w Vierde Jaargang Per nummer : JT"� centiemen. Juni 1914. Wij eisclien de v�rvla�niscking der Gentsche Hooseschool Kli��� Vlaamscli strijdblad. � Verschijnende den 15dM van elke maand. Wij eischen de ver vlaamsehing der Gentsche Hoogeschool. Alle artikels, mededelingen, geldelijke bijdragen, uitsluitend aan den uitgever te sturen. Aankondigingen volgens overeen- komst. Verantwoordelijke uitgever : ALFONS SEVENS Sieurstraat, 7, Cent. Abonnement fr. 1,10 's jaars. Men kan zich abonneeren in alle poatkantooren en bij alle postboden van het land. VLAANDEREN NMft ��NT !� "� DE RUBENS-CANTATE. ... Alzoo, we krijgen de Rubens-Cantate te hooren ! Aanstaande maand zal weer gansch het Vlaamsche volk samenstroom en naar Antwerpen en naar Gent om daar, evenals de Grieken op hunne groote feestplechtigheden, de stem te hooren weerklinken van onze eigene groote kunst. Het is de wensch van Peter Benoit die stilaan wordt verwezenlijkt; het is de verbroedering van alle, alle Vlamingen, het opgaan in hoogste kunstuiting die ��n wordt met ons nationaal gevoel. i^ Als ooit een werk geschikt is geweest voor zulk een reuzen-uitvoering, dan is het wel de Rubens-Cantate. Alles is er grootsch aan, de lijnen nog breeder en forscher geborsteld dan bij welk ander werk van Benoit ook; alles kolossale fresco- schildering, groote kontrasten van koorraassas en trompetten en s&ijkorkest. Maar gansch dat reusachtigzware klankenmateriaal, Benoit weet het met een vurige bezieling in gang te brengen, rhythmus erin te doen golven, losheid en zwier en rrissche kracht in alle grootschheid. Dat is het wonder der Rubens-Cantate.. Nog meer dan de Schelde, meer dan eenig ander werk ter wereld, sleept de Rubens-Gantate den toehoorder mee reeds van de eerste maal dat hij de uitvoering bijwoont. Wij durven het zeggen : de begeestering zal ongelooflijk zijn; wie de Rubens- Cantate heeft gehoord voelt zooveel nieuwe, zooveel sterke verrukking, dat hij zou willen juichen hartstochtelijk en schreien. De*ftvoering van de Rubens-Cantate moet een feestdag zijn, gewijd aan bet vereeren, aan het veredelen van ons nationaliteitsgevoel. Wij willen trachten, d��r een korte ontledingver toe bij te dragen den indruk dieper en inniger te maken. ? * * � Vlaanderens Kunstroem �, (anders gezegd, De Rubenscantate) is in _diie . groote deelen verdeei�&T I. DeTnTeidrng ; lofzang aan "de Oudheid "2. "VTaande- ren's bloei in de Middeleeuwen. 3. De Toekomst. Men moet zich voorstellen dat vrij te Antwerpen zijn, en dat de zustersteden en werelddeelen Vlaanderens kunst vorst in komen begroeten en hulde brengen. � Vurig en opgetogen �, met blij ge schal van trompetten en bazuinen, een echte feestelijke muziek, vangt de Cantate aan. We zullen het aanvangsmotief, de 'acht eerste noten die men hoort, het feestmotief noemen. Afwisselend met het feestmotief, het koor der zustersteden. Zeer eigenaardig is het dat De Geyter (die den tekst maakte) schrijft : � Zustersteden uit Belgi� en Nederland .� � Belgi� � beteekent hier natuurlijk � Vlaanderen � zooals bij al onze Vlaamsche schrijvers rond 1830-1870. Dus : Vlaanderen en Nederland; denkt men niet onwillekeurig aan het einde vaii �de Schelde)) : ((gezegend Nederland))} De gedachte van ons groot vaderland, Groot-Nederland, leeft hier; die ge- dachte, welke de eerste Vlaamschgezinden nog niet goed kenden, en die eerst nu ons in al haar schoonheid duidelijk wordt, De Geyter heeft ze vqprzien ! Antwerpen beantwoordt den blijden groet harer zuster met een glimlach van verrukking; de violen drukken dit uit met een zangerig thema, bij den aanhef van dit koor (� Ik zag er komen >>). En dan de beroemde Rubens-marscr^. het echte rustige vooruitschrijden van massas teekenend, den rhythmus van de stappen, en hier en daar het feestgejubel. De Werelddeelen doen hunnen intocht. Buiten den zang van Europa worden de koren der andere werelddeelen steeds begeleid door het altijd-doorstappend marschthema, soms iets gewijzigd (voor America b. V.) maar