De waarheid: socialistisch weekblad

1166 0
11 februari 1917
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1917, 11 Februari. De waarheid: socialistisch weekblad. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/kk94748b0z/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

10e Jaargang. Nr 6 Prijs: 7 Centiemen. Zondag 11 Februari 1917 DE WAARHEID Orgaan van den " Vrijen Socialistenbond „ Slechts hij die de vrijheid van anderen lief heeft is die zelf waardig. % Allé briefwisselingen te zenden naar: P. De Witte, Verspyenstraat, 10, Gent VeraLXxtwooraell|jSs:e Uitgever *>.> p. - ABONNEMENTSPRIJS<: Voor 3 maanden, fr. 1-25. Voor 6 maanden fr. 2-50. Voor 1 jaar fr. 5-00. — Op voorhand betaalbaar. — Annoncen worden geplaatst volgens overeenkomst In den Slangenkuil (Zesàe vervolg en s lot). Het festijn van Ballhasar Met de geprezen evenredige quorum ver-tegenwoordiging, en andere kunstkneepjes daarbii, nog duchtig aangesteven en aange-snoerd door cartels en andere onderduimsche kuiperijen lusschen groepen en klieken, had-den de Gentsche « politiekers », naar hunne bewering, in de stad van Leye en Schelde, schoon schip gemaakt en aile wanklinkende geluiden overstemd en aile onwelkome tegen-standen gekneveld. En nu was de tijd gekomen om zich een beetje te vermeiën ! De voorgenomen groote pietpartij kreeg den wijdschen naam : De Wereldtentoonstelling van Gent van 1913! Natuurlijk, zei men niet dat de vooruitge-stelde « Wereldtentoonstelling » eigenlijk eene « partie de plaisir » was. Maar dat is zoo menschelijke gewoonte smul- en drink-partijtjes met mooie en edele namen te be-stempelen, als doopsfeesten, brui^ten, con-gressen, enz., enz. ^ In onze vorige artikelen hebben wij her-haalde malen gewezen op de innig diepe wanverhoudingen, welke te Gent, — zooals overigens elders ook — tusschen de ver-schillige standen der samenleving het aanzijn hadden gekregen. Wij hebben getracht onzen lezers al den ernst te doen opvatten van het ontbindend wantrouwen, dat ontstaan was en gedurig aangewassen in de gemoederen der werkende standen en der kleine burgerij. Wij hebben aangetoond dat de gevaren en de onheilen die zich voor de toekomst samen-pakten, niet verholpen waren door de goo-chelaarstoeren van « hocus, pocus, pas ! » van onze politiekers. Er waren te Gent, gelijk heel 't land door, moeilijke vraagstukken op te lossen, op maat-schappelijk, staatkundig, staathuishoudkun-dig en taal- en stamgebied. De geneeswijze, door de politiekers voorgestaan, was deze om altijd maar ailes te loochenen of te ver-bloemen en, als zulks niet ging, ailes maar weg te schamoteeren ! En om nu eens daadzakelijk aan te toonen dat ailes om te best was in de beste der Arte-veldesteden, zou er nu eens eene Wereldtentoonstelling (?) verrijzen, welke Gent met de Wereld op eenen vertrouwelijken en har-telijken voet zou brengen, en tevens eene langgerekte gelegenheid, of liever verleiding, zou wezen niet alleen voor de Gentenaren maar ook voor de bewoners van al de omlig-gende Vlaamsche gemeenten, om zich eens terdege te leeren amuseeren. Ah ! de beschavende (?) invloed die van deze Tentoonstelling over Vlaanderen is uitgegaan is onzeggelijk ! Zij,de Vlamingen, leerden er eerst en vooral dat hunne moedertaal en de volksoverleve-ringen die eraan verbonden zijn, eigenlijk maar eene minderwaardige asschepoetster met een reesem sprookjes van Moeder de Gans waren. Eene vreemde natie, voor