Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad

1989 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 05 Juli. Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad. Geraadpleegd op 20 april 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/s46h12w77q/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Het Kortriiksche VolK Katholiek Volksgezind Weekblad m. m fiende jaargang. — IV 27 Zondag 5n Juli 1914 IXSCRRIJVIIVG . . ( in stad, 2.50 fr. \ in stad, 1.50 fr. VOOR EEN JAAR „ , VOOR EEN HALF JAAR < / buiten stad, 3 fr. / buiten stad, 1.75 fr. Pr^s per numiner : 5 cent. BOEK- & STEENDRUKKERIJ Gewone aankondigingen : 30 cent, de reke. Gewone en Praehtuitgaven Rechterlijke aankondigingen: 1 fr. de reke. Groote en langdarende aankondigingen volgens overeenkomst. J. VERMAUT, drukker-uitgever Voor de aankondigingen buiten de twee Vlaanders, zich wenden tôt Agence Havas, Langesteenstraat, 28, Kortrijk. — Tel. 204 Martelaarsplaats, 8, Brussel — Beursplaats, 8, Parijs — Ch eapside, 113, Londen DE STORMLOOP Zooals het nu reeds uit liberale en socialisti-sche schriften blijkt;zooals het straalt uit den haat en de woede waarmee ze van nu reeds de ka-tholieken bekampen, zal in 1916 de stormloop tegen het katholiek landsbestuur gewaagd wor-den.« Het katholiek bestuur neer! En op de puinen van het katholicisme, het geuzenbestuur opge-richt! » zal de kreet en het doel zijn. A'. ,v, .y. Het geuzenbestuur! Het geuzenbestuur! Geeft onze christene bevolking zich wel rekening van wat een geuzenbestuur wezen zou? 't Ware de wegborsteling der christene ge-dachte uit aile wetgeving. 't Ware de ontchriste-ning der scholen; 't ware de doodduwing na kort van aile vrij christelijk onderwijs; 't ware de ver-drukking van al wat katholiek is: « geen plaatske meer, al ware 't maar van honderd frank, voor een katholiek » schreef de liberale Vlaamsche Gazet. 't Ware de verdrukking der christene ge-dachte bij aile Staatsambtenaren. 't Ware de ont-trekking van aile Staatstoelage aan gelijk welke vrije instelling; 't ware de officieele bevordering van al de geuzenwerken (zooals nu reeds b. v. in Henegouwen) : vakscholen, oud-leerlingen-bonden, allerhande sociale, politiek-voerende in-richtingen; 't ware de verdrumming met Staats-geld van aile vrij initiatief. -v « -Y- Of een geuzenbestuur nu in stoffelijk opzicht zoo veel beter zou zijn voor 't land ? Een dingen is zeker: dat we ons niet zonder verweer zouden laten verdrukken!... Als men ons dus ten onder zou willen brengen, door Staatsgeld en Staatsmacht die integendeel zouden moeten dienen voor 't algemeen belang — we zouden ons weren en 't zou er hard gaan tegen onzachte. We weten niet of deze burgersstrijd een zegen zou zijn voor 't land : we denken 't niet. Maar weerloos ons laten platduwen ? dit zouden wij om geene redenen verdragen. Zij die het onrecht begaan, zouden de verantwoorde-lijkheid dragen der moeilijkheden die ze zouden uitlokken. 9 V Maar zonder dat ook, weten we nog niet hoe een geuzenbestuur beter dan de katholieken voor 't algemeen welzijn zoude zorgen. Nu hebben rooden en blauwen het gemakke-lijk. De eenen hitsen de werklieden op tegen de rijken; de anderen de rijken tegen de werklieden: maar als ze eens samen zouden moeten besturen? Nu zijn beiden tegen aile lasten, en v66r aile uitgaven. Maar dan zouden ze de uitgaven eens zelf moeten doen; en ook voor de inkomsten zorgen. Zouden ze nog zoo wijd gapen met hun be-loven? Ze zouden aldra ondervinden dat beloven gemakkelijk is, maar doen