Het nemrlandsch TOONEEL 20"< laargang îîr. 22 to Gentlemen net nummer van 6 bladziiden • Abonnement : fr. S.- 14 Februari 1914 Uitgever Cl. THIBAUT, Meirplaats 18, ANTWERPEN. — Hoofdopsteller : Aug. MONET. -SX© TTTR" IDE BETTKELAER - PROEPT EŒî3SrS De heer Jules DIR16X Onze Amsterdamsche korrespondent meldt ons : De lieer Jules Dtrickx is heden afgereisd naar Antwerpen, om hier in de Scala op te treden lot einde Mei. Van af Juni is hij voor een seizoen te.gen een zeer hoog honorarium verbonden aan het RembrancTt-theater onder directie van den heer Max Gabriel. De Kunst van Hermann Bahr. In onze recensies over de zoo voortreffe-lijke opvoering van Het Concert in onzen NeJerlandschen Sehouwburg- hebben wij een parallel getrokken tusschen de kunst van Hermann Bahr en die van Bernard Shaw. Wij hebben gezegd, dat men met den g-eesti-gen Weeneral even zoovoorzichtig moet zijn. als met den bitteren ironist, die » Mistress Warren's Profession » schreef, wil men zich niet door hem bij den neus laten nemen. Met die meening schijnt niet iedereen t' akkoord te zijn geweest, die wat van too-neel wil weten, en er is dan ook vrij wat over gediskuteerd in méér of minder... bevoegde kringen. Zelfs moet ergens gedrukt hebben ge-staan, dat de h. Van der Horst zich volkomen vergist had, wanaeer hij Het Concert in den toon van het blijspel deed opvoeren. Voor den kritieker, welke aan den heer Van der Horst dit certiiikaat van onbevoegdheid gaf, had Het Concert gespeeld moeten worden als een komedie en had Mevr. Van der Horst — wier uitbeelding den roi van » Marie » wel een der allerschoonste dingen is, die we ooit in onze taal op het tooneel gezien hebben — haar roi moeten zeggen " met den krop in de keel », in plaats van ér zoo fijn, zoo verrukkelijk geestig in te zijn. En, als de heer Van der Horst daarop dan het antwoord gaf, dat iedereen verwachten moest, die ooit wat van Hermann Bahr ge-lezen heeft, — namelijk : dat géén schrijver zoo komplete, aanduidingen geeft voor den regisseur — en dat voor de vertolking zoowel als voor elk der personages afzonderlijk, zoo trouw mogelijk al deze aanduidingen nagëleefd waren geworden, — dan moet de kritieker in kwestie,naar men ons zeer ernstig verzekert, beweerd hebben... dat Bahr dan zèlf niet weet, hoe zijn stuk moet worden gespeeld, en dat een regisseur die waarlijk zijn vak kent, zich aan zijn aanduidingen niet had mogen storen !! Ons is niet bekend, of de heer Van der Horst of iemand anders Hermann Bahr ge-schreven zou hebben, dat hij hier te Antwerpen kan komen leeren, hoe zijn stukken begrepen en gespeeld moeten worden. In ieder geval moet hij van deze lessen nog geen gebruik hebben gemaakt, te oordeelen naar zijn nieuwste werk, dat verleden Zaterdag voor het eerst werd opgevoerd in het •• Deut-sches Kùnstlei theater » te Berlijn en dat « Das Phantom » heet. Want, uit deverslagen die we erover gelezen hebben in versc.hillende Duitsche en Hollandsche bladen, blijkt dat hij zich weer even deerlijk in het karakter van zijn eigen stuk en van zijneigen personages vergist heeft als in Het Concert, dat we hier kennen. Want zôô uiteenloopend kunr.en de cntici niet oordeelen over dë waafde van dit werk, dat geheel en al met dezelfde elementen is opgebouwd als Het Covcert, — of ze vallen er allemaal t'akkoord op, dat het vooral als een paradoxe beschouwd moet w orden,dat de schrijver in den grond mets meent van wat hij met zoo'n droog-komiek gezicht aan den man b: engt en dat hij dus — net zooals wij geschreven hebben — heel gevoeglijk met Bernard. Shaw over één en dezelfden kam geschoren kan worden. Men vergelijke dézen aanhef van de kiitiek van den Berlijnschen korrespondent van de "Telegraaf» met onze recensie over Het Concert : «Hoewel we tôt over de ooren genoeg hebben van de bpdrogen echtgenooteu en hnn wederhelften, allerlei pikante, vervelende, lachwekkende, drama-tische