allen en boven allen, zelfs boven 't eigen land, werd erin verheerlijkt en verheven. Er kwam daar, onder anderen, een cabaret artistique in voor, waar deftige vrouwen niet behoefden te blozen, zelfs bij gedempt rood-achtig licht, als wanneer zij maar achterlijk genoeg waren om geen fransch te verstaan. Zoo was dus Woeste's wet op ontuchtige gezangen niet toepasselijk ! En op maatschappelijk gebied moesten de gevolgen van zoo eene prettige onderneming niet minder ingrijpend wezen ! Immers, al de mindere standen der samenleving, de werk-lieden vooral, en — heel dikwijls niet zonder gegronde redens — kloegen en waren onte-vreden over de oogenschijnlijke schreeuwende mistoestanden, waarin de eenen met moeite geen tramreis van 0,10 fr. konnen betalen, en de anderen triomfantelijk in automobielen van 20,000 en 30,000 fr. voorbijsnorden 1 Was het niet een verzachtende en gene-zende balsem, welke op de maatschappelijke wonden werd gelegd, deze Wereldtentoonstelling, die aan de karig betaalde werklie-den en landarbeiders in 't hartje van Vlaanderen eens kwam leeren, op aanschouwelijke wijze, hoe erbarmlijk het met hunne levens-standaard, hunne taal en zeden gesteld was. Terwijl zij toch eigenlijk bij de meest ijverige en noeste voortbrengers van al dien rijkdom en die schoonheid zijn ! En zij konnen er ook, handtastelijk en oogenzienlijk, uitrekenen, hoeveel tijd er toe noodig was om, in dolle prêt, het bedrag van het weekloon waarvoor zij, arbeiders, eene gansche week lang moesten zwoegen, er door te beuzelen. En wederom was de lichtende hoofdstad eener naburige natie, met hare modesuitstal-lingen daar, om de vlaamsche menschen voor te lichten. Wij zouden echter onzen Sam. « Vooruit » onrecht doen, indien wij hier niet herinnerden dat ook hij het ziine bij bracht om die volksopbeurende pogingen te steunen. En wee dengenen die tegen dit ailes te luide eene protesteerende stem dierven ver-heffen. Zij wierden door heel de huilende bende der politiekers uitgejouwd als « jan-hagel en barbâren ! » en het Laatste Nieuws van Brussel getuigde dat zij door de tentoon-stellingswachters met bloedhonden werden nagezeten, « even als over twee honderd jaren in de Spaansche Antillen, de opstandige negerslaven door hunne drijvers werden onderdrukt. » Aldus verstonden de Gentsche politiekers hunne maatschappelijke zending, en in die reusachtige zwelgpartij verstonden zij zich — derooden niet het minst— onderling op bewonderingswaardige wijze. Geen enkele wanklank uit hunne wederzijdsche kapellen ! Men moet bedenken dat die Wereldtentoonstelling niet voor iedereen een bloote pretpartij was ! Immers de Gentenaren kregen ze van hunne gemeentevaders niet voor niets. Millioenen en millioenen werden er voor uitgegeven ; en er viel, natuurlijk, hier en daar, een mooi stuivertje te verdienen aan al die prulwerken, die zeer oordeelkundig en met nauwkeurige onderscheiding aan de vrienden en betrekkingen werden toegewe-zen.'t Was zoo kunstig gedaan, dat de meesten maar eenvoudig de hun begeven werken aan vreemde ondernemers hadden over te maken, om er een zeer betamelijk profijt uit te halen. In een woord, het was de eerste echte Gentsche Wereldmillioenendans. Een vlaamsche Zola zou moeten de pen ter hand nemen om eens « De vlaamsche Curée » te schrijven. En terwijl vermeerderde de economische spanning der samenleving van dag tôt dag, en over heel Europa dreven donkere, dikke onw.eerswolken