Het Kortrijksche Volk Katholiek Volksgezind Weekblad 1VI Tiende jaargang. — IV 19 Zondag 10a Mei 1914 ncrpri ' 3f) rpni Hp rpkp IIVSCKRIJVIIVG ,, \ in stad, 2.50 fr. \ in stad, 1.50 fr. VOOR EEN JAAR , , . , „ . VOOR EEN HALF JAAR \ ? I buiten stad, 3 fr. ( buiten stad, 1.75 fr. Prys pei* nummer: 5 cent. BOEK- & STEENDRUKKERIJ Gewone en Praehtuitgaven J.VERMAUT, drukker-uitgever Langesteenstraat, 28, Kortrijk. — Tel. 204 Gewone aankondigingen : 30 cent, de reke. Rechterlijke aankondigingen : 1 fr. de reke. Groote en langdurende aankondigingen volgens overeenkomst. Voor de aankondigingen buiten de twee Vlaanders, zich wenden tôt Agence Havas, Martelaarsplaats, 8, Brussel — Beursplaats, 8, Parijs — Ch eapside, 113, Londen OVER ZEEVAART. DE LOODSDIENST. "!n e n voorgaande bijcirage over zeevaart, wierd ei op gewezen dat de handelsbeweging in onze B îlgische havens voortdurend toeneemt; we gaven ook eenige cïjfers op die, betrekkelijk v oral t;ot Antwerpen onze grootste haven, een afdo de bewijs leveren van dien vooruitgang. Nu staan we den Lezer eenige toelichtingen t^uuiUig betreffende den Loodsdienst; deze in-.g bewijst immers de schepen zulke uitste-kende diensten dat men zich voorspoedige zeevaart handelsbeweging zonder loodsdienst wel niet inbeelden kan. Bi) het in- en uitvaren eener haven doen zich doorgaans allerlei hindernissen voor die de be-wegingen van een schip belemmeren en soms aeli omopgelijk mater. Het blijkt imitfrs dat verkeerde stroom, nachttijd, mist, drukke haven-beweging, onbekende haveninrichtingen, vooral ook in de nabijheid der haven liggende zand-anken, ondiepe gronden, wrakken of klippen, bijzonder voor vreemde scheepskapiteins ernstige bezwaren opleveren en heel licht het schip zoo-niet op ramp dan toch op dwaalspoor of in ver-ti=»ging brengen kunnen. Als behoedmiddel daar-tegen wierd in elk aan-zee-palend land een loodsdienst ingericht die ni. bestemd is om de schepen met bekwame gidsen d. i. met loodsen te voor-zien.Het is opvallend hoe de toegang onzer belgische havens wordt moeilijk gemaakt door de zandbanken. De Wester-Schelde in 't bijzonder, die de vaarweg uitmaakt naar Gent en Antwerpen, biedt voor de schepen gevaarlijke hindernissen.Het zuidelijk gedeelte der Noordzee wordt dooï de loodsen soms genoemd : « een groote scad onder water »-, wie echter de gelegenheid heeft om eene zeekaart te zien, zal genoeg be-merken dat die benoeming, hoe eigenaardig ook, niet onverdiend is, daar de zee in de nabijheid onzer kusten doorzaaid is met zandbanken waar-naast nauwe en breede, diepe en ondiepe vaar-geulen of passen aan te treffen zijn, net als de wegen en ban en eener landstreek of de straten eener stad, en wee het vaartuig dat onder die effene en bedriegelijke watervlakte die onder-zeesche paden en wegen niet weet te verkennen! Want dan wordt het stranden veelal onvermij-deliik : boven vele banken staat immers Vooral bij lage tij, slechts enkele meters water. Wat moet dan niet gezegd van de Wester-Schelde de baan naar Gent en Antwerpen? — Een kaart van dien stroom laat duidelijk zien hoe onge-lijk de diepten zijn en hoe verraderlijk de zand-platen. Wie echter voor 't eerst dien machtig breeden stroom bevaart zou het hem niet toe-geven dat hij tallooze ondiepe plaatsen aanbiedt waar slechts ruim zooveel water staat als op een verdronken meersch! Men bedenke ook dat de vaargeul die de schepen kiezen moeten, op vele punten slechts 150 meter breed is — op een rivier die er 3-4 kilometers is; — vind daar uw weg met een schip dat b. v. 25 of 30 voet water •:rekt: om een afstand af te leggen van 90 kilo-net«r! ( Antwerpen-Vlissingen). — Natuurlijk ven we het gevaar van stranden niet te over-drij ven, immers België en Holland, die de rivier beheerschen, hebben den vaarweg zoo zorgvul-dig mogelijk afgebakend met lichtboeien (drijf-onrien) ; evenwel blijft het leiden der schepen een ernstig stuk, en niemand zal zijn bewonde-ring ontzeggen aan onze koene Belgische rivier-looclsen die bij dag of bij nacht, bij slecht of mooi weder, bij mist of