moeilijk; daarbij dat koken kost. En hun potje zou vele kosten! * ¥ * Niet alleen immers zouden de deugdelijke so- I ciale wetten, even als aan de katholieken, stuk-ken van menschen kosten, maar nog, en vooral hunne , papenvreterij zou millioenen opslorpen. We zijn dus overtuigd dat een geuzenbestuur wei-nig of geen stoffelijk voordeel zou geven, maar oneindig veel onheil over 't land zou uitstorten. * * * Menig onbedachte, en rçieer nog huichelach-tige menschen zeggen somwijlen : we zouden alleszins eens kunnen probeeren: staan ze ons niet aan, we stampen ze weg na vier jaar!... « We zouden eens kunnen probeeren ! » Is het wel noodig van te probeeren ? Ziet ge met, in Frankrijk, in Portugal b. v., hoe de geuzen, eens aan 't bestuur zijnde, het land in godsdienstig en zedelijk opzicht vooral, na korte jaren platgelegd hebben? En daar in die landen gaat het, in stoffelijk opzicht, ook zooveel beter? B. v. wat be-treft de soldatenwet, waarover de menschsn soms klagen? B. v. wat betreft de pensioenwet? B. v. wat betreft de ruste en de overeenkomste? B. v. wat betreft de sociale wetten?... « We zouden eens kunnen probeeren ! » zegt ge. Maar hebt ge, als christen mensch, dan geen greintje fierheid meer in u, dat ge uwe christene princiepen niet meer betrouwt; dat gij hen, die nog de christene gedachte huldigen, aan de deur zoudt buiten; en zij, die klaarblijkelijk uwe christene gedachte verwenschen, die pochen met hunne onzijdigheid, of hunnen godsdiensthaat, in eere zoudt verhefïen, en zulk een verschrikkelijke macht als het bestuur van 't land, in handen geven. Van zoohaast ge zegt: « we zouden wel eens kunnen probeeren », toont gij u als een verrader, een princiepenverloochenaar : want ja, lemand die zijn land aan zulk een macht lijk de geuzen zijn, zou willen overleveren, is een ontrouwe en een verrader. ¥ En dan de spreuke: Als ze ons niet aanstaan, stampen wij ze na vier jaar weer weg ! Daarmee zouden we moeten lachen, ware 't zoo ernstig en zoo triestig niet! Welnu! gij die thans reeds zoo wankelt, dat ge zelfs als uwe vrienden aan zijn, uwe overtui-ging nog niet kunt recht houden: hoe zoudt gij er uwe overtuiging doorbuischen, als de geuzen eens met al hun gouvernementsmacht tegen u zouden losvaren? Want weet wel: de geuzen zouden middelen gebruiken die de katholieken omdeswille van de verdraagzaamheid, niet willen gebruiken? Ze zouden slim genoeg zijn om alwie aan hunnen kant staat, en vooral om alwie kazakke draait, met gunsten te overladen: hoevelen zouden zij aldus niet vangen? Waar het niet gaat met goed-heid, zou het gàan met kwaadheid: geen verhoo-ging meer ; geen aanvaarding meer, zelfs niet meer in een plaatske van maar 1 00 frank, schreef De Vlaamsche Gazet! Niet altijd zou deze druk-king met brutaliteit gaan : maar vast en zeker zou ze wegen en nijpen. Hoe voorzichtig zouden ze ook 't volk niet be-derven!... Stilaan zouden ze de scholen meer en meer van de gedachte der onzijdigheid doordrin-gen: den godsdienst zouden ze eerst voorzichtjes in een hoekske, en later aan de deure duwen. Na elke wet die 't geweten wat stoort, zouden ze wel een eindje wet maken die den buik of den drift vleit: de loge is boos! Aile sluizen die 't verderf tegenhouden, als zijn : wetten tegen de onzedelijkheid; vrije opvoedende werken, enz., zouden ze van lieverlede wegweren, en 't verderf zou binnenstroomen. Ja, het verderf zouden ze door ailes ^|ÉtaBÉLalaten' door 't inrichten van schimmige volRSreeSsen, bevorderen. Een volk dat bedorven is, wordt niet meer