zwanger van vreeselijke blik-semflitsen ! Alleen De Waarheid verhief haar zwakke waarschuwende stem, onder anderen in een artikel onder hoofding « De zeven vette en de zeven magere koeien ». Die woorden stonden daar in ons blad, evenals het « Mane, Thekel, Upharsin » door eene ijzeren hand, op de muren der feestzaal van het paleis van Balthasar geschreven. Maar onze politiekers en door hen dron- i —"g "1 I I. ■ M | .1. H -- ■■ J f ken gemaakte menigten, waren zoo uitgela-ten van prêt en vreugde, dat zij zelfs niet eens de onrust gevoelden die den koning van Niniveh bij 't zicht dier onheilspellende wporden beving ! Er werden dus millioen.en uitgegeven om de stad te ontaarden en te bederven, terwijl bijv. de noodzakelijke 5,000,000 fr. om ons riolenstelsel op de hoogte der huidige ge-zondheidsleer te brengen, niet te vinden waren 1 Quels tristes lendemains laisse le bal folâtre! Adieu et fleurs, et danses et rires enfantins! zong Frankrijk's groote lierdichter Victor Hugo. Dit was zoo eveneens voor Gent ! Als de roes over was, stond men voor de vette reke-nksg en de stadsbelastingen moesten met eens met 50 % opgeslagen worden. Hadde deoorlog nog een jaar of twee kunnen uit-biijven, wij zouden hier ter stede een melo-dramatisch naspel van onze Wereldtentoonstelling gehad hebben. Nu ligt dit nasp-l onder den druk der oorlogsweeën bedolven. Maar zooals Cats rijmde : Al ljgt de waarheid in het graf, Al wat haar drukt, dat moet er af. Zoo werd dus de vierde akt afgespeeld. Den vijfden zullen wij .niet meer moeten beschrijven : a[ de Gentenaars, groot en klein Hebben hem «" àan den lijve erîoe ~gôëd » ondervonden ; en De Waarheid heeft maar te dikwijls den weergalm gediend hunner droevige of verbitterde klachten ! Sphinx. \ AN"ÂÏXHS" W VT Veel geschrijf maarweinig melk. — De kri-tieken van Bien Public over de regeling (!?!) der melkbedeeling door ons stadsbestuur worden door Vooruit behandeld als « kleri-kalen zeever over den melkdienst ». Wat het klerikalisme of de paperie met die melk te doen heeft is ons een raadsel, dat Nand eens nader diende uit te leggen. Maar ondertusschen krjjgen wij « na dien klerikalen zeever » van den Éien Public, gansche kolommen geschrijf van Vooruit. Maar waar blijft ondertusschen de melk zelve ? De Gentsche huismoeders staan er naar uit te turen als moeder Anna op den toren naar de reddende afgezanten. Konnen zij het maar gedaan krijgen om hunnen moutkoffie op te klaren met Nand's deuntjes ! Maar die schijnen daar ontoerei-kend voor te wezen. Wij bewonderen Nand's onverstoorbare wijsheid, wier hoeksteen is : Veel beloven en weinig geven Doet de Gentenaars in vreugde leven ! Kinderlijke eenvoud. — Uit de artikels van Vooruit blijkt dat voor de regeling (?!?) van den melkdienst onze stadhuiskleppers vooral gerekend hadden op de medehulp, de ken-nissen, de ervaring « van de melkboeren van 'tomliggende en de melkverkoopers der stad»... Als die al te samen zich ten dienste der stad wilden stellen en hunne bekwaam-heid en ervarenheid in den melkdienst heel bereidwillig ter beschikking onzer stadhuis-bazen en hunner creaturen houden, dan zoude de dienst op wielekens geloopen hebben ! En onze stadhuisbazen zouden zich de pluim op den hoed gestoken hebben en hunne knap-heid en vaardigheid waren urbi et orbi, den volke bevestigd geweest. Gëntenaars, wat zegt gij van de drieste onnoozelheid dier wereldhervormers, die ailes om te best