sneeuwstorm aan boord gaan der schepen om hun als knappe gidsen den foeden weg aan te wijzen en ze veilig en spoedig te Antwerpen op te brengen. Wat de zeeloodsen betreft, die niet zooals de rivierloodsen op de hoogte van Vlissingen doch in voile zee aan boord der schepen komen om die naar de monding der Schelde te leiden of naar de havens die op de Belgische kust liggen : Zeebrugge, Oostende, Nieuwpoort; hun taak is evenzeer ernstig en verdienstelijk ingezien de on-gelijkheid van den zeebodem vooral bij t nade-ren der kusten; ze is daarbij gevaarlijker dan die der rivierloodsen zooals het terstond zal blijken. Het ligt voor de hand dat aile loodsen een zoo volmaakte kennis mogelijk moeten bezitten van de zeewegen, de bevaarbare passen, de banken en hindernissen in rivier en zee, met betrek-king tôt het veilig in- en uitvaren der havens. Vooraf wordt dan ook een candidaat-loods gron-dig bij examen onderzocht, dan wordt hij roeier, naderhand loodsleerling en eindelijk loods. De loods draagt een zware verantwoordelijk-heid : van het oogenblik af dat hij aan boord komt van het schip, verlaat zich de gezagvoerder heelemaal op hem, wat den af te leggen weg aan-gaat en den gang van 't schip. Nu eenige toelichtingen over inrichting en werkwijze van onzen Belgischen loodsdienst. Zooals we hooger zagen hebben we riviers-loodsen. De riviersloodsen zijn belast met den dienst der Wester-Schelde. Een schip dat de Schelde opvaren wil om Gent of Antwerpen te bereiken, neemt op de reede van Vlissingen een rivierloods aan boord en in den rcei- of mo-torboot die dezen aanbracht laat het den zee-loods heen trekken die uit het kanaal of uit de Noordzee dit schip tôt aan de Scheldemonding geleidde. Omgekeerd nemen de schepen die Antwerpen e;n Gent verlaten, een rivierloods in deze havens en verwisselen hem tegen een zeeloods op de reede van Vlissingen. Wat nu meer bepaaldelijk de zeeloodsen betreft, blijkt het dat, willen deze uit voile zee de schepen naar d.e Scheldemonding of een aan de kust gelegene Belgische haven leiden, zii ook deze schepen in voile zee moeten te gemoet varen om aan boord te kunnen komen — en dit ge-schiedt bij middel der loodskotters (zeilbooten met twee masten). Deze kotters kruisen voortdurend in zee op de plaatsen waar de stoom- of zeilschepen die een Belgische haven willen be-zoeken, voorbij moeten. Bij dag zijn de loods-booten kenbaar aan een bijzondere vlag alsook aan de groote zwarte letters die, in hun grootzeil geprent, de naam aangeven der haven waar de vaartuigen thuis hooren; bij nacht worden bijzondere seinen gemaakt met fakkels. Ieder loodskotter is bemand met een schipper (baas), 7-8 loodsen, en 5-6 loodsleerlingen ; aan boord of ove rboord heeft hij 2 roeibootjes Wordt nu een loods verlangd door een aanko-mend schip (dit wordt door vlag of licht over-geseind) dan wordt een bootje te water gelaten, de loods, wiens beurt het is, stapt in, de roeiers (loodsleerlingen) buigen zich over de riemen en brengen aldra het schuitje tegen het aankomende schip : de loods klimt aan boord langs de scheep-ladder en klaar is de zaak. « Licht gezegd of geschreven, maar bij slecht weder? » zult ge vra-gen, vriend Lezer. — Inderdaad stuur weder en holle zee maken het overbrengen der loodsen bijzonder lastig en gevaarvol en daarin zijn onze koene zeelieden voor hun moed en behendigheid nog wel eens te meer te bewonderen daar ze in belang van scheepvaart en handelsverkeer zich op een notendopje aan de soms onstuimige baren toevertrouwen om den overtocht te wagen naar het vreemde schip dat de kusten nabijkomende een bekwamen gids niet ontberen kan. Onnoodig evenwel hier aan te stippen dat bij stormweder aile overtocht wordt geschorst. (Slot volgt). Em. de Spot. Een Vlaamsch Katholiek dagblad. We hooren hier en daar reeds entwat ronken. Volgens het schijnt, zal het er komen : groot, schoon, flink opgesteld, in state om tegen het beste fransch dagblad zijn steke te staan. Onze gekende Vlaamsche Katholieke voormannen zijn bezig met het op de beenen te helpen. Van hun-nen kant zijn we zeker, als zij het op de beenen helpen, dat het er sterk op zal staan, om er niet meer door te zakken. * * ^ En wij, korporaals en simpele soldaten in het vlaamsche leger, wat zullen wij doen?... o! Een vlaamsch Katholiek dagblad is de vaan van het vlaamsche Katholieke leger. Wij zullen er voor strijden; wij zullen ons weren, om die vaan zoo ver mogelijk vooruit te voeren, en er veel volk rond te scharen. We zullen op het dagblad inschrijven. We zullen het lezen en ter lezing aanbevelen. We zullen : propaganda maken voor inschrijvingen en aan-i kondigingen. We zullen hen, die het steunen, be-i voordeeligen; en hen die het laten, laten. f Dit maal toch moet het vlaamsche volk toonen dat het levenskracht bezit, levenskracht genoeg s om, wat aile beschaafde volkeren bezitten, ook te bezitten en te behouden ; een orgaan dat om-zeggens de synthesis, de samenvatting is Van al : wat het volk aan schoons, aan levenskracht bezit; dat die levenskracht uitspreekt, verdedigt en ont-! wikkelt. t Welaan dan, Vlaamsche Katholieke voormannen! vooruit met uw edel werk : het vlaamsch Katholiek dagblad. We zeggen u dank voor uw durven, uw doen. We zeggen erbij : op ons moogt ge rekenen! Aan de Democraten. [ « Het Recht », nog taterend over Waereghem, waarvoor het niets deed, trekt partij voor De-bunne, proficiat! Voor de rest is het van meening, dat de christene werklieden sterker zullen staan t als ze verdeeld zijn in tweeën : een zuiveren katholieken werkliedengroep. — en een afge-scheurden christen democratischen. We geloo-ven hier niets van. We meenen integendeel : . dat aile christene werklieden de handen ineen l sloegen, zij gelijk waar hun recht zouden kunnen handhaven. Leest en verspreidt ons blad. ISelagers van den Godsdienst. Ze wonen daar nevens de plaats, op een hoek wat ten uitkante. 't Zijn al christene menschen. Er is geen één die de misse laat; die zijnen Paschen niet houdt; den Vrijdag niet eerbiedigt; maar kerkpilaren zijn het niet. Erger nog : als er zijn van den hoek, die in " V"ek*î hunriè kinders naar de misse zend^n. of zelf al eens zouden gaan, wanneer het past; die 's Zondags naar de vespers trekken; die lid zijn van godsdienstige-of ernstig-opleidende ver-gaderingen of van politieke katholieke bonden : die christene menschen daar van hierboven, die christene menschen van den hoek die nog hun-nen Paschen houden en zeker niet onchristelijk zouden willen sterven, houden den zot met hen die wat voiler christelijk willen leven. Hoe rijmt men dit met hun eigene christene overtuiging te gaar? En wat recht hebben ze, om anderen in hunne overtuiging, ziens- en levenswijze, te dwarsboo-men? Is dit misschien in den naam van vrijheid en verdraagzaamheid ? Rond eene staking. De staking bij M. Decoene, schoenfabrikant, te Iseghem, is opgelost, het werk is hernomen, er was rust noodig, en onverwachts regent het nu vervolgingen tegen de werklieden naar aanlei-ding van art. 3 1 0. Op Maandag 6 dezer zijn reeds een 15-tal veroordeelingen uitgesproken. Zoo worden werklieden tôt 15 fr. boet of 3 dagen gevang verwezen op aanklacht van den patroon om een werkman te hebben vergezeld. Anderen om een werkman te hebben over-haald om ook geen strijdbreker te spelen, krijgen drie dagen. Dit :s de vrijheid van den arbeid beletten! Maar de patroon mag de lock-out in stemming leggen om al de werklieden op straat te werpen en daartegen is art 3 1 0 niet in te roepen. Wanneer zal gelijkheid bestaan in het toepas-sen van dit beroemd geworden artikel? Te Waereghem en te Iseghem gedurende de staking der wevers, en nu ook binst de staking der schoenarbeiders is het al vèrvolging dat de klok slaat. Geen woord of blik of art. 3 1 0 wordt opgeroe-pen door de patroons om, geholpen door de gen-darmen onder dewelke zij steeds machtige mede-werkers vinden, de werklieden te straffen. En zeggen dat dit artikel niet zou van pas komen waren al de werklieden maar vereenigd ! Nu bestaat het enkel om onderkruipers en strijd-brekers een wapen te geven om geholpen door fabrikanten en gendarmen