Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad

1575 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 08 Maart. Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/s46h12w76d/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Het Kortrijksche Volk Katholiek Volksgezind Weekblad Tiende jaargang. — J\f 10 Zondag 8n Maart 1914 _ _~ . __. IXSCRRIJVIIVG .. .. \ in stad, 2.50 fr. î in stad, 1.50 fr. VOOR EEN JAAR , , „ , VOOR EEN HALF JAAR ; . | buiten stad, 3 fr. '( buiten stad, 1.75 fr. Pt'îjs per nummert 5 cent. BOEK- & STEENDRUKKERIJ Gewone aankondigingen : 30 cent, de reke. Gewone en Praehtuitgaven Rechterlijke aankondigingen : 1 fr. de reke. _____ , Groote en langdurende aankondigingen volgens overeenkomst. sJ • V ijrvlYiA U 1 ^ arUKKer-UligeVer Voor de aankondigingen buiten de twee Vlaanders, zich wenden tôt Agence Havas, Langesteenstraat, 28, Kortrijk. — Tel. 204 i Martelaarsplaats, 8, Brussel — Beursplaats, 8, Parijs — Cheapside, 113, Londen GOEDKOOPE WONINGEN. 10 Hoe is de toestand nu? De wet van 9e" Oogst 1889 had voor doel : 1. het verbeteren der bestaande woningen; 2. het tôt stand brengen van nieuwe ruime huizen, en den werkman er toe aan te zetten om eigenaar te worden van soortgelijke huizen. Daartoe zijn de Beschermingskomiteiten inge-richt. Hunne taak is de werkmanswoningen te bezoeken in den kring die aan ieder komiteit bepaald is. De schrijver van "t komiteit moet dan een ver-slag indienen bij 't ministerie van arbeid : de minister verwittigt dan de verscheidene gemeen-tebesturen om maatregels te nemen tegen som-mige onmogelijke toestanden. De tweede taak der komiteiten is den werkman aanwakkeren eigenaar te worden van zijn eigen huis : De wet kent de volgende voordeelen toe aan dien werkman : 1. Vrijstelling van personeele belasting; 2. 50 % vermindering bij t schrijven van notariale akten; 3. 50 % vermindering op enregistratie of overschrij vingskosten. Om nu die voordeelen te kunnen genieten moet men werkman zijn en een getuigschrift hebben afgeleverd door zijn patroon en onderteekend door den burgemeester en den voorzitter en schrijver van 't komiteit. Ten derden : die komiteiten brengen crediet-maatschappijen tôt stand die aan den werkman 't noodige geld verschaffen : mits maandelijk-sche of driemaandelijksche teruggave onder vorm van pacht op een termijn van 10, 15, 20 of 25 jaar. De wet van 1889 legde op aan de algemeene Spaar- en Lijfrentkas een deel harer gelden ter beschikking te stellen van die maat> schappijen, alsook levensverzekeringen aan te gaan om de teruggave dier som te waarborgen. Bij die uitleening van geld zijn zekere voojrwaar-den verbonden waaronder : 1 ) Die huizen mo-gen niet dienen tôt drankhuis; 2) Er mogen geen leeningen aangegaan worden die meer dan de 9/10 der weerde van grond en woning be-slaan : en dat 9/10° deel mag de som van 5000 frank niet overschrijden. Men weet dat, dank zij de wet van 1889, een weinig overal maatschappijen tôt stand kwamen om het bouwen te bevoordeeligen van werk-manswoonsten die, mits zekere voorwaarden, den eigendom wierden van den werkman zelf. Reeds bestaan er in ons land 5 7.000 huizen waar-van bij toepassing van die wet, de werklieden eigenaars wierden. 5 7.000, zult ge zeggen, 't is een schoon getal! Ja, maar 'tis niet genoeg in verhouding van de honderd en honderde duizende werklieden; 't is vooral weinig in vergelijking met de menigvul-dige dood-ellendige woningen in vele steden en ook in sommige dorpen te lande. Het middel moest gezocht worden om het aanwerven door den werkman van zijne woning meer en meer te vergemakkelijken. En daarbij was het hoog tijd dat er strenge maatregelen toe-gepast wierden om de ongezonde woonsten te dempen waar de werkman met zijn gezin zich aan gezondheid en aan leven te kort doet. Van daar de nieuwe wet die Woensdag ge-stemd wierd. 2° Ziehier de korte inhoud ervan : Vooreerst wordt de regeering gemachtigd de standregels goed te keuren eener nationale maat-schappij van goedkoope woningen en woonver-trekken.Die maatschappij heeft voor doel de oprich-ting van plaatselijke of gewestelijke maatschappijen van den zelfden aard aan te moedigen en op te wekken, met aan deze maatschappijen geld te verschieten. Aile minvermogende personen waarvan de inkomsten geen maximum overtreffen, voor ieder gewest bepaald, kunnen van de voordeelen der wet genieten, die hierin bestaan dat zij geld-verschotten krijgen van wettig ingerichte maatschappijen, waarvan spraak hierboven, om hunne woonst met hof en een brokke land van bo-ven een half gemet aan te koopen, vermits die geheele doening geen pacht verbeeldt die eene gegevene kadastrale opbrengst overschrijdt. Verscheidene huisgezinnen die in groote ge-bouwen samenwonen, bijvoorbeeld in de groote steden, kunnen ook de voordeelen der wet in-roepen. t Is klaar dat zeker waarborgen vereischt worden van allen die alzoo willen eigenaar worden van hun huis, en dat de zaken in dit opzicht blijven voortgaan zooals in 't verleden. De gewestelijke maatschappijen doen dus den aankoop, den bouw, de verbetering, den ver-koop en de verhuring van goedkoope woningen en woonvertrekken, of zij doen • leeningen in dit inzicht aan personen die ze vragen. Het kapitaal van deze gewestelijke maatschappij wordt gevormd bij inschrijving van aan-deelen door denStaat, Provincie, Gemeenten, Instellingen van Weldadigheid, Vereenigingen en bijzonderen. Een kapitaal van 100 miljoen frank wordt door den Staat ter beschikking gesteld van de nationale maatschappij om voorschotten aan de gewestelijke maatschappijen te doen. De algemeene Spaar- en Lijfrentkas die tôt op heden zulkdanige werkingen uitoefende en geld uitleende, zal diezelfde werkingen toch blijven voortzetten en de Staat zal haar ook helpen met die miljoenen ook t harer beschikking te stellen; doch zij zal moeten die werking uitbreiden tôt al de personen die door de huidige wet bedoeld worden : niet enkel meer tôt zuiveruit werklieden, maar ook tôt kleine burgers, kleine ambte-rjaren, enz. Kunnen de voordeelen der wet genieten : 1 ° De werklieden, de daglooners, de arbei-ders en de dienstboden. 2° De klerken en andere bedienden van lage-ren en middelbaren rang, zoowel die van den Staat en van de openbare besturen als die van de bijzonderen, van de handelshuizen, van de maatschappijen en andere private inrichtingen, de onderwijzers en andere ambtenaren van soort-gelijken stand, in dienst bij de onderwijsinrichtin-gen, voor zooverre de jaarwedden van die personen een door de Regeering vastgesteld maximum niet overschrij den. 3° Aile andere personen, wier rechtstreeksche belastingen ten bate van den Staat een door de Regeering vastgesteld maximum niet overschrijden.Nog iets dat in de wet voorkomt en eene nieuwigheid is. Er bestaan maatschappijen die mits toelating der gemeentebesturen het recht hebben ongezonde woningen te sluiten of verbeteringen er-aan op te leggen. Nu, zullen de gewestelijke maatschappijen daar waar de gemeentebesturen te kort schieten aan hunne plichten het recht hebben, mits koninklijk besluit, de ongezonde woningen te onteigenen op zekere voorwaarden en mits zekere schadevergoedingen door'de wet bepaald, en zelf daartoe groote geldverschotten van de Nationale Maatschappij genieten. Daarbij worden in de wet bepaald al de voordeelen die aan de personen verleend worden, in opzicht van fiscale bepalingen, wanneer zij onderhandelen met die gewestelijke maatschappijen, voor 't is gelijk welken aankoop. Ziedaar in korte woorden een gedacht van de nieuwe wet, die dit voordeel bij de oude wet aan-biedt, dat zij een grooter getal personen toelaat om ervan te genieten, gezien de overgroote tus-schenkomst van den Staat. Het is te hopen dat wij in korte jaren het getal werklieden en kleine burgers, eigenaar van hunne woning, aanzienlijk zullen zien stijgen. Zie onze bijzondere artikels op de vierde bladzijde. De tweede Zondag in den Vasten. ' De Vastentijd, zooals we Zondag zagen, is de tijd van 't Kerkelijk jaar, in denwelke de Kerk, der strijd van den goddelijken Zaligmaker tegen 'zijne vijanden, volgt en medestrijdt. Bij den inzet var dien strijd, toont ze ons Jezus die zijne godheid of heerlijke wijze laat uitstralen, als om aan te wijzer dat Hij in den verwoeden kamp slechts dan zijr leven zal neerleggen wanneer Hij Zelf het zal willen. Het evangelie van dezen Zondag verhaalt dus de gedaanteverandering van Jezus op den Thabor berg. 't Luidt als volgt : Te dien tijde nam Jezus Petrus, Jacobus en diens broeder Joannes met zich en bracht hen op een hoo gen berg alleen. En Hij werd voor hun oogen var gedaante veranderd, en zijn aangezicht schitterde als de zon, zijn kleederen werden wit alssneeuw.Er 7îp hun verschenen Mozes en Elias, die met Hen spraken. Petrus nu nam het woord en zeide : Heer, Het is ons goed hier te zijn ; indien Gij wilt, laten wij hier drie tenten opslaan, ééne voor U, en ééne voor Mozes en ééne voor Elias. .En lerwijl hij nog sprak, zie, daar ovprschaduwde hen een lichtende wolk. En zie, een stem uit de wolk sprak : Deze is mijn welbeminde Zoon, in wien ik mijn welbe-hagen heb : luistert naar Hem. En bij het hooren daarvan'vielen de leerlingen op hun aangezicht en werden zeer bevreesd. En Jezus naderde, raakte hen aan en zeide : Staat op, en vreest niet. Toen zij nu de oogen opensloegen, zagen zij niemand dan alleen Jezus. En onder het afdalen van den berg, gebood Jezus hun : Zegt aan niemand dit gezicht, voordat de menschenzoon van de dooden opstaat. » De werklieden en het Vlaamsch. Sommige werklieden en kleine burgers, zijn kwaad op de nieuwe schoolwet, omdeswille van de Vlaamsche amendementen of wijzigingen. Ze mee-nen, dat men nu op de scholen geen Fransch meer zal mogen leeren : en daar men, volgens hun gedacht, met het Vlaamsch nievers, en met het Fransch overal kan geraken, vreezen za^ dat ze door de nieuwe schoolwet en de Vlaamsche wijzigingen schade zullen lijden. Wij antwoorden hen : 1. De Vlaamsche wijzigingen beletten geenzins, verre zijn van daar, op de scholen Fransch te leeren. We gelooven integendeel dat de kinders nu ten min-ste zooveel Fransch zullen kennen als vroeger. En ze zullen zekerlijk meer andere,*ware nuttige kennis opdoen. 2. Met Fransch alleen, kan men niet overal geraken.'t 1s waar, in Belgie, kan men met Fransch alleen, tôt nu toe kaporaal, generaal, minister geraken. Maar dit is een onzin, een onrecht, een schandaal, z-Ij'ii lljj geduurd âeeît. Van nu voort, zultei. -irt meer zij die alleen maar Fransch kennen, maar zij die het knapst zijn vooruit geraken. Immers, van nu af aan, zal men wel gaan eischen, dat alwie een openbare bediening wil bekleeden, de twee talen kunne spreken : geleerd zij in zijn moedertaal, en zich kunne doen verstaan in de tweede landstaal. 3. Om aan de noodige geleerdheid en ontwikke-ling te geraken, is het Vlaamsch noodig in VIaan-deren, noodig als voertaal van 't onderwijs. De kinders hebben reeds moeite genoeg met de zaken, die men aanleert. Zegt men die in een taal die ze kennen, 't loopt nog niet over. Zegt men die integendeel in een taal die ze niet verstaan, dan be-grijpen zeniets van al die nieuwe dingen; dan is het onderwijs voor de hoofdzaak, nutteloos of weinig vruchtbaar. 4. Menschen die hunnen weg door 't leven maken, zijn overal meer en meer zij die de noodige kennis, de noodige ontwikkeling bezitten. Deengelsche vlaskoopers, kennen met moeite een woordje Fransch of Vlaamsch : en ze hebben onze Vlasmarchands ônder den hiel. Deze meenen alleen met wat Fransch weg te kunnen, en ze worden platgeduwd als een vijge. Fijne mekaniciens, andere fijne ambachtsmans, die den electriek, die onze machienen komen in orde brengen, die al het fijnste werk komen verrichten, kennen misschien geen woordje Fransch, maar ze hebben geleerdheid, vakbekwaamheid, en dit is hun sterkte ! Waren onze menschen maar fijne handelaars, nij-veraars met vakkennis; onze ambachtmans dwars-door doortrapt in hun vak : eerst en vooral ze zou-den er zoo gemakkelijk het beetje Fransch bijleeren noodig om zich uit den slag te trekken ; maar vooral, ze zouden door hunne vakbekwaamheid overal den weg weten, overal hunnen weg maken. Ze zouden bovendien overal geerne gezien en wel gekomen zijn. Nu worden de Vlamingen veelal op't vreemde veracht, om hunne ruwheid, hunne onbeholpenheid. t Baat hun niet wat gebroken Fransch te kennen ! Neen, vlaamsche menschen : niet door het Fransch 1 alleen, maar door stevige ontwikkeling wakrbij gemakkelijk komt het noodige Fransch, moet ge uwen 1 weg banen door 't leven. Voor die ontwikkeling is het Vlaamsch als voertaal noodig. NOG OVER DE SCHOOLWET.