Vierde Jaargang Per nummer : 10 centiemen. Febraari 1914 .tfz 'w y — ■■III II I I !!■■■■■ Il I ——II II ■ Il I II Wij eischen del vervlaamschine; der Gentsche Hoogeschool DE WITTE KAPROEN Vlaamsch strijdblad. — Verse!lijnende den 15drn van elke maand. Wij eischen de vervlaamsching der Gentsche Iloogeschool. I ■ t ltlcIillSCIl S Aile artikels, mededelingen, geldelijke bijdragen, uitsluitend aan den uitgever te sturen. Aankondigingen volgens overeen-Icomst. iVerantwoordelijke uitgever : ALFONS SEVENS ■ .curstraat, 7, Gent. Abonnement fr. 1,10 's jaars. Men kan zich abonneeren in aile postkantooren en bij aile postboden van het land. LEVE HET VLAAMSCHE VOLK. Zij willen het Vlaamsche volk kapot; Hoeveel jaren zou het geleden zijn, dat wij willen dat het leve ! sommige pastoors op de Vlaamsche dor- za, dat zijn meest al de fabrikanten en pen zich tegen het verkoopen van /jaf/io- nijveraars, waarvan de best bekende den Vlaamsche centenbladen verzetten ? naam van katoenbarons dragen; dat zijn Het volk wist toch van niets, en t was de kasteelheeren, die op den buiten als best het zoo te laten. tzaars leven en hun pachters opslaan en Of zijn de katholieke werkersorganisa- buitenzetten naar hartelust; dat zijn de tie's overal door de geestelijkheid en door hoogere staatsbeambten die in evenredig- de plaatselijke politieke... drijvers goed- heid van hun minachting voor het volk, gekomen ? Als ge dat denkt zijt ge er meer geld winnen en meer decoraties wel mee. Zeker, het loon îs verhoogd in verwerven; dat zijn sommige geestelijken, Vlaanderen; de fabrieken zijn naar den die in de armoede van het Vlaamsche buiten getrokken, en de groot-nijverheid volk het gezegende middel zien om het van 't Walenland en van de groote steden onder de roede te houden. heeft de armen geopend voor de ruwe, )&t zij het kapot willen, beteekent : dat brutale, doch kloeke Vlaamsche wer- zij het kort en dom willen houden, zonder kers. wilskracht, zonder mitiatief, zonder fier- Zoudt ge gelooven, dat, met de ver- heid, zonder stambewustzijn, met slechts hoogmg der loonen, de welvaart van het als een kudde schapen, maar als volk en het peil der beschaving gestegen een bende hongerige honden, aan wie nu zijn ? en aan een been toegeworpen wordt.doch ^'aar îs de tijd dat de paters Redemp-die als ze te veel bassen, een stamp of een toristen heel de kerk deden daveren, om-slag op hun muil krijgen, tôt ze schreien- Jat; aJs er getrouwd werd, met meest aide, met betraande cogen, hangenden kop tijd met drieën voor den pastoor stond ! en mgetrokken staart de hand likken, Jch arme, de fabriekwerkster van 14 die heu -Hat. Kapot beteekent, dat het jaar ;n Vlaamsche steden moet niet v laams—e volk moet blijven « taillable meer verleid worden; zij is bereid, als ze et corveable a merci », dat de kracht van 's namiddags meer dan op *t fabriek kon het lijf en het licht van den geest aan de.. verdienen. leidende standen moet: toebehooren. Zelfs Het gezag der ouders in de werklieden- wordt dikwijls de « droit de premier jam- familiën tegenwoordig ? Beneden zéro ! bage » met uitgesloten; ge moet het maar Hoe zou het ook anders kunnen ? Toen te ; ïamme vragen. ,e trouwden, sloot de man een akkoord * * * met zijn vrouw; zooveel te week krijgt ze Wat is Vlaanderen een heerlijk land ! om hen te onderhouden, de rest kan hij We zullen ditmaal de duizenden en ïrzuipen. De zonen volgen het voorbeeld duizenden kantwerksters aan 60 centie- der ouders. men tôt één frank per dag en de boeren- In den pays van Woeste moet ge eens werklieden met hun pap en overgoten pa- >p de werkmanstreinen kruipen, als ze er tatten maar van kant laten. u bij laten, want ze zouden u gemakkelijk In de groot-nijverheid vinden we be- durven omverloopen of buitensmijten. Zij wijzen genoeg van Vlaanderen's benij- zouden zelfs niet vies zijn op uw frak te denswaardige volkswelvaart ! ! ! spuwen. Dat is immers hun weerwraak. In enkele jaren worden er in ons geze- Ze zijn zoolang onder de voeten getrapt gend land fortuinen opgebouwd. Daar- geweest als ongedierte ! Luister dan naar voor moet de fabrikant noch een helderen de spreuken van die dobbele jongens, die kop hebben, noch een knappe bestuurder mee naar de « travaux » optrekken en zijn.Geen gemakkelijker concurrentie dan verneem erbij dat meest al de werkmans- deze, die gedreven wordt op de lange treinen vergezeld zijn van 4 gendarmen werkuren, gepaard met de lage loonen. in