katholiek: dit is de macht van 't socialismus en van 't libéralisme in vele groote steden en in een groot deel van 't Wa-lenland.Door dwang, door bederf, door vleierij, zouden ze 't volk dus wel meester worden. En ik vrees straf, dat het na jaren moeilijk zou gaan dat bedervend, verdrukkend geuzenbestuur nog om-ver te werpen! * * * Daarom dan : houden we wat we hebben ! Trachten we, in eigene partij, te verbeteren wat te verbeteren is. En door een verstandige werking 0 >k van 't katholiek bestuur te verkrijgen al wat redelijke''- wijze kan verkregen worden. De red-ding moeten we zeker niet bij den vijand zoeken! Herman. Vlaanderen naar Gent, Op 1 9 Juli, te 4 ure 's namiddags, in het Feest-paleis (Park) uitvoering van DE RUBENSCANTATE en de Kindercantate De Wereld in 1 700 uitvoerders. Antwerpsch orkest van 1 14 kunstenaars. A.ntwerpsch koor 800 zangers en zangeressen. Gentsch kinderkoor van 800 meisjes en knapen. Kunstleider: Eduard Keurvels. Prijzen der plaatsen: 2000 eerste plaatsen aan 2.00 fr. — 8000 tweede plaatsen aan 1 fr. — 3200 derde plaatsen aan 0.50 fr. Al deze plaatsen zijn genummerde zitplaatsen. Men schrijft in voor Kortrijk en aanpalende gemeenten, in het « Vlaamsch Huis », Groening-straat, Kortrijk. Vertrek uit Kortrijk om 12.14 uren, terug uit Gent om 6.50 uren. Reiskaart 3e klas fr. 1.80. Er wordt slechts rekening gehouden met de aanvragen om plaatsen en reiskaarten vergezeld van het bedrag. * » » Langs aile kanten worden door de maatschappijen van buiten Gent, die in groep naar dit Kunstfeest komen, geleiders gevraagd om 's morgens de Gent-sche praalgebouwen en musea, waartoe men, ter gelegenheid der Gentsche kermis, kosteloos toegang heeft, te bezoeken en te bezichtigen. Verschiilende jonge kunstenaars hebben zich ter beschikking van het comiteit gesteld. Aan de maatschappijen dus, die een gids verlangen, zal er een worden bezorgd. Zie op de 4de en 5de bladzijden NIEUWE UURTAFEL der Treins en Trams, geldig van 1 Juli tôt 30 Septem er 1914 VEROORDEELING ~ HANNICK, Socialistische leider, is door de burgerlijke rechtbank van Gent veroordeeld tôt tweemaai 125 fr. schadeloosherstelling, voor eerroof gepleegd tegenover den voorzitter en den schrijver der christene fabriekwerkersver-eeniging van Rousselare. UIT HET ROODE KAMP. Dat belet niet. De hoofdmannen der socialisten, kamerheer Vandervelde en senator Lafontaine, zeggen dat de katholieken niet verder gekunnen hebben dan de legerwet te stemmen; dat ze er toe gedwon-gen zijn geweest door Engeland en Frankrijk; en bovendien dat de wet er noodig was. Dat belet daarom niet tegen de katholieken uit te vallen en de legerwet te exploiteeren in 't belang hunner kiezing!! Treffelijk!?... Dat belet niet. De socialisten schelden nu geheele dagen op de liberalen. Maar, laat ons eens lachen met die komedie! Nu schelden de roodjes zoo. En met de naaste kiezing zullen zij voor de liberalen op hunnen buik kruipen; en naderhand zich in 't zweet wer-Lan om, ten BStdeele van een Fran* Goethals, toch nog geene erge kapitalist, een liberalen rijke-man, misschien millionnair, te doen kiezen! De socialisten zijn immers vijanden van de rijken? ! EEN PRENTJE. De socialisten geven nu een prentjen in hun blad: aan den eeen kant een paar rijke kinders die met bloemkes spelen; aan den anderen kant twee arme kinders die bloemkes moeten maken. Wij denken dat die rijke kinders de kinders zijn (in geval ze er hebben) der millioenaire socialisten als Furnemont, Vandervelde, Anseele, Bertrand, Terwagne, Destrée, Lafontaine, Gop-pieters, enz. ; en