kennen en kunnen, als hun maar knappe en vaardige bestuurders en vak-mannen ten dïenste staan ? Is het op die wijze dat Eedje en Zoetekoek beheerders kunnen spelen van een heele reeks samenwerkende en naamlooze ven-nootschappen ? Dan is zulks gemakkelijk te verklaren. Elke mevrouw kan eene uitmuntend lek-kere keuken verrichten, die eenë uitmuntend degelijke keukenmeid heeft. Één voor allen, allen voor één. — Het schijnt ook dat in de samenwerkend vennoot-schap HetVolk niet ailes rozewater en mane-schijn is en er daar nog al gekibbeld wordt om te weten wie meester van den beheer-raad, dus van het schoteltje, zal wezen. Dat is een zuiver menschelijk bedrijf en oud is het spreekwoord : « om der wille van het smeer likt de kat den kandeleer. » Maar eigenaardig en leerrijk is het de hou-ding van Vooruit, die tusschenkomt in die « Volkshuishoudelijke » kwestie, na te gaan. 't Is een echt meesterstukje van geniepige bazen-solidariteit. Vooruit begint met te zeggen : «Uit oogverblinding is dat artikel (van » t Volk) tegen de socialisten gericht, maar » in werkelijkheid schuilt er iets anders en » zelfs iets gemeens onder. » Zoo lezen wij in dat venijnig stuk het » volgende : » 't Is geen samenwerking, aïs men dat » woord als uithangbord gebruikt, om eene » persoonlijke onderneming op te drijven, of » om één man, bij middel der winst, eene poli-» tieke kroon op het hoofd te plaatsen. » Dat heeft er al den schijn voor onverdach-tige lezers of Vooruit wil hier « Het Volk » in nesten steken. Maar inderdaad, wil Vooruit aan de Eedjes van 't samenw. « Volk » een dienstbetoon bewijzen, op stilzwijgende voorwaarde van desgevailigen wederdienst, natuurlijk. Luistert maar: « Dat is eene plat te, gemeene streek, » schrijft Vooruit verder, want hierdoor be-» doelt men, zoo klaar als kristaal, de heeren » Eylenbosch en Huyshauwer, twee werk-» jongens (evenals Anseele. Red.) die het » door iever en toewijding ver gebracht heb-» ben in en door hunne christelijke partij. » Volgt hier een echte lofzang der twee chri-stene volksredders, die eindigt met : « 't Is schande ! 't roept om wraak ! » Vooruit eindigt met aan de twee « Gusta-ven » Eylenbosch en Huyshauwer, den raad te geven « van zich te stellen » en, mogelijks, het Vooruiterstelsel, van « buiten, buiten ! » toe te passen ! 't Warestreng, maar ten voile verdiend! besluit Nand. Voor wanneer het syndicaat der samenwerkende vennootschapsbeheerders en sam. lock-outs ? Als de vos de passie predikt, boeren wacht uwe ganzen. — De roode vos predikt thans de passie aan de kleine burgers !... Warem-pel ! Onder de hoofding : Te Ledeberg. Eerbied voor de kleine burgerij !!! leest men dat in die gemeente — « waar 8 vertegenwoordigers der groote en kleine burgerij zitten en 4 vertegenwoordigers der werklieden, — eindelijk een krediet van 20,000 fr. gestemd werd ten behoeve der kleine burgerij. » « Het schoonste der zaak was dat het de socialislische volksverlegenwoordigers waren die het initiatief tôt hulp aan de kleine burgerij namen. Detoelage werd met algemeenheid aange-nomen... » Maar hier te Gent, wat wordt er hier voor de kleine burgerij gedaan, buiten het uitzoe-ken van allerlei lasten, taksen, gas- en watêr»

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks De waarheid: socialistisch weekblad behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Gent van 1906 tot 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes