aalst schijnen de Christen-demokraten er in te zullen gelukken—zijn er zelfs in gelukt— een vierde weide in te richten. Overal elders hebben tôt nu toe dergelijke pogingen schipbreuk geleden. Dat komt ten eerste omdat de menschen kuddedieren zijn bij uitnemendheid. Een alleen staande mensch — even als een alieen loopend schaap — voelt zich zwak, (van sterke naturen spreken we niet, die zijn er zeer raar). Een groote kudde geeft een gevoel van sterkte, van gerustheid en veilig-heid. Van daar het plezier dat zij genieten r.is ij met velen in stoet gaan, zij gelooven zich dan zeer machtig. Kuddeleiders, die de geestes en gemoeds-gesteltenis der menigte goed kennen, stoefen daarom altijd op hun groot aantal; zij weten dat niets zoozeer anderen aan- en bij-trekt dan een groote hoop. Daarbij komt ook dat groote partijen rijk zijn, liberalen enklerikalen door vermogende aanhangers, en de socialisten door de koo-peratie.Bij de eenen als de anderen is er wat te halen,voor hen die « meewillen » en behen-dig zijn. Dat trekt al even veel aan als de kudde-geest. Al die belanghebbenden zijn de beste propagandisten. Zij vormen de kruim van elke partij : Door hun geld kunnen de groote partijen dagbladen onderhouden, waarin dag voor dag de aanhangers opgewarmd worden. Zonder dagbladpers is geen groote partij meer mogelijk. Nieuwe partijen missen dit ailes. Zij hebben geen baantjes te begeven, geen invloed in de ministeriën, het zij om kwijtschelding van straf voor een partijgenoot te verkrijgen, vrijstelling van dienst voor een zoon of neef, en meer andere gunsten. Kortom, zij zijn arm, en wie arm is heeft geen aantrok. Dat zijn de redenen waarom de kleine partijen het zoo moeilijk hebben, en zij altijd hunne groote broeders alleen feest moeten laten vieren na elke kiezing. Zoolang zij niet weten aan geld te komen, is ervoor hen geene hoop op bijval. Wie wat wil worden, wat wil doen of wil zijn in de wereld, moet aan geld zien te geraken, gelijk hoe. Wie dat niet kan houde zich stil. In zedelijken zin kan het waar zijn wat Ibsen .zegt : De sterkste mensch is hij die alleen siaat. In stoffelijken zin echter is de sterkste mensch hij, die het meeste geld heeft. Rotschild en Rockefeller zijn de sterskte man-nen van de wereld. •X- $ Als wij hooger zegden dat wij onze groote broeders alleen moeten laten feest vieren, waren wij mis op. Wij mogen onze getrouwe partijgenooten niet onder dien indruk laten, en daarom zeggen wij hen dat wij, goed beschouwd, nog het meest van allen reden hebben tôt tevredenheid, want wij zijn, percentsgewijze, het meest van allen vooruit gegaan. Sedert 1908 hebben wij niet meer alleen gestreden. Welnu, wij bekwamen dan 800 stemmen en nu 1441. Dat is bijna het dubbele. Dus, terwijl de een feest viert omdat hij één of twee stemmen per honderd bijwon, de andere gelijk bleef, en de derde verloor, zijn de onzeoi verdubbeld. Houdt men nu rekening van de weinige hulpmiddelen waarover wij beschikken, dan komt die vooruitgang verbazend voor. VoGraY heeft in al dien t jd in de Stad niets bijgewonnen, integendeel, gezien den aan-groei der bevolking heeft hij verloren. Heeft hij nu de stemmen van eenige duizende buitenkiezers, dat komt enkel omdat die hem niet kennen. Zoo gauw zij weten wie hfj is, zijn ook daar zijn schoonste dagen voorbij. Daar moet onsblad voor zorgen. Nog een verheugend feit hebbee wii Sîtn te stippen. Men weet dat de klerikalen over twee jaar hunnen zegepraal hadden te danken aan de vervalsching der kiezerslijsten en het uit-koopen van kiezers. Thans hebben wij in geen enkel blad dergelijke beschuldiging aange-troffen, waaruit te besluiten is dat de klerikalen zich van dergelijke oneerlijke praktijken onthouden hebben, ofwel dat de kiezers eeriijker geworden zijn. Onze kieszeden zijn dus ook verbeterd, en dat is nog eene reden om tevreden te zijn, zoowel voor ons als voor alleman. » Paar beginf hef al! In de laatste weken is het in de depar-tementen van financiën, in die van het ministerie als hier op ons stadhuis, geheel stil geweest. Er was niets meer te hooren noch van schulden, nieuwe leeningen, noch nieuwe lasten. Wij schreven verleden week dat dit zou veranderen zoo gauw de kiezing voorbij was. Men kon al eens geen dag langer wachten, want Maandag, daags na de kiezing, kregen degemeenteraads-leden bericht dat ze Woensdag moesten bijeenkomen om te beraadslagen over de nieuwe leening van 17 millioen. Nooit was de geldmarkt slechter voorzien dan dezen tijd; het gouvernement heeft, zooals men weet, aan de Engelsche bankiers meer dan 5 per honderd moeten geven, voor de laatste drie honderd millioen. Als de stad dus maar aan 5 moet ont-leenen, maakt dit voor 17 millioen een jaarlijksche kroosopbrengst van fr. Burgers, maakt u gereed om te leg-gen ! En gij, werklieden, bereidt u voor om in werkstaking te gaan tegen de duurte van huishuur en levcnsmiddelen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.