- We hoorden hier en daar nog een schoontje over de schoolwet : Onverstandige ouders kloegen : de kinders zullen nu tôt 14 jaar moeten naar school gaan ? We zullen er nu geen deugdmeer van hebben !... Verstandige ouders antwoordden hier op. De eenen zeiden : We kunnen onze jongens geen fortuin meegeven : we zullen ze nu ten minste wat geleereheid kunnen meegeven. De anderen zeiden : onze kinderen zullen nu zoo vroeg niet meer moeten gaan werken. Hun lichaam, hunne ziel zal meer gevormd zijn. Ze zullen er dus geen dere meer van hebben, zooals 't vroeger dikwijls gebeurde. —Anderen nog zeiden : we kweeken jongens niet juist om er profijt uit te trekken. We kweeken onze jongens op, omdat we ze geerne zien. Kunnen we ze brengen waar ze goed zijn, wel ! dan hebben we onzen plicht gedaan, dan zijn we gelukkig. — En dat zal nu met de nieuwe schoolwet wel beter dan vroeger zeker, zeiden nog anderen, onze kinders zullen door hunne geleerdheid beter door de wereld geraken ; ze zullen zoo gemakelijk 't zotte in den kop niet meer krijgen ; ze zullen mogelijks langer't huis blijven. We zullen er meer deugd van hebben dan van te voren. <' Ge moet toch al niet vele geleerd zijn om van 's nuchtens tôt 's avonds te werken » mompelde daar nog een dommerik. Het antwoord was er seffens bij : — Wel ! klonk. het, ge zegt gij dikwijls : de patroonszi'jn goed geleerd, ze doen met het werkvolk al wat ze willen ; de werklieden kunnen zich tegen hen niet verweren, ze zijn altijd den duts... Moeten de werklieden dus niet geleerd zijn, om hem recht te kunnen verdedigen ? Om te weten wat er in 't land ommegaat, om profijt te trekken uit de wetten, om hunne plichten als burgers te kunnen vervullen ? Om door vakbekwaamheid te kunnen vooruit geraken ? De Vlaamsche werklieden, slepen overal den bak-wagen : omdat ze niet genoeg geleerd zijn. De Fran-sche, Engelsche, Duitsche werklieden, doen 't fijn werk en winnen veel geld, omdat ze goed ontwikkeld zijn. * * Nog een andere slimmerik zei : er zijn nog geen leegaards genoeg ; de wet moest er nog eenige bij maken. Die fijnaard bedoelde klaarblijkelijk de onderwijzers en toonde dus niet te weten : het verschil tusschen handenarbeid en geestesarbeid ; hij toonde niet te weten dat het onderwijzers ambt geen lee-gaardspostje, maar een lastig postje is, wat blijkt uit het feit dat de onderwijzers doorgaans geen lang leven hebben. * * * Nog hoorden we werklieden zeggen : in school houden ze zich maar bezig met de kinders der rijke menschen zonder zich om de onze te bekommeren. Zoo zijn de eerst genoemde goed geleerd als ze de school verlaten, terwijl de onze niets weten. Die zoo spreken redeneeren verkeerd, want het gebeurt niet zeiden dat de ouders zelf de schuld zijn der ongeleerdheid hunner kinders, omdat ze te nala-tig zijn in het vervullen hunner plichten en zich te weinig met het onderwijs hunner kinderen bemoeien : Als deze 't huis komen van school, laten zij ze gewoonlijk op straat spelen waar dat zij toch maar leeren wat ze beter niet zouden weten ; zoo ook zijn die te weinig met de leerzucht begaafd en als ze dan in school komen zijn ze meer geneigd tôt het spelen dan tôt het leeren. Daarom, werkbroeders, laat ons de onderwijzers ondersteunen voor zooveel het in onze macht is. En ailes zal geheel goed gaan. Een werkman. Leest ons treurspel op de vijfde bladzijde. IN DE KAMERS. WET OP VROUWEN- EN KINDE.RARBEID Kinderarbeid De schoolwet is nu gestemd... Nu is 't aan de kinders opgeleid tôt 14 jaar naar school te gaan, met uitzondering voor deze, die aan 13 jaar een diploma krijgen van bé-kwaamheid.Hoe zou het staan met 't werk van de kinders ? Dat was de kwestie! De wet van 13 December 1889 had toege-laten aan de kinders die twaalf jaar oud zijn reeds te gaan werken. Dit is nu niet meer voldoende, en dat moest ten anderen volstrekt veranderen : hoe wilt gij ieets van t volk verwachten als de kinders van 1 2 jaar voort, lichaam en geest in fabrieken en werkhuizen mogen verstompen. * Van daar dit nieuwe wetsvoorstel : dat over

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Het Kortrijksche volk: katholiek volksgezind weekblad behorende tot de categorie Katholieke pers. Uitgegeven in Kortrijk van 1905 tot 1936.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes