NUMMER 1. 5 CENTIEMEN ZONDAG 4 JANUARI 1914. Het Katholieke Volk Verschijnt elken Zaterdas; Al wat den opstelraad Van het blad betreft moet gestuurd worden Graaf van V/aanderenstraat, 57, Brussel-Molenbeek en vôôr Donderdag avond Ailes wat het Beheer betreft moet gezonden worden 39, Edenburgstraat, 39 BRUSSEL Dit bîad kost p r jaar îr. 2.50 Aankondigingen volgens overeenkomst met het Beheer. Briefwisselaars moeten telkens hun volledig adres opgeven. Ieder is verantwoordelijk voor hetgeen hij schrijft. Men verwacht voor nummer één van dit blad allicht een programartikel. Te vergeefs. Ons programma is dat van elk overtuigden katholieken Vlaming ! 't Is dus niet nieuw evenmin als de titel zelf. Do'ch is de uitgave van een nieuw weekblad met titel « 't Katholieke Volk » een feit van beteekenis. Dit feit wordt van grooter gewicht wanneer het in de hoofdstad optreedt. * * * De groote steden hebben eenen voel-baren invloed op heel het land. De bewoners van kleinere plaatsen lezen wel de bladen der grootere steden en voornamelijk die der hoofdstad; het orngekeerde is veel minder het geval. Veel kwaaûs wordt door de bladen der steden over 't land uitgebazuind, en 't vele goeds dat er gebeurt, wordt schuldi-gerwijze te veel verzwegen. De buiten-lieden, die naar Brussel komen, zien Brussel slechts langs den buitenkant. Deze kant is echter 1° tamelijk slecht en 2° schier geheel fransch. 1° Hetslechte sliert onbeschaamd'langs de straten, roept, wenkt en lokt door plakbrieven en reklamewagens ; het la-waait en tiert in zanglokalen en tingel-tangels; het stuurt zijne trawanten uit naar spoorhal en nachtkroegen, en onder den dekmantel van reiziger of leurder oefent de handelaar in blanke slavinnen straffeloos zijn schandalig bedrijf uit. En alsof dat ailes nog niet genoeg ware vormt echtbreuk, ontrouw en diefstal schering en inslag van vele schouwburg-en kinemavertooningen. v * N * * f En toch is er nog oneindig veel goeds in onze hoofdstad. Nergens verrichten de Vincentiusgenootschappen zoo veel en zoo moeilijk werk. Onze gasthuisnonnen offeren zich op overal waar men haar roept of waar men haar niet buiten sluit. Onze zusterkens der Armen gaan als eene. zichtbare voorzienigheid naar 't arme verblijf, waar menschen lijden. In meer dan 50 kerken vindt O. L. H. aanbidders en noodklagers en troostzoe-kers, en 's Zondags zijn zij gevuld van af de vroegste mis tôt de laatste om twaalf uur of half een. En wat vooral verblijdend is voor ons, is het steeds groeiend getal van die per-sonen die den dag aanvangen met het bijwonen der heilige Mis en het ontvan-gen der heilige Communie. Onze buitenlieden, die op dat uur niet in onze kerken treden en onze tegenstre-vers die er nooit den voetzool zetten, zien zulks, jammer genoeg niet. * * * 2° Brussel is uiterlijk schier geheel fransch. Bijna al de opschriften en uithangbor-den zijn fransch. De menschen die in 't openbaar den mond open doen spreken meestal fransch. Dagbladen die men uit-vent en uitroept zijn fransch. De aannemers of garçons in de koffie-huizen gebruiken fransch en de opschriften op derondhaalbussen, diegeldmogen inzamelen voor niet-katholieke werken, zijn fransch en de personen, die tegen 25 en meer ten honderd dit werk van naas-ten- en eigenliefde verrichten, spreken fransch. De pakjesdrager en de diender of politie.