steeds met - den zelfden rhythmus, en aan het slot steeds hoog op weer stijgend in volle pracht. De lofzang op de Oudheid schijnt misschien nogal zonderling hier op zijn plaats te Zrjn. Maar men verget� het niet : Benoit wilde van de Vlamingen � De Grieken � maken der moderne wereld, in wie de kunstroem der oudheid met. nieuwen luister zou herboren worden. Eerbied dus voor de oudheid, voor onze geestelijke voorouders, wier eeuwige kunst nog heden onsterfelijk glanst ! Die lofzang is in soberen toon gehouden, eer deklamatorisch; naar het einde toe wordt de melodie breeder (� rein als de zon die uit zee stijgt �) en eindigt weer met kernachtige, vaste klanken. Het tweede deel is, in den aanhef, werkelijk ontzettend. Een ontzaglijke tegen- stelling met de f eestklanken van daareven treft ons; de basviolen en cellos geven een eindeloos lang tremolo op de diepe snaren, de bazuinen en trompetten houden dezelfde akkoorden aan, en het koor herhaalt keer op keer, als windgefluit door �ohweerslucht : � Welk een nacht ! Welk een nacht ! � Het is de eeuwenlange nacht die na de Oudheid de wereld bedekte. Als een eeuwigheid in 't klein (!) bruist die nachtschildering voorbij. En dan plots de stralende zon : � Waar blonk het eerste licht der blijheid ? � Het feestmotief schettert in de trompetten, en het koor der werelddeelen barst los : � In Vlaanderen ! In Vlaan- deren ! � De wereld gaat ontwaken. Eerst komen de Kerels, rhythmisch en met ge- druisch; en tevens de Dichters, in heerlijk kontras* ingetogen, innerlijk rijk (koor- zang gedurende enkele maten zonder begeleiding). Een lange triller en tremolo van de violen en hooge houten blaasinstrumenten,'de violencellen pizz. en de hoorn lang aangehouden noten... het licht schittert in de verte, meer en meer aangroeiend....; de Vlaamsche Gemeenten zijn daar, het heropleven der bescha- ving, het bloeien van kunst en levensschoonheid ! � Het gedeelte dat dan begint, en het tweede deel sluit is buitengewoon zangerig vien.rijk aan melodie : � En toen ge u zelf h�dt verlost uit den dwang, 't Gezucht had. verkeerd in gejuich en gezang �; zeer machtig is het invallen der bassen, hier en daar; en dan de plotselinge wendingen der tonaliteit, die den i�idr�k g�venv�h een beerlijk goudschj^terend tafereel achtereenvolgens rood of purper of helder- blauw licht bestraald. Prachtig vpoxat de stroph� : � Als rijkdo�h hief vloeide *als een zilveren stroom � en het vers j.(tCJ, laat onze vrijheid paleizen bewonen! � (met de typische twee laatste noten, echfe Benoit-stijl). ^� .* 'Rijker en rijker en schitterender stijgt de-tonengolf, en als het hoogtepunt bereikt is valt plotseling, met cimbel- en triangelgeluiden, het knapenkoor juichend in : � Dan mocht de beiaard spelen ! � wijl de beiaardpartij zilveren noten uit- strooit over het f eesttafereel. Het voorspel van het derde deel is het interessantste, hoewel zeer kort. Voor- eerst, in de trompetten, het jeestmotief; dan het motief der verruiming; en ten slotte ��n enkele maat, een heerlijke vluchtige herinnering aan'het beiaardlied (<( al uw toren �). Nog eens feestmotief, verrukking; en De afgunst valt in. * - Qfc schittering van Vlaanderens kunst is verdwenen; vreemde dwang �ft: boeien in het arme Vlaanderen. Een bewogen gedeelte : de zustersteden smeeken om genade, vruchteloos. . ^ Maar op de toonen van het feestmotief komt een knapenkoor het verkondi- gen : Vlaanderen is weer verrezen ! Van de wereldkaart heeft men het willen wegvegen; maar � dan straalde u van de wanden... in uw paleizen zei ven nog Vlaandrens glorie blind! � (Prachtige innig-gehoudene phrase �. Edele, plechtige vermaning klinkt in koor-akkoorden : � behoud uw schild : uw vrijheid en uw kunst ! � " ;3" In de verte reist een beeld van vrede en welvaart ": � Allen zij plaats in het zonlicht geschonken ! � (vioolzang). De bloei van Vlaanderen te midden van ge- lukkige landen, elk met eigen kunst, met eigen schoonheid; nationalism en inter-: nationalism tot eenheid gebracht, dat is het slot der Rubenscantate, een grootsch hernemen van het Beiaardlied door gansch het koor, dat van een hymne aan 't verleden nu een hymne aan de toekomst wordt. � * * Ziedaar enkele belangrijke punten g schetst. De ware indruk kan men alleen krijgen bij de uitvoering. En die indruk is dat de Rubenscantate werkelijk m Vlaanderens Kunstroem � is f En dat Rubens slechts door een man kon gehuldigd worden op 'waardige wijze, door diengene wien Franz Liszt � den Rubens der muziek � noemde, door enzen �enigenfoeter Benoit! M. M. �JL. Memento, Mijnheer LUYCKX ! f Naar aanleiding van het afdanken � sans autre forme de proc�s � van den E. H. Vaast Bamps, als onderpastoor te Ou de-God, stelden wij, in ons Maartnum- mer, een � Vraagsken aan Mijnheer Lyuckx, pastoor te Oude God �, nart beleefd verzoek ons � en het Vlaamsche Volk � wat inlichtingen te verschaffen over het zonderling en beknopt memento (alle memento's zijn zoo beknopt niet als dit !..) dat in zijn Zondaagsch misboek, als 'n nieuwe � Mane, Thecel, Phares j>_ door een: myst�rieuse hand werd aangeteekend : � 19 Februari. � Vaast Bamps wordt naar Oude-God gestuurd om er fe wor- den gejudast. 6 November. � Finita la commedia! 13 November. � God is rechtvaardig, mijnheer Luyckx! � Mijnheer Luyckx, bijzonder bevoegd, zoo 't schijnt, om ons in te lichten over alles wat den E. H. Vaast Bamps aanbelangt, ondanks ons bidden en smeeken om ons de waarheid (geen leugens) te zeggen, zwijgt en blijft zwijgen. Daar de handelwijze tegenover den E. H. Vaast Bamps, om zijpt Vlaamsch-, en volksgezinde werking verplaatst uit Teralphene en pas enkele maanden nadien God weet op welke laffe wijze, in den rug getroffen te Oude-God, zoo wraakroe-i pend onrechtvaardig geweest is dat het Vlaamsche Volk ze niet mag of-zal dulden,- zijn wij genoodzaakt ons � Vraagsken � om Inlichtingen te herinneren. Gedenk ons � Vraagsken � dus, Mijnheer Luyckx! Memento!... Gedenk dat het Vlaamsche Volk moet weten, want wij � flaminganten, 'vreezen de waarheid niet � door wien en hoe Vaast Bamps werd GEJUDAST te Oude-God ! Memento!__ �;^ Gedenk dat het Vlaamsche Volk moet weten welk KLUCHTSPEL er gedu- rende het tijdstip 19 Februari, 6 November te Oude-God, werd afgespeeld! Memento!__ t Gedenk dat het Vlaamsche Volk moet weten waar�m men U herinnert, dat , zooniet anderen, ten minste GOD, rechtvaardig is. ^*., Memento!..-.. Gedenk dit alles en verschaf ons, v��r I Juli a. s., op 'n zeer beknopte wijze (wij vragen U geen verslag van 60 of 70 bladzijden...)de noodige inlichtingen over het dagboek ofte Memento waarvan sprake... alsook over de onmenschelijke, laffe, wraakroepende proc�d�s, waarvan een priester, die 't ongeluk heeft zijn Volk en Taal lief te hebben, het onschuldig slachtoffer geworden is, omdat, zeg- gen booze tongen, hij het MOEST worden, om een Vlaamschhater der Dender- streek, Jjosr w�t kost> te redden, bij de eenvoudige en na�oe menschen die niet denken. Memento, mijnheer Luyckx ! Gedenk dat zoo de Ei'H. Vaast Bamps wellicht niet mag of wil en zoo gij misschien niet durft de waarheid zeggen, tiental�en, ja honderdtallen ze luide zullen verkondigen al over het Vlaamsche land, tot eeuwige schande van d� Vlaamschhaters en onmenschen van $dl� pluimage, die priesters, omdat ze � on- afhanke�jfc�en- > Vlaming � zijn, - ondanks hunne verdiensten, TEGEN ALLE RECHT IN, doen casseeren, ofte judassen en... broodrooven. v**� Memento, mijnheer Luyckx ! Memento!.-, en antwoord 4' H t-J Daar elkeen weet dat ge steeds, en van 19 Februari 1913 af, op 'n zeer bij^ zondere wijze, welwillend en genegen zijt geweest voor E. H. Vaast Bamps, vg&- �onderpastoor, doeft-Wijeen beroep op U, die ons kunt inlichten, om met ons'te helpen wreken en desnoods herstellen het ONRECHT dat' een rnensch, e�n priester, een medebroeder werd aangedaan. ��'Het J�linurrafter van De Witte Kaproen is te uwer beschikking. :"tf�.a�?; -Raap-den-handschoen-op* ~^J--

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.