hunne werkbroeders te doen straffen. Werklieden, vereenigt U allen zonder uitstel, uwe plaats is in de rangen. Intusschen roepen we de aandacht der be-voegde overheid op de herhaling te Iseghem van de feiten te Waereghem. Voor de gendarmen hebben we veel eerbied; maar 't gezag kan er maar bij verminderen wanneer er van 't gezag misbruik wordt gemaakt. Overigens zijn de on-telbare processen te Iseghem bijna aile 't werk van één zelfden man! Die heeft wat veel iever! Zie ilier de en vijfde bladzijden B élan grij lie artikels. ' - ■ k Liederen van L. Iflortelihans. De liederen van den Antwerpschen toondich-a ter, Lod. Mortelmans, behooren tôt het mooiste wat we in Vlaanderen bezitten. Men denke slechts aan zijn ongeëvenaarde Gezelle-liederen, — onder meer — 't Is de Mandel, Wiegeliedje, ^ 't Pardoent, enz. Als een blijde verrassing begroeten we thans w de uitgave bezorgd door de firma Alsbach, Voet-ls boogstraat, te Amsterdam : twintig prachtige liederen van Mortelmans! De eerste 12 nummers genieten reeds een zekere vermaardheid ; de acht andere zijn onbe-kend — en echte pereltjes allemaal : Kindje, wat rl' ben je toch zacht, Mijn lieveken, open de deur, e" Doornroosje, enz. =' De uitgave is heerlijk, en toch van geringen n prijs : één nummer krijgt men tegen 1 fr., hoog-:n stens 1 fr. 25 of 1 fr. 50. Bij den Vlaamschen B" text werden Fransche en Duitsche vertalingen 3" toegevcegd, opdat ook het buitenland kennis-make met deze zangen, die niet moeten onder-:n doen voor de beste liederen van Schubert of :n Schumann. De liberalen en socialisten maken de taak van een verslaggever zoo belachelijk als zij zelve zijn. ; 't Senaat verbuist nu weken op weken aan nut- ^ teloos te zagen op de Schoolwet... 't Blijft een k ware schande. De Kamers stemmen in de vlucht een van de belangrijkste wetten die 't land aangaan... en dat e al omdat de linkerzijde maanden lang de Ka-mer verveeld heeft met de knoeierijen tegen de Schoolwet. 0 't Wetsontwerp der regeering om de vgr-j plichte verzekering tegen ziekte, werkonbe-kwaamheid en ouderdom is dus gestemd : nage-noeg zooals zij het zelf voorstelde. Wij kunnen nog geen juiste bepaling mede-deelen om die nieuwe wet : de stemming was te verward. Binnen kort keeren wij daarop terug... met 't Senaat. i, u —— i Een kleine ivereld i rond een vischput f door WARDEN OOM. Om ailes te beter af te loeren, hadden we ons op een stoel gezet, dicht bij het water — en zoo leefden wij, in zalig-niets-doen, het wonder leven mede, dat 1 woelde rondom ons. — Van de bloeïende krieke-laars en perelaars vielen de witte bloeibladjes als ! sneeuwvlokken op onze hoofden en ruggen, wijl de l roezemoezende lentewind de dronkenmakende aro i men der bloesems heel de wijdte door en door droeg. De zonne ketterde op het nog-klare-water- en geen wolk, zelfs geen vleg verlamde haar geweld, zoodat ze uit den onbezoedelden, doch witgetinten hemel : lonkte op het rimpelend water, en heel de put, wie-; gend en wagend, goudene schichten en vieriee spar-ken afschoot. Dicht bij ons, langs den boord, lagen de jonge zwanen op het watervlak, een mannelijk en een . vrouwelijk jaarling, nog volstrekt maagdelijk, zoe-kend en minnend malkaar als broeder en zuster ; de . * roste pluimen in de slagers en op den rug, getuigdcn ! van hun jeugd en onnoozelheid, doch hun fiere blik, - stralend uit den prachtigen kop, die hoog oprees r boven den uitgerokken hais, verraadde reeds hun s wil naar meesterschap en overheersching ; bij wijlen nochtans vlotten ze op een zijde, een poot roeiend in het water en een rustend onder de'vlerk, wijl ze kromhalsde, schuinsch-weg, droomerig in het water blikten ; doch niet zoohaast hoorden ze gekwek van aankomende eenden, of het gesnater van naderende r ganzen, of de rustende poot schoot het water in ; , hun hais rekte wijd uit, pijlrecht op ; hun oogen ' schoten weerlichten — en ze loerden kwaad rond, : geweldig blazend, slagveerdig om hun meesterschap ! en alleenheerschappij op hun watergebied te hand-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.