burgerskleederen, om orde te houden Spijtig dat sommigen het in den kop ge- in dat volk, in ons arm Vlaamsch volk. stoken hebben kinderkens onder de veer- Toen ik op zekeren dag met een onder- tien jaar niet meer te laten werken en aan pastoor van rond Aalst over die wantoe- zwangere vrouwen de natte continue's te standen sprak, en hem zei : Het onder- verbieden ! wijs zal ons volk hooger krijgen. « Ja, Enfin, is het in Vlaanderen ook al ver- zuchtte hij, het onderwijs. Maar weet slecht, er blijven toch nog andere koorden ge, als ge hun aanraadt hun kinderen aan den boog der fortuin. naar de dagschool en later naar de avond- De ongezonde nijverheden, waartegen school te zenden, wat ze u antwoorden ? in andere landen zulke strenge maatrege- Dat het niet noodig is, dat hun kinderen len werden genomen, dat de kosten der altijd genoeg zullen kennen, om op de uitbating te hoog stegen, komen allemaal kouters te werken of naar de « Travaux m naar ons rijk Vlaanderen overgewaaid. te trekken. » En de Vlaamsche werkman geeft heel ge- Ja, Woeste en C", gij hebt uw doel be- willig zijn gezondheid ten offer, als hij reikt. Gij hebt ons volk dom gewild, om per dag een half franksken meer verdient er gemakkelijker baas over te blijven.Wat dan in de weverij of een franksken meer kan het u schelen, dat het zonk dieper er dan met op het land te beulen. dieper, dat het kapot ging, als het maai Niet alleen hebben we de koordendraai- voor uw partij stemde. ers van Hamme, de poêrfabriek van Wet- * * * teren, de stekskensfabrieken van Geer- Maar wij willen dat het leve ! Wanl aardsbergen en Ninove, de haarsnijderij- wij hebben het lief. Wij voelen dat wi; en van Lokeren. Rond Gent krijgen we broeders zijn; in dezelfde taàl zingt op on werkhuizen, die de werklieden met den ze lippen ons wel en ons wee. Wij gaar eerenaam van de «zoete dood» bestempe- niet tôt ons volk om zijn stem te vrager len, en in de Kempen mogen de Vlamm- voor de kiezing, maar om het toe te roe- gen het lood en het zink uit de aarde trek- pen : Gij zijt geen mindere, geen ver- ken, en als ze slechts vijf werkdagen per schopte in de wereld, omdat God de maand ziek zijn krijgen ze een premie. Vlaamsche taal in uw mond lei. Gelool Wees gerust, eens leer ik u het prach- het niet, alhoewel uw landsbestuur er exemplaar dat de Vlaamsche arbeider in sommigen van uw eigen volk u daarvooi de groot-nijverheid is, van dichtbij ken- als minderwaardigen behandelen. nen. Ik zal u zijn ellende naar ziel en li- In de plaats van u dom te houden, c chaam leeren rieken. volk van Vlaanderen, zullen wij u bewij- * *. * zen, dat juist het onderwijs de grootste ^lijn geestehjke, zijn zedehjke armoe- hefboom van den vooruitgang is. Wij wil- ^ len u door meer geleerdheid naar groote] volkswelvaart brengen. a Willen zij u lager, wij willen u hooger. Qnze macht stijgt. Hebben we noch het geld noch den invloed, we hebben den geestdrift die wonderen verricht; het ge~ loof in het ideaal, dat mannen van aile politieke denkwijzen tôt bondgenooten vereenigt en kunstenaars, geleerden, ar-beiders en boeren de handen in elkander doetleggen. Eindelijk begrijpen onze vijanden, dat we hun macht langzaam, maar zeker on-dermijnen en daarom is de eindstrijd aan-gebroken.* * * Ondertusschen is een groot man tus-schen ons volk opgestaan. Zacht, doch krachtig tintelt zijn oog- Oud is hij nog niet van jaren, doch die-pe ernst omzweeft zijn woord en daad. Aile hart- en geestesgaven zijn in hem vergroeid. Als hij tôt ons volk spreekt, betoovert hij met zijn machtig woord, dat hij zonder den minsten last in prachtig gebouw-de zinnen en heerlijk opgetimmerde beel-den over het volk uitstort. Geen overmoed, maar zelfbetrouwen ; geen haat, maar liefde die daden wekt, vertegenwoordigt hij en predikt hij. Zooals de metser rijst met het ge-bouw dat hij opricht, voelt gansch het volk iich met hem beter, hooger, edeler worden. Waar hij verschijnt, stroomt de menigte samen in dichte drommen, heft juichkre-ten aan en wuift hem tegen met palmen en bloemen... En het volk verplichtte hem naar de Statenkamer té trekken, opdat hij voor gansch den lande zou uitroepen, dat het volk niet sterven wilde, maar herleven.en opdat hij dezen zou aanklagen, die het verachten, vernederen en uitbuiten. En dat deed hij. Met eereambten tracht-te men hem van dien plicht af te brengen; doch niet naar de vleiende stem van hoo-gepriesters of farizeërs luistede hij, maar weT naar den hongerschreeuw van zijn volk. En toen zij zagen, dat de edele man niet te koopen was, besloten zij hem te treffen en met hem de leer, die hij verkondigde. En zij weerlegden hem niet, want zij wisten dat hij waarheid sprak; maar zij» lasterden hem. Hij, het toonbeeld van eerlijkheid, van waardigheid, werd een slechte. Heulde hij niet met de vijanden ? Niet alleen de woeste hoogepriester verweet hem, maar ook zijn knechten, in de hoop dat de bende leegloopers, die van men om den Heiland te steenigen. Doch gansch het volk springt recht om zijn Heiland te beschermen en te beletten, dat hij naar den Kalvarieberg worde ge-sleurd.* * * Van Cauwelaert, gij die als de Heiland in Vlaanderen gekomen zijt, vergeet niet, dat Christus het niet altijd noodig of nut- ■ tig achtte te spreken. Toen hij in den Tempel kwam, die door de priesters en de fariseërs in een commerciehuis was veranderd, nam hij de zweep ter hand en sloeg ze er buiten. Deze, die de ziel en het lichaam van ôns arm Vlaamsch volk versjacheren, zult gij met spreken niet bekeeren. Hen past alleen de zweep ! Alfons Sevens. OP VOOR DE VRIJHEID VAN DEN KIEZER! Ten strijde tegen de Dwingelandij der Politieke Associatiën. De Vlamingen zijn razend, om de kaak-slagen die ze keer voor keer in de Ka-mers krijgen. Bijzonderlijk de katholieke Vlamingen, die den steun van het minis-terie uitmaken en die telkens dooi den een of den anderen hunne zoogezeg-de voormannen, gekoord en gebonder overgeleverd worden. In de legerwet was het Siffer, nu is hei Nobels; wie zal het zijn met de bespre king der Vlaamsche hoogeschool. En allerlei plannen worden gesmeed allerlei bedreigingen geuit. Zelfs het zoe kalme « Hooger Leven » wijdt een hoofd artikel aan de bestuurlijke scheiding. De oplossing is nochtans eenvoudig.De Vlamingen moeten den strijd aanbinden om de vrijheid van de kiezers te bekomer en de dwingelandij der politieke associa tiën te breken. Het eerste wat moet verdwijnen is d< « case de tête », het hoofdvak op de lijs ten. Op het oogenblik is er niets aan te van gen tegen het meeste deel der volksverte genwoordigers ; zij hangen niet af van d< kiezers,wel van de associatiën, die slecht! de Vlaamschgezinde op het einde de ■ hjst, aïs lokvogels plaatsen. Heel de politieke inrichting van on: land is onzuiver en onwettelijk. De Vlamingen van aile partijen zoudei dus veel beter doen in eens een agitati< te verwekken tegen het hoofd vak, waar van gansch het volk walgt. Het tweede middel om de macht de politieke associatiën te breken is de uit breiding van de kiesomschrijving tôt di provincie. Dan zouden kleine partijei i opstaan; vrije mannen, onafhankelijk vai de politieke associatiën zouden in de Ka mers geraken en de dwaze strijd, van cle ricalisme en anti-clericalisme, waardoo gansch ons openbaar leven vergiftige wordt, zou in de plaats van te verscher-pen, langzamerhand verzachten. Ook in de gemeente- en provinciale kie-zingen dient de zuivere evenredige verte-genwoordiging ingevoerd. Op dien weg alleen, als wij het kiezers-l korps zijn vrijheid zullen terugschenken en de macht der kiesvereeniging breken, zullen de Vlamingen in de politiek de macht krijgen, die ze in werkelijkheid n het land bezitten. * * * > Wij kunnen niet nalaten de aandacht der Vlamingen te vestigen op een zeer belangrijke verandering in de gedachten : van veel staatslieden. Men wil verschil-lende groote inrichtingen aan den invloed i der werkelijke politiek en aan het mees-terschap der mandatarissen van het volk onttrekken. ; Een strooming bestaat b. v. om de Bel-gische staatsspoorwegen niet meer onder de voile verantwoordelijkheid van den minister te houden, maar in de handen te geven van vakmannen; te Antwerpen ; wil men een soort van maatschappij vor-3 men om de scheepvaart te besturen en r dus de rechten van den gemeenteraad krenken; men spreekt ook van de benoe-3 ming der leeraars aan de staatshooge-scholen te onttrekken aan den minister en 1 aan de akademische raden over te laten. ; Dat de Vlamingen oppassen ! Op taal-gebied is dat altijd een fopperij. Hoe sterker de invloed van 't volk zich r kan doen gelden, hoe beter voor de Vlaamsche zaak. Men mag wel vies wor-; den van de politiek, maar men moet i zien, dat de hoogere klasse van ons i v0lk zich van dien truc niet bediend, om ons voor eeuwig en altijd in de doeken te winden. r 1 De Witte Kaproen,

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.