en andeïe situaties uit het «g»lukkige» huwe-lijksleven op de planken genott n, heeft Bahr toch weer iets nieuws en vooral iets zeer geestigs en modems van dit oer-oude thema gemaakt. Hij begint met ailes op z'n kop te zetten. Zijn paradoxe, zijn woordspelingen en vooral zijn humor redden hem .,ver ailes heen. Men herkent aan de koene vlotheid, waarmee hij deze comedie in elkaar gezet heeft, den man, die als de' beste Fransche blijspel-diehters, tooneelbloed in de anderen heeft. Vraag en antwoord haken in elkaar als een ketting.» En dan zegt dezelfde korrespondent verder nog : » De dialoog, als staal op staal, vonken-spattend, geestig. paradoxaal op de wijze van Shaw. Sloeg het lachen als een donder door den sehouwburg. Werden goede «pointen» met luide bravo's ontvangen. Die goedhartige, rond-eerlijke ouderwetsche dame, met haar Oost-Pruisische huwelijks- en eerbaarheids-theorieën in dit gezelschap van gecutreerde moderne wezens, wien niets en niemendal hèilig is, die over de erotiek sprekèn als ovei' goede of slechte capu-cijners, die echtbreuk een situatie vinden om verloren geraakte of verslapte liefde weer op de been te helpen, is van onbetaalbare komiek.» En zoo kenschetst de korrespondent van de «Nieuwe Rotterdamsche Courant» eigenlijk de heele kunst van Bahr : » Hermann Bahr.de schrijver van «Das Konzert» heeft een menigte gefistigheden en paradox< n ver-zameld tôt een blijspel. Dat is een zonderlinge manier om dramatische kunst te scheppen. Maar het blijspel. is er dan ook naar. Het publiek heeft echter plezier gehad zoo ongeveer als wanneer men een goed ge-slaagd nummer van een humoristisch blad doorbladerf. Op huwelijk, geheelonthouding, zenuwaohtige vrouw-tjes, schoonmoeders (?), door dames aangebeden theo-«ofen, en verschillende vormen van echtbreuk heeft de bekende blijspeldichter het licht van zijn geest doen spelen. Vanhandeling was echter weinig sprake ; het middelste van de drie bedrijven bestond uit twee lange monologen ; een slot heeft het stuk niet, en wat ervoor moest dienst doen, werd in een dialect uitgespioken, dat het publiek onverstaanbaar maakte indezaal. Toch was het publiek voldaan. Men had hartelijk gelachen om vele geestigheden. Bahr weet bekende paradoxen zoo smakelijk op te dienen,dat men ze bijna als kersversehe waar verorberen kan. » 'tZiet er maar leelijk uit voor het gezag van de pers in 't algemeen, als de Berlijnsche korrespondenten van de twee voornaamste bladen van Nederland, zich over de bsteeke-nis van een tooneelstuk, zoo eenstemmig ver-gissen kunnen als de regisseur van den Ne-derlandschen Sehouwburg van Antwerpen en den recensent van ons bescheiden «Neder-landsch Tooneel » ! Maar, tôt verontschul-diging voor ons allen kan nog strekken dat de schrijver zélf van bedoeld tooneelstuk niet weet, hoe zijn werken begrepen en vertolkt moeten worden, en waarschijnlijk nog nie-mand eraan gedacht heeft om hem te laten weten, dat h+f dat- hier-te A-nt-werpen allemaal kan komen leeren. August MONET. De Vastenavondvertooningen In de Vlaamsehe ©pera (Gewifzigde Lijst) —— Wij hebben verleden week de Vastenavondvertooningen aangekondigd, zooals ze Donderdagavond waren vastgesteld. Zaterdag echter heeft de heer Fontaine er zeer belangrijke wijzigingen aan toegebracht, die — zooals men zien zal — allen verbete-ringen zijn, want deze lijst is zeker heel wat aantrekkelijker, dan die welke wij de vorige week afgekondigd hadden : Zaterdag- 21 Februari : (om 8 uren) De Juiveelen der Madonna Zondag 22 Februari : (om 6 uren) Heer Halewijn en De Bedelstudent. Maandag- 23 Februari : (om 6 uren) De Vrijschutler en Christ' 1. Dinsdag- 24 Februari : (om 6 uren) Martha en De Lnstige Boer. Het lied van Heer Halewyn. De schrijver van den tekst voor dit zang-spel, — onze gedachte konfrater Lucien Solvay, de miiziekcrilicus van den Etoile Belge, die onzer Vlaamsehe Opéra steeds het warmstehart heeft toegedragen—vat zijn be-doeling als volgt samen in een nota, die in het tekstboekje is opgenomen : « Deze iyrische legende volgt getrouw, op het tooneel toegepast, de verschillende episode van het oude volkslied. Er is eene laatste episoden aan toegevoegd, met het doel, op het tooneel, de be-teekeuis en de grondgedachte van het gediclit uit te drukken. ElVe volkslegende bevat een symbool. Dit van Halewyn-kan beschouwd worden als beteeke-nendehet verzwinden van den droom, door zijne verwezenlijking zelfgedood Nu zij° haren schoonen liefdedroom vervuld ziet. heeft het jonge meisje dezen vernietigd; zij heeft haar innigste varlangen gedood Voor haar zal in de toekomst het leven slechts lijdon zijn en ireurnis. Ook haakt ganscli haar wezen naar het terugvinden van dien godde-lijken droom. Haar overspannen geest zaler in ge-lukken hem opnieuw op te roepen.Weldra rijst de schim van Halewyn voor hare oogen en herinnert haar deweeldevan een heil, dat zij zelveheeft afge-wezen.Maar hoe dat geluk te herwinnen? De dood, dien zij wcigerde,kan het haar nogterugschenkeii. Thans begrijpt zij : «In den dood alleen.bron van het leven, ligt heteeuwig geluk. »Want Halewyn evonals Blauwbaarl en zoo menige andere held uit de " tristaneske » noorsche legende, verbindt reeds nauw de gedachte van den dood met die van de liefde. De schim van Halewyn breidt de armen uit : de prinses snelt toe, in een oppersten kreet, waarin heel haar ziel zich uitstort. Dadelijk ,verdwijnt de schim. Het mysterie is voltrokken Yolanda valt neer." De eerste tafereelen volgen inderdaad het alombekende oude volkslied, maar nieuw is het idee om Halewyn nog, na zijn dood, zijn noodlottigen invloed te doen uitoefenen op de maagd, die hem gedood heeft, en haar te doen medeslepen in het graf. En nieuw is ook de reden, die Yolande opgeeft aan haren vader om tôt Halewyn te kunnen ijlen : Zij zegt namelijk dat het nutte-loos is, aan zijn lokstem te weerstaan, daar zij toch verkwijnen zou en dat het dus maar beter is, recht op den duivelschen ridder af te trekken en hem te dooden. Dit besluic zien we Yolande nemen in het eerste bedrijf, dat speelt op haren burg. Zij heeft de stem van Halewyn in de verte ge-hoord, zij tooit zich in koninklijk gewaard, de kroon op de lokken, en rent, te paard, naar het tooverwoud. Daar ontmoet zij, bij nacht, Halewyn, omringd door nymfen en kabouters. In de eerste oogenblikken geeft zij toe aan de verleiding van de liefde; maar daar ziet zij het kasteel van Halewyn opdoemen.metde galgen waaraan nog de lijken bengelen van de vrou-wen, die hij aangelokt heeft. Zij haalt een zwaard van onder haren mantel en slaat de ridder het hoofd af. Dit hoofd bidt nog om genade, doch zij laat het doodgaan, en vlucht er dan mee naar huis terug. In het tweede tafereel van het tweede bedrijf, zien we hoe ze door haar vader in angst wordt afgewacht, en hoe zij eindelijk thuiskomt met den bloedigen kop. Hier is het oude liedeken uit. Maar dan krijgen we nog het derde bedrijf van den heer Solvay's eigen vinding : waarin we nog de schim van Halewyn zien verschijnen voor detreurende Yolande en haar meelokken in den dood. Zeker de drie vierden van dit stuk worden gezongen door Yolande. Voor Mevr. Seroen is het een roi zonder einde. Halewyn zélf heeit er niet bijzonder veel in te doen. Het gedicht is in zeer frissche,zoetvloei-en de verzen, rijmende en blanke, overgezet door Hubert Melis, en vertoont nergens nog een spoor van zijn Eranschen oorsprong Zoo is het wel geheel en al eenVlaamschzangspel. GROOIE MA G A ZldTSiEN VAN NIE L WIGHEDEN JB | } g g& g g| | 11 1 "V*! f\ A I MEIRPLAATS,33 ANTWERPEN A L NNUvATIDN Tentoonstelling van Witgoed, Linnen en Uitzetten. Wi «M 11 HI B w I il ^0 8 ™ Aanzienlijke occasion. — Aanzionlijko occasion

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.