-4>gen+, U °f onge- vraagdvandienst wilzijn, spreektfransch. Welk fransch, fransch met of zonder « haar » wil ik nu niet onderzoeken, maar 't klinkt toch fransch. * ❖ * En toch is er te Brussel een diep en breed Vlaamsch leven. Maar dat leven is niet uiterlijk. Het troont in ontelbare families ; niet in den winkel maar in huis-kamer en keuken ; het uit zich in het belgisch-chineesch, dat gesproken wordt door vlaamsche ouders, die hun eigen kinderen haast niet meer verstaan ; het breekt los in de engere aaneensluiting van verstandelijk hooger ontwikkelde Vlamingen; het straalt uit inlees-en voor-drachtavonden van Davidsîonds, Wil-lemsfonds en Kath. VI. Hoogeschooluit-breiding, KatholiekeHeeren-Vereeniging, studiekringen, enz. ; het weent en kermt en schreit om geestesbrood door den mond van 90 ten honderd der achterlijke kinderen in onze lagere scholen. * * * Gevolgtrekking en slot. Tegenover het slechte trachten wij het goede te stellen ; tegenover het twijfel-achtig fransch, een door- eigen vlaamsch leven Noch in 't een, noch in 't ander dul-den we halfheid. Dwarsdoor katholiek, gehoorzaam aan de leidende kerk, spre-kend door de opvolgers van Sint Pieter, in aile zaken betreffende geloof en zeden ; dwarsdoor vlaamsch om wille der waar-heid.En zoo heet ons blad : « 't Katholieke Volk » en zijn aard is vlaamsch en zijn hartebloed is vlaamsch door de natuur zelve, en dat volk is katholiek door de heerlijkste gave die God ons schonk : ons Geloof. God zij met ons ! Vooruit. Het K. V. Wat zullen onze mannen doen ? Zullen ze de amendementen of " ver-beteringen „ aan de schoolwet stemmen ? Tijd is geld, zegt de Engelschman, ware dat niet zoo, ik scheurde mijn schrijfpapier kapot en begon opnieuw onder een anderen titel, « Onze Mannen » — waren het aile mannen, we zouden noch twijfel noch vrees koesteren. Helaas, er zijn er, zoo schijnt het, die Van ailes zijn, maar bijlange geen « man ». Een man een woord. Ei, ei. Was dat eens waar! Vôôr de kiezing hebben toch zoo vele kandidaten gezegd en beloofd : Worden we gekozen, dan zullen we recht eischen voor de Vlamingen, de goede, brave Vlamingen, onze trouwste kiezers. En dan rees stralend het zegevierend Kristikruis omhoog, en brullend sloeg de leeuw zijn ilull vtrCil uîi cîîi cO!: ij&t/iijiv * wCL vviv_- iiv_,t kruis aanrandt » galmde door de meeting-zaal — en de onschuldige kinderzielen met bloemen omkranst en met vroom gevou-wen handjes keerden hun|engelenkopjes naar die goede kiesbelovers en glimlachten dankbaar en uit oog Van menigen Vader en menige moeder parelde een traan van dank jegens de reddende... kandidaten. En... het lukte. Ze werden gekozen en nu staat onze regeering daar met eene almachtige meerderheid van zestien stemmen.En ja... wat zullen onze mannen nu doen ? « Maar we kunnen toch de regeering niet doen vallen » mompelt A. « We kunnen toch niet tegen de schoolwet stemmen » fluistert B. « We mogen toch geen scheuring ver-wekken » bromt C. Ei, ei. Ik heb hier voor me liggen nette prentkaarten, uit djezekestijd ? — neen uit den kiestijd. Twee flinke ministerskoppen staan er op. In vele goede, brave families Wordt dat bewaard als een eerbiedig aan-denken.Niet alleen gewoon « grut » of kleinere kandidaten maar ministers lieten zich door de toovermacht der drukpers vermenigvul-digen, en met tuftuf rolden zij door 't kies-koortsig land. Ook zij beloofden recht. Qaan ze het nu geven ? Of zal het vlaamsche volk steeds krij-gen wat het niet vraagt en zal men steeds weigeren wat het met recht en reden eischt? Het vlaamsche volk vroeg den Congo niet en men bood hem toch dit... gescher.k. Het vlaamsche volk vroeg geen nieuwe krijgswet — en men bracht het toch het soldaatjesspel thuis. De vlaamsche boeren vroegen geen « quarantaine » en andere « veewetten » en groote veefokkende heeren wisten toch zoo fijn verstoppertje aan de grens te spelen — en hun veewetten en eigen vetwetten werden gestemd. Ik zou nog zooveel kunnen aanhalen, doch voor heden genoeg, en ik herhaal de vraag : Wat zullen onze mannen doen ? J. L. Over den Hekel Op de vergadering der Jonge Katholieke Wachten, te Brussel, ter « Patriazaal » gehouden, zijn afgevaardigden van vlaamsche gewesten, in fransch met haar op, aan 'twoord geweest. Denken, die brave jongens dat in de hoofdstad, men "zich deftiger voor-stelt door in fransche in stede van in vlaamsche bewoording zich uit te drukken ? Toch niet? Daartoe schenen zij ons te ver-standig er uit te zien. Alleen in achterlijke provinciestadjes verkeert men nog in dien waan ; immers in de hoofdstad kunnen zelfs voddenrapers en schramoeliekrabbers min of meer fransch brabbelen, terwijl neder-landsch spreken een ontwikkelde onderleg-ging en opvoeding laat onderstellen. Wij houden het dan ook liever met degenen, die ons hebben bevestigd, dat die jonge heeren uit de provincie opzettelijk op zijn Beule-mans hebben gesproken om de Brusselaars voor den aap te houden. Nu, dat zou gansch niet fraai wezen, hoor. \\T r s* * - j * pi^pjun v, vtuuoc-.i un*- ciertje de Elzasser-schachten voor lompe vie-gels of zoo iets uitmaakt gaat gansch onze pers aan 't roeren. Maar zoo sabelslepers zonder opvoeding, bij onzen Belgischen troep de vlaamsche soldaten uitschelden voor « sale flamind », « idiot de flamind » en nog veel enger, dan zwijgen diezelfde bladen dat ze zweeten. Een oproep wordt dus gericht tôt aile vlamingen, inzonderlijk tôt de vlaamsche soldaten opdat zij dergelijke Wantoestanden en ook elke overtreding der vlaamsche taalwet in het léger, zouden aan-klagen bij het katholiek vlaamsch secreta-riaat (Montignystraat, 72, Antwerpen). Wij zijn overtuigd dat de achtbare minister van oorlog, er kort spel zal mede maken zoo hij daarvan kennis krijgt. Wij vragen recht en gelijkheid voor vlaming en waal. Is dat overdreven ? Zingen : « Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk Iief.» is heel mooi eu 't en kost maar wat wind door het keelgat. Maar, door daden zijne liefde tegenover Vlaanderen, dat is : ons vlaamsche ras, betoonen, dat is'van meer belang voor het einddoel. Zoo geven onze vlaamsche zende-lingen een tijdschrift uit « Onze Kongo », waarvan wordt getuigd : « Het is het eenige vlaamsche tijdschrift dat zich inschakelt in de Europeesche wetenschap. » De drie vol-ledige jaargangen van Onze Kongo bevatten reeds een schat van dokumenten, eenig in hun soort. Er is geen geleerde in de wereld die nog met bevoegdheid kan schrijven over Kongo, zonder ons vlaamsch tijdschrift te kennen. Ook ziet men Onze Kongo reeds aangehaald in de goede buitenlandsche werken. Nu, dit tijdschrift, spijtig genoeg, dreigt te verdwijnen door onvoldoende belangstelling en steun bij hen die daar 'teerst voor in aanmerking komen, nu o. m. het ministerie van Koloniën, dat zijne milde bijtreding tôt dat hoogst verdienstelijk wetenschapelijk werk beperkt bij het afne-men Van 30 exemplaren 's jaars, wijl, voor fransche prullen het geld voor den grabbel ligt. En gij,Vlaming, hebt gij geenen penning over tôt ondersteuning van Onze Kongo, onzer Katholieke Missionnarissen. — Sinds lang was de opmerking gedaan hoe zeer de miskweekte lummelser dichtloopen onderde socialistische kopstukken. Spuwen zij naar den tegenstrever niet, als den straatvoyou

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.