die arme kinders, het kroost der arme onnoozelaars die hun geld storten in den strijdpenning! TAKTIEK OF STRIJDWIJZE. De strijdwijze der socialisten is: de onvol-maaktheden en ongelijkheden in de maatschappij gedurig ten toon te spreiden, nog zwarter afge-schilderd dan ze wezenlijk zijn, om ermee de werklieden misnoegd te maken en op te hitsen. De strijdwijze der christene werkersorganisatie PEIZENDE BEESTEN Dat ik zou gelooven aan dat dwers-door-den-ken ofte redeneeren van die peerden, ginder, in Duitschland. ? 'k En doe, maar een dingen is zeker en 't is dat de beesten peizen, min of meer, zooals de jaarlingen rond Paschen in de biechte zeggen. Van peerden ken ik niet te veel — 'k en ging er nooit mee — maar 'k heb veel met de koeien gegaan, — alzoo van ends-en-t'ends de dreve tôt aan de weide — en k heb veel met koeien omgegaan — wat meer is dan meegaan; — dat wil zeggen, dat ik zoo wat de conduiten ken van die gezellinnen, waarmede ik altijd in de beste verstandhouding leefde, bijzonder dat ik nu nog nooit een koe kan tegenkomen, zonder diep ontroerd te mommelen: Och! waren de menschen toch zoo koeiefraai. Maar ja, we loopen daarmee al ver van de bate weg. De kwestie is de deze: peizen de koeien, of peizen ze niet? — en 'k antwoorde: ja, ze peizen. 'k Weet het wel, de geleerden en de theo-loganten zullen tegen mij opstaan, de eerste, om 't laatste woord te hebben — en de tweede, om mij van ketterij te beschuldigen, doch dat de laatsten vooral hun hert gerust stellen, k weet immers zoo goed onderscheid te maken tusschen een redelijken mensch en een onrede-lijk dier, als tusschen een redelijke beeste en een onredelijken mensch, — dit, om geen latijn te moeten vermoorden, — want 't zou verdikke vermoorden zijn. Zoo dat de koeien een denker hebben. Hoe-veel die denker weerd is en weegt, weet ik niet juist, ge moet daarvoor Dr Duncun Mac Dou-gall zijn uit Amerika; die vent heeft wel achter-haald dat een menschenziel drie vierden van een onse weegt — een puidhaar weegt meer — en wat weegt dan de denker van de koeien ? — Ba, later zullen de groote geleerden dat netelig vraagstuk wel oplossen en dat al met kanten en abouten uiteendoen — er loopen immers Mac Dougall's en andere Mik-Maks genoeg — wij zullen ons bepalen met simpelijk en oppervlak-kig ons eigen gedacht er over uit te krabbelen. Heel zeker peizen de koeien, de eene min, de andere meer — hetzelfde onderscheid geldt ook voor de menschen — doch droomen of magineeren doen de koeien liefst; alzoo, als ze heel dik vol eten zitten, kunnen ze een kwart lang staal en strak te kijken staan naar.... niemen-dal en heel zeker peizen ze dan: koeien toch ! 'k sta dikke, zulle ! Uit mijn dertigjaardurenden omgang met die beesten mag ik dan ook verzekeren, dat de koeien die de beste maag hebben, ook het beste denkvermogen en het beste hert hebben — al-thans in schijn. Is een mensch die wel gevuld is en zalig aan 't verteren, ook niet tôt goedheid en heiligheid gestemd. 'k Heb immers altijd bemerkt dat de gulzigste koeien ook de rapste, de zenuw-achtigste, de hertelijkste en de bevalligste van den stal waren en 'k besluit er uit, dat hun denkvermogen in direkte correspondentie is met hun maag, misschien aan de maag vast, onder een soort van hanglat — en dat'dit denkvermogen vooral — o! ja, wel, vooral — door de maag in werking of traa — impulsieve — wordt gesteken, 't is te zeggen, met een hopsasa! zonder redeneeren of onderzoeken. In al de voorvallen en de omstandigheden van 't koeieleven kan die groote macht van de maag op hun denkvermogen nage-gaan worden, alzoo b. v. 's morgens, als de bui-tenluiken van het huis open gegooid worden, springen de gezondste beesten op stal aanstonds recht: Beu tuiten ze en ze peizen: « de koeiwach-ter komt » — ze loeren ongedurig naar de stal-deur en trappelen en kwispelsteerten lijk bezeten en peizen langer en meer: « de koeiewachter en drinken » — en als de koeier dan hun sulle drin-ken indraagt, likken ze hem met hun lange tonge het gat van zijn broek af. — Ge zoudt peizen: ze zijn toch hertelijk en dankbaar. — 't Kan zijn, maar ik voor mij ben overtuigd, dat ze met hun gedachten in hun drinken zwemmen en dat die lik als een soort van apéritif is, in afwachting van den grooten swal. Als ze dan gedronken hebben en wat afge-kuischt zijn, staan ze aile met hun kop naar het deuregat te loeren en nogeens tuiten en hertuiten ze: Beu! Meu! Mrrreu! en ze zijn niet houdelijk; hun mage trekt en ze zien groene, want ze zien in gedacht de weide en het gras; ja hun gedacht is: « gas », als ze in 't bloote Noorden zitten en « gers » als ze al t'onzent wonen. — Sommige boerinnen hebben voorliefde voor de eene of andere beeste en ze bederven ze met stukken brood te geven, als ze buiten komen; dat 'n duurt geen acht dagen of die beesten tuiten achter hun meesteresse, van zoohaast deze ergens opdaagt en ze toonen weertoef ; wat het hert daarin te zien heeft weet ik nogmaals niet, maar de maag speelt de groote roi; van zoohaast hun zoekend oog dat dik, kortgerokt wijvetje ziet, met de handen op de wijde heupen: « wat schoone knorre brood! » zingt hun maag — en Beu doen ze—en ze sprin gen naar 't poezelig boerinnetje en ze likken zijn dikke, vette, bruingebrande armen, uit liefde voor den broodkant en misschien wel voor haar, — nu, 't gebaar is bevallig in zijn eigen, al bljjft de intentie verdoken. Als ze dan, al ter weide trekkend, een partij klaver voorbij gaan, voelen zfe weerom de mage buiten en knullen: « klaver » denken ze — maar hun vel klaagt : « slagen » ; — ze weten immers, als ze langs die groene swijte passeeren en te dicht gaan, dat de knippel van den koeier op hun keuten valt en daarom trekken ze den nek en het achterste in en denken ze: « slagen » — maar hun mage zingt boven en ze herpeizen: « klaver» — en hop! zonder verder onderzoek wippen ze door tuinen en stekkersdraad, dat hun pooten en hun balg vol ribbels en kwetsuren, leken van 't bloed, dit al voor een mondsvol klaver en... stok-slagen. En als ze dan met al hun pijne weerom bij de bende geraken, staan ze met kokend bloed van kolere — en als Bazinne, of Trompette, of Molle te dichte komen, zien ze rood, ze voelen zwaarder hun pijne en zonder verder te beden-ken « 't doet zeer », vagen ze de eerste de beste onder haar gezellinnen op de hoornen en ze rij-den en rijden er mede rond de weide of in de levende doomhagen, genoeg om hais en pooten te breken — zooals het soms gebeurt — dit al omdat ze zeer hebben en dat op entwie willen afschudden. Dan loopen ze met den « bukker » voor 't overige van den dag; ze 'n eten niemen-dal, ze hebben pijn, ze blekken leelijk en ze peizen: « 't doet zeer en 'k heb honger »; ze loeren over de hage weg en tuiten: Beu! koeier; Meu! stal; Meuge eten; Mrrreu! slapen. En slaapt ook wel. Warden Oora.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad behorende tot de categorie Katholieke pers. Uitgegeven in Kortrijk